هنر قیطان دوزی

[L²evi]

قيطان رشته اي است كه از ابريشم مي بافند. به دوخت و اتصال نوعي نخ ضخيم به نام قيطان بر روي پارچه كه معمولا نيز طرحي را مي نماياند قيطان دوزي مي گويند. براي تنوع آن از قيطانهاي الوان استفاده مي شود كه اين كار در مناطق خاصي بيشتر رواج دارند ولي در بعضي از مناطق رنگ قيطان و پارچه يكنواخت مي باشند.

 

قيطان داراي انواع گوناگوني نظير: نازك ، ضخيم ، ساده ، تابيده ، شكافدار ، روكشدار ، قلابدار يا تزئيني و . . . مي باشد. قيطاندوزي هم اكنون در بيشتر نواحي استانهاي خراسان ، مازندران ، سيستان و بلوچستان ، تهران و آذربايجان شرقي رواج دارد.

 

قیطان دوزی در روزگار گذشته كاملاً رونق داشته و به ويژه در تهيه جهيزيه عروس از آن استفاده كاملي مي‌شده است و زنان هنرمند و دختران دم بخت با ابريشم‌هاي رنگارنگ در تزيين حاشيه‌هاي بقچه، تاقچه‌پوش، جاي نماز، سوزني، وري‌پوش و مانند آنها بهره مي‌گرفتند. و يراق‌هاي پهن و باريك نيز كه از رشته‌هاي (گلابتون) تهيه مي‌گرديد و به عنوان حاشيه يا مغزي در جلو شلوارزنانه، يل، كمرچين، سليته و هدبند انها به كار مي‌رفت و نيز دور تا دور لباس‌هاي مردانه و زنانه به گونه جالبي قيطان‌دوزي مي‌شد و به ويژه دور يقه، آستين، كمر و جلوي سينه سردارها، قباها،لباده‌هاي جوانان كه با اين گونه قيطان‌ها و نوارها تزيين مي‌‌يافت شكل زيبا و جالبي پيدا مي‌كرد و امروه اين هنر بر روي لباس كاربرد كمتري دارد.