منشا اسم گذاری توپولف تپل

[×ThundeRBolT×]

بر خلاف تلفظ ما در فارسی که این نام را با تاکید بر ضمه و به صورت تو-پل-اوف تلفظ می کنیم، انگلیسی ها ترجیح می دهند نام آن را مشابه لفظ روسی آن تلفظ کنند: تی-یو-پو-له-ف. اجازه بدهید برای روان تر شدن لغات از همان نگارش اشتباه یعنی "توپولف" استفاده کنیم.

هواپیما های توپولف یا همان تیوپولف نام خود را از "آندره نیکولاوویچ توپولف" "Andrei Nikolayevich Tupolev" گرفته اند. آندره توپولف شخصاً 100 هواپیما طراحی کرد و هواپیماهای ساخت او 78 رکورد جهانی را در کارنامه ی خود ثبت کردند.

او که دانش آیرودینامیک را از بزرگانی مثل ژوکوفسکی فرا گرفته بود، یکی از بنیانگذاران "انیستیتوی مرکزی هیدرو-آیرودینامیک " در مسکو بود. این مرکز امروز به اسم تساگی "TsAGI" شناخته می شود و آن را می توان موسسه ای هم طراز با ناسا دانست. البته روسها نسبت به تبلیغات بسیار بی رغبت هستند و هیچگاه نتایج تحقیقاتشان را مثل ناسا منتشر نمی کنند.

هواپیماهایی که به وسیله ی دفتر طراحی توپولف طراحی شده اند با دو حرف "Tu" معرفی می شوند. عددی که معرف مدل هواپیما است با یک خط فاصله بعد از این دو حرف قرار می گیرد.

آغاز به کار

در اواخر جنگ جهانی دوم روسها درخواستهای مکرری از آمریکا می نمودند تا یک بمب افکن بی-29 را به آنها قرض دهد. آمریکایی هم که نیت روسها را می دانستند با بهانه های مختلف، از کرایه یا فروش این بمب افکن به روسها خودداری می نمودند. توضیح اینکه بی-29 در زمان خودش سقف پروازی بسیار بالایی داشت و روسها می خواستند به اصول طراحی کابین تحت فشار و سازه ی عظیم آن دست یابند.[rtl]
شانس با روسها یار بود که یک بی-29 آمریکایی به علت نقص فنی بعد از بمباران ژاپن در شرق شوروی فرود آمد.[/rtl]
روسها  آندره توپولف را مامور کپی برداری از بی-29 کردند. زیر فشار بی امان دیپلماتیک آمریکا برای بازپس گیری بی-29، تیم توپولف تنها چند روز فرصت داشت تا کل قطعات هواپیما را باز کند و نقشه ی آنها را تهیه کند. تیم توپولف به خوبی از پس کار بر آمد و چند سال بعد بمب افکن تی یو-4 که در حقیقت کپی روسی بی-29 بود با غرش خود در آسمانها خواب آمریکایی ها را آشفته کرد.

Tu-95
این بمب افکن در زمان تولیدش یعنی دهه ی 50 میلادی، باعث شد کل ساختار نیروی هوایی آمریکا نیاز به تجدید نظر پیدا کند. این بمب افکن قادر بود از شوروی به نیویورک پرواز کند و بعد از بمباران نیویورک دوباره به خاک شوروی برگردد.

"Tu-95" سریعترین هواپیمای ملخی جهان است. در هر موتور آن دو پروانه وجود دارد که خلاف جهت یکدیگر می چرخند و قادرند سرعت این هواپیمای 170 تنی را به حدود 900 کیلومتر در ساعت برسانند.

این هواپیما رکورد دار ایجاد بزرگترین انفجار ساخته ی دست بشر است. در 1961 یک فروند "Tu-95"، نخستین بمب هیدروژنی شوروی را در جزایر شمالی شوروی فرو انداخت و با انفجار آن بزرگترین انفجار ساخت دست بشر ایجاد شد.انفجاری با قدرت 50 مگا تن یعنی 1400 برابر قویتر از جمع قدرت دو بمب هسته ای به کار رفته در جنگ جهانی دوم. روسها این بمب را "Tsar Bomba" به معنی "سلطان بمبها" لقب دادند. روسها مدعی بودند قدرت واقعی بمب 100 مگاتن است و در این آزمایش به عمد از یک بمب کوچک استفاده نموده اند.

[rtl]نوع مسافربری این هواپیما یعنی "Tu-114"، در دهه ی 50 و سالها قبل از طراحی بویینگ 747 آمریکا، بزرگترین و دوربردترین هواپیمای مسافربری جهان بود و سالها قبل از ساخت ارباس "A380"، از ساختار دو طبقه برای حمل مسافر استفاده می کرد."Tu-114" در یک پرواز "رو کم کنی" خروشچف "Khrushchev" ریاست وقت حزب کمونیست شوروی را برای سخنرانی در سازمان ملل طی یک پرواز بدون توقف، مستقیماً از مسکو به نیویورک آورد. "Tu-114" طولانی ترین مسیر هوایی در آن زمان را بدون نیاز به سوختگیری طی کرد: پرواز بدون توقف از هاوانا (کوبا) به مسکو. تصویر حضور تاریخی  "Tu-114" در فرودگاه نیویورک در زیر درج شده است.[/rtl]

Tu-144
نخستین هواپیمای مسافربری مافوق صوت جهان که در روز آخر سال 1968 و دو ماه پیش از کنکورد "Concorde" به پرواز در آمد. بدشانسی این هواپیما این بود که مثل کنکورد مسیری روی اقیانوس نداشت و قادر نشد معروفیت کنکورد را در جابجایی مسافر کسب کند.

روسها هنوز هم "Tu-144" را آماده به کار نگه داشته اند و گهگاه با پرواز آن برتری تکنولوژی خود را به رخ آمریکایی ها و اروپایی ها می کشند. آمریکاییها علی رغم پیشتاز بودن در صنعت هوا-فضا تاکنون هیچ هواپیمای مسافربری مافوق صوتی تولید نکرده اند. کنکورد اروپایی ها هم در حال حاضر در موزه ها جا خوش کرده است و دیگر پرواز نمی کند. با این حساب، "Tu-144" تنها هواپیمای مسافربری مافوق صوت ساخت دست بشر است که هنوز قادر به پرواز است!

Tu-154
به نظر من هیچ هواپیمایی به اندازه ی "Tu-154" مورد نفرت ایرانی ها نیست. "Tu-154" خونبار ترین حوادث هوایی ایران را رقم زد. البته، اینکه کارنامه ی این هواپیما در سایر کشورها قابل قبول بوده است این سوال را ایجاد می کند که شاید دلایل سقوط این نوع هواپیما در ایران مسایلی غیر از مسایل فنی هواپیما باشد.[rtl]"Tu-154" یکی از سریعترین هواپیمای مسافربری جهان است. حداکثر سرعت آن 975 کیلومتر در ساعت است.[/rtl]

Tu-22
این بمب افکن یکی از مهلک ترین سلاحهای متعارف ارتش عراق در جنگ با ایران بود. این بمب افکن چندین نوبت تهران را بمباران کرد و موفق ترین عملکرد را در جنگ نفت کشها در اختیار دارد. شاید اگر سماجت خلبانان نیروی هوایی ایران برای سرنگونی آنها نبود و شاید اگر ارتش عراق تعداد بیشتری از آنها را در اختیار داشت سرنوشت جنگ با عراق به گونه ی دیگری رقم می خورد.

Tu-22M3
غرب و بخصوص آمریکا همیشه با دید تحقیر به صنعت هوا-فضای روسها نگاه می کند. در زمان جنگ سرد به محض آنکه روسها یک هواپیمای جدید می ساختند، آمریکاییها در بوق و کرنا می کردند که از روی فلان هواپیمای آمریکایی کپی برداری شده است.

اما "Tu-22M3" از این قاعده مستثنی است. این بمب افکن مافوق صوت هیچ معادل غربی ندارد. "Tu-22M3" اختصاصاً برای نابودی ناوهای آمریکایی و بخصوص ناوهای هواپیمابر آمریکایی طراحی شده است.

وجود بالهای متغیر "swing wing" و موتورهای قدرتمند توانایی پرواز با سرعت 2 برابر سرعت صوت را به این بمب افکن داده است. آمریکایی ها در سیستم اسم گذاری خود برای هواپیماهای روسی یک کد یا اسم خاص انتخاب می کنند. برای "Tu-22M3" این کد "بک فایر" "Backfire" است.

به نظر من این نام یکی از زیباترین نامهای انتخاب شده برای یک هواپیما است. اصطلاح "بک فایر" به هیچ عنوان به معنای "آتش پشتیبانی" نیست. هنگامی که یک جنگل آتش بگیرد، یکی از راههای مهار آن این است که در اطراف آتش اصلی، آتشنشانها به عمد آتشهای فرعی ای ایجاد می کنند. زمان ایجاد این آتشها بسیار مهم است. اگر این آتشها در زمان مناسب ایجاد شوند، به دلیل جریان هوای بالارونده ی ناشی از آتش بزرگ و اصلی، آتشهای فرعی به سمت آتش اصلی حرکت خواهند کرد. به این ترتیب، آتش اصلی در محاصره ی آتش فرعی قرار می گیرد و دیگر ماده ای برای سوختن نخواهد داشت و خاموش خواهد شد. این آتش فرعی را "بک فایر" می نامند.[rtl]این واژه دقیقاً توصیف گر عملکرد "Tu-22M3" است یعنی مانعی بزرگ سر راه آتش افروزی ناوهای هواپیمابر آمریکایی. با وجود موشکهای مرگبار ضد کشتی روسی که برخی از انواع آن حین برخورد به هدف 4 تا 5 برابر سرعت صوت سرعت دارند "Tu-22M3" دارای، پاسخ دندان شکنی برای شیطنتهای نیروی دریایی آمریکا است.[/rtl]

و امروز[rtl]کارخانه ی توپولف در دیگر کارخانه های هواپیماسازی روسی ادغام شده است و در کنار هم "شرکت تعاونی هواپیماسازی متحد" "United Aircraft Corporation (UAC)" یا به اختصار روسی "OAK" را تشکیل داده اند.

امروز، هواپیماهای مسافربری Tu-154 ،Tu-134 و Tu-204 در بسیاری از کشورها نقش جابجایی مسافر یا انتقال سران کشور را ایفا می کنند. هنوز بمب افکنهای Tu-95 در کنار Tu-22M3 و Tu-160 به وسیله ی نیروی هوایی روسیه در حال بهره برداری هستند. هر چند جنگ سرد خاتمه یافته است اما روسها گهگاه برای نشان دادن ضرب شصت خود به نیروهای ناتو این بمب افکنها را به پرواز در می آورند. این، میراث آندره توپولف است. میراثی که هنوز نیروی هوایی روسیه را در حد یک ابرقدرت نگاه داشته است.[/rtl]

یک درخواست

از بین انواع توپولف ها به نظر شما زیباترین آنها کدام است؟ خود من، شخصاً Tu-22M3 را زیباترین می دانم اما دوست دارم نظر شما را هم بدانم. لطفاً هنگام کامنت کردن نظراتتان از ذکر "هیچکدام" خودداری بفرمایید.