اندیشه و مبانی سلفی گری سرشار از تناقضات

[ИĪИĴΛ ИĪƓĤƬ☛]

گفتاری از آیت الله جعفر سبحانی: در کلام، سلف به معنای گذشته و خلف به معنای بازماندگان و جانشینان آنان است. ابن تیمیه به عنوان بنیان گذار فرقه سلفی معتقد است که ملاک عمل برای آنان، رفتار و اعتقادات مردم در 300 سال اول است به گونه ای که تمام اعمال آنان حق است و باید انجام داد؛ یعنی که اگر ساختن قبر و توسل در آن زمان بوده است، امروز نیز این امر حق است. اما اگر انجام نمی شده، امروز نیز امری باطل است. ما نیز این حدیث را صحیح می دانیم اما نه با برداشت سلفی ها. ما نیز این حدیث را صحیح می دانیم اما به این معنا که پیامبر از بیان این حدیث، قصد معرفی دوره پیشرفت اسلام و فتوحات مسلمانان در سه نسل اول ظهور اسلام را داشته اند نه این که تک تک افراد آن دوران حق بوده و باید تمام دین را از آنان گرفت.

اندیشه غلط سلفی
با بررسی تاریخ خواهیم فهمید که اساس برداشت سلفی ها از این حدیث اشتباه است. بررسی تاریخ صدر اسلام و پس از آن، این واقعیت را آشکار می سازد که صحابه، تابعین و تابع تابعین به چند دسته تقسیم شده بودند و در بسیاری موارد همچون جنگ جمل که در آن 14 هزار نفر کشته شدند، قاتل و مقتول هر دو از صحابه هستند. چطور می شود که هم قاتل و هم مقتول حق باشند؟
شهادت امام حسین علیه السلام در سال 61 هجری، توسط یزید و به اسارت بردن و آزار فرزندانش، از مصادیق ظلم به آل رسول الله صلی الله علیه و آله است و این با برداشت سلفی ها از این حدیث مغایرت دارد. مباح کردن همه اعمال توسط یزید برای سپاهیان خود در 3 یا 6 روز حمله به شهر مدینه منوره و بروز فجایعی همچون ایجاد نطفه های حرام و همچنین حمله یزید به کعبه و ویران کردن آن توسط منجنیق، کشتار و زندانی کردن گسترده مردم توسط حجاج بن یوسف و کشتار وسیع مردم توسط عباسیان از دیگر نمونه های جنایات خلفای آن دوران و دلیل نقض برداشت سلفی ها از این حدیث است.
شناخت صحیح احادیث
نخستین راه شناخت احادیث، تطبیق دادن آن با قرآن است. دومین راه، تطبیق با سنت پیامبر گرامی اسلام، سومین راه، تشخیص با عقل، چهارمین روش، اجماع بر آن حدیث و آخرین روش نیز تطبیق و بررسی آن نسبت به تاریخ اسلام است. پس با توجه به روش های ذکر شده، این حدیث هرگز با تاریخ قطعی مسلمانان تطبیق ندارد. از این رو یا این حدیث دروغ است و یا آن معنایی که مورد نظر سلفی هاست، اشتباه است.
سلفی اهل حدیث؟!
سلفی ها برای اثبات خود می گویند که ما اهل حدیث هستیم و آنچه احمد حنبل که رییس محدثین است بگوید را می پذیریم. سلفی ها به گروه های مختلفی تقسیم شده اند.، اهل حدیث هم یکدست نیستند و به چند گروه تقسیم می شوند. عبدالرحمان سبوتی که در نظر اهل حدیث از جایگاه والایی برخوردار است؛ در کتاب «تاریخ الخلفا»، می نویسد: اهل حدیث به اقسام گوناگونی تقسیم می شوند که یک دسته از آنان، اهل مرجئه هستند که معتقدند اعمال انسان ملاک نیست و پاکی دل شرط است که امام صادق علیه السلام نسبت به این گروه هشدار داده و می فرمایند:«پیش از آن که فرزندان شما توسط مرجئه فاسد شوند، به داد فرزندانتان برسید» زیرا آنان مردم را به سستی در عمل دعوت می کردند؛ 13 نفر از اهل حدیث مرجئه هستند. با توجه به این دلایل و اسناد، می توان فهمید که سلفی یک مذهب و الگوی خاص ندارد و وجود این همه تعارض در اصول آنان نشان از این واقعیت دارد.