تفاوت دنیا و آخرت

[bOoOoOy]

پس از شناخت عالم آخرت از راه عقل و نقل می توان دنیا و آخرت را از جهات مختلفی مورد مقایسه و سنجش قرارداد خوشبختانه این مقایسات در خود قرآن كریم هم انجام گرفته است و ما می توانیم با استفاده از بیانات قرآنی زندگی دنیا و آخرت را مورد ارزیابی صحیح قرار دهیم و برتری عالم آخرت را تبیین كنیم .
فنا پذیری دنیا و ابدیت آخرت
نخستین اختلاف بارز بین عالم دنیا و عالم آخرت, محدودیت عمر دنیا و جاودانگی آخرت است. عمر هر انسانی در این جهان, سرآمدی دارد كه دیر یا زود فرا می رسد و حتی اگر كسی صدها و هزاران سال هم در دنیا زندگی كند سرانجام با دگرگونی نهائی جهان طبیعت و هنگام ((فتح صور اول)) پایان خواهد یافت. و از سوی دیگر, قریب هشتاد آیه قرآن, دلالت بر ابدیت و جاودانگی جهان آخرت دارد.۱ و روشن است كه متناهی هر قدر هم طولانی باشد نسبتی با نامتناهی نخواهد داشت .
پس عالم آخرت از نظر بقا و دوام, برتری عظیمی بر دنیا دارد و این, مطلبی است كه در آیات متعددی با تعبیر ((ابقی)) بودن آخرت ۲ و ((قلیل)) بودن دنیا ۳ خاطرنشان شده, و در آیات دیگری با تشبیه زندگی دنیا به گیاهی كه نهال تنها چند روزی سبز و خرم است و سپس به زردی و پژمردگی می گراید و سرانجام, خشك و نابود می شود ۴ مورد تاكید قرار گرفته است, و در آیه ای بطور كلی می فرماید: آنچه نزد شماست پایان می پذیرد و آنچه نزد خدای متعال است باقی می ماند .۵
تفكیك نعمت از عذاب در آخرت
تفاوت اساسی دیگر بین زندگی دنیا و زندگی آخرت این است كه خوشیهای دنیا آمیخته با رنج و زحمت است و چنان نیست كه دسته ای از مردم همیشه و از هر جهت متنعم و شاد و آسوده; و دسته دیگری همواره معذب و غمگین و ناراحت باشند بلكه همه مردم كمابیش از لذتهای و شادیها و آسایشهایی برخوردارند و نیز رنجها و غمها و نگرانیهایی دارند. ولی جهان دیگری, دارای دو بخش مجزی (بهشت و دوزخ) است و در یك بخش, اثری از عذاب و رنج و ترس و اندوه نیست و در بخش دیگر جز آتش و درد و حسرت و اندوه یافت نمی شود و طبعاً لذتها و رنجهای اخروی به مراتب, شدیدتر از لذتها و رنجهای دنیوی خواهد بود.
این مقایسه نیز در قرآن كریم انجام گرفته و برتری نعمتهای اخروی و جوار و قرب الهی بر نعمتهای دنیا مورد تاكید, واقع شده; ۶ چنان كه سختتر بودن عذاب آخرت از رنجها و مصیبتهای دنیا خاطرنشان شده است .۷
اصالت آخرت
فرق مهم دیگر بین دنیا و آخرت این است كه زندگی دنیا, مقدمه آخرت و وسیله ای برای كسب سعادت ابدی است; و زندگی آخرت, زندگی نهائی و اصیل می باشد و هر چند زندگی دنیا و نعمتهای مادی و معنوی آن, مطلوب آدمی است ولی با توجه به اینكه همه آنها ابزار آزمایش و وسیله تكامل حقیقی و تحصیل سعادت ابدی است, اصالتی نخواهد داشت و ارزش واقعی آنها وابسته به توشه ای است كه شخصی برای زندگی ابدیش بر می دارد.۸
از این رو, اگر كسی زندگی اخروی را فراموش كند و چشم خود را به زرق و برق دنیا بدوزد و لذایذ آن را هدف نهائیش قرار دهد ارزش واقعی آن را نشناخته و برای آن, ارزشی پنداری قائل شده است زیرا وسیله را بجای هدف گرفته است و چنین كاری جز بازی و سرگرمی و فریب خوردگی نخواهد بود. و به همین جهت, قرآن كریم زندگی دنیا را بازی و سرگرمی و ابزار فریب نامیده, ۹ و زندگی آخرت را زندگی حقیقی دانسته است ۱۰. ولی باید توجه داشت كه همه نكوهشهایی كه از دنیا شده, مربوط به نوع نگرش و جهت گیری انسانهای دنیا طلب است و گرنه, زندگی دنیا برای بندگان شایسته خدا كه حقیقت آن را می شناسند و به نظر وسیله به آن می نگرند و از هر لحظه عمر خود, برای سعادت ابدیشان بهره می گیرند نه تنها نكوهشی ندارد بلكه دارای ارزش فوق العاده ای می باشد.
ارتباط دنیا و آخرت
پس از آنكه دانستیم كه زندگی انسان منحصر به همین زندگی زودگذر دنیا نیست و بار دیگر در عالم آخرت, زنده می شود و برای همیشه در آن عالم, زنده خواهد ماند. و نیز دانستیم كه زندگی آخرت, زندگی حقیقی و عینی است به گونه ای كه زندگی دنیا در برابر آن, شایسته نام زندگی نیست نه این كه معنای زندگی آخرت, نام نیك و بد یا امری پنداری و اعتباری باشد.
اكنون, به تبیین رابطه بین زندگی دنیا و زندگی آخرت, و تعیین نوع ارتباط بین آنها می پردازیم تا با استفاده از دلایل عقلی و بیانات قرآنی, چگونگی ارتباط بین دنیا و آخرت, روشن گردد.
دنیا مزرعه آخرت است
نخستین مطلبی كه در اینجا باید مورد تاكید, قرار گیرد این است كه سعادت و شقاوت آخرت, تابع رفتارهای انسان در دنیاست و چنان نیست كه برای به دست آوردن نعمتهای اخروی بتوان در همان عالم, تلاش كرد و كسانی كه دارای نیروی بدنی یا فكری بیشتری باشند بتوانند از نعمتهای ببیشتری بهره مند شوند و یا كسانی بتواننند با حیله و نیرنگ, از دستاوردهای دیگران, سو استفاده كنند چنان كه بعضی از نادانان چنین تصوری داشته اند و عالم آخرت را كاملاً مستقل از دنیا می پنداشته اند.
قرآن كریم از قول بعضی از كافران نقل می فرماید:
و ما اظن الساعه قائمه ولئن رددت الی ربی لاجدان خیراً منها منقلبا.۱
(شخص دنیا طلب گفت گمان نمی كنم كه رستاخیر بپا شود و اگر (بپا شد و) به سوی پروردگارم بازگردانده شدم نیك فرجامتر از نعمتهای دنیا را در آنجا خواهم یافت.
و در جای دیگر می فرماید:
و ما اظن الساعه قائمه و لئن رجعت الی ربی ان لی عنده للحسنی .۲
گمان نمی كنم كه رستاخیز بپا شود و اگر (بپا شد و) به سوی پروردگار باز گردانده شدم نزد او بهترین (نعمتها) را خواهم داشت .
چنین كسانی یا گمان می كرده اند كه در عالم آخرت هم می توانند با تلاش خودشان نعمتهای فراوانی را بدست آوردند, و یا گمان می كرده اند كه بهره مندی ایشان در دنیا نشانه لطف خاص الهی به آنان است پس در آخرت هم مشمول چنین الطافی خواهند بود!
به هر حال, اگر كسی به وجود عالم آخرت به عنوان عالمی كاملاً مستقل ازدنیا باور داشته باشد و اعمال نیك و بدی كه در اینجا انجام می دهد را موئثر در نعمتهای و عذابهای آن عالم نداند به معادی كه یكی از اصول اعتقادی ادیان آسمانی می باشد ایمان نیاورده است زیرا قوام این اصل, به پاداش و كیفر اعمال دنیوی است و به همین جهت, عالم دنیا بازار و تجارتخانه یا مزرعه آخرت, نامیده شود كه در این جا باید به تلاش و كشت و كار پرداخت و درآمد و محصول پایدارش را باید در آنجا دریافت كرد. ۳ و مقتضای براهین معاد بیانات قرآنی نیز همین است و نیازی به توضیح ندارد.
نعمتهای دنیا موجب سعادت اخروی نمی شود
بعضی دیگر می پنداشتند كه مال و فرزند و سایر وسایل عیش و نوش دنیا, موجب راحتی و آسایش آخرت هم خواهد بود و شاید دفن كردن سیم و زر و گوهرهای گرانبها و حتی مواد غذائی همراه مردگان, ناشی از چنین پنداری بوده است .
قرآن كریم, تاكید می كند كه نه مال و فرزند به خودی خود (و صرف نظر از رفتار مربوط به آنها) موجب تقرب به خدای متعال می شود.۴ و نه در جهان آخرت, سودی به كسی می بخشد, ۵ و اساساً این گونه روابط و اسباب دنیوی گسسته می شود ۶ و هر كسی داراییها و متعلقات خود را رها می كند ۷ و تك و تنها به سوی خدای متعال, محشور می گردد ۸ و فقط روابط معنوی و الهی, پایدار می ماند و به همین جهت, موئمنانی كه با همسران و فرزندان و بستگانشان پیوندهای ایمانی دارند در بهشت با هم خواهند بود.۹

[FaTy^_^]

ممنون

[D.I.Z.E.R.E]

مرسی پرفکنتتتتت