بازسازی ابرنواختر در آزمایشگاه

[ERF@N]

محققان با استفاده از پرتوهای لیزری 60 هزار میلیارد قدرتمندتر از یک اشاره‌گر لیزری، موفق به بازخلق انفجارات ابرنواختری مقیاس‌بندی‌شده در آزمایشگاه شدند.

آن‌ها این کار را به عنوان شیوه‌ای برای بررسی یکی از پرانرژی‌ترین رخدادهای کیهان صورت دادند.

انفجارهای ابرنواختری زمانی که سوخت درون یک ستاره آتش می‌گیرد یا این که هسته‌اش فرو می‌پاشد، نوعی موج شوک را پرتاب می‌کنند که حدود چند سال نوری از فضای اطراف ستاره‌ انفجاری را ظرف چند صد سال جاروب می‌کند.

به منظور بررسی آنچه ممکن است عامل بروز اشکال عجیب حین انفجار باشد، تیمی از دانشمندان به رهبری محققان دانشگاه آکسفورد شیوه‌ای را برای مطالعه انفجارات ابرنواختری در آزمایشگاه به جای مشاهده آن‌ها در فضا ارائه داده‌اند. برای بازخلق انفجار ابرنواختری در آزمایشگاه، تیم علمی از تجهیزات لیزر «آزمایشگاه روترفورد اپلتون» شورای تسهیلات علم و فناوری انگلستان استفاده کرد.

جنا ماینک، محقق دانشگاه آکسفورد و رهبر ارشد تلاش‌های آزمایشگاهی، گفت: تیم ما با متمرکزکردن سه پرتو لیزر روی یک هدف میله‌ای کربنی که ضخامت آن بزرگتر از تار مو نبود و در یک اتاقک مملو از گاز دارای تراکم پایین کار خود را آغاز کرد. میزان بالای گرمای تولیدشده توسط لیزر که بیش از چند میلیون درجه سانتی‌گراد بود، موجب شد میله، منفجر شده و انفجاری را خلق کند که از میان گاز با تراکم پایین حرکت کند.

در این آزمایش‌ها، گاز متراکم یا ابرهای گازی که اطراف یک ستاره در حال انفجار را احاطه می‌کنند، با معرفی یک شبکه پلاستیکی برای مختل‌کردن جبهه شوک شبیه‌سازی شدند. این آزمایش نشان داد زمانی که انفجار از میان این شبکه عبور می‌کند نامنظم و آشفته می‌شود.

دانشمندان دریافتند میدان مغناطیسی با حضور این شبکه قوی‌تر از زمانی است که شبکه‌ای در کار نیست. از آنجائیکه میدان‌های مغناطیسی قوی‌تر به معنای تولید کارآمدتر فوتون‌های رادیویی و اشعه ایکس است، نتایج حاصله نشان می‌دهد که ایده گسترش انفجارهای ابرنواختری به شکل ماده بین‌ستاره‌ای به طور منسجم توزیع‌شده، همیشه درست نیست و با مشاهدات و مدلهای عددی موج شوکی که از میان یک واسطه سنگین عبور می‌کند، منطبق است.