روش های مقابله با دزدی کودکان

[bOoOoOy]

از مسائل مهم تعلیم و تربیت و از مشکلات آن، مسأله دزدی کودکان است.این امر برای بسیاری از خانواده ها و مدرسه ها مسأله ساز و بحث انگیز است و توجه نهادهای تربیتی گوناگون و نیز دستگاه قضایی هر جامعه ای را به خود جلب کرده است.

ما در مواردی کودکانی را می بینیم که خوردنی ها یا اسباب بازی و وسایل دیگری را که از آن خودشان نیست، به خانه می آورند و آن را در گوشه ای مخفی می کنند. این امر در بین کودکان خردسال شایع است و درسنین تا 8 سالگی تقریبا به اوج خود می رسد. مسأله مهم در امر دزدی کودکان مسأله ناراحتی والدین در دزدی فرزندان آن ها است.

آن ها از این که می بینند با همه صداقت و درستی صاحب فرزندی شده اند که از دوران خرسالی دزد درآمده، بسیار نگرانند و نزد این و آن احساس شرمندگی می کنند. در اینجا باید به والدین محترم تذکر دهیم که اگر فرزندشان در سن تمییز نباشد و دزدی کند مسأله چندان مهمی نیست. با مراقبت ها و هشدارهایی که خواهید داد و با به کار بردن ضوابط و فنونی بسادگی می توانید آنها را اصلاح کنید. نگرانی به هنگامی است که فرزند شما به سن تمیز رسیده و زشتی و قبح عمل را می شناسد، ولی متأسفانه به علت عادت کردن به آن عمل زشت و آگاهانه تن به سرقت می دهد. در چنین مواردی باید موضعی در پیش گرفت و برای اصلاح آن باید نگران بود.

منشأ دزدی چیست؟

منشأ دزدی در کودکان وبزرگسالان یکی نیست. برای هر گروه از آنها انگیزه ها و موجبات و علل گوناگونی دارد. ولی آنچه از نظر کلی می توان در این زمینه ذکر کرد، توجه به اصل لذتجویی در تملک و تصاحب آن چیزی است که مورد علاقه فرد است و از راه های ساده و ممکن از نظر او بدست نمی آید. منشأ آن از دید دیگر، می تواند محرومیت باشد. حتی محرومیتی ساده از غذا، بستنی و شکلاتی می تواند او را به دزدی وادارد. به خصوص محرومیت های دوران کودکی و عدم احساس ارضا و اشباع در این امر نقشی اساسی دارد.

علل دزدی

الف- نیازهای مادی: محرومیت ها و نداشتن ها.

ب- علل عاطفی: محرومیت از محبت و نوازش که موجب اضطراب می شود و دزدی طفل سبب سکون او می شود.

عدم احساس تأمین امنیت برای خشونتی که درباره اش اعمال می شود.

انتقام از والدین یا دیگران به هر علتی که باشد.

ج- علل روانی: بسیاری از دزدی ها دارای جنبه روانی هستند. دیدن جنس مورد علاقه کودک و عدم دسترسی به آن محرکی می شود برای دزدی او.

تقلید از الگوها و نمونه هایی که از طریق رسانه ها دیده یا شنیده است.

رفع اضطراب روانی

نوعی اعتراض و نشان دادن عصیان و طغیان خود و توانایی خویش.

رغبت روانی به داشتن اشیاء پر زرق و برق که دزدی بنظر او بهترین و تنها راه است و...

با دزدی کودکان چه باید بکنیم؟

بهترین برخورد با چنین مسأله ای، برداشتن گام هایی حساب شده برای آموزش صداقت و درستکاری و تصحیح این رفتار ناشایست است . شما نباید در برابر این مسأله بیش از حد لازم عکس العمل نشان دهید، همان طور که نباید ازکنار آن به سادگی بگذرید.

به کودکان اصل مالکیت را بیاموزید.

معنی خریدن را برای کودک توضیح دهید. به کودک بفهمانید برای داشتن هر چیزی باید پول پرداخت کنند.

مفهوم مالکیت را به کودک آموزش دهید. به کودک یاد بدهید که چیزهایی را که مال اوست از چیزهایی که به او تعلق ندارد، تشخیص دهد.

درباره اعمال کودک با او بحث کنید. اگر بچه کوچکی چیزی را که مال او نیست، برداشت، با او صحبت کنید و به او بگویید: اگر کسی چیزی را که مال توست بدون اجازه بردارد، چه احساسی خواهی داشت؟ از او بخواهید چیزی را که برداشته است، به صاحبش برگرداند؛ ولی از آنجا که عذرخواهی برای کودکان کار مشکلی است، او را مجبور نکنید بار اول عذرخواهی کند، ولی به او بگویید دفعه بعد باید بگوید معذرت می خواهم. به او آموزش دهید وقتی شیئی را می بیند و می خواهد آن را داشته باشد، اول از شما یا هر کس دیگر سئوال کند که آیا می تواند آن را بردارد یا نه!

عذر خواهی را به کودک یاد بدهید. این کار برای کودکان سخت است اما این کار را با تمرین انجام دهید. مثلا با کودک خود، نمایش کوتاهی اجرا کنید و در آن از کودک عذرخواهی استفاده کنید.

به کودک یاد بدهید در برابر وسوسه ها مقاومت کند. همه بچه ها باید یاد بگیرند وقتی وسوسه می شوند تا هر چیزی را که می خواهند داشته باشند یا آن را بردارند، بتوانند خود را کنترل کنند.

نام کاری را که کودک انجام می دهد به او بگویید. وقتی کودک چیزی را که به او تعلق ندارد ازجایی برمی دارد، به سرعت با او برخورد کنید؛ یعنی به محض اینکه توانستید در یک موقعیت مناسب با او صحبت کنید. به کودک بگویید باید آن شیء را به صاحبش برگرداند. باید به بچه بزرگتر که می تواند تفاوت بین خریدن را با برداشتن شیئی که مال او نیست، تشخیص دهد، بگویید که این کار دزدی است! از او نپرسید که آیا چیزی را که در جیبش پیدا کرده اید، او برداشته یا نه. از او نپرسید چرا؟ ولی با لحن جدی و خونسرد به اوبگویید: تو این را دزدیده ای! و این حرف را به محض آنکه از قضیه آگاه شدید، بگویید. به کودک القا نکنید که «بچه بدی است» باید به کودک فهمانده شود که «کارش» ناپسند بوده است.

پیآمدهای منفی را به کار گیرید. جیغ و داد و موعظه های طولانی برای این رفتار برخوردهای صحیحی نیست؛ برای کودکان پیآمدهای واقعی لازم است تا یاد بگیرند دزدی، خلافی بسیار جدی است. کودکان باید یاد بگیرند که جبران کنند.

به کودک، در مقابل رفتار درستش پاداش دهید.

بر کارهای کودک نظارت داشته باشید.

سعی کنید کودک را در مقابل جمع تنبیه نکنید و به شخصیت او در مقابل دیگران توهین نکنید.