ضرورت انسجام و وحدت

[NeginNg]

پيغمبر اكرم (ص) پس از مهاجرت به مدينه و قبول رهبري يك فشور اساسي كه به عنوان صحيفه يا قانون اساسي مدينه معروف است. و بر اساس مكتب اسلامي تدوين كرد و با پيمان و ميشامتي قبايل و مذاهب مختل را بهم پيوند و امت واحدي تشكيل داد كه محور آن بجاي ملت و نژاد ايمان به خدا و آخرت و عمل صالح بود تلاش حضرت امير (ع) در جهت راه وحدت: بعد از رحلت پيامبر (ص) بدون مشورت و بدون شركت علي (ع) در ستعيفه بني ساعده تشكيل گرديد و ابوبكر به جانشين انتخاب شد.

حضرت علي (ع) با اينكه بنابرآيات قرآن و تعيين و تاكيد پيامبر اكرم خليفه و جانشين پيامبر بود اما آنچنان در اثر قرب به خدا بلند بود كه بجاي اينكه جنگ و جدال به راه بندازد يا دست كم به فرقه سازي و گروه­گرايي بپردازد. و خود را از جمع مسلمانان كنار بكشد يا توطئه كنندگان همدست شوند و به كساني كه دانسته يا نداسته آمدند تا در برابر ابوبكر باوي بيعت كنند فرمود: اي مردم! امواج كوه پيكر فتنه­ها را با كشتي نجات دهم نشانيد از راه اختلاف و پراكندگي كنار آييد. تاج تفاخر و برتري جوئي از سر بنهيد.

در ابتداي بحث و جهت من باب وحدت قبل از هر چيز معناي لغوي وحدت را تشريح مي­نماييم. وحدت در لغت به معناي يگانه شدن و انفرادات و لغويان درباره اتحاد گفته­اند و با اتحاد صيره الشيئين الموجدين شيئاً واحداً، اتحاد يكي شدن دو چيز موجود است.

بنابراين هرگاه چند چيز، با حفظ خاصيت شخص خود با هم يكي شوند اتحاد حاصل خواهد شد.

اهميت وحدت:

حضرت علي (ع) وحدت را منت بزرگ خداي سبحان بر مردم دانسته است و فرمود: خداوند بر اين امت، منت گذارد و بين آنها الفت و اتحاد ايجاد كرده است كه در سايه آن زندگي كنند و به حمايت آن پناهنده شوند. اين نعمتي است كه احدي نمي­تواند بهايي برايش بگذارد. زيرا از هر بهائي گران­قدرتر از هر چيز پرارزشي با ارزش­تر است. تعبير صفت الهي از وحدت. بيانگر اهميت اين موضوع است زيرا نعمت عظيم «منت گفته مي­شود چنان كه خداوندسبحان از بعثت پيامبر به عنوان صفت ياد كرده است.

تلاش امام حسن و امام حسين (ع)

يكي از مظاهر وحدت و همبستگي شركت در نماز جماعت مخصوصاً نماز جمعه است و روايات پحيح شيعه آمده است كه امام حسن و امام حسين پشت سر مروان نماز مي­خواندند و ما به اهل سنت نماز مي­خوانيم.

تلاش امام سجاد (ع) در جهت وحدت

امام سجاد چهارمين پيشواي شيعيان در صحيفه مسجاد دعاهاي سازنده مضامين بسياري فرموده كه مردم را متحد مي­سازد از چمله دعاها دعايي بنام درود بر اصحاب پيامبران است كه از اصحاب پيامبر (ص) به بهترين وجوه ياد مي‌كند.

«خداوند اصحاب گرامي محمد از ياران خاص او هستند كه حق صحت و همراهي را به خوبي ادا كردند و در راه ياري او به ... بسياري قبل گشتند و از عهده امتحان برآمدند».

نقش وحدت در پيشرفت و پويائي اسلام

در جوامع مسلمان بر خلاف برخي از كشورهاي غرب، نقش مذهب را نمي­توان ناديده گرفت. امروزه اسلام فرهنگي شئون زندگي پيروان خود، بيشتر از پيش نفوذ دارد و مي­رود كه نقش رهبري گذشته را بر عهده كفايت گيرد.

در جهان معاصر و ايدئولوژي اسلام مسلمانان را در خود گرفته و تعالي بخشيده است در اين تكاپوي روحاني، كه امروزه مسلمين عالم را برانگيخته، نكته­اي است كه غالباً از ديدگاه و ناظران بيگانه مانده است. بيگانگان از پذيرش اين واقعيت سرباز مي­زنند كه از شهاد موازين اسلام كه همگي مبلث از وحي الهي است اين توانايي و شايستگي را دارد كه پس از چهارده قرن، دشواري­هاي امت مسلمان را در شرايط امروزه چاره­جوئي كند و كارائي نهاده­هاي اجتماعي – سياسي و اقتصادي اسلام. جوابگوي امت باشد و خود را با گذشت ساليان از دست ندهد.

نكته ديگري كه يادآوري آنها ضروري است موضع­گيري گروههاي اصلاح طلب در برابر يكديگر است با وجودي كه دستورات تعاليم متين الام، براي پيروان خود فرصت و امكان همه‌گونه ترقي، و تعالي را فراهم ساخته است ولي رسيدن به اين اهداف در فضاي تفرقه و اختلاف مسير نيست و اصولاً اخلاق اسلامي تفرقه را تجويز نمي­كند امت اسلامي در صورتي قادر خواهد بود از زير بار استعمار بيگانه شانه خالي كند و شالوده جامعه­اي را بر بنيان تعاليم قرآن بريزد كه در درجه اول توانسته باشد يكپارچگي و اتحادي بين افراد خود پديد آورد. مسلماً در فضائي پر از سوء تفاهم و تفرقه و تشنت ايدئولوژي اسلام، نقش جهاني خود را در عرصه سياست بين­المللي به درستي ايفا نتواند كرد. در اينجا مناسب است دورنمائي از موقعيت كنوني ممالك اسلامي را براي شما تصوير كنم و پاره­اي تفاوتهاي درون مرزي و برون مرزي ملتهاي مسلمان را يادآور شوم به طور كلي در جهان امروز بيش از 5/1 كشورهاي جهان در زمره ممالك اسلامي به شمار آمده­اند و جهت اين كشورها 6: كل محبت محبت روي زمين است.

خاطرنشان مي­سازم كه همگي اين كشورها، در ساخت حكومت خود از تعاليم اسلامي پيروي نمي­كنند ولي مردم در روابط شخصي و اخلاقي اجتماعي دستورات قرآن را بيش و كم رعايت مي­كنند. ضمناً در برخي ممالك نهادهاي اسلامي فعاليت دارند و زمامداران در اداره امور از احكام الهي الهام مي­گيرند. در سالهاي اخير آن گروه از ممالك اسلامي در صحنه سياست جهاني و زنداني محسوب مي­شوند كه برادري - برابري و اتحاد را كه قرآن توصيه مي­كند بكار بسته همبستگي و تفاهمي ‌بين آن­ها بوجود آمده است در اين ممالك عوامل استسمار غرب ديگر توانايي اعمال نفوذ ندارند.

وحدت در اسلام ترديدناپذير است و در نشمار ضرورتهاي بديهي و شناخته دين است با اين وجود و شجاعان واقعيت مسلمانان با آن وفق نمي­دهند زيرا كه در ميان آنان فرقه­هاي گوناگون و گروههاي متفاوتي وجود دارند و اين امر به ستيزه­جوئي و كينه­توزي و جدال و جنك برخي با برخي ديگر منجر شده است. در ميان مسلمانان پيروان تسنن و تشيع و خوارج و فرقه­اي ديگري است. در ميان ايشان نيز آنچنان كينه و كراهت و رشك و نفرت برخي نسبت به برخي ديگر است كه تنها خدا به آن آكاه است گوئي آنچه ياد كرديم از اصول قطعي دين آنان نسبت به گويا تفرقه و اختلاف، ستيز و تنشت از مباني دين آنهاست. و گويا اينها اصولي هستند رقابت و پرهيز ناپذيرند.

بديهي است كه اين الزام­هاي اجتماعي كه مدت مسلمانان نسبت به همديگر و كمك و همياري آنان در شمار آنهاست تكاليفي نيستند كه اين تنها براي عبادت به انها دعوت مي­كنند. بلكه از اين رو آنها را مطرح مي­سازد كه صلاح مسلمانان در دنيا ايجاب مي­كند و نيز بدين لحاظ كه پايدار ماندن آنها و نيز نيرو رفعت ايشان به آنها بسته است. زيرا كه هر كدام از ملل اسلامي اسلامي بر تنهايي ضعيف است اما به معاضرت ديگر ملل مسلمانان توانمند و ارجمند است گفته شده است كه در وضعيت بر يك قوي غلبه مي­كنند.

در بخش دوم مقاله مي­خواهم در مورد اتحاد و همبستگي اسلامي از ديدگاه امام خميني (ره) صحبت كنم.

ضرورت اتحاد كشورهاي اسلامي و پرهيز از اختلاف:

آموزه­اي ديني، مسلمانان را به اتحاد و برادري فرا مي­خواند و از آنان مي­خواهند در برابر توطئه­هاي دشمنان هوشيار باشند امروزه دشمنان اسلام در تلاشند با دامن زدن به مسائل مذهبي و فرقه­گرايي همچون اختلاف شيعه و سني يا مسائل نژادي مثل عرب – عجم – ترك و فارس اختلاف آنها را چند برابر و از اتحاد آن جلوگيري مي­كنند. دشمنان در اين صورت خواهند توانست از منابع و امكانات آنها سوء استفاده كنند و به غارت و چپاول ثروت­هاي خدادادي آنها بپردازند. امام در اين زمينه مي­فرمايند:

اسلام آمده تا تمام ملل دنيا را با هم متحد كند و يك امت بزرگ به نام امت اسلام در دنيا برقرار كنند تا كساني كه مي­خواهند سلسله­اي بر اين دولت­هاي اسلامي و مركز اسلام پيدا كنند به واسطه اجتماع بزرگي كه مسلمين از هر طايفه­اي هستند نتوانند نقشه قدرت­هاي بزرگ و وابستگان آنها در كشورهاي اسلامي اين است كه اين قشر در سلم كه خداي تبارك و تعالي بين آنها اخوت ايجاد كرده از هم جدا كنند و به اسم ملت ترك – كرد – عرب – فارس از هم جدا بلكه با هم دشمن كنند و اين درست برخلاف مسير اسلام و مسير قرآن كريم است.

تمام مسلمين با هم برادر و برابرند و هيچ يك از آنها از ديگري جدا نيستند همه آنها زير پرچم اسلام و زير رچم توحيد بايد باشند اينهايي كه باسم مليت و گروه­گرايي و ملي­گرايي بين مسلمين تفرقه مي­اندازند شگرهاي شيكان و كمك‌كنندگان به قدرت­هاي بزرگ و مخالفين قرآن كريم هستند.

جمهوري اسلامي مي­خواهد مطلبي را كه قرآن و رسول خدا فرموده است در همه كشورها پياده كند و ايران مقدمه آن است. مي­خواهد به همه كشورها بفهماند كه اسلام نباشد در برابري و برادري وحدت است و همه مسلمين واحده هستند و در برابر ديگران ما مي­خواهيم به همه ملتها بفهمانيم كه اسلام دين وحدت است رهبر كبير انقلاب اتحاد و برادري مسلمانان را يك امر ديني و سياسي مي­دانست كه اگر تحقق يابد هيج آسيبي به كشورهاي اسلامي نخواهد رسيد.

حضرت امام در اين زمينه در فرازي ديگر مي­فرمايد:

خداي تبارك و تعالي را شاكريم كه همه طوايف ملت ايران – برادران يعه و مذهب و برادران اهل سنت در كنار هم و با برادري هم براي پياده كردن احكام اسلام كوشش كنند امروز وضع سياسي دنيا طوري است كه كشورهاي عالم تحت نظر سياسي ابر قدرت­ها هستند همه جا ناظر هستند و براي شكست همه طوايف و قشرهاي ديگر طرح­ها دارند و مهم­ترين طرح­ها اين است كه بين برادرها اختلاف ايجاد كنند و با صورتهاي مختلف بين برادرها و بين اوست­ها اختلاف بيندازند. اسلام احكام اخلاقي­اش سياسي است در قران كه با هم برابر و برادر هستند اين حكم اخلاقي اجتماعي و سياسي است.

منبع : سازمان تبلیغات اسلامی