ویروس کرونا ورژن دلتا چیست؟

[Atria]

گونه‌ای از ویروس کرونا که گونه دلتا نام گرفته است و اولین‌ بار در هند شناسایی شد، در سراسر جهان به‌سرعت در حال سبقت گرفتن از نسخه‌های دیگر ویروس کرونا است.

در اواسط فوریه، تعداد موارد ابتلای روزانه هند به کمتر از ده هزار نفر رسید و موارد مرگ‌ومیر دورقمی شد؛ اما پس از دو ماه، موارد رو به افزایش گذاشت و سرانجام مشخص شد ناشی از گونه‌ی جدیدی است که دلتا نام گرفته.

گونه‌های جدید ویروس علت افزایش موارد در مناطق دیگر جهان بوده‌اند. برای مثال، اواخر سال گذشته در بریتانیا گونه جدیدی (گونه آلفا) موجب افزایش موارد شد؛ اما نرخ افزایش موارد اخیر در هند بسیار سریع‌تر از موج پیشین کشور بوده است و سرعت آن از افزایش تدریجی که در مناطق دیگر جهان دیده می‌شود، بسیار بیشتر بوده است.

تجمع مردم در ایالت مهاراشتر و شیوع کرونا

گونه جهش‌یافته مضاعف به‌سرعت در ایالت مهاراشترا که بمبئی مرکز آن است، منتشر شده

به گفته‌ی دانشمندان، هند زمانی در آستانه موج دیگری قرار گرفت که بسیاری از مردم پوشیدن ماسک و دیگر اقدامات احتیاطی را کنار گذشتند و دولت اجازه‌ی تجمع‌های بزرگ سیاسی و جشنواره‌های مذهبی را صادر کرد که ممکن است رویدادهای ابرناقل بوده باشند.

گونه‌هایی که در جمعیت در حال انتشار بودند، احتمالا به بدتر کردن وضعیت کمک کردند. طبق گزارش وزارت بهداشت هند، گونه جهش‌یافته مضاعف (دلتا)، گونه‌های بریتانیایی (آلفا)، برزیلی (گاما) و آفریقای جنوبی (بتا) همه در هند شناسایی شده‌اند.

کرونای هندی که اکنون گونه دلتا نامیده می‌شود، ۱۳ جهش دارد؛ اما نام خود (جهش‌یافته مضاعف) را از دو جهشی گرفته است که مشابه جهش‌های مشاهده‌شده به‌طور جداگانه در گونه‌های دیگر هستند. یکی از این جهش‌ها در گونه‌های دیگر با افزایش واگیرداری ویروس همراه بوده و در فرار از آنتی‌بادی‌ها مؤثر است؛ درحالی‌که مورد دیگر شبیه جهشی است که می‌تواند از برخی پاسخ‌های ایمنی بدن فرار کند.

دکتر راکش میشرا، مدیر مرکز زیست‌شناسی سلولی و مولکولی CSIR که یکی آزمایشگاه‌هایی را اداره می‌کند که توالی‌یابی ژنوم ویروس را انجام می‌‌دهند، می‌گوید کرونای هندی اولین‌ بار در هند در نمونه‌ای که در اکتبر جمع‌آوری شده بود، کشف شد. داده‌های اخیر حاکی از گسترش سریع آن در برخی از مناطق هند است. به گفته‌ی دکتر آنورانگ آگراوال، مدیر مؤسسه ژنومیک و زیست‌شناسی تلفیقی، در ایالت مهاراشترا که به‌شدت تحت تأثیر قرار گرفته، گونه جهش‌یافته مضاعف به سویه‌ی غالب تبدیل شده است. بر اساس مطالعه‌ی مؤسسه ملی ویروس‌شناسی در شهر پونا، در نمونه‌های جمع‌آوری‌شده در این ایالت از ژانویه تا مارس، بیش از ۶۰ درصد از گونه‌ی جهش‌یافته مضاعف بودند.

بر اساس ابزار ردیابی Covid CG مؤسسه برود، به‌طورکلی برای کشور هند این گونه تا ۷۰٫۴ درصد از نمونه‌های جمع‌آوری‌شده در هفته‌ی منتهی به ۲۵ مارس را شامل می‌شود. این در حالی است که سه هفته پیش‌تر، کرونای هندی ۱۶٫۱ درصد از نمونه‌ها را شامل می‌شد. آلینا چان، پژوهشگر فوق دکترای مؤسسه برود که روی ژن‌درمانی و مهندسی سلول کار می‌کند، می‌گوید: «وقتی گونه‌ای در یک منطقه به گونه‌ی غالب تبدیل شود، باعث نگرانی می‌شود، زیرا بدان معنا است که ممکن است در مناطق دیگر نیز به گونه غالب تبدیل شود.»

پزشکان و کارشناسان بهداشت عمومی می‌گویند اکنون بسیاری از افراد جوان بیمار می‌شوند و با علائم شدید به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند.

گونه دلتا اکنون به بیش از ۸۰ کشور جهان گسترش یافته است و به‌سرعت در حال تبدیل شدن به نسخه‌ی غالب ویروس است.

در مناطقی نظیر بریتانیا، دلتا گونه مسری آلفا را که اولین‌ بار در آن کشور شناسایی شد (قبلاً گونه بریتانیایی نامیده می‌شد) و شایع‌ترین فرم ویروس در این منطقه بود، کنار زده است.

انتشار سریع گونه دلتا مقامات بهداشتی را به واکنش واداشته است. برای مثال، مقامات بریتانیا برنامه‌های بازگشایی کشور را به تعویق انداخته‌اند. در مناطقی از آمریکا توصیه می‌شود که حتی افراد واکسینه شده همچنان در فضاهای سرپوشیده از ماسک استفاده کنند.

سازمان جهانی بهداشت از همه می‌خواهد که به پوشیدن ماسک ادامه بدهند اگرچه توصیه‌ی مرکز کنترل و پیشگیری بیماری آمریکا مبنی‌ بر اینکه افرادی که واکسن زده‌اند، می‌توانند در بیشتر موقعیت‌ها بدون ماسک حضور داشته باشند، همچنان پابرجاست.

در آمریکا، دلتا مسئول حدود ۲۶٫۱ درصد از موارد در سراسر کشور است و شیوع آن هر دو هفته، دو برابر می‌شود. نگرانی در سطح جهانی حتی بزرگ‌تر است. فقط ۲۳٫۴ درصد از مردم در سراسر جهان حداقل یک دوز واکسن کووید ۱۹ را دریافت کرده‌اند که بیشتر آن‌ها ساکن کشورهای ثروتمند هستند. کمتر از یک درصد از مردم در کشورهای با درآمد پایین‌تر واکسن را دریافت کرده‌اند.

دلتا به‌راحتی پخش می‌شود
درحالی‌که گونه آلفا تقریبا ۵۰ درصد مسری‌تر از نسخه‌های قبلی ویروس است، به‌ نظر می‌رسد دلتا از آن هم مسری‌تر باشد. داده‌های آژانس بهداشت عمومی انگلستان نشان می‌دهد که دلتا ممکن است نسبت‌ به آلفا ۶۰ درصد قابل انتقال‌تر باشد. راوینا کولار، همه‌گیرشناس دانشگاه کالیفرنیا گونه دلتا را بسیار نگران‌کننده می‌خواند و می‌گوید افرادی که بدون اینکه بدانند به گونه دلتا آلوده شده‌اند، با احتمال بیشتری ویروس را به افراد دیگر و شاید تا هفت هشت نفر دیگر منتقل می‌کنند.

دلتا می‌تواند از بخش‌هایی از سیستم ایمنی فرار کند

علائم گونه دلتا ظاهرا با نشانه‌های کووید اصلی متفاوت است
تنها نگرانی، احتمال بالای انتشار دلتا به افراد دیگر نیست. راویندرا گوپتا، ویروس‌شناس دانشگاه کمبریج می‌گوید: «دلتا تمام مزیت‌های انتقالی را که آلفا دارای آن بود، دارا است و علاوه‌ بر آن، می‌تواند از بخش‌های از سیستم ایمنی فرار کند که به آن مزیت اضافی نسبت‌ به آلفا می‌دهد.»

پژوهشگران نشان داده‌اند آنتی‌بادی‌های افراد بهبودیافته از کووید و نیز افراد واکسینه‌شده قدرت کمتری برای پیشگیری از آلوده شدن سلول‌ها به گونه دلتا دارند. هنگامی که آن‌ها خوشه‌ای از موارد کووید ۱۹ را در کارکنان مراقبت‌های بهداشتی تجزیه‌و‌تحلیل کردند که در ماه آوریل در بیمارستانی در هند واکسن آسترازنکا را دریافت کرده بودند، دریافتند که بیشتر آن‌ها به دلتا آلوده شده بودند. همین وضعیت برای دو مرکز بهداشتی درمانی دیگر در دهلی مشاهده شد که حاکی از آن است که احتمالا دلتا نسبت‌ به گونه‌هایی مانند آلفا با احتمال بیشتری برخی افراد واکسینه‌شده را آلوده می‌کند.

البته، به‌طورکلی، به‌ نظر می‌رسد واکسن‌ها هنوز مؤثر باشند و واکسیناسیون در حال‌ حاضر همچنان از مردم در برابر بدترین موارد کووید ۱۹ محافظت می‌کند.

طبق نتایج مطالعه‌ای مقدماتی، به‌ نظر می‌رسید واکسن‌های کووید ۱۹ در برابر دلتا اثربخشی کمتری داشته باشند؛ اما تأثیر دو دوز واکسن بهتر از یک دوز بود. پژوهشگران در ۲۴ می در سرور medRxiv.org گزارش کردند که دوز واحدی از واکسن‌های فایزر یا آسترازنکا در پیشگیری از بیماری علامت‌دار ناشی از دلتا حدود ۳۳ درصد مؤثر بود. این در حالی است که اثربخشی این واکسن‌ها در برابر آلفا ۵۵ درصد بود؛ البته با دوز دوم واکسن فایزر، اثربخشی در برابر دلتا به حدود ۸۸ درصد و در برابر آلفا به ۹۳٫۴ درصد می‌رسید. دوز دوم واکسن آسترازنکا در برابر دلتا حدود ۶۰ درصد و در برابر آلفا ۶۶ درصد مؤثر بود.

پژوهشگران در ۲۱ ژوئن در مطالعه‌ی مقدماتی دیگری گزارش دادند که عملکرد واکسن در پیشگیری از بستری‌ شدن بالاتر از این ارقام است. یک دوز واکسن کووید ۱۹ فایزر در پیشگیری از بستری‌ شدن افراد آلوده به گونه دلتا ۹۴ درصد و یک دوز واکسن آسترازنکا ۷۱ درصد مؤثر بود. دوز دوم واکسن‌ها اعداد را به ترتیب به ۹۶ و ۹۲ درصد رساند.

در مناطق با نرخ واکسیناسیون بالا مانند بریتانیا، افزایش در موارد کووید ۱۹ هنوز با افزایش بزرگی در نرخ بستری شدن یا مرگ همراه نبوده است. اما بستری و مرگ نسبت‌ به افزایش موارد معمولا دو هفته تأخیر دارد، بنابراین زمان نشان خواهد داد که آیا این ارقام افزایش پیدا خواهد کرد یا نه.

هنوز اطلاعات زیادی در مورد دلتا و اثربخشی واکسن‌هایی مانند جانسون اند جانسون وجود ندارد، اما مطالعه‌ای مقدماتی که در تاریخ یکم جولای در سرور medRxiv.org ارسال شد، نشان می‌دهد آنتی‌بادی‌هایی که در پاسخ به آن این واکسن تولید می‌شوند، گونه دلتا را تشخیص می‌‌دهند، بنابراین واکسن باید همچنان مؤثر باشد.

هرچه تعداد افراد واکسینه‌شده بیشتر باشد، احتمال اینکه دلتا موجب ایجاد مشکلاتی در جامعه شود، کمتر است. اما واکسن‌ها از همه به‌طور یکسان محافظت نمی‌کنند. افراد جوان نسبتا سالمی که واکسینه شده‌اند، احتمالا دچار مشکلی نخواهند شد اما به گفته‌ی گوپتا، شاهد بستری‌ شدن و مرگ در افراد واکسینه‌شده مسن‌تر و کسانی که دچار مشکلات زمینه‌ای هستند، خواهیم بود.

همه افراد از سطح محافظت یکسانی درنتیجه دریافت واکسن‌ها برخوردار نمی‌شوند. علاوه‌بر‌این، کودکان کمتر از ۱۲ سال هنوز واجد شرایط دریافت واکسن نیستند. هنوز افرادی زیادی با نقص سیستم ایمنی مانند دریافت‌کنندگان عضو پیوندی یا افراد تحت درمان سرطان یا افراد سالخورده‌ای وجود دارند که ممکن است در معرض خطر باشند. بسیاری از این افراد واکسن را دریافت کرده‌اند و تمام تلاش خود را انجام داده‌اند و اکنون برای محافظت به افراد اطراف خود متکی هستند.

دلتا آخرین گونه ویروس کرونا نخواهد بود
دلتا احتمالا آخرین گونه‌ای که در میان دنیاگیری ظاهر می‌شود، نخواهد بود. واکسن‌ها هنوز از افراد محافظت می‌کنند؛ اما با گردش ویروس در میان افراد واکسینه‌نشده، احتمال اینکه گونه‌ای ظاهر شود که اثربخشی آن‌ها را کم کند، وجود دارد. تدروس ادهانوم، مدیر کل سازمان جهانی بهداشت، در کنفرانس خبری ۲۵ ژوئن گفت:

با انتشار ویروس کرونا، گونه‌های جدیدی ظاهر خواهند شد. این کاری است که ویروس‌ها انجام می‌‌دهند. آن‌ها تکامل پیدا می‌کنند و ما با پیشگیری از انتقال می‌توانیم از پیدایش گونه‌های جدید ممانعت کنیم. هرچه انتقال بیشتر باشد، گونه‌های بیشتری ظاهر می‌شوند و هرچه انتقال کمتر باشد، احتمال ظهور گونه‌های جدید کمتر می‌شود.

منبع : زومیت