امامزاده معصوم

[✘ 2gнєтєя4єνєя ✘]

زیارتگاه امامزاده معصوم که مرقد یکی از مشهورترین امام‌زادگان ایران است در تهران، خیابان قزوین بین گمرگ و سه راه آذری در محل پل امامزاده معصوم واقع است

همچنین امامزاده معصوم نام محلی است درکنار جاده تهران – قزوین میان تهران و امامزاده حسن که زیارتگاه امامزاده معصوم میان آن قرار دارد.

صاحب این مرقد که نزد مردم از ارج و قرب بالایی برخوردار است، معصوم فرزند عبدالله و از نواده‌های امام محمد باقر(ع‌) است که در سال ۲۰۳ قمری، همراه حضرت امام‌رضا(ع‌) و ۴۳۰ نفر دیگر، به دستور هارون از بغداد اخراج و وارد ایران شدند.

حضرت معصومه‌، امامزاده معصوم‌، حضرت شاه چراغ‌، آقا علی عباس و بسیاری از همراهان بر اثر توطئه‌ای به دست عمال حکومت وقت کشته شدند.

قدمت تاریخی ساختمان این بقعه به دوره صفویه باز می‌گردد. ساختمان آن ساده و بی‌پیرایه‌ است و گنبد فیروزه‌ای رنگ و کاشیکاری زیبایش که به سبک عهد صفویه ‌است، زینت بخش این بقعه گردیده‌است.

بنای امامزاده معصوم در زمان شاه عباس به شکل بقعه درآمد. مساحت آن، ۱۲۰۰ متر مربع و مساحت ساختمان با حیاط بیش از ۲۰۰۰ متر مربع است‌.

دو رواق نسبتا کوچک نیز در ضلع شرقی و غربی داخل حرم وجود دارد. در ایوان جنوبی 2 کتیبه کوچک مرمر طرفین درب حرم نصب گردیده که یکی در تاریخ ۱۰۴۰ قمری و در دیگری تاریخ ۱۲۴۰ قمری به چشم می‌خورد که بر اساس آن بنای اولیه این بقعه مقارن با سال‌های اول سلطنت شاه صفی توسط خواجه محب فرزند حاجی رمضان بریانکی در سال ۱۰۴۰ دستخوش تعمیر و مرمت گردیده‌است.

ولی از کتیبه دوم معلوم می‌شود که این تعمیر و مرمت هم مانع انهدام بقعه مزبور نگشته و ۲۰۰ سال پس از آن، بقعه کنونی به جای بقعه ویران شده قبلی بنا گردیده‌است.

این بنا در چند دهه اخیر نیز چندین بار مورد مرمت قرار گرفته که از آن جمله می‌توان به بازسازی ایوان جنوبی با ستون‌ها و تیرهای فلزی اشاره کرد.

آیینه‌کاری داخل بنا توسط محمد رضا نوید به سال 1373 شمسی انجام گرفته که بانی آن حاج علی قجر است و در قسمتی از ضریح نوشته شده: اصفهان زرگری حسن پرورش، قلمزنی اکبر سبزیان و نجاری اخوان خالق زادگان ساخته شد.

گنبد آن سبک گنبدهای معماری عصر صفوی (نقش جهان اصفهان) را تداعی می‌کند. نقوش رو گنبد زیبایی و جلوه خاصی به این بنا بخشیده است.

در محوطه این بقعه مقبره برخی از رجال و افسران دوره قجار به چشم می‌خورد. آنچه بر نورانیت و قداست فضای ایوان جنوبی بقعه امامزاده معصوم (ع) افزوده است، وجود قبور پنج شهید گمنام دوران دفاع مقدس است.

این امامزاده دارای فضای سبز وسیع، زائر سرا، پارکینگ و امکانات رفاهی مناسبی جهت استفاده زائرین محترم است.

بقعه اما‌مزاده معصوم که از آثار دوره صفویه و قاجار به حساب می‌آید با شماره 1913 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.