01-05-2021، 13:36
لاپاراسکوپی یک متد تشخیصی / درمانی است که از سال ۱۹۰۰ م. متداول شد. از آن زمان تا اکنون پیشرفتهای چشمگیری در عرصه پزشکی داشته است. در این روش وسیله باریکی بنام لاپاروسکوپ از طریق ایجاد برش کوچکی وارد بدن شده و امکان مشاهده و در صورت لزوم عمل جراحی را بدون نیاز به ایجاد برش های بزرگ فراهم می آورد.(درون بینی)
لاپاراسکوپی میتواند برای تشخیص، درمان و یا هر دو مورد استفاده قرار گیرد.
لاپاروسکوپی تشخیصی برای بررسی طیف گسترده ای از اختلالات مفید است. می توان از آن برای ارزیابی اختلالات کبدی ، تومورها و سایر توده های شکمی ، دردهای حاد و مزمن شکم ، تروما ، بدخیمی اندامهای داخلی حفره شکمی (مانند لوزالمعده، آپاندیس، معده ، روده کوچک و روده بزرگ، کیسه صفرا) ، کیست و غیره استفاده نمود.
لاپاراسکوپی بویژه در درمان بیماریها و اختلالات مرتبط با رحم و تخمدان(همچون کیست، میوم رحم ، رفع چسبندگی لوله ها و …)، تشخیص و درمان ناباروری، همچنین ترمیم افتادگی لگن، درمان بی اختیاری ادراری و رفع فقدان کنترل مثانه کاربرد دارد.
لاپاراسکوپی چیست؟
امروزه برای بیشتر عمل های جراحی که در ناحیه شکم و قفسه سینه لازم است، عمل لاپاروسکوپی می تواند اولین انتخاب باشد مگر آن که انجام این عمل برای بیماری غیرقابل انجام باشد، مانند بیمارانی که شیمی درمانی یا رادیوتراپی می شوند.
این روش کم خطر و کم تهاجمی با ایجاد برشهای کوچکی روی پوست انجام می گیرد. در این روش از ابزاری به نام لاپاراسکوپ به منظور تصویربرداری تشخیصی از داخل بدن بیمار استفاده می شود.
لاپاراسکوپ در واقع تیوب بلند و طویلی است که در ابتدای آن دوربین کوچک و با رزولوشن بالا قرار گرفته است. با ایجاد برشهای کوچک بر روی شکم بیمار، لاپاراسکوپ وارد بدن وی میشود و دوربین تصاویر را به یک مانیتور ویدیویی ارسال می کند.
تفاوت جراحی باز با لاپاراسکوپی
در گذشته جهت جراحی برشهای بزرگی در ناحیه شکمی یا قفسه سینه ایجاد می شد. که عمل باز اطلاق می گردید.دارای نقاط ضعف و عوارضی بود.
به دلیل دستکاری و در معرض هوا قرار گرفتن روده ها و احشا، در اغلب موارد پس از عمل باز، چسبندگیهای وسیع داخل شکمی ایجاد شده و گاها باعث انسداد روده و عوارض جدی می شود. به گونه ای که ۳۰% بیمارانی که تحت این جراحی ها قرار می گیرند. در طی ۱۰ سال، به عمل های مجدد جهت برطرف شدن این چسبندگی ها نیاز پیدا می کنند.
از آنجا که طول زخم جراحی در عمل باز بیشتر است، احتمال عفونت زخم و جوش نخوردن در این جراحی ها زیاد است.
احتمال عدم جوش خوردن کامل و مناسب محل برش جراحی و ایجاد انواع فتق های جدار شکم وجود دارد.(این مورد در ۲۰ درصد جراحیهای باز اتفاق می افتد.)
از آنجا که در عمل جراحی باز برگشت روده ها و جوش خوردن زخم جدار حدود یک هفته تا ۱۰ روز طول می کشد، بیمار چندین هفته نمی تواند سر کار و فعالیت عادی روزمره حاضر شود.
هرگونه برش، تنها دسترسی به قسمتی از شکم را ممکن می سازد(بخصوص در افراد چاق) لذا همواره قسمت هایی وجود دارد که خارج از دید مستقیم و دسترس جراح می باشد نظیر محل اتصال مری به معده و زیر دیافراگم و اعضا لگنی در برش خط وسط بالای شکم.
تفاوت بارز لاپاراسکوپی با عمل باز
تفاوت بارز لاپاراسکوپی با عمل باز در نوع برش هایی است که در حین جراحی ایجاد می شود.
در جراحی باز برای آنکه جراح دید کافی برای عمل داشته باشد برشی به اندازه ۱۵ تا ۳۰ سانتیمتر روی شکم بیمار ایجاد می کنند در حالیکه در جراحی لاپاراسکوپی فقط یک تا ۳ برش کوچک نیم تا یک سانتیمتری بوجود می آید که به سرعت قابل بهبود است و نیاز به بستری شدن طولانی مدت بیمار نیست. در این جراحی برش های کوچک به معنی این است که مدت زمان لازم برای بازسازی محل تیغ جراحی بسیار کوتاه بوده و بهبودی سریع اتفاق می افتد. در بیشتر موارد بیماران می توانند حداکثر پس از مدت یک هفته بعد از جراحی به فعالیت های طبیعی خود باز گردند چرا که درد پس از عمل کاهش و زخم های کوچک بهبود یافته است. بهتر است مطلب اندومتریوز چیست؟ را نیز بخوانید.
همچنان که ذکر کردیم مهم ترین تفاوت این دو روش جراحی، زخم های کوچکتر در لاپاراسکوپی است.
از آنجایی که زخم ها کوچکتر هستند و عمل دقیق تر انجام شده لذا درد بیمار بسیار کمتر است.
به دلیل تمامی موارد گفته شده عوارض پس از عمل بیمار بسیار کم است و بیمار خیلی سریع تر در حدوده ۲ تا ۳ روز بعد می تواند به فعالیت های عادی خود برگردد. منبع: لاپاراسکوپی دکتر فاطمه سروی
لاپاراسکوپی میتواند برای تشخیص، درمان و یا هر دو مورد استفاده قرار گیرد.
لاپاروسکوپی تشخیصی برای بررسی طیف گسترده ای از اختلالات مفید است. می توان از آن برای ارزیابی اختلالات کبدی ، تومورها و سایر توده های شکمی ، دردهای حاد و مزمن شکم ، تروما ، بدخیمی اندامهای داخلی حفره شکمی (مانند لوزالمعده، آپاندیس، معده ، روده کوچک و روده بزرگ، کیسه صفرا) ، کیست و غیره استفاده نمود.
لاپاراسکوپی بویژه در درمان بیماریها و اختلالات مرتبط با رحم و تخمدان(همچون کیست، میوم رحم ، رفع چسبندگی لوله ها و …)، تشخیص و درمان ناباروری، همچنین ترمیم افتادگی لگن، درمان بی اختیاری ادراری و رفع فقدان کنترل مثانه کاربرد دارد.
لاپاراسکوپی چیست؟
امروزه برای بیشتر عمل های جراحی که در ناحیه شکم و قفسه سینه لازم است، عمل لاپاروسکوپی می تواند اولین انتخاب باشد مگر آن که انجام این عمل برای بیماری غیرقابل انجام باشد، مانند بیمارانی که شیمی درمانی یا رادیوتراپی می شوند.
این روش کم خطر و کم تهاجمی با ایجاد برشهای کوچکی روی پوست انجام می گیرد. در این روش از ابزاری به نام لاپاراسکوپ به منظور تصویربرداری تشخیصی از داخل بدن بیمار استفاده می شود.
لاپاراسکوپ در واقع تیوب بلند و طویلی است که در ابتدای آن دوربین کوچک و با رزولوشن بالا قرار گرفته است. با ایجاد برشهای کوچک بر روی شکم بیمار، لاپاراسکوپ وارد بدن وی میشود و دوربین تصاویر را به یک مانیتور ویدیویی ارسال می کند.
تفاوت جراحی باز با لاپاراسکوپی
در گذشته جهت جراحی برشهای بزرگی در ناحیه شکمی یا قفسه سینه ایجاد می شد. که عمل باز اطلاق می گردید.دارای نقاط ضعف و عوارضی بود.
به دلیل دستکاری و در معرض هوا قرار گرفتن روده ها و احشا، در اغلب موارد پس از عمل باز، چسبندگیهای وسیع داخل شکمی ایجاد شده و گاها باعث انسداد روده و عوارض جدی می شود. به گونه ای که ۳۰% بیمارانی که تحت این جراحی ها قرار می گیرند. در طی ۱۰ سال، به عمل های مجدد جهت برطرف شدن این چسبندگی ها نیاز پیدا می کنند.
از آنجا که طول زخم جراحی در عمل باز بیشتر است، احتمال عفونت زخم و جوش نخوردن در این جراحی ها زیاد است.
احتمال عدم جوش خوردن کامل و مناسب محل برش جراحی و ایجاد انواع فتق های جدار شکم وجود دارد.(این مورد در ۲۰ درصد جراحیهای باز اتفاق می افتد.)
از آنجا که در عمل جراحی باز برگشت روده ها و جوش خوردن زخم جدار حدود یک هفته تا ۱۰ روز طول می کشد، بیمار چندین هفته نمی تواند سر کار و فعالیت عادی روزمره حاضر شود.
هرگونه برش، تنها دسترسی به قسمتی از شکم را ممکن می سازد(بخصوص در افراد چاق) لذا همواره قسمت هایی وجود دارد که خارج از دید مستقیم و دسترس جراح می باشد نظیر محل اتصال مری به معده و زیر دیافراگم و اعضا لگنی در برش خط وسط بالای شکم.
تفاوت بارز لاپاراسکوپی با عمل باز
تفاوت بارز لاپاراسکوپی با عمل باز در نوع برش هایی است که در حین جراحی ایجاد می شود.
در جراحی باز برای آنکه جراح دید کافی برای عمل داشته باشد برشی به اندازه ۱۵ تا ۳۰ سانتیمتر روی شکم بیمار ایجاد می کنند در حالیکه در جراحی لاپاراسکوپی فقط یک تا ۳ برش کوچک نیم تا یک سانتیمتری بوجود می آید که به سرعت قابل بهبود است و نیاز به بستری شدن طولانی مدت بیمار نیست. در این جراحی برش های کوچک به معنی این است که مدت زمان لازم برای بازسازی محل تیغ جراحی بسیار کوتاه بوده و بهبودی سریع اتفاق می افتد. در بیشتر موارد بیماران می توانند حداکثر پس از مدت یک هفته بعد از جراحی به فعالیت های طبیعی خود باز گردند چرا که درد پس از عمل کاهش و زخم های کوچک بهبود یافته است. بهتر است مطلب اندومتریوز چیست؟ را نیز بخوانید.
همچنان که ذکر کردیم مهم ترین تفاوت این دو روش جراحی، زخم های کوچکتر در لاپاراسکوپی است.
از آنجایی که زخم ها کوچکتر هستند و عمل دقیق تر انجام شده لذا درد بیمار بسیار کمتر است.
به دلیل تمامی موارد گفته شده عوارض پس از عمل بیمار بسیار کم است و بیمار خیلی سریع تر در حدوده ۲ تا ۳ روز بعد می تواند به فعالیت های عادی خود برگردد. منبع: لاپاراسکوپی دکتر فاطمه سروی