افطار کردن یا نماز اول وقت، کدام اولویت دارد؟

[ИĪИĴΛ ИĪƓĤƬ☛]

نماز اول وقت یکی از ویزگی‌های انسان مشتاق به عبادت است و لذا علماء و عرفاء به افراد مشتاق عرفان و معنویت توصیه نماز اول وقت داشته‌اند و در بعضی وصایای خود فرموده‌اند که خیر دنیا و آخرت در نماز شب است.

مواردی وجود دارد که بخاطر مصلحت بالاتری نماز را بهتر است اول وقت نخواند. مانند هنگامی‌که شخص روزه گرفته است و بخاطر میل زیادی که به غذا دارد و گرسنگی و تشنگی اگر نماز مغرب خود را بخواند با حضور قلب نیست و یا اینکه سفره افطار پهن شده است و عده‌ای بر سفره افطار نشسته‌اند و منتظر او هستند، در این موارد بهتر است که فرد اول افطار بکند بعد نماز مغرب بخواند البته بهتره که زیاد افطار کردن را طول ندهد تا در وقت فضیلت، نماز را بجا آورد.
روایاتی نیز در این زمینه وارد شده است، من جمله:
روایت صحیحه حلبی: از امام صادق علیه السلام سوال شد که روزه‌دار اول افطار کند یا نماز بخواند؟ اما فرمودند: اگر جماعتی با او هستند که نگران است آنها را از غذاخوردن(افطار) باز بدارد، پس با انها افطار کند و اگر اینگونه نیست اول نماز بخواند و بعد افطار کند.[1]
در روایات دیگر دارد که اگر با جماعتی هستی و آنها اول افطار می‌کنند و سپس نماز می‌خوانند، تو با آنها مخالفت نکن و اول افطار بکن و سپس نماز بخوان![2] تمام دستورات دین ما حکیمانه است با وجود اینکه یقینا نماز اول فضیلتش بیش از افطار کردن است ولی برای اتحاد بیشتر افراد با همدیگر و همجنین عدم اخلاف در فضاهای خانوادگی و اجتماعی به فرد دستور داده شده است تا همراه جمع باشد و ساز مخالف نزند هر چند که عمل بزرگی مانند اقامه نماز در اول وقت باشد!
شاید کسی بپرسد چرا باوجود این روزهای طولانی و گرم که روزه‌داری بسیار سخت است شخص اول باید نماز بخواند و بعد افطار کند؟ به این سوال جواب زیبایی داده شده است. هنگامی‌که شخص روزه‌دار با زبان روزه نماز مغرب خود را می‌خواند مهر روزه بر این نماز می‌خورد و به سمت آسمان بالا می‌رود و این نماز، نماز روزه دار( صلاه الصائمین) حساب می‌شود.[3]
نظرات مراجع معظم تقلید در مورد نماز اول وقت یا افطار کردن:
همه مراجع: مستحب است روزه‏‌دار نماز مغرب و عشا ( ایت الله زنجانی: نماز مغرب) را پيش از افطار کردن بخواند، ولى اگر کسى منتظر اوست‏ يا ميل زيادى به غذا دارد که نمى‏‌تواند با حضور قلب نماز بخواند، بهتر است اول افطار کند. ولى به قدرى که ممکن است نماز را در وقت فضيلت آن بجا آورد.( این مسأله در رساله ایت الله بهجت نیست)[4]
پی‌نوشت‌ها:
[1] الوسائل - الباب - 7 - من أبواب آداب الصائم الحديث
[2] الوسائل - الباب - 7 - من أبواب آداب الصائم الحديث
[3] الوسائل - الباب - 7 - من أبواب آداب الصائم الحديث
[4] مسأله 1750 رساله سیزده مرجع