كتابهايي كه بايد پيش از مرگ خواند!
پیک چند روز مانده به عيد نامهاي دريافت كردم از يكي از اعضاي گروه پستي جيرهكتاب كه از فهرست 100 كتابي ميپرسيد كه "بايد پيش از مرگ خواند!" از قرار مدتي پيش چنين فهرستي مدتي در اينترنت دست به دست چرخيده بوده و حالا او داشت سراغ آن را از جيرهكتاب ميگرفت. غافل از اينكه جيرهكتاب تا آن روز روحش هم از وجود چنين فهرستي بيخبر بود!
پس از خواندن نامه كنجكاو شدم كه ببينم ماجرا از چه قرار است. گشتي در Google زدم. هم به فارسي و هم به انگليسي. اما تنها چيزي كه پيدا كردم كتابي بود با عنوان 1001 Books You Must Read Before You Die. بعد هم در سايت ديگري فهرست اين 1001 كتاب را پيدا كردم كه توسط يك آدم با حوصله تايپ شده بود. (توجه كنيد كه اين فهرست از همين كتاب با جلد قرمز اقتباس شده كه در سايت Amazon به نوعي مهجور است. توضيحات كامل و البته روي جلد متفاوت! من كه آخرش هم نفهميدم كه تفاوت اين دو كتاب با يكديگر چيست. شما اگر متوجه شديد ما را هم بيخبر نگذاريد!)
آنچه از توضيحات ارائه شده در سايت Amazon بر ميآيد، اين 1001 كتاب توسط بيش از 20 نفر از منتقدين ادبي دستچين شده. اين كتاب هزار صفحهاي ضمن معرفي هريك از كتابهاي انتخاب شده، اطلاعاتي درباره نويسنده كتاب و همچنين علت اهميت آن (اينكه چرا بايد تا پيش از مردن حتما كتاب را خواند!) به خواننده ارائه ميكند.
احتمالا اولين عكسالمعل هركس بعد از ديدن اين فهرست اين است كه با خودش حساب كند و ببيند چند تا از كتابهاي پيشنهادي را خوانده است. در هنگام وبگردي جايي اظهارنظري خواندم كه نويسنده آن اعلام ميكرد مشغول برنامهريزي است تا خواندن كتابهاي پيشنهادي فهرست را شروع كند و "حتما سعي ميكند تا پيش از پايان عمرش همه كتابها را بخواند!"
در مورد "بهترين" بودن كتابهاي اين فهرست مطمئنا ميشود ساعتها بحث و جدل كرد. اما به نظر من تاثيري كه اين حركت ميتواند در تشويق خوانندگان غيرحرفهاي به كتاب خواندن داشته باشد، قابل چشمپوشي نيست (تا به حال آيا برايتان پيش آمده كه در كتابفروشي افرادي را ببينيد كه نااميدانه به دنبال "كتاب خوبي براي خواندن" ميگردند و كتابفروشها هم ناشيانه سعي ميكنند بفهمند كه آنها چه سليقهاي دارند؟) راستش براي همين بود كه بعد از كمي بالا و پايين كردن در اين فهرست از آن خوشم آمد. فكر كردم بنشينم و كتابهاي ترجمه شده به فارسي را كه در ميان اين 1001 كتاب ميشناسم جدا كنم. با يكبار مرور فهرست به مجموعه 156 جلد زير رسيدم (تعداد كتابهاي فهرست زير بعدا به 220 رسيد. لطفا براي توضيحات بيشتر به بخش "بعدالتحرير" در انتهاي صفحه مراجعه كنيد). دقيقا به قشنگي عدد 100 درخواستي آن دوستمان نيست اما خب براي خودش عددي است. براي آنكه ثابت كنم من هم آدم پرحوصلهاي هستم، گفتم در مورد هر كتاب نام ناشر آن را هم بياورم تا اگر روزي خواستيد كتابي را از اين ميان بدست آوريد با دردسر كمتري مواجه بشويد.
فهرست فعلي مطمئنا هنوز كامل نيست. يعني نه حافظه من و نه حوصلهام اجازه نميداد كه كليه اسامي فهرست اصلي را با منابع موجود مقابله كنم تا فهرست زير ديگر "مو لاي درزش نرود!" به همين خاطر به اين فكر افتادم كه تكميل فهرست را هم به مسابقه بگذارم. هريك از علاقمنداني كه بتوانند 10 كتاب ديگر در فهرست اصلي پيدا كنند كه به فارسي ترجمه شده اما نامشان در فهرست زير وجود ندارد يك جلد كتاب از جيرهكتاب هديه ميگيرند. پس بشتابيد كه غفلت موجب پشيماني است. (لطفا نام فارسي هر كتاب را به همراه نام انگليسي آن بياوريد تا كنترل كار راحتتر انجام شود)
و بالاخره اينكه در فهرست زير شماره رديفهاي درج شده مربوط به شماره رديفهاي فهرست موجود در سايت Listology هستند كه ماخذ اصلي تهيه فهرست زير بوده است. عنوان كتابها و ناشران آن را از سايت دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
http://www.ketab.ir/ در آوردهام. در مورد كتابهايي كه چندين ناشر آنها را چاپ كردهاند تلاش كردهام تا ناشر چاپ جديدتر و يا ناشر معروفتر و صاحبنامتر را ضبط كنم. در بعضي موارد هم نام چند ناشر را ذكر كردهام. دلم ميخواستم تاريخ آخرين چاپ هر كتاب را هم در فهرست بياورم كه نشد و ماند براي فراغتي ديگر.
http://www.ketab.ir/ در آوردهام. در مورد كتابهايي كه چندين ناشر آنها را چاپ كردهاند تلاش كردهام تا ناشر چاپ جديدتر و يا ناشر معروفتر و صاحبنامتر را ضبط كنم. در بعضي موارد هم نام چند ناشر را ذكر كردهام. دلم ميخواستم تاريخ آخرين چاپ هر كتاب را هم در فهرست بياورم كه نشد و ماند براي فراغتي ديگر.
پس اين شما و اين فهرست "220 كتابي كه بايد تا پيش از مرگ خواند":
1- هرگز رهايم مكن - كازوئو ايشيگورو (ققنوس)
19- ماجراي عجيب سگي در شب - مايك هادون (افق)
50- سور بز - ماريو وارگاس يوسا (علم)
52- شيطان و دوشيزه پريم - پائولو كوئيلو (كاروان)
57- بيخبري - ميلان كوندرا (روشنگران)
63- آدمكش كور - مارگارت آتوود (ققنوس)
70- تيمبوكتو - پل استر (افق)
89- ساعتها - مايكل كانينگهام (كاروان)
90- ورونيكا تصميم ميگيرد بميرد - پائولو كوئيلو (كاروان)
92- خداي چيزهاي كوچك - آرونداتي روي (علم)
93- خاطرات يك گيشا - آرتور گلدن (سخن)
145- عروس فريبكار - مارگارت اتوود (ققنوس)
155- جاز - توني موريسون (آفرينه)
189- بيلي بتگيت - اي.ال. دكتروف (طرحنو)
190- بازمانده روز - كازوئو ايشيگورو (كارنامه)
194- تاريخ محاصره ليسبون - خوزه ساراماگو (علم)
195- مثل آب براي شكلات - لورا اسكوئيل (روشنگران)
215- كبوتر - پاتريك زوسكيند (مركز)
219- سه گانه نيويورك - پل استر (افق)
223- دلبند - توني موريسون (روشنگران و چشمه)
236- عشق در زمان (سالهاي) وبا - گابريل گارسيا ماركز (ققنوس)
242- سرگذشت نديمه - مارگارت اتوود (ققنوس)
251- سال مرگ ريكاردو ريش - خوزه ساراماگو (هاشمي)
252- عاشق - مارگاريت دوراس (نيلوفر)
253- امپراطوري خورشيد - جي.جي. بالارد (چشمه)
256- بار هستي - ميلان كوندرا (گفتار / قطره)
261- شرم - سلمان رشدي (تندر)
266- زندگي و زمانه مايكل ك - جي.ام. كوتسيا (فرهنگ نشر نو)
274- منظره پريده رنگ تپهها - كازوئو ايشي گورو (نيلا)
276- خانه ارواح - ايزابل آلنده (قطره)
286- آوريل شكسته - اسماعيل كاداره (مركز)
287- در انتظار بربرها - جي.ام. كوتسيا (پلك)
288- بچههاي نيمهشب - سلمان رشدي (تندر)
294- نام گل سرخ - اومبرتو اكو (شباويز)
294- كتاب خنده و فراموشي - ميلان كوندرا (روشنگران)
300- اگر شبي از شبهاي زمستان مسافري - ايتالو كالوينو (آگاه)
322- آماتورها - ريچارد بارتلمي (كلاغ سفيد)
331- برج - جي.جي. بالارد (چشمه)
335- رگتايم - اي. ال دكتروف (خوارزمي)
324- پاييز پدرسالار - گابريل گارسيا ماركز (حكايتي ديگر)
338- آبروي از دست رفته كاترينا بلوم - هاينريش بل (نيلوفر)
346- مامور معتمد - گراهام گرين (نيلوفر)
349- سولا - توني موريسون (قله)
350- شهرهاي نامرئي - ايتالو كالوينو (باغ نو / پاپيروس)
359- سيماي زني در ميان جمع - هاينريش بول (آگاه)
365- آبيترين چشم - توني موريسون (ويستار)
366- ترس دروازهبان از ضربه پنالتي - پتر هاندكه (فصل سبز)
375- سلاخخانه شماره 5 - كورت ونهگات (روشنگران و مطالعات زنان)
389- 2001، يك اديسه فضايي - آرتور سي. كلارك (نقطه)
390- آيا آدم مصنوعيها خواب گوسفند برقي ميبينند؟ - فيليپ ك. ديك (روشنگران)
393- در قند هندوانه - ريچارد براتيگان (چشمه)
399- صد سال تنهايي - گابريل گارسيا ماركز (اميركبير)
400- مرشد و مارگاريتا - ميخائيل بولگاكف (فرهنگ نشر نو)
402- شوخي - ميلان كوندرا (روشنگران)
410- نايب كنسول - مارگاريت دوراس (نيلوفر)
424- شيدائي لول و. اشتاين - مارگاريت دوراس (نيلوفر)
427- گهواره گربه - كورت ونهگات (افق)
433- حباب شيشه - سيلويا پلات (نشر باغ)
436- پرواز بر فراز آشيانه فاخته - كن كيسي (هاشمي)
439- منطقه مصيبتزده شهر - جي.جي. بالارد (جوانه رشد)
441- هزارتوهاي بورخس - خورخه لوئيس بورخس (كتاب زمان)
445- فرني و زوئي - جي.دي. سالينجر (نيلا)
448- سولاريس - استانسيلاو لم (فارياب)
449- موش و گربه - گونتر گراس (فرزان روز)
462- طبل حلبي - گونتر گراس (نيلوفر)
466- بيليارد در ساعت نه و نيم - هاينريش بل (سروش)
468- يوزپلنگ- جوزپه تومازي دي لامپه دوزا (ققنوس)
472- همه چيز فرو ميپاشد - چينوا آچيه (جوانه رشد / سروش / آستان قدس رضوي)
485- پنين - ولاديمير ناباكوف (شوقستان)
486- دكتر ژيواگو - بوريس پاسترناك (ساحل)
494- ارباب حلقهها - جي. آر. آر. تالكين (نگاه)
495- معماي آقاي ريپلي - پاتريشيا هاي اسميت (طرح نو)
499- آمريكايي آرام - گراهام گرين (خوارزمي)
500- آخرين وسوسه مسيح - نيكوس كازانتزاكيس (نيلوفر)
503- سلام بر غم - فرانسواز ساگان (هرم)
508- سالار مگسها - ويليام گلدينگ (رهنما)
511- خداحافظي طولاني - ريموند چندلر (روزنهكار)
519- قاضي و جلادش - فردريش دورنمات (ماهي)
521- مرد پير و دريا - ارنست همينگوي (نگاه)
522- شهود - فلنري اوكانر (نشر نو)
525- مالون ميميرد - ساموئل بكت (پژوهه)
527- امپراطوري كهشكشانها (سه كتاب) - ايزاك آسيموف (شقايق)
529- ناطوردشت - جي.دي. سالينجر (نيلا)
530- انسان طاقي - آلبر كامو (قطره)
535- مرد سوم - گراهام گرين (برگ / ني)
539- من، روبوت - ايزاك آسيموف (پاسارگاد)
547- 1984 - جورج اورول (نيلوفر)
559- طاعون - آلبر كامو (نيلوفر)
564- قلعه (مزرعه) حيوانات - جورج اورول (جامي)
551- جان كلام - گراهام گرين (نيلوفر)
569- مسيح هرگز به اينجا نرسيد - كارلو لوي (هرمس)
570- لبه تيغ - ويليام سامرست موام (فرزان روز)
579- بيگانه - آلبر كامو (نيلوفر)
589- جلال و قدرت - گراهام گرين (وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي)
592- خوشههاي خشم - جان استاينبك (اميركبير)
574- شازده كوچولو - آنتوان دو سنت اگزوپري (اميركبير)
576- بازي مهره شيشهاي - هرمان هسه (فردوس)
578- برخيز اي موسي - ويليام فاكنر (نيلوفر)
587- زنگها براي كه به صدا در ميآيند - ارنست همينگوي (صفي عليشاه)
599- خواب گران - ريموند چندلر (كتاب ايران)
602- تهوع - ژان پل سارتر (نيلوفر)
603- ربهكا - دافنه دو موريه (جامي / جاويدان)
605- صخره برايتون - گراهام گرين (ثالث)
606- ينگه دنيا - جان دسپس (هاشمي)
608- موشها و آدمها - جان استاينبك (اساطير)
610- هابيت - جي. آر. آر. تالكين (پنجره)
611- سالها - ويرجينيا وولف (اميركبير)
615- داشتن و نداشتن - ارنست همينگوي (اميركبير)
619- بر باد رفته - مارگارت ميچل (نگاه)
622- ابشالوم، ابشالوم - ويليام فاكنر (نيلوفر)
628- آنها به اسبها شليك ميكنند - هوراس مكوي (باغ نو / نشر نو)
643- اتوبيوگرافي آليس بي. تكلاس - گرترود استاين (آگاه)
648- سفر به انتهاي شب - لوئي فردينان سلين (جامي)
649- دنياي قشنگ نو - آلدوس هاكسلي (نيلوفر)
654- امواج - ويرجينيا وولف (مهيا)
655- كليد شيشهي - داشيل همت (روزنهكار)
663- وداع با اسلحه - ارنست همينگوي (نيلوفر)
664- خرمن سرخ - داشيل همت (روزنهكار)
667- در غرب خبري نيست - اريك ماريا رمارك (جويا / ناهيد)
671- خشم و هياهو - ويليام فاكنر (نگاه)
675- ارلاندو - ويرجينيا وولف (اميركبير)
683- ناديا - آندره برتون (افق)
684- گرگ بيابان - هرمان هسه (اساطير)
685- در جستجوي زمان از دست رفته - مارسل پروست (مركز)
686- به سوي فانوس دريايي - ويرجينيا وولف (نيلوفر)
688- آمريكا - فرانتس كافكا (هاشمي)
691- قصر - فرانتس كافكا (نيلوفر)
692- شوايك - ياروسلاو هاشك (چشمه)
698- خانم دالو ري - ويرجينيا وولف (رواق زمان نو)
699- گتسبي بزرگ - اف. اسكات فيتز جرالد (نيلوفر)
701- محاكمه - فرانتس كافكا (نيلوفر)
704- بيلي باد ملوان - هرمان ملويل (فردا)
706- كوه جادو - توماس نان (نگاه)
707- ما - يوگني زامياتين (نشر ديگر)
714- گاردن پارتي - كاترين منسفيلد (خانه آفتاب)
717- سيذارتا - هرمان هسه (اساطير)
722- ببيت - سينكلر لوييس (نيلوفر چشمه)
724- روباه - دي.اچ.لارنس (باغ نو)
726- عصر بيگناهي - اديت وارتون (جار / فاخته)
736- چهره مرد هنرمند در جواني - جيمز جويس (نيلوفر)
741- پايبنديهاي انساني - ويليام سامرست موام (چشمه)
746- روزالده - هرمان هسه (دبير)
750- مرگ در ونيز - توماس مان (نگاه)
757- مارتين ايدن - جك لندن (تندر)
762- پاشنه آهنين - جك لندن (نشر خيزاب)
765- مادر - ماكسيم گوركي (هيرمند)
766- مامور سري - جوزف كنراد (بزرگمهر)
780- دل تاريكي - جوزف كنراد (نيلوفر)
781- درنده باسكرويل - سر آرتور كونان دويل (هرمس)
782- بودنبروكها (زوال يك خاندان) - توماس مان (ماهي)
785- لرد جيم - جوزف كنراد (نيلوفر)
795- كجا ميروي - هنريك سينكويچ (سمير)
797- ماشين زمان - هربرت جورج ولز (انتشارت علمي و فرهنگي)
799- جود گمنام - تامس هاردي (گل مريم / شقايق)
808- تس - تامس هاردي (دنياي نو)
809- تصوير دوريان گري - اسكار وايلد (دبير / كمانگير)
813- گرسنه - كنوت هامسون (نگاه)
824- ژرمينال - اميل زولا (نيلوفر)
825- ماجراهاي هاكلبري فين - مارك تواين (خوارزمي)
826- بل آمي - گي دو موپوسان (مجيد)
829- مرگ ايوان ايليچ - لئون تولستوي (نيلوفر)
831- جزيره گنج - رابرت لوئي استيونسون (هرمس)
837- برادران كارامازوف - فئودور داستايوسكي (ناهيد)
839- بازگشت بومي - تامس هاردي (نشر نو)
840- آنا كارنينا - لئون تولستوي (نيلوفر)
842- خاك بكر - ايوانسرگييويچ تورگنيف (اميركبير)
844- دست تكيده - تامس هاردي (تجربه)
846- بدور از مردم شوريده - تامس هاردي (نشر نو)
848- دور دنيا در هشتاد روز - ژول ورن (دنياي كتاب)
853- مديل مارچ - جورج اليوت (دنياي نو)
857- جنگ و صلح - لئون تولستوي (نيلوفر)
858- تربيت احساسات - گوستاو فلوبر (مركز)
861- ابله - فئودور داستايوسكي (چشمه)
862- ماهسنگ (سنگ ماه) - ويلكي كالينز (سنبله / مجرد)
863- زنان كوچك - لوئييز مي آلكوت (قدياني)
866- سفر به مركز زمين - ژول ورن (دنياي كتاب)
867- جنايت و مكافات - فئودور داستايوسكي (خوارزمي)
868- آليس در سرزمين عجايب - لوئيس كارول (مركز)
871- يادداشتهاي زيرزميني - فئودور داستايوسكي (علمي و فرهنگي)
873- بينوايان - ويكتور هوگو (جاويدان / اميركبير / توسن)
874- پدران و پسران - تورگنيف (علمي و فرهنگي)
875- سيلاس ماينر - جورج اليوت (دنياي نو)
876- آرزوهاي بزرگ - چارلز ديكنز (علمي و فرهنگي)
879- آسياب كنار فلوس (آسياب رودخانه فلاس) - جورج اليوت (نگاه / واژه)
883- داستان دو شهر - چارلز ديكنز (فرزان روز)
884- ابلوموف - ايوان گنچاروف (اميركبير)
886- مادام بواري - گوستاو فلوبر (مجيد)
891- ويلت - شارلوت برونته (پيمان)
893- كلبه عمو توم - هريت بيچر استو (اميركبير)
896- موبيديك - هرمان ملويل (اميركبير)
898- ديويد كاپرفيلد - چارلز ديكنز (اميركبير)
902- بلنديهاي بادگير - اميلي برونته (نگاه)
903- آگنس گري - آن برونته (آفرينگان)
904- جين اير - شارلوت برونته (جامي)
906- كنت مونت كريستو - الكساندر دوما (هرمس)
908- سه تفنگدار - الكساندر دوما (هرمس / زرين، گوتنبرگ)
912- آرزوهاي بر باد رفته - انوره دو بالزاك (اميركبير)
918- اوليور تويست - چارلز ديكنز (مركز)
920- بابا گوريو - اونوره دو بالزاك (ققنوس)
921- اوژني گرانده - اونوره دو بالزاك (جاده ابريشم / سپيده)
922- گوژپشت نوتردام - ويكتور هوگو (جاودان خرد)
923- سرخ و سياه - استاندال (نيلوفر)
930- آيوانهو - سر والتر اسكات (توسن)
933- وسوسه - جين اوستين (اكباتان)
936- اما - جين اوستين (فكر روز)
937- پارك منسفيلد - جين اوستين (كوشش)
938- غرور و تعصب - جين اوستين (نشر ني)
940- عقل و احساس - جين اوستين (نشر ني)
953- زندگاني و عقايد آقاي تريسترام شندي - لارنس اشترن (تجربه)
955- اعترافات - ژان ژاك روسو (نيلوفر)
959- رنجهاي ورتر جوان - يوهان ولفگانگ فون گوته (موسسه نشر تير)
966- اميل: رسالهاي در باب آموزش و پرورش - ژان ژاك روسو (ناهيد)
967- برادرزاده رامو - دنيس ديدرو (البرز)
970- كانديد - ولتر (جوانه توس / دستان / بهنود)
975- سرگذشت تام جونز: كودك سر راهي - هنري فيلدينگ (نيلوفر)
983- سفرهاي گاليور - جوناتان سويفت (انتشارات علمي و فرهنگي)
987- رابينسون كروزوئه - دانيل دفو (جامي)
992- دن كيشوت - سر وانتس (روايت + نيل)
996- هزار و يكشب - عبداللطيف تسوجي تبريزي (هرمس)
1001- حكايتهاي ازوپ - ازوپ (هرمس)