سلطه تویوتا بر تکنولوژی خودروهای هیدروژنی

[L²evi]

---

همان‌طور که مدل پریوس اولین خودرو هیبریدی با تولید انبوه نام گرفته است، تویوتا امیدوار است که میرایی یک روز به نخستین خودروی هیدروژنی با تولید انبوه تبدیل شود.

---

به گزارش دنیای خودرو اولین نکته‌ای که در مورد میرایی، سدان چهار در ۶۲ هزار دلاری تویوتا، متوجه می‌شوید این است که همانند کمری، یک نماد بین‌المللی از سادگی نیست. اولین چیزی که توجه شما را جلب می‌کند میله‌های نوک‌تیزی است که در قسمت جلوی خودرو قرار دارد. این میله‌ها هوا را به پیل سوختی که زیر کاپوت قرار دارد، می‌رسانند. سپس بخش‌های لایه لایه مواج قطره‌های آب را بیرون می‌دهند.

همان‌طور که مدل پریوس اولین خودرو هیبریدی با تولید انبوه نام گرفته است، تویوتا امیدوار است که میرایی یک روز به نخستین خودروی هیدروژنی با تولید انبوه تبدیل شود. این خودرو در تاریخ ۱۵ دسامبر در ژاپن عرضه شد و قرار است اواخر سال ۲۰۱۵ در آمریکا و اروپا به فروش برسد.

برد حرکتی این خودرو ۳۰۰ مایل است که بسیار بیشتر از اکثر خودروهای برقی است. این خودرو یک خودرو پاک به‌شمار می‌رود و تنها آب و حرارت منتشر می‌کند و هیچ یک از گازهایی را که منجر به گرمایش زمین می‌شوند، تولید نمی‌کند.

میرایی چندان تندرو نیست، اما از پریوس سریع‌تر است. این خودرو در ۶/۹ ثانیه به سرعت ۱۰۰ کیلومتر در ساعت می‌رسد. با این وجود فروش میرایی یک اقدام پرریسک است. گرچه پیل‌های سوختی یک تکنولوژی معتبر است و توسط ناسا در دهه ۱۹۶۰ در پروژه آپولو برای تولید برق و آب آشامیدنی به کار رفته است، اما تولید انبوه آن برای خودرو نیازمند سرمایه‌گذاری فراوان در جایگاه‌های سوخت هیدروژنی است که این سرمایه‌گذاری در آینده نزدیک بعید به نظر می‌رسد.

از سوی دیگر صنعت خودرو به‌ویژه تویوتا پول زیادی را روی خودروهای هیبریدی، برقی و باتری‌های پیشرفته سرمایه‌گذاری کرده است به این امید که این تکنولوژی‌ها عصر پس از بنزین را تحت سلطه خود درخواهند آورد. مایک جکسون، مدیر ارشد آتونیشن، بزرگ‌ترین خودروفروشی خودروهای جدید در آمریکا، می‌گوید: «همه خودروسازان عرضه خودروهای هیبریدی و برقی را چند برابر کرده‌اند و در این میان تویوتا می‌گوید ما نمی‌خواهیم فقط خودروهای برقی تولید کنیم. هدف نهایی تولید پیل سوختی است.»

این در شرایطی است که مدیرعامل فولکس واگن، مدیرعامل نیسان و مدیرعامل تسلا موتور همگی کارآیی اقتصادی، اعتبار زیست‌محیطی ایمنی پیل‌های سوختی تویوتا را زیر سوال برده‌اند. همچنین این پرسش مطرح می‌شود که چرا تویوتا که در تولید خودروهای هیبریدی و برقی موفق بوده است، باید درصدد تولید خودرویی باشد که اقتصادی بودن تکنولوژی آن اثبات نشده و ممکن است اعتبار این شرکت را تضعیف کند. آکیو تیودا، مدیرعامل تویوتا موتور، می‌گوید: «امکان کار روی خودروهای برقی و هیدروژنی وجود دارد. من به نظر مخالفان خیلی اهمیت نمی‌دهم. ۱۵ سال پیش هم آنها همین حرف‌ها را درباره پریوس می‌زدند. از آن زمان به بعد، اگر همه برندهای هیبریدی را در نظر بگیریم، ۷ میلیون دستگاه خودرو به فروش رسانده‌ایم.»

تویوتا توسعه پیل‌های سوختی خود را در سال ۱۹۹۲ آغاز کرد که تقریبا با کار روی موتور هیبریدی پریوس همزمان بود. تا سال ۲۰۰۸ شرکت‌های دایملر، هوندا و هیوندای نیز به سرعت به سمت پروژه‌های ساخت خودروهای هیدروژنی رفتند. در آن زمان رئیس هیات مدیره تویوتا تصمیم گرفت تولید انبوه خودروهای هیدروژنی را آغاز کند؛ اما آن زمان هزینه تولید هر خودرو دارای پیل سوختی نزدیک به یک میلیون دلار بود. ناتوانی خودروسازان در کاهش هزینه تولید خودروهای هیدروژنی دلیل اصلی عرضه نشدن این خودروها در دهه ۱۹۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰ بود؛ اما تویوتا می‌گوید از طریق تولید پیل‌های سوختی با مواد ارزان‌تر، تولید میرایی را از نظر اقتصادی مقرون به صرفه کرده است.

تویوتا در عرضه پیل‌های سوختی از کمک دولت ژاپن نیز برخوردار شده است؛ به‌طوری‌که ۷۵/۲ میلیون ین یارانه به اولین خریداران میرایی تعلق می‌گیرد. قیمت میرایی در آمریکا ۵۷ هزار و ۵۰۰ دلار خواهد بود.

اما مشوق‌های ایالتی و فدرال این قیمت را به ۱۳ هزار دلار کاهش خواهد داد و تویوتا برای اولین گروه از خریداران به طور رایگان پیل سوختی فراهم می‌کند.

باک هیدروژنی میرایی در کمتر از پنج دقیقه دوباره پر می‌شود. در کالیفرنیا ۱۳ جایگاه تحقیقاتی سوخت هیدروژنی و ۹ جایگاه دولتی وجود دارد. ۱۸ جایگاه نیز قرار است طی چند سال آینده به بهره‌برداری برسد.

در حال حاضر ارزش بازاری شرکت تویوتا ۲۱۰ میلیارد دلار است که بسیار بیشتر از ارزش بازاری فورد، جنرال موتورز، هوندا و نیسان و ۸ برابر ارزش بازاری شرکت تسلا است.

تویوتا کمری پرفروش‌ترین خودرو در آمریکا است و لکسوس و تویوتا برای دومین سال متوالی در نظرسنجی کیفیت «گزارش‌های مصرف‌کنندگان» در آمریکا رتبه اول و دوم را به دست آورده‌اند.

تویودا، مدیرعامل تویوتا، تقریبا به مدت یک‌دهه دیگر این شرکت را به خوبی اداره خواهد کرد. شاید تا آن زمان جهان نظر بهتری نسبت به خودروهای دارای پیل سوختی پیدا کند و رویای ایجاد شکل جدیدی از حمل‌و‌نقل به واقعیت تبدیل شود.