استبداد نه، مشروطه آري

[tyjtfhdhr]

 اشاره

 

[rtl]          تعطيلي مجلس توسط محمدعلي‏شاه که در پي افراط و تفريط‏هاي برخي مشروطه‏خواهان و درباريان صورت گرفت با مخالفت جدي علماي نجف و ايران مواجه شد. در اين بين قيام اصفهان به رهبري حاج‏آقا نورالله که با کمک نظامي قواي بختياري به فتح شهر اصفهان منجر شد، به شاه فهماند که به سادگي نمي‏تواند مشروطه‏خواهي ايرانيان را سرکوب کند، لذا بر آن شد که با افتتاح مجلس، مشروطيت را اعاده کند. مکاتبات زير نامه‏هايي است که بين شاه و مجتهدين اصفهان آقانجفي و حاج‏آقا نورالله رد و بدل شده است. [/rtl]

[rtl] [/rtl]

[rtl]تلگراف محمدعلي شاه به آقانجفي و حاج ‏آقا نورالله و ساير علماي اصفهان [/rtl]

[rtl]جناب مستطابان شريعتمدار حجت‌الاسلام آقا نجفي و آقاي شيخ نورالله دامت برکاتهما و ساير علماي اعلام و اعيان و خوانين و تجار اصفهان:[/rtl]

[rtl] [/rtl]

[rtl]«تلگراف شما ملاحظه و معلوم شد حسن نيت قلبي ما را در استرضاي قلوب و استحصال مقاصد ملت ملتفت شده‏ايد. لهذا توضيحاتي مي‏نويسيم که چند ماه تعطيل مجلس شوراي ملي که به حکم ضرورت پيش آمد، اساس مشروطيت را در مملکت مختل نساخته تا ايجاد قانون اساسي ديگر لازم آيد. قانون اساسي ايران برروي همان پنجاه و يک اصل که سابقا به امضاي شاهنشاه مبرور انارالله برهانه رسيده و يک صد و هفت اصل که لاحقا به امضاي ما مصدق شده، پايدار است. و اگر تغيير اصلي از آن مقتضي شود، فقط بعد از انعقاد و تصويب مجلسين موضوع بحث تواند شد. جمعي از کارآگاهان متعهد دولت و ملت مشغول ترتيب نظامنامه انتخابات هستند، بر روي اساس صحيحي که معمولٌ به، ملل متمدّنه عالم است، و اين دو سه روزه منتشر خواهد شد. نمايندگان ملت بايد موافق نظامنامه تا غره رجب منتخب و در طهران حاضر شده باشند. يعني هرچه زودتر ممکن شود انتخابات به عمل آمده، همين که دو ثلث نمايندگان ملت در طهران حاضر شدند، مجلس شوراي ملي به مبارکي در طهران افتتاح خواهد يافت. بعد از اين تصريحات البته پاره‏اي اشخاص را بهانه نخواهد ماند که اغراض خود را در نظر ابناي وطن، لباس ملت‌پرستي پوشانيده، در تفريق بين شاه و رعيت اقدام نمايند. پس اشتياق قلبيه و مراحم ملوکانه ما را بر عموم رعاياي آن صفحات که به منزله اولاد گرامي هستند ابلاغ نموده، مصلح اتحاد دولت و ملت را در قبال خطرات وخيمه که از نفاق خانگي توليد شده، از نظر دور نداريد که ارکان اسلاميت و ايرانيت در روي مباني اتحاد ثابت و استوار خواهد ماند.»[/rtl]

[rtl]                                                                                            محمدعلي شاه قاجار[/rtl]

[rtl] [/rtl]

[rtl]تلگراف محمدعلي شاه به آقانجفي و حاج ‏آقا نورالله و سران بختياري[/rtl]

[rtl]        «چون براي تهيه ضروريات مملکت و تدارک حوايج ملت تنظيم و ترتيب اداره دولتي شرط اولست. و تاکنون دواير دولتي بر روي اساس صحيحي مرتب نبوده و اغتشاشات ادارت توليد انواع مشکلات و هرج و مرج نموده، روزبه روز سلاسل نظم و امنيت از هم گسيخته است. لهذا براي ترتيب ادارات دولت و مملکت بهترين اساس است. از تاريخ امروز که چهاردهم شهر ربيع‌الثاني 1327 است به ميمنت و سعادت در مملکت ايران برقرار فرموديم تا نمايندگان ملت و عقلاي مملکت در حل و فصل مشکلات امور و تدوين قوانين برحسب احتياجات وطن عزيز و به مقتضيات وقت به ميزان شرع مبين و مذهب اسلام با اولياي دولت موافقت نموده در استحکام مباني نظم و امنيت و معدلت و استحصال موجبات سلامت و سعادت مملکت مساعي جميله به‏کار برده، بعون‏الله تعالي از ميامن توجهات حضرت صاحب‏الامر عجل‏الله تعالي فرجه بلاياي جور و نفاق به مزاياي شور و اتفاق مرتفع و بساط انقلاب و اختلاف به اساس عدل و رفاه مبدل گردد. عليهذا مطابق نظامنامه انتخابات که عنقريب منتشر خواهد شد، بايد در غره شهر رجب 1327 نمايندگان ملت منتخب شده، هر چه زودتر در طهران حاضر شوند که انشاءالله تعالي در تهيه اسباب ترقي و سعادت مملکت ساعي و جاهد باشند.»                              [/rtl]

[rtl]                                                                                                      «محمدعلي شاه قاجار»[/rtl]

[rtl] [/rtl]

[rtl]جواب علما به نامه محمدعلي‏شاه [/rtl]

[rtl](جواب باغشاه) در تاريخ شانزدهم ربيع‌الثاني[/rtl]

[rtl]         «در پيشگاه معدلت پناه بندگان اعليحضرت اقدس همايون شاهنشاهي دام سلطانه عرايض متظلمانه خود را تقديم مي‏داريم:[/rtl]

[rtl] [/rtl]

[rtl]         حضرت احديت و ذات مقدس شاهانه و ساکنين بسيط زمين گواه و مطلعند که ملت مظلوم مستمند تا چه اندازه براي رفع تعطيل موقتي دارالشوراي ملي و اجراي مواد قانون اساسي با اغراض فاسده خائنين چند دچار شده و قريب نيکنامي است که هيچ طور از بذل جان و مال در اعاده اين حق مشروع خود فروگذار نکرده. و مغرضين نگذاشتند مستدعيات آنان به عرض آستان اعلي برسد. اينک پس از خرابي ملک و ملت به امضاي مبارک شاهنشاهي دستخطي مخابره مي‏کنند و به طوري وانمود مي‏نمايند که دولت ايران مشروطه نبوده و به تازگي براي رفع اغتشاشات و استقرار تنظيمات رأي مبارک ملوکانه را به اعطاي مشروطيت و ايجاد قانون اساسي جلب نموده. و حال آنکه ناله مظلومين بيچاره ايران را تمام اهل عالم شنيدند. و وطن فروشي چند که دشمن تاج و تخت ايران بودند، نگذاشتند به سمع مبارک برسد. دولت ايران به يادگار پدر تاجدار مبرورت انارالله برهانه به تمام دنيا به مشروطيت معرفي شده. و ملت ايران قانون اساسي مرکب بر پنجاه و يک اصل مزّين به دستخط آن شاهنشاه مبرور و متمم آنرا متضمن بر يک صد و هفت اصل موشح به امضاي اقدس همايونت آلوده به خون خود تحصيل کرده. کرورها اموال و هزارها نفوس مظلومانه در راه ابقاي آن اساس و اجراي آن قانون که ضمانت سلطنت را در خانواده آن اعلي‏حضرت مي‏کند، صرف نموده. و اينک احياء و اجراي آن قانون را خونبها و تدارک تلفات خود مي‏داند. و از آنجايي که مواد قانون اساسي به تصديق و صحه علماي اعلام و حجج اسلام و آيات باهرات الهي بين‏الانام رسيده و تمام با موازين شرع اقدس مقدس تطبيق فرموده‏اند، ديگر تغيير و تحريف يک ماده و يا يک حرف آن را حسب‏التکليف اسلامي خلاف مسلماني مي‏دانيم. و در همچو روزي که تمام ملل و دول و عقلاي عالم رفع انقلابات داخلي و استقلال ايران و ايراني را موقوف به اجراي قواعد مشروطيت و افتتاح مجلس مي‏دانند و تمام روزنامه‏هاي دنيا فرياد مي‏کنند، ما ملت مظلوم هم با نهايت اميدواري از مراحم کامله خسروانه استرجام و استدعا مي‏کنيم که امر و مقرر فرماييد بدون فوت وقت اين آتش برافروخته را به يک فرمايش ملوکانه که امر به انتخابات برطبق قانون اساسي و تشکيل مجلس باشد، خاموش فرموده؛ عالم انسانيت را رهين منت و تمام ايران را قرين تشکر فرماييد.»[sup]1[/sup][/rtl]

[rtl] [/rtl]

[rtl]شيخ محمدتقي النجفي، شيخ نورالله، نجفقلي بختياري، علي‏قلي بختياري، انجمن ولايتي، عموم علما، عموم تجار اعيان، عموم ملت اصفهان، و خوانين بختياري[/rtl]

[rtl] [/rtl]

[rtl]ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ[/rtl]

[rtl] [/rtl]

[rtl]1. روزنامه جهاد اکبر، اصفهان، ربيع‌الثاني 1327 قمري.[/rtl]