25-04-2014، 10:17
در دوران هخامنشیان مرد و زن در کنار یکدیگر کار میکردهاند، از حقوقی برابر برخوردار بودهاند و گاه حتی کارهای سخت تر را به عهده داشتهاند. پیشهٔ بیشتر زنان لوحهای تخت جمشید دوخت و دوز و خیاطی بودهاست. کاری بسیار متنوع، شامل دوخت لباسهای کاملاً ساده یا لباسهای پر زرق و برق که پس از دوخت، هنرمندانه سوزن کاری میشدهاست. امکانات آموزشهای هنری ومهارتهای حرفهای، برای زن و مرد یکسان وحقوق آنان برابر بودهاست.
جایگاه زن
نویسندگان یونانی
پلوتارک (تمیستوکلس بند ۲۶) مینویسد مردان ایرانی بسیار حسود بودهاند و همواره زنانشان را پشت بست و کلون نگه میداشتهاند. مثلاً :
اغلب بربرها، مخصوصا ایرانیها، دربارهٔ زنانشان طبعی بسیار حسود دارند. مردهای ایرانی نه تنها به شدت مواظب هستند تا چشم بیگانهای به زنانشان نیفتد، بلکه درباره زنان خریداری شده و بردهٔ خود نیز به شدت پای بند حراست اند. زنها در خانهها پشت بست و کلون زندگی میکنند وبه هنگام سفر در حصار چادر ارابه قرار دارند.
در میان نقشبرجستههای بازمانده از آن دوران، تصویر هیچ زنی مشاهده نمیشود.
پیشه زنان
در دوران هخامنشیان مرد و زن در کنار یکدیگر کار میکردهاند، از حقوقی برابر برخوردار بودهاند و گاه حتی کارهای سخت تر را به عهده داشتهاند. مثلاً گروههای بزرگی از زنان کشاورز را میبینیم. سنگ سابان معمولاً بیشترشان زن هستند. البته دقیقاً نمیتوانیم بگوییم که کار این زنان چه بودهاست. شاید پس از حاضر شدن نگارهها، صیقل نهایی را زنها انجام میدادند، زیرا که برای این کار دستهای ظریف زنها کارآیی بیش تری داشتهاست. در سال ۱۷۰۰ (میلادی) در میان بردگانی که نمایندهٔ امپراتور اتریش در استامبول خریداری و آزاد کرد، زن سنگ تراشی بود از بغداد وجود داشت. بدین ترتیب میتوان نتیجه گرفت که قرنها بعد هم هنوز به زنهایی بر میخوردیم که با سنگ سر و کار داشتهاند. مسلم است که این کار برای زنها باید دشوار بوده باشد.
پیشهٔ بیشتر زنان لوحهای تخت جمشید دوخت و دوز و خیاطی بودهاست. کاری بسیار متنوع، شامل دوخت لباسهای کاملاً ساده یا لباسهای پر زرق و برق که پس از دوخت، هنرمندانه سوزن کاری میشدهاست. امکانات آموزشهای هنری ومهارتهای حرفهای، برای زن و مرد یکسان وحقوق آنان برابر بودهاست.
تساوی حقوق زن و مرد
دربارهٔ برابری حقوق شواهدی مخصوصا در زمینه کارهای هنری وظریف داریم و برابری صدها زن دیگر با مردان نیز مسلم است که دربارهٔ شغل شان چیزی نمیدانیم. میزان حقوق فقط همین قدر روشن است که به نوع کار و نه انجام دهنده، بستگی داشت. به این ترتیب، در امپراطوری بزرگ دوران داریوش اول با تساوی حقوق زن و مرد سر و کار داریم. البته این راهم باید گفت که زنها علاوه بر کار بیرون، سر و سامان دادن به کارهای روزمرهٔ خانواده را نیز بر عهده داشتهاند.
پاداش زایمان
زنها با به دنیا آوردن کودک پاداشی به صورت جو و شراب دریافت میکردند، که پاداش افزودن رعیتی به رعایای شاه بود و برای پسر آوردن دو برابر دختر محاسبه میگردید. پاداش به دنیا آوردن پسر ۲۰ لیتر جو و ۱۰ لیتر شراب یا آب جو بود. تا جایی که لوحهها حکایت میکنند، این تنها موردی است که میان زن ومرد فرقی دیده میشود.
مرخصی بارداری ظاهراً ۵ ماه بودهاست. پس از این مدت زنها این امکان را داشتهاند که کار روزانه را کوتاه کنند تا قادر به برآوردن وظایف خانهداری خود نیز باشند. البته کار نیمه وقت حقوق کمتری داشت. نوزادان را در طول کار لهلهها نگهداری میکردند. در لوحهای گلی دیده شده که زنان میتوانستند به پستهای بالاتر برسند، مثلاً در کارگاههای شاهی همواره سرپرستی و مدیریت با زنان است. در کارگاههای خیاطی که بیشتر در اشغال زنان است، گاه مردان زیردست زنان قرار میگیرند و حقوق زنان سرپرست بیش از مردان است. حتی در جیره شراب نیز تفاوتی وجود ندارد.
موقعیت پیشهها و دوری از خانواده
در لوحها به حرفههایی بر میخوریم که در آنها زنان به کار گرفته نمیشدهاند. در مدیریت حوزههای دیوانی و یا محاسبات یا حساب رسیها از کار زنان خبری نیست. چنین بر میآید که اگر کاری، به منظور کنترل کارهای گوناگون اداری، نیاز به ترک محل و جابهجایی و سفر به دور و نزدیک را داشت، برای انجام آن از زنان استفاده نمیشدهاست.
جایگاه زن
نویسندگان یونانی
پلوتارک (تمیستوکلس بند ۲۶) مینویسد مردان ایرانی بسیار حسود بودهاند و همواره زنانشان را پشت بست و کلون نگه میداشتهاند. مثلاً :
اغلب بربرها، مخصوصا ایرانیها، دربارهٔ زنانشان طبعی بسیار حسود دارند. مردهای ایرانی نه تنها به شدت مواظب هستند تا چشم بیگانهای به زنانشان نیفتد، بلکه درباره زنان خریداری شده و بردهٔ خود نیز به شدت پای بند حراست اند. زنها در خانهها پشت بست و کلون زندگی میکنند وبه هنگام سفر در حصار چادر ارابه قرار دارند.
در میان نقشبرجستههای بازمانده از آن دوران، تصویر هیچ زنی مشاهده نمیشود.
پیشه زنان
در دوران هخامنشیان مرد و زن در کنار یکدیگر کار میکردهاند، از حقوقی برابر برخوردار بودهاند و گاه حتی کارهای سخت تر را به عهده داشتهاند. مثلاً گروههای بزرگی از زنان کشاورز را میبینیم. سنگ سابان معمولاً بیشترشان زن هستند. البته دقیقاً نمیتوانیم بگوییم که کار این زنان چه بودهاست. شاید پس از حاضر شدن نگارهها، صیقل نهایی را زنها انجام میدادند، زیرا که برای این کار دستهای ظریف زنها کارآیی بیش تری داشتهاست. در سال ۱۷۰۰ (میلادی) در میان بردگانی که نمایندهٔ امپراتور اتریش در استامبول خریداری و آزاد کرد، زن سنگ تراشی بود از بغداد وجود داشت. بدین ترتیب میتوان نتیجه گرفت که قرنها بعد هم هنوز به زنهایی بر میخوردیم که با سنگ سر و کار داشتهاند. مسلم است که این کار برای زنها باید دشوار بوده باشد.
پیشهٔ بیشتر زنان لوحهای تخت جمشید دوخت و دوز و خیاطی بودهاست. کاری بسیار متنوع، شامل دوخت لباسهای کاملاً ساده یا لباسهای پر زرق و برق که پس از دوخت، هنرمندانه سوزن کاری میشدهاست. امکانات آموزشهای هنری ومهارتهای حرفهای، برای زن و مرد یکسان وحقوق آنان برابر بودهاست.
تساوی حقوق زن و مرد
دربارهٔ برابری حقوق شواهدی مخصوصا در زمینه کارهای هنری وظریف داریم و برابری صدها زن دیگر با مردان نیز مسلم است که دربارهٔ شغل شان چیزی نمیدانیم. میزان حقوق فقط همین قدر روشن است که به نوع کار و نه انجام دهنده، بستگی داشت. به این ترتیب، در امپراطوری بزرگ دوران داریوش اول با تساوی حقوق زن و مرد سر و کار داریم. البته این راهم باید گفت که زنها علاوه بر کار بیرون، سر و سامان دادن به کارهای روزمرهٔ خانواده را نیز بر عهده داشتهاند.
پاداش زایمان
زنها با به دنیا آوردن کودک پاداشی به صورت جو و شراب دریافت میکردند، که پاداش افزودن رعیتی به رعایای شاه بود و برای پسر آوردن دو برابر دختر محاسبه میگردید. پاداش به دنیا آوردن پسر ۲۰ لیتر جو و ۱۰ لیتر شراب یا آب جو بود. تا جایی که لوحهها حکایت میکنند، این تنها موردی است که میان زن ومرد فرقی دیده میشود.
مرخصی بارداری ظاهراً ۵ ماه بودهاست. پس از این مدت زنها این امکان را داشتهاند که کار روزانه را کوتاه کنند تا قادر به برآوردن وظایف خانهداری خود نیز باشند. البته کار نیمه وقت حقوق کمتری داشت. نوزادان را در طول کار لهلهها نگهداری میکردند. در لوحهای گلی دیده شده که زنان میتوانستند به پستهای بالاتر برسند، مثلاً در کارگاههای شاهی همواره سرپرستی و مدیریت با زنان است. در کارگاههای خیاطی که بیشتر در اشغال زنان است، گاه مردان زیردست زنان قرار میگیرند و حقوق زنان سرپرست بیش از مردان است. حتی در جیره شراب نیز تفاوتی وجود ندارد.
موقعیت پیشهها و دوری از خانواده
در لوحها به حرفههایی بر میخوریم که در آنها زنان به کار گرفته نمیشدهاند. در مدیریت حوزههای دیوانی و یا محاسبات یا حساب رسیها از کار زنان خبری نیست. چنین بر میآید که اگر کاری، به منظور کنترل کارهای گوناگون اداری، نیاز به ترک محل و جابهجایی و سفر به دور و نزدیک را داشت، برای انجام آن از زنان استفاده نمیشدهاست.