تاریخ سوئد

[SɪʟᴠᴇʀMɪɴᴅ]

شکل‌گیری سوئد مدرن از اتحاد کالمار در ۱۳۹۷ آغاز شد و تا زمان شاه گوستاو اول سوئد که کشور را در سده ۱۶ متحد نمود ادامه یافت. در سده ۱۷ سوئد سرزمین‌های خود را گسترش داد و امپراتوری سوئد را به وجود آورد. بسیاری از این سرزمین‌ها ی فتح شده به ناچار در طول سده ۱۸ پس داده شدند. در اوایل سده ۱۹ فنلاند و مناطق باقی‌مانده در خارج از شبه جزیره اسکاندیناوی از دست رفتند. پس از آخرین جنگ در سال ۱۸۱۴، سوئد به یک اتحاد شخصی با نروژ وارد شد که تا سال ۱۹۰۵ به ادامه داشت. از سال ۱۸۱۴، سوئد در صلح بوده و در زمان صلح سیاست خارجی غیرمتعهد و در زمان جنگ سیاست بی‌طرفی در پیش گرفت.سوئد، مانند کشور همجوارش نروژ، دارای سنگ نگاره‌های بسیاری در سراسر کشور است، بیشترین تمرکز این سنگ نگاره‌ها در استان بوهوسلان، اطراف گملبی و وستویک در شهرهای شمالی کالمار می‌باشد. نخستین سنگ نگاره‌ها با قدمتی بیش از ۵۰۰۰ سال قبل از میلاد، در استان یمتلاند یافت می‌شوند. آن‌ها حیوانات وحشی مانند گوزن، خرس و فک را به تصویر کشیده‌اند. دوره ۲۳۰۰–۵۰۰ پیش از میلاد دوره فشرده‌ای از کنده کاری روی سنگ بوده با نقشهایی با موضوع کشاورزی، جنگ، کشتی، حیوانات اهلی، و غیره.برای سده‌ها، سوئدی‌ها به بازرگانانی مشهور بودند که داد و ستدی گسترده دارند. در طول سده‌های ۱۱ و ۱۲ سوئد رفته رفته یک پادشاهی مسیحی یکپارچه گردید که بعدها شامل فنلاند نیز شد. تا سال ۱۰۶۰ پادشاهان اوپسالا به جز بر بخش‌هایی از کرانه جنوبی و باختری، که تا سده ۱۷ تحت حکومت دانمارک بود، بربیشتر بخش‌های سوئد امروزی حکومت می‌کردند. پس از یک سده جنگ‌های داخلی خانواده سلطنتی جدیدی پدید آمد که پادشاهی را به سود اشراف و نجبا تقویت کرده و به آن‌ها امتیازاتی مانند معافیت از مالیات در ازای خدمت نظامی دادند، فنلاند گرفته شد. سوئد هرگز به حال یک سیستم فئودالی توسعه یافته درنیامد، و دهقانانش هیچگاه در حد رعیت تنزل نیافتند.


مسیر سفرهای وایکینگها (آبی رنگ)
وایکینگها از سوئد به روسیه سفر کردند. سرزمین روسیه بزرگ بود و رودخانه‌های قابل کشتیرانی فراوان آن چشم‌انداز خوبی برای داد و ستد و البته گاهگاهی چپاول، ارائه می‌داد. در طول سده نهم میلادی، شهرک‌های اسکاندیناوی بزرگی در خاور دریای بالتیک ساخته شدند.

گذار از بت‌پرستی نورس به مسیحیت روندی پیچیده، آهسته و گاه خشونت‌آمیز بود (معبد اوپسالا را ببینید). به سبب تماس اسکاندیناوی‌ها با ساکسون‌ها در دینلا (Danelaw) انگلستان نخستین منبع اصلی نفوذ دینی بود. راهبان مبلغ ایرلندی نیز در این میان نقش داشتند. به رغم تلاش آنسگار (Ansgar)، نفوذ آلمان در آغاز کمتر آشکار بود اما کم‌کم، به ویژه پس از گرفته شدن انگستان توسط نورمنها، به عنوان نیروی مذهبی غالب در منطقه پدیدارشد. با وجود روابط نزدیک بین سوئد و اشراف روسیه (نگاه کنید به روس)، هیچ مدرکی از تأثیر ارتدوکس، احتمالاً به خاطر مشکل زبان، وجود ندارد.

حدود سال ۱۰۰۰ میلادی، نخستین پادشاه به حاکمیت شناخته شده در سویلاند و گوتالاند، اولاف اسکوتکنونگ بود، اما دربارهٔ پادشاهانی که دوره سلطنت شان مشخص نیست تاریخ مبهم است. در سده ۱۲، سوئد هنوز هم درگیر کشمکش بین خانواده‌های اریک و اسورکر بود، که با ازدواج یک خانوادهٔ سوم با خانوادهٔ اریک و بر تخت نشستن خاندان فلکونگ به پایان رسید. این سلسله به رفته رفته سوئد پیش از پیمان کالمار را به یک دولت قوی تبدیل کرد، و پادشاه مگنوس چهارم به نروژ و نیز اسکانیا فرمانروایی می‌کرد. پس از طاعون سیاه این اتحاد به شدت ضعیف شد و دانمارک اسکانیا را گرفت.

در آغاز سده‌های میانه (قرون وسطا) دولت سوئد گسترش یافته و نورلاند و فنلاند را در کنترل خود درآورد. اینکه چگونه این اتفاق روی داده است، روشن نیست. در برخی از منابع از جنگ‌های صلیبی شمالی برای مسیحی کردن فنلاندی‌ها نام برده شده ولی این منابع غیرتاریخی هستند. آنچه روشن است این است که این گسترش، تنش با روسیه را برانگیخت، تنشی که به درازای تاریخ سوئد ادامه یافت.

پس از مرگ سیاه و درگیری‌های داخلی در سوئد، مارگارت یکم ملکه دانمارک با تصویب اشراف سوئد، کشورهای شمال اروپا را با اتحاد کالمار در ۱۳۹۷ متحد کرد. تنش مستمر در داخل کشورهای درون اتحادیه کم‌کم به درگیری بین سوئدی‌ها و دانمارکی‌ها در سده ۱۵ انجامید. رقابت بین دانمارک و سوئد دست‌آورد فروپاشی نهایی این اتحاد در سال‌های نخست سده ۱۶ بود.

سوئد مدرن: ۱۵۲۳
در سده شانزدهم، گوستاو واسا برای سوئدی مستقل مبارزه کرد، تلاش برای بازسازی اتحاد کالمار را از بین برد و یک سوئد مدرن را پایه‌گذاری کرد. وی در همان هنگام از پاپ و کلیسای رم گسست و کلیسا را اصلاح و بهسازی نمود.
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

فروپاشی نهایی اتحاد کالمار در آغاز سده ۱۶ رقابتی دیرپا بین نروژ و دانمارک از یک سو و سوئد (شامل فنلاند) از سوی دیگر به ارمغان آورد. اسقف‌های کاتولیک از کریستین دوم پادشاه دانمارک پشتیبانی کرده بودند، اما گوستاو واسا (۱۴۹۰–۱۵۶۰) او را سرنگون کرد و سوئد (و فنلاند) مستقل شد. گوستاو از اصلاحات پروتستان برای مهار قدرت کلیسا استفاده کرد و با نام گوستاو یکم در سال ۱۵۲۳ پادشاه سوئد شد. وی در۱۵۲۷ پارلمان ایالتها (شامل اشراف، روحانیون، شهروندان و دهقانان) را متقاعد کرد تا زمین‌های کلیسا را که شامل ۲۱ درصد از زمین‌های کشاورزی می‌شد، مصادره کنند. گوستاو از اصلاح طلبان لوتری پشتیبانی کرد و مردان خود را به عنوان اسقف گمارد و اشراف مخالفت را با سیاست‌های دینی و تلاش‌های تمرکزگرایی اش سرکوب کرد.

در سال‌های ۱۵۳۸ و ۱۵۵۸ اصلاحات مالیاتی صورت گرفت که به موجب آن مالیات‌های پیچیده کشاورزان مستقل، ساده و قانونمند شدند و ارزیابی مالیاتی کشتزارها بر پایهٔ توانایی پرداخت تنظیم شد. درآمدهای مالیاتی تاج و تخت افزایش یافت، اما مهم‌تر از آن سیستم جدید عادلانه تر و قابل قبول تر گردید. جنگ با لویبک در سال ۱۵۳۵ اخراج بازرگانان هانزا را که تا آن زمان داد و ستد خارجی را در انحصار داشتند، در پی داشت. با تصدی بازرگانان سوئدی قدرت اقتصادی سوئد به سرعت شکوفا گردید و تا سال ۱۵۴۴ گوستاو دارای ۶۰٪ از زمین‌های کشاورزی تمام سوئد شد. سوئد دارای اولین ارتش مدرن در اروپا شد که با سیستم مالیاتی پیچیده و بوروکراسی دولتی پشتیبانی می‌شد. گوستاو پادشاهی سوئد را در خاندان واسا موروثی اعلام کرد. او بر سوئد (۱۵۲۳–۱۶۵۴) و بر لهستان (۱۵۸۷–۱۶۶۸) فرمانروایی کرد.
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.