مهم ترین رویدادهای تاریخ 1 مهر. از خسرو انوشیروان تا کودتا در ارژانتین...!!!!!!!

[armin van buuren]

 

542م:23 سپتامبر سال 542 ميلادي و در زمان پادشاهي خسرو انوشيروان، ارتش ايران شهر بندري سوخامي (تسوخامي) در آبخاريا را از روميان پس گرفت. رومي ها كه نام اين شهر (پايتخت كنوني آبخازيا) را به سباستوپوليس تغيير داده بودند پيش از عقب نشيني از شهر، بسياري از ساختمانها و ازجمله ارگ شهر را ويران ساخته بودند. ارگ ويران شده شهر كه بعدا براثر پيشروي دريا به زير آب فرو رفته است اخيرا توسط باستانشناسان شناسايي شده است. دولت ايران پس از اخراج روميان، به جاي مرمت عمارات خراب شده و در معرض خطر توفان دريايي، محله هاي تازه اي ساخت و بر شهر اضافه كرد. از جمعيت فعلي اين شهر كمتر از پنج درصدشان گرجي هستند و مابقي آبخيزستاني، روس، ارمني و …. ارتش ايران مركب از هنگهاي سوار زرهپوش (سربازان داراي روپوش فلزي و كلاه خود آهني) در اين عمليات روميان را از بندر باطوم (پترا) نيز بيرون راندند بگونه اي كه ديگر، رومي در قفقاز باقي نماند. برخي از مورخان رومي ادعا كرده اند كه به علت شيوع بيماري در نظاميان رومي بود كه پوليزاريوس به آنان دستور عقب نشيني داده بود. اين دومين نبرد ايران و روم در قفقاز در عصر خسرو انوشيروان بود و سرانجام روميان مجبور به پرداخت غرامت (طلا) شدند تا صلح برقرار شود. سوخامي تا صد سال پس از برافتادن دولت ساساني ايران به دست بازماندگان يك حكمران ايراني منصوب از جانب آنان دودمان اداره مي شد و در سال 736 به تصرف يك لشكر عرب درآمد.

 

1723م:23سپتامبر سال 1723 ميلادي طهماسب ميرزا پسر شاه سلطان حسين صفوي براي ارضاي حس خودخواهي ، مقاوله نامه سن پترزبورگ را كه امضاي پتر اول تزار روسيه در زير آن بود امضاء كرد.طهماسب ميرزا كه هنگام محاصره اصفهان از سوي نيروهاي امير محمود قندهاري ازاين شهر فرار كرده بود قبلا به پتر اول كه در جريان ايجاد امپراتوري روسيه بود پيشنهاد داده بود كه اگر او را كمك كند كه به شاهي ايران برسد بر آنچه كه روسيه تاكنون از قلمرو ايران گرفته و يا در نظر دارد بگيرد از جمله مناطق شرقي قفقاز، گيلان و حتي مازندران صحه خواهد گذارد!!. با وجود اين، پتر به خود اجازه تصرف مازندران را نداد و به اشغال مناطقي از دربند قفقاز تا رشت قانع شد.

 

طهماسب ميرزا كه عطش قدرت شعور او را مختل كرده بود بعدا به سلطان عثماني هم تعهد سپرد كه اگر او را به عنوان شاه به رسميت بشناسد غرب ايران را به او خواهد بخشيد. همين اشتباهات سبب شد كه نادر پس از سركوب ياغيان افغان، در مجلسي كه در هزار جريب اصفهان بر پا كرده بود طهماسب ميرزا را بر كنار و زنداني ساخت، عثماني ها را از ايران بيرون راند و روسها كه چنين ديدند، خود از قلمرو ايران خارج شدند.

1289ش:مجلس شورا اول مهرماه 1289 خورشيدي با اكثريت آراء ناصرالملك را كه مقيم لندن بود به عنوان نايب السلطنه ايران انتخاب كرد. ناصرالملك براي قبول اين مسئوليت، درخواست هر ماه ده هزار تومان حقوق كرده بود و گفته بود كه چون از سياست و اوضاع جهان آگاه است و سواد بيشتري دارد بايد دو برابر عضدالملك كه فاقد اين اطلاعات بود دريافت دارد و دولت اجبارا قبول كرد و ناصرالملك رهسپار تهران شد. عضدالملك نخستين نايب السلطنه سلطان احمد شاه كه ايلخان قاجار بود براثر بيماري درگذشته بود. نايب السلطنه تا رسيدن احمد شاه به سن قانوني وظايف سلطنت را انجام مي داد.

1320ش:نمايندگان مجلس شوراي ملي در نخستين جلسه علني مهرماه 1320 پارلمان ايران كه اول مهرماه تشكيل شده بود، و پس از اطمينان از اين كه ديگر رضا شاه باز نخواهد گشت به انتقاد از او پرداختند و هرچه را كه خواستند برضد وي گفتند!. بسياري از منتقدين همان هايي بودند كه در طول سلطنت رضا شاه دائما از او تمجيد كرده و برايش حتي شعر سروده بودند! كه اين دفعتا رنگ عوض كردن، عمق ضعف شخصيت و اخلاقيات را نشان مي دهد. اين تغيير چهره دادن يكشبه برخي از رجال وقت كه نان را به نرخ روز مي خوردند، به ويژه در زماني كه وطن تحت اشغال نظامي بيگانه بود، و با هدف حفظ موقع و مقام؛ به عنوان يك نقطه ضعف در تاريخ ما باقي مانده است.

 

1938م:رومي شنايدر Romy Schneider از بازيگران معروف فيلمهاي سينمايي در قرن 20 بيست و سوم سپتامبر 1938در اتريش متولد شد و 53 سال عمر كرد. وي در 1982 بر اثر حمله قلبي درگذشت.

480پیش ازمیلاد:اوريپيدس Euripides آزادانديش و نمايشنامه نگار يونان باستان 23 سپتامبر سال 480 پيش از ميلاد، درست در زماني كه يونان در دست ارتش ايران بود به دنيا آمد و 74 سال عمر كرد. وي در طول عمر خود 92 نمايشنامه نوشت كه معروفترينشان «زنان تروا» عنوان دارد. او اين نمايشنامه را در انتقاد از كشتار مردان آن ديار به دست يونانيان (هموطنان خود) نوشته بود، زيرا كه با اين كشتار، منطقه مورد بحث فاقد مرد شده بود. اوريپيدس زير بار تغيير مطلب (خود ـ سانسوري) نرفت تا مضمون نمايشنامه خوشايند مردان جنگي يونان قرار گيرد. وي هرگز در برابر خدايان يوناني هم سر تعظيم فرود نياورد، زيرا كه آنها را منطقا نمي توانست باور داشته باشد. بارها گفته بود تا مغزش تاييد نكند، چيزي را نمي پذيرد و به همين سبب داوران مسابقه هاي ادبي به او جايزه نمي دادند. شهرت اوريپيدس عمدتا پس از فوت او كه در 406 پيش از ميلاد صورت گرفت عالمگير شد.

1846‏م:23سپتامبر سال 1846 دانشمند آلماني «يوهان گفريد گال» سياره «نپتون» را كه دور ترين فاصله را از خورشيد دارد كشف كرد. نپتون كه سطح آن از انواع گاز و بخار پوشانده شده هر 165 سال يك بار خورشيد را دور مي زند و داراي هشت قمر است. روزهاي نپتون 16 ساعت و نزديك به هفت دقيقه است. در سطح اين سياره لكه هاي بزرگ ديده مي شود. به احتمال زياد هسته آن و نيز قسمت زير پوسته گازي، جامد است.

1901م:دكتر چارلز هوگينز Charles Huggins جراح كانادايي ـ آمريكايي كه راه درمان سرطان پروستات را يافت 22 سپتامبر سال 1901 در كانادا به دنيا آمد. وي با هورمون تراپي راه درمان سرطان پروستات را ارائه داد و به خاطر همين كشف برنده جايزه نوبل سال 1966 شد. وي در مراسم دريافت اين جايزه گفت كه سرطان پروستات كه يك بيماري مردانه است اگر زود تشخيص داده شود صد در صد درمان پذير است. دكتر هوگينز 96 سال عمر كرد.

1905م:يوگن سنگر Eugen Saenger مهندس راكت ساز آلماني و سازنده «هواپيماي موشكي ايكس 15» بيست و دوم سپتامبرسال 1905 متولد شد. وي طرح هواپيماي فضايي را دو دهه قبل از فرستادن نخستين ماهواره حامل انسان به فضا ارائه داده بود كه عبارت از هواپيمايي بود كه به صورت دو مرحله اي عمل مي كرد؛ يك مرحله تا انتهاي جو زمين و مرحله ديگر، از آن پس كه حالت موشك داشت و به همين صورت هم به جو زمين باز مي گشت. مهندس سنگر (سانگر) كه د ر اتريش به دنيا آمده بود برهمين پايه هواپيماي موشكي «ايكس ـ 15 » را ساخت. وي پس از جنگ جهاني دوم سالها مشاور فني فرانسه بود و دهم فوريه سال 1964 در 59 سالگي درگذشت.

 

63پیش از میلاد:‎‎‎‎‎امروز سالروز تولد “اگوستوس” است كه 23 سپتامبر سال 63 پيش از ميلاد به دنيا آمده بود. او در تاريخ به دو دليل شهرت يافته است: يكي اينكه براي نخستين بار عنوان رياست جمهوري روم را، امپراتور، گذارد ولي انتخابي بودن آن مقام را از سوي بزرگان، ژنرالها و سناتورهاي روم بر هم نزد و از آن پس به سزار اگوستوس معروف شد و دوم اينكه اصطلاح Pax Romana (صلح رومي) را باب كرد كه استراتژي تازه يي بود.

 

به موجب اين سياست، جنگ و تعرض هم – البته اگر از جانب روم (آن زمان) باشد نوعي صلح است!؛ همين استدلال و حرفي كه ابرقدرتهاي قرن بيستم و تنها ابرقدرت امروز مي زند.

1622م: 23سپتامبر سالروز قتل عام مسيحيان در ژاپن است. در اين روز در سال 1622 ميلادي بسياري از مبلغان مسيحي كه در اروپا اعزام شده بودند گردن زده شدند و يا وارونه آنها را به دار آويختند. آن دسته از ژاپني ها كه مسيحي شده بودند نيز به اسب بسته شدند و آنقدر روي زمين كشانده شدند كه جان دادند و از همين روز بود كه ژاپن ورود غربيها را به سرزمين خود ممنوع كرد و خود را كاملا از آنها جدا ساخت.

 

“يوآاو رودريگز” سياح پرتغالي كه در آن روز ژاپن بود و در همان سال كتاب خاطرات خود را در “ماكائو” تاليف كرد در اين زمينه نوشته است: ژاپني ها صرفا به خاطر آيين بودا دست به قلع و قمع مسيحيان نزدند بلكه از آن مي ترسيدند كه بتدريج اروپائيان فرهنگ ملي آنان را تخريب كنند و مسيحيان ژاپني عامل نفوذ غرب در ژاپن شوند.

1949م:20 و 23 سپتامبر سال 1949 كابينه ترومن رئيس جمهوري وقت آمريكا در دو جلسه به اوضاع نظامي جهان پس از خارج شدن انحصار سلاح اتمي از دست آن كشور پرداخت. در اين جلسات “دين آچسن” وزير خارجه و ژنرال “عمر برادلي” رييس ستاد مشترك نيروهاي مسلح آمريكا با نگراني تمام جزئيات آزمايش اتمي شوروي را به اطلاع همكاران خود رسانيدند و قرار شد از سردبيران روزنامه ها و مديران خبر راديو تلويزيونها درخواست شود كه با توجه به مسئوليت اجتماعي خود موضوع را بزرگ نكنند كه در مردم آمريكا توليد ترس و وحشت كند و به غرور آنها نسبت به برتري وطنشان لطمه خورد!. در اين جلسات، ژنرال عمر برادلي گفته بود كه درسايه ترس از وقوع يك جنگ اتمي، هيچ يك از دو ابرقدرت از اين پس قادر نخواهد بود در هر نقطه اي و برضد هر كشوري و به هر منظوري نيروي نظامي بكار برد و به اراده خود زمان آغاز و تاريخ پايان اين جنگ را انتخاب كند، زيرا هر جنگ يكطرفه (منظور عدم توافق ابرقدرت ديگر با آن) ممكن است به درازا بكشد، منطقه اي شود و حتي به جنگ اتمي منجر گردد. در پايان همين جلسات، كابينه ترومن تصميم گرفت كه بمب افكنهاي دورپرواز ب -50 را جانشين ب -29 در اروپا كند تا در هر لحظه قادر به بمباران اتمي شوروي باشند؛ البته بايد سعي براين باشد كه حتي الامكان از معارضه نظامي با شوروي اجتناب شود.

 

1964م:سرگي كورولف Sergei Korolev طراح ماهواره ها و برنامه فضايي شوروي در مصاحبه اي كه 23 سپتامبر 1964 از او به چاپ رسيده گفته بود: من يك كمونيست هستم اما اگر از من بپرسند كه چرا براي برنامه هاي فضايي اين همه رنج و مرارت كشيدي، بدون درنگ خواهم گفت: فقط به خاطر وطنم و سربلندي و عظمت آن، زيرا براي من وطن مقدم بر كمونيسم است.

 

کورولوف كه در سي ام دسامبر 1906 به دنيا آمده بود در 14 ژانويه سال 1966 در 60 سالگي فوت شد.

2004م:مجمع عمومي بدون اختيار سازمان جهاني كه 192 كشور عضو آنند و فلسطيني ها و واتيكان در آن نماينده ناظر دارند، طبق معمول سنواتي در سومين سه شنبه سپتامبر 2004 نشست سالانه خود را كه در جلساتش 64 رئيس كشور، 25 نخست وزير و 86 وزير امور خارجه شركت کرده بودند آغاز كرد و دبيركل وقت اين سازمان که مردي محتاط بود از كشوهاي عضو خواست كه توجه خود را به رعايت قانون و بسط عدالت جهاني معطوف دارند!.

 

توصيه رعايت قانون و بسط عدالت چيز تازه اي نيست، در قوانين اساسي همه كشورها، و در اصول متعدد مورد تاكيد قرار گرفته و انديشمندان و مصلحان از عهد باستان تاكنون تحقق آن را آرزو كرده اند. دبيركل وقت سازمان ملل كه پيش از تشكيل نخستين جلسه آن نشست، جورج بوش رئيس جمهور آمريكا وي را «كوفي عزيز» خطاب كرده بود در نطق افتتاحيه مجمع همچنين خواست كه به خاطر مبارزه ضروري با تروريسم؛ به آزادي هاي مدني تجاوز غير ضروري نشود.

 

پس از انتشار درخواست دبيركل سازمان ملل، طولي نكشيد كه خبر رسيد كه به دستور وزارت امنيت آمريكا پرواز شماره 919 شركت «يونايتد» از لندن به واشنگتن، در نيمه راه (خارج از برنامه) در يك فرودگاه ايالت شمال شرقي «مين» بر زمين نشسته تا يك مسافر انگليسي 56 ساله آن را به نام «استيفن جيورجيو»، خواننده سابق كه پس از تمايل به اسلام و دست كشيدن از خوانندگي، نامش را به «يوسف اسلام» تغيير داده از آن پياده كنند و به انگلستان باز گردانند زيرا كه نام او در «واچ ليست» آن وزارتخانه بوده و به حال آمريكا خطرناك تشخيص داده شده است.

 

2003م:23 سپتامبر 2003 شفرJaap de Hoop Scheffer وزير امورخارجه هلند به رياست «ناتو (اتحاديه نظامي غرب و تنها اتحاديه نظامي جهان که در عصر اتحاديه سازي ها تاسيس شد و قراربود پس از انحلال پيمان ورشو برچيده و يا اينکه به يک انجمن سياسي تبديل شود)» انتخاب شد. وي كه يك ديپلمات حرفه اي و در سال 2003 پنجاه و پنج ساله از دسامبر آن سال جاي رابرتسون انگليسي را گرفت. پيش بيني شده بود ناتو كه رو به گسترش است در زمان رياست “شفر” متمايل به سياست هاي اتحاديه اروپا شود که چنين نشد و هنوز عميقا تحت نفوذ سياست واشنگتن قراردارد. رويداد آگوست سال 2008 گرجستان آن واقعيت را به وضوح اثبات کرد.

2003م:23 سپتامبر 2003 بانو «كارول موسلي براون» به صف متقاضيان احراز مقام رياست جمهوري آمريكا پيوست. وي نخستين زن سياهپوستي بود كه از ايالت ايلي نوي به مجلس سنا رفته بود و يك دوره سناتور آمريكا بود. او همچنين نخستين زن سياه پوستي است كه خود را نامزد مقام رياست جمهوري آمريكا كرده است. كارول كه عضو حزب دمكرات است هنگام اعلام نامزدي خود گفته بود كه مي خواهد که به روال انتخاباتي ديرپاي آمريکا (بيم بانوان سياهپوست از نامزد شدن) پايان دهد، ولي مشكل او نداشتن پول كافي براي تبليغ و مبارزه است. مي دانيم که در آمريکا، پول حرف آخر را مي زند حتي در مسابقه هاي انتخاباتي. “ميدياکراسي” بايد در اين جامعه پايان يابد و رسانه ها دست کم هنگام انتخابات که سرنوشت جامعه در گرو آن است در انديشه وطن باشند و به جاي تبليغ پولي، نامزدهاي شايسته را در اخبارشان معرفي کنند.

2005م:روزنامه هاي چاپ آمريكا 22 سپتامبر2005 نوشته بودند كه دولت كره شمالي (جمهوري دمکراتيک توده اي) يك بار ديگر از روش قديمي خود استفاده كرده و نتايج مذاكرات شش جانبه را كه ظاهرا با اصرار چين برگزار شده بود نقش بر آب ساخته است. دولت كره پس انتشار اعلاميه پاياني مذاكرات مبني بر موافقت مشروط اين دولت با متوقف ساختن فعاليت هاي اتمي نظامي خود، اعلام كرده بود كه تا دولت آمريكا رآكتور آب سبك به آن كشور تحويل ندهد و پيمان عدم تجاوز نبندد، به فعاليت هاي اتمي اش پايان نخواهد داد. به عبارت ديگر: اول آمريكا به وعده هايش عمل کند، بعد ما. دولت آمريكا همان روز اين خواست كره شمالي را رد كرده و جنگ لفظي دو كشور از سرگرفته شده بود. متعاقب آن، دولت كره شمالي آمريكا را متهم كرد كه از فكر تعرض نظامي به آن كشور منصرف نشده است.

 

پس از انجام برخي آزمايش هاي اتمي از جانب کره شمالي، اين دولت در سال 2007 به توافق هايي با آمريکا دست يافت و بعدا (اواسط سال 2008) حتي برجهاي سردکننده تاسيسات اتمي اش را هم منفجر ساخت ولي چون دولت آمريکا به وعده هايي که داده بود عمل نکرد، فعاليت اتمي خود از سپتامبر 2008 از سر گرفت.

 

 

1471: در اين روز در سال 1471 امپراتوري عثماني قلمرو خود را در غرب، به درياي آدرياتيك رساند و در آلباني به ايجاد استحكامات نظامي دست زد و به ترويج اسلام پرداخت.

 

1889: «والتر ليپمن» روزنامه نگار دنيا آمد و 85 سال عمر و 59 سال خبر و مقاله نوشت. وي در مقالات خود تعابير تازه بكار برد كه بعدا مصطلح و از واژه و عناوين عمومي شده اند از جمله عنوان «جنگ سرد». وي اين عنوان را به رقابت هاي تبليغاتي آمريكا و شوروي اطلاق كرد كه اينك مبارزه هاي رسانه اي هر گروه از كشور ها و يا دو كشور و يا دو موسسه را «جنگ سرد» يعني جنگي كه در آن خون ريخته نشود مي نامند.

 

1928: سال تحصيلي 1307 ـ 1308 ( 1928ـ 1929 ميلادي ) در اين روز در تهران در حالي آغاز شد كه اين شهر تنها 30 دبستان و 8 دبيرستان عمومي ( دولتي ) داشت.

 

1932: ايجاد كشور سعودي مركب از حجاز، نجد و مناطق ديگر که روز پيش از اين اعلام شده بود از روزي چون امروز، 23 سپتامبر درسال 1932 ، رسميت يافت . اين روز که در تقويم ها مندرج است رعايت مي شود.

 

1939: در اين روز در سال 1939 زيگموند فرويد روانشناس اتريشي درگذشت. وي هنگام مرگ 82 ساله بود. روانكاوي (Psychoanalysis) از اوست.

 

 

1848: جان كرتيس آمريكايي 23 سپتامبر سال 1848 اختراع خود سقز جويدني را به ثبت رساند. چون نخستين سقزي كه در اين مصرف شد ساخت كارخانه “آدامس” بود، در ايران عمدتا سقز را آدامس مي گويند.

 

1973: خوان پرون Peron كه دولت او در سپتامبر سال 1955 در يك كودتا در آرژانتين ساقط و خود وي به اروپا تبعيد شده بود، درست 18 سال بعد بارديگر رهبر آرژانتين شد. وي احساسات ناسيوناليستي داشت و حزب او هنوز از احزاب تراز اول آرژانتين است.

.

.

.

..

سپاس فراموش نشود دمت.ن گرم با تشکر فراوان