پایان رویای خیالی ؛ بایدن هم مانند ترامپ درباره برجام حرف می زند

[zahrahaghi]

روزنامه خراسان-جو بایدن رئیس جمهور جدید آمریکا در سال های گذشته از منتقدان ترامپ در ماجرای خروج از برجام بوده است.

وی در زمان تبلیغات انتخابات هم از بازگشت به توافق هسته ای خبر داده بود. بایدن حتی ‌با وجود انتقاد شدید حامیان نتانیاهو در واشنگتن و اتهام دشمنی با اسرائیل، رابرت مالی را به عنوان نماینده ویژه در امور ایران انتخاب کرد. با این حال این روزها اخبار ضد و نقیضی از دولت بایدن درباره برجام شنیده می شود. در هفته های اخیر برخی شرکای اروپایی برجام خواستار بازگشت سریع آمریکا به برجام شده اند با این حال در شرایطی که آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل خواهان تعامل ایران و آمریکا برای خروج از بن‌بست کنونی در احیای توافق هسته‌ای شده، آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا در نخستین کنفرانس مطبوعاتی خود در اظهاراتی زیاده خواهانه  گفته است برای بازگشت به برجام راه طولانی در پیش داریم و ایران ابتدا باید به تعهدات برجامی خود عمل کند و سپس ما برای بازگشت به برجام تصمیم می‌گیریم! این دیپلمات آمریکایی گفته است اگر ایران به پایبندی کامل به تعهداتش برگردد، ایالات متحده همان کار را خواهد کرد و از آن به عنوان سکویی برای توافق دیگر درباره سایر مسائل استفاده خواهیم کرد. وی با بیان این که هنوز راه زیادی تا رسیدن به آن وجود دارد، یادآور شد: اگر قرار باشد این کار را انجام دهیم، ابتدا آن ها باید به تبعیت از تعهداتشان بازگردند و ببینیم آیا این کار را می‌کنند یا خیر؟ اگر ایران به اجرای تعهداتش بازگردد، آن‌گاه تیم قوی از کارشناسان را ایجاد خواهیم کرد تا دیدگاه‌های مختلف درباره همه چیز بررسی شود. ظریف: ادعای مقامات آمریکایی درباره برجام نه منطقی است و نه عملی خواهد شد  این اظهارات البته با واکنش وزیر امور خارجه کشورمان مواجه شد. محمد جواد ظریف در توییتر خود این واقعیات را برای بلینکن متذکر شد که «ایالات متحده برجام را نقض کرد، انتقال مواد غذایی و دارو را برای ایرانی‌ها مسدود کرد و پایبندان به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را مورد تنبیه قرار داد اما ایران در مقابل و در طول مدت این افتضاح کریه  به برجام پایبند ماند و  تنها تدابیر جبرانی از قبل پیش‌بینی‌شده را اتخاذ کرد. وزیر امور خارجه با طرح این سوال که حالا چه کسی باید گام نخست را بردارد، از بلینکن خواست هرگز شکست حداکثری را از یاد نبرد. ظریف همچنین در نشست خبری مشترک با وزیر امور خارجه ترکیه با بیان این که هیچ ماده جدیدی به برجام اضافه نخواهد شد،تصریح کرد:آمریکا از برجام خارج شد و تعهداتش را نقض کرد، الان هم وظیفه آمریکاست که به برجام بازگردد و تعهداتش را اجرا کند. مقامات دولت جدید آمریکا ادعا می‌کنند ابتدا ایران باید به توافق هسته ای و تعهدات خود در قبال برجام بازگردد، این نه منطقی است و نه عملی خواهد شد. به محض این که کاخ سفید به تعهداتش عمل کند و ما نفع اجرای آن را ببینیم، ما هم تعهدات خود را انجام می‌دهیم.» محمد جواد ظریف همچنین  به شبکه تلویزیونی «روسیا الیوم» تاکید کرد که هرگز با رئیس جمهور جدید آمریکا روابط نزدیکی نداشته است. ظریف در این مصاحبه افزود: تصور این که روابط شخصی وی با بایدن می تواند به یک موفقیت بزرگ دیپلماتیک بین دو رقیب دیرینه کمک کند، اشتباه است. وزیر امور خارجه ایران خاطر نشان کرد: تاریخچه روابط وی با بایدن تقریباً به 20 سال پیش برمی گردد، زمانی که به عنوان نماینده ایران در سازمان ملل مشغول خدمت بوده است. ظریف در این مصاحبه همچنین اظهار کرد: ملاقات هایش با سناتور ایالت دلاور (جو بایدن) کاملاً حرفه ای بوده است. جالب این جاست فرانسه، دیگر عضو توافق نامه‌ هسته‌ای هم راستا با ایالات متحده مدعی است گام نخست برای احیای برجام را باید تهران بردارد. دفتر ریاست جمهوری فرانسه ادعا کرد اگر تهران خواهان بازگشت واشنگتن به برجام است، باید به نقطه پیش از کاهش تعهدات برجامی خود بازگردد و کلیه تعهدات داده شده در قالب برجام را اجرا کند. وزیر امورخارجه فرانسه نیز در روزهای اخیر این موضع زیاده خواهانه را تکرار کرده و به لفاظی درباره توافق هسته ای پرداخته بود. این موضع گیری فرانسه در حالی مجدد از سوی این کشور مطرح شده است که ابتدا آمریکا با خروج یک جانبه خود از برجام و نقض این توافق بر سر راه اجرای کامل آن مانع تراشی کرد و اجازه نداد ایران از منافع مورد انتظار این توافق بهره مند شود. وزیر امور خارجه کشورمان در توییتی به این موضع گیری فرانسه پاسخ داد و نوشت: بر اساس چه دلیل و منطقی ایران– کشوری که قاطعانه ایستاد و چهار سال تروریسم اقتصادی بی‌رحمانه‌ای را که ایالات متحده  در نقض برجام و قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد تحمیل کرده بود، شکست داد – باید طرفی باشد که ابتدا حسن نیت نشان دهد؟ این ایالات متحده بود که بدون هیچ دلیلی، زیر این توافق زد. ایالات متحده باید خطایش را جبران کند؛ سپس ایران پاسخ خواهد داد. دولت ایران همواره تاکید کرده به موجب لایحه مصوب مجلس شورای اسلامی برای مقابله با تحریم‌های یک جانبه ایالات متحده و نیز بی عملی اروپایی‌ها و این که ایران نمی تواند بار برجام را به تنهایی به دوش بکشد، ملزم به عقب نشینی از تعهدات برجامی است اما به محض عوض شدن شرایط، بار دیگر به نقطه آغاز در تعامل با طرف‌های توافق هسته‌ای باز می‌گردد. اما بازگشت آمریکا به برجام باید با شفافیت همراه باشد و زمینه و شرایطی ایجاد شود که اگر بار دیگر دولتی تندرو در آمریکا بر سر کار آمد نتواند به سادگی این توافق بین المللی را نقض کند.از سوی دیگر بازگشت آمریکا به برجام قبل از هر چیز باید همراه با لغو کامل تحریم‌ها باشد، اگر تحریم‌ها لغو نشود و آمریکا بخواهد برای لغو تحریم‌ها موضوعات و شروط دیگری تعیین کند و به آن گره بزند، اقدام بی حاصلی خواهد بود که نشان می دهد آمریکا در مواضع خود حسن نیت ندارد.