لیزر ، از گذشته تا آینده

[*VENUS*]

در پنجاهمین سالگرد اختراع پرتوی لیزر، نگاهی داریم به بازار چند میلیارد دلاری پرتوهای لیزر و کاربردهای گسترده آن در زندگی روزمره. جالب اینجاست که حتی بشر امروز هم تنها از بخش اندکی از توانایی‌های فراوان لیزر استفاده می‌کند.

ابوالفضل کریمی: لیزر تاکنون تاثیرات شگرفی روی زندگی روزانه ما داشته است، اما دانشمندان معتقدند ما فقط از بخشی از قابلیت‌های این تکنولوژی استفاده کرده‌ایم.
به گزارش بی‌بی‌سی، یک‌شنبه 26 اردیبهشت، پنجاهمین سالگرد اختراع پرتوی لیزر یاقوتی در آزمایشگاه‌های تحقیقاتی هیوز در آمریکاست. در طول این مدت، پرتوهای لیزر به هزاران شکل مختلف، از بارکد‌خوان‌های فروشگاه‌ها گرفته تا تلاش برای تشخیص امواج گرانشی حاصل از برخورد سیاه‌چاله‌ها مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
اما محققان معتقدند در دهه‌های آینده استفاده از فناوری لیزر پیشرفت‌های قابل‌توجهی خواهد داشت.

دیوید هانا، استاد بازنشسته مرکز تحقیقاتی اپتوالکترونیک از دانشگاه سوث‌هامپتون انگلستان در این باره گفت: «لیزر نسبت به دیگر منابع نوری قابلیت‌های بسیاری برای ما فراهم کرده، به طوری که بدون آن این پیشرفت‌های شگفت‌انگیز در طول چند دهه گذشته امکان‌پذیر نبود».

اما این پایان راه نیست و فقط با قوه تخیل می‌توان قابلیت‌های عجیب و شگفت‌انگیز لیزر را درک کرد.

آغاز لیزر

لیزر اولین بار توسط تئودور مایمن اختراع شد. او نور فلاش عکاسی را به یک میله یاقوتی تاباند و آن را طوری برانگیخته کرد که پرتوهای باریک و شدید نور را تولید کند. این نور اولین پرتو لیزر ساخته شده توسط بشر بود.
در آن زمان، رقابت شدیدی برای تولید لیزر یا "تقویت نور به روش گسیل القایی تابش" وجود داشت و سرانجام، این مایمن بود که توانست در تاریخ 16 می 1960 / 26 اردیبهشت 1339 برای اولین بار پرتوی لیزر را تولید کند.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.


قابلیت لیزر برای هدایت جریانی از انرژی از یک مکان به مکان دیگر، به قدری کارایی داشت که در مدت چند دهه این تکنولوژی به هزاران شکل مورد استفاده قرار گرفت.
اکنون اسکن کردن بارکد یک قوطی کنسرو در فروشگاه‌ها با کمک فناوری لیزر صورت می‌گیرد. هر کس که به موسیقی‌های روی یک سی.‌دی گوش می‌دهد، در حقیقت از لیزر برای خواندن اطلاعات روی دیسک استفاده می‌کند. هر کس که اقدام به ارسال یک نامه الکترونیکی می‌کند، از شبکه‌های ارتباطی فیبر نوری جهان که با استفاده از نور لیزر عمل می‌کنند، بهره می‌برد. هر زمان که شخصی داخل خودروی خود می‌نشیند، در حقیقت وارد اتاقکی می‌شود که ساختش را مدیون تکنولوژی لیزر است.
تیم هولت، مدیر اجرایی موسسه فوتونیک از دانشگاه Strathclyde در این باره می‌گوید: «پردازش‌های لیزری بسیار زیادی بر روی یک خودرو صورت می‌گیرد که شاید شما نتوانید باور کنید. برش لیزری، علامت‌گذاری لیزری، اندازه‌گیری لیزری، مته‌کاری با لیزر، فرآیند سخت‌سازی لیزری، لحیم‌کاری با کمک لیزر و جوشکاری لیزری، همه کاربردهای لیزر را در ساخت یک خودرو نشان می‌دهد. به عبارت دیگر بدون کمک لیزر ساخت خودروهای مدرن امروزی به هیچ وجه امکان‌پذیر نبود».

بازار میلیاردی لیزر

بازار جهانی لیزرها سالانه رقمی بین 5 تا 7 میلیارد دلار را شامل می‌شود. بیش‌تر ارزش این بازار مربوط به لیزرهایی است که به خروجی کارخانه‌ها و برای پردازش مواد، فروخته می‌شود. اما دو بازار عمده دیگر لیزر استفاده از آن در سیستم‌های ارتباطی و ذخیره سازی اطلاعات است.
اما با وجود نفوذ لیزر در بسیاری از فرآیندهای دنیای امروز، دانشمندان معتقدند هنوز هم این پرتوهای شگفت‌انگیز کاربردهای بسیار بیش‌تری می‌تواند داشته باشد. امیدهای زیادی وجود دارد که لیزر بتواند منابع انرژی پاک تقریبا بدون محدودیت ر ا برایمان فراهم کند.