بازی آنلاین
آپلود عکس
20-07-2014، 14:37
ملت مسلمان، با آن‌که در برابر سرنیزه رضاخان و قداره‌بند هایش ناتوان و بی‌سلاح بودند اما از همان آغاز فریاد اعتراض خود را علیه کشف حجاب بلند کردند.
سیاست‌های دولت رضاخانی در حوزه‌ی زنان تحت تاثیر دو عامل بود: نخست، برنامه‌ی رادیکال توسعه‌خواهانه رضاشاه که می‌خواست بایک استبداد ظاهرا منورانه کشور را به مرزهای توسعه و ترقی برساند و در این راستا، آن چیزی هم که از توسعه برداشت می‌شد ساختن کارخانه و برداشتن حجاب و قس علی هذا از ظواهر و نمایش‌های تجددمآبی بود. عامل دوم، فضای بین المللی بود که تحت سیطره غربی‌ها تلاش می‌کرد که فضای فرهنگی خود را نیز بر ملل دیگر و از جمله تمدن‌های مغلوب مشرق زمین تحمیل کند. سیاست رضاخان درباره زنان از این دو عامل نشات می‌گرفت.
در 10 سپتامبر 1930م / 8 شهریور 1309، یازدهمین مجمع بینالمللى سازمان ملل آغاز به كار كرد كه در آن، هشت نخستوزیر و بیست و دو وزیر امور خارجه شركت داشتند. رفتار شرقیان در دستور كار این مجمع قرار گرفت. به دنبال آن در سال 1310 مجلس شوراى ملى، قانون ورود كمیسیونى از طرف جامعة بینالملل را براى جلوگیرى از تجاوز به حقوق زن در شرق، تصویب كرد. از این پس، نخستین سیاستگذارىهاى حكومت در زمینة كشف حجاب تحقق یافت. ترتیب جشنهاى مختلف در مدارس دخترانه و حضور مردان و زنان در آن جشنها، اجراى برنامههاى مختلف توسط دختران بدون حجاب، اولین گام به سمت حضور زنان بی‌حجاب در اجتماعات مختلط بود.
زمینه سازی برای کشف حجاب
سقوط امان الله خان ــ پادشاه افغانستان ــ به دلیل برنامههاى تجددگرایى، نشان داد كه در جوامع مذهبى، بهویژه جامعهاى مانند ایران می‌بایست بسیار آهسته و محتاط عمل كرد. به همین دلیل حكومت ایران با برنامههاى تدوین شده، در مرحله اول از نیروهاى موجود در جامعه یارى گرفت؛ نیروهایى كه خود چندان اعتقادى به مبانى اسلامى نداشتند. مدتها قبل از كشف حجاب، روزنامهها و مجلات از آزادى زن غربى، مدلهاى لباس، و نوع زندگى غربى سخن می‌گفتند. در بسیارى از روزنامهها مردان صاحبمنصب، سیاسیون یا نویسندگان و فرهنگیان تجددخواه، مقالههایى علیه حجاب مینوشتند. از نمونه‌های بارز این افراد، ایرج میرزا، ابوالقاسم لاهوتی و میرزاده عشقی بودند كه در اشعار و نوشته‌های خود به آزادی زن از طریق كشف حجاب اشاره كردند.
تاسیس کانون زنان
در اردیبهشت 1314، كانون بانوان به ریاست شمس پهلوى و با همكارى رسمى وزارت معارف آغاز به كار كرد. این اولین جمعیت زنان بود كه با حمایت رسمى دولت شكل گرفت. مهمترین وظیفة كانون بانوان، ایجاد شرایط مناسب براى ترك حجاب زنان بود. اعضاى كانون در آغاز، بدرالملوك بامداد، هاجر تربیت، عصمتالملوك دولت‌داد، شمسالملوك جواهركلام، تاج‌الملوك حكمت، فخرعظمى ارغون، و صدیقه دولتآبادى، بودند. این افراد قبل از جریان كشف حجاب در فعالیتهاى مطبوعاتى، جمعیتهاى زنان، و تأسیس مدارس به سبك جدید، شركت جسته و هر یك، طرز تفكر خود را به نوعى نشان داده بودند.
رضاخان کشف حجاب را آغاز می‌کند
در عمارت دانشسراى عالى پسران، برنامهاى ترتیب داده شد كه طى آن، همسر و دختران شاه با عدهاى از زنان رجال سیاسى بدون حجاب ظاهر شدند و با نطق رضاخان، كشف حجاب رسمى زنان اعلام شد. پس از این برنامه، مسالة بی‌حجاب شدن زنان از محدوده یك طبقه یا گروه خاص، خارج و به صورت اجبار براى تمام مردم پىگیرى شد. تا جایى كه مقاومت و اعتراض جدى مردم را به وجود آورد.
کشف حجاب با رایج کردن البسه فرنگی تولیدگران داخلی را زیان‌زده کرد. واردات البسه فرنگی و کلاه زنانه به سرعت آغاز شد و دولت هم از آن حمایت کرد. اما مهم‌تر از این پی‌آمدهای اقتصادی، اثر اجتماعی کشف حجاب است. زنان مسلمان ایران به دلیل داشتن حجاب و احساس امنیتی اجتماعی و درونی، در واقع لزوم در اجتماع حاضر می‌شدند و برخلاف تعابیر رایج، هیچگاه به آن معنا خانه‌نشین نبودند. اما کشف حجاب با توهین به اعتقادات مردم و ایجاد زمینه‌های تعرض وبدنامی، همان حضور ضروری و مقطعی زنان را نیز از آن ها سلب کرد. به گونه‌ای که بسیاری از زنان عملا خانه‌نشین شدند و شاید ماه‌ها و در مواردی تا پایان عمر از خانه بیرون نیامدند.
فاجعه مسجد گوهرشاد
ملت مسلمان، با آن‌که در برابر سرنیزه‌ی رضاخان و قداره‌بندهایش ناتوان و بی‌سلاح بودند اما از همان آغاز فریاد اعتراض خود را علیه کشف حجاب بلند کردند که پر طنین‌ترین آنها در مسجد گوهرشاد و به رهبری روحانی جلیل‌القدر شیخ محمدتقی بافقی بود. واقعه 1306ه . ش، در حرم حضرت معصومه(ع) در قم، از جمله وقایعی است كه مستقیمآ موضعگیری رژیم پهلوی در برابر حجاب را نشان داد: در شب اول فروردین سال 1306ه . ش همسر رضاشاه (ملكه تاج‌الملوك) به اتفاق دو دخترش (شمس و اشرف) و همراهان در حرم حضرت معصومه(ع) حضور یافتند كه ظاهرآ حجاب معمول را رعایت نكرده و مورد اعتراض واعظی كه مشغول وعظ بود، قرار گرفتند. حاج شیخ محمدتقی بافقی از علمای قم نیز به حمایت از واعظ برخاسته، به طرز حجاب ملكه و همراهانش اعتراض كرد و دستور اخراج آنها را از رواق داد.
جریان ماوقع را به رضاشاه اطلاع دادند. روز بعد، وی با نیروی نظامی وارد قم شده و ضمن اینكه شخص شاه، شیخ بافقی را با بی‌احترامی در حرم حضرت معصومه به باد كتك گرفت، دستور تبعید وی به تهران را نیز صادر كرد. شیخ تا آخر عمر در جوار حضرت عبدالعظیم می‌زیست.
سیاست‌های دولت رضاخانی در حوزه‌ی زنان تحت تاثیر دو عامل بود: نخست، برنامه‌ی رادیکال توسعه‌خواهانه رضاشاه که می‌خواست بایک استبداد ظاهرا منورانه کشور را به مرزهای توسعه و ترقی برساند و در این راستا، آن چیزی هم که از توسعه برداشت می‌شد ساختن کارخانه و برداشتن حجاب و قس علی هذا از ظواهر و نمایش‌های تجددمآبی بود. عامل دوم، فضای بین المللی بود که تحت سیطره غربی‌ها تلاش می‌کرد که فضای فرهنگی خود را نیز بر ملل دیگر و از جمله تمدن‌های مغلوب مشرق زمین تحمیل کند. سیاست رضاخان درباره زنان از این دو عامل نشات می‌گرفت.
ترتیب جشنهاى مختلف در مدارس دخترانه و حضور مردان و زنان در آن جشنها، اجراى برنامههاى مختلف توسط دختران بدون حجاب، اولین گام به سمت حضور زنان بی‌حجاب در اجتماعات مختلط بود
غربی کردن شرقدر 10 سپتامبر 1930م / 8 شهریور 1309، یازدهمین مجمع بینالمللى سازمان ملل آغاز به كار كرد كه در آن، هشت نخستوزیر و بیست و دو وزیر امور خارجه شركت داشتند. رفتار شرقیان در دستور كار این مجمع قرار گرفت. به دنبال آن در سال 1310 مجلس شوراى ملى، قانون ورود كمیسیونى از طرف جامعة بینالملل را براى جلوگیرى از تجاوز به حقوق زن در شرق، تصویب كرد. از این پس، نخستین سیاستگذارىهاى حكومت در زمینة كشف حجاب تحقق یافت. ترتیب جشنهاى مختلف در مدارس دخترانه و حضور مردان و زنان در آن جشنها، اجراى برنامههاى مختلف توسط دختران بدون حجاب، اولین گام به سمت حضور زنان بی‌حجاب در اجتماعات مختلط بود.
روشنفکران و نویسندگان، مدتی بود که ترقی زنان را در بی حجابی تبلیغ می‌کردند
زمینه سازی برای کشف حجاب
سقوط امان الله خان ــ پادشاه افغانستان ــ به دلیل برنامههاى تجددگرایى، نشان داد كه در جوامع مذهبى، بهویژه جامعهاى مانند ایران می‌بایست بسیار آهسته و محتاط عمل كرد. به همین دلیل حكومت ایران با برنامههاى تدوین شده، در مرحله اول از نیروهاى موجود در جامعه یارى گرفت؛ نیروهایى كه خود چندان اعتقادى به مبانى اسلامى نداشتند. مدتها قبل از كشف حجاب، روزنامهها و مجلات از آزادى زن غربى، مدلهاى لباس، و نوع زندگى غربى سخن می‌گفتند. در بسیارى از روزنامهها مردان صاحبمنصب، سیاسیون یا نویسندگان و فرهنگیان تجددخواه، مقالههایى علیه حجاب مینوشتند. از نمونه‌های بارز این افراد، ایرج میرزا، ابوالقاسم لاهوتی و میرزاده عشقی بودند كه در اشعار و نوشته‌های خود به آزادی زن از طریق كشف حجاب اشاره كردند.
شمس پهلوی، کانون زنان را برای ترویج نگاه غربی به زن تاسیس کرد
تاسیس کانون زنان
در اردیبهشت 1314، كانون بانوان به ریاست شمس پهلوى و با همكارى رسمى وزارت معارف آغاز به كار كرد. این اولین جمعیت زنان بود كه با حمایت رسمى دولت شكل گرفت. مهمترین وظیفة كانون بانوان، ایجاد شرایط مناسب براى ترك حجاب زنان بود. اعضاى كانون در آغاز، بدرالملوك بامداد، هاجر تربیت، عصمتالملوك دولت‌داد، شمسالملوك جواهركلام، تاج‌الملوك حكمت، فخرعظمى ارغون، و صدیقه دولتآبادى، بودند. این افراد قبل از جریان كشف حجاب در فعالیتهاى مطبوعاتى، جمعیتهاى زنان، و تأسیس مدارس به سبك جدید، شركت جسته و هر یك، طرز تفكر خود را به نوعى نشان داده بودند.
رضاخان، کشف حجاب را از خانواده خود شروع کرد
رضاخان کشف حجاب را آغاز می‌کند
در عمارت دانشسراى عالى پسران، برنامهاى ترتیب داده شد كه طى آن، همسر و دختران شاه با عدهاى از زنان رجال سیاسى بدون حجاب ظاهر شدند و با نطق رضاخان، كشف حجاب رسمى زنان اعلام شد. پس از این برنامه، مسالة بی‌حجاب شدن زنان از محدوده یك طبقه یا گروه خاص، خارج و به صورت اجبار براى تمام مردم پىگیرى شد. تا جایى كه مقاومت و اعتراض جدى مردم را به وجود آورد.
کشف حجاب با توهین به اعتقادات مردم و ایجاد زمینه‌های تعرض وبدنامی، همان حضور ضروری و مقطعی زنان را نیز از آن ها سلب کرد
نتایج اقتصادی و اجتماعی کشف حجابکشف حجاب با رایج کردن البسه فرنگی تولیدگران داخلی را زیان‌زده کرد. واردات البسه فرنگی و کلاه زنانه به سرعت آغاز شد و دولت هم از آن حمایت کرد. اما مهم‌تر از این پی‌آمدهای اقتصادی، اثر اجتماعی کشف حجاب است. زنان مسلمان ایران به دلیل داشتن حجاب و احساس امنیتی اجتماعی و درونی، در واقع لزوم در اجتماع حاضر می‌شدند و برخلاف تعابیر رایج، هیچگاه به آن معنا خانه‌نشین نبودند. اما کشف حجاب با توهین به اعتقادات مردم و ایجاد زمینه‌های تعرض وبدنامی، همان حضور ضروری و مقطعی زنان را نیز از آن ها سلب کرد. به گونه‌ای که بسیاری از زنان عملا خانه‌نشین شدند و شاید ماه‌ها و در مواردی تا پایان عمر از خانه بیرون نیامدند.
زنان ایران، پیش از کشف حجاب آن قدرها هم خانه‌نشین نبودند که تبلیغ می‌شد
اما کشف حجاب همان حضور عادی و البته عفیفانه آنها را به خانه‌نشینی تبدیل کرد
فاجعه مسجد گوهرشاد
ملت مسلمان، با آن‌که در برابر سرنیزه‌ی رضاخان و قداره‌بندهایش ناتوان و بی‌سلاح بودند اما از همان آغاز فریاد اعتراض خود را علیه کشف حجاب بلند کردند که پر طنین‌ترین آنها در مسجد گوهرشاد و به رهبری روحانی جلیل‌القدر شیخ محمدتقی بافقی بود. واقعه 1306ه . ش، در حرم حضرت معصومه(ع) در قم، از جمله وقایعی است كه مستقیمآ موضعگیری رژیم پهلوی در برابر حجاب را نشان داد: در شب اول فروردین سال 1306ه . ش همسر رضاشاه (ملكه تاج‌الملوك) به اتفاق دو دخترش (شمس و اشرف) و همراهان در حرم حضرت معصومه(ع) حضور یافتند كه ظاهرآ حجاب معمول را رعایت نكرده و مورد اعتراض واعظی كه مشغول وعظ بود، قرار گرفتند. حاج شیخ محمدتقی بافقی از علمای قم نیز به حمایت از واعظ برخاسته، به طرز حجاب ملكه و همراهانش اعتراض كرد و دستور اخراج آنها را از رواق داد.
جریان ماوقع را به رضاشاه اطلاع دادند. روز بعد، وی با نیروی نظامی وارد قم شده و ضمن اینكه شخص شاه، شیخ بافقی را با بی‌احترامی در حرم حضرت معصومه به باد كتك گرفت، دستور تبعید وی به تهران را نیز صادر كرد. شیخ تا آخر عمر در جوار حضرت عبدالعظیم می‌زیست.
![[-]](http://www.flashkhor.com/forum/images/collapse.gif "[-]")
