02-04-2014، 0:52
مواد آرايشي که در گذشتهي نه چندان دور منحصر به اقلام بسيار کمي مانند روژ گونه، روژ لب، سرمه، حنا، و رنگ مو ميشد، امروزه به صورت يک صنعت پر رونق با سود کلان در آمده و اقلام آن روز به روز افزايش مييابد. به طوري که براي هر عضوي از اعضاي بدن، چندين رقم مواد آرايشي يافت ميشود مانند خط چشم، سايه، ريمل، پاک کنندهي آرايش چشم، کرم زير چشم، کرم ضد کبودي زير چشم، انواع کرم پودر مايع و جامد، عطر، اسپري، شير پاک کن و .... در ضمن در آن روزگاران مصرف مواد آرايشي تقريباً منحصر به خانمهاي جوان بود. آن هم در ايام مخصوص مانند موقع ازدواج، جشنها و اعياد. اما رفته رفته مصرف مواد آرايشي در خانمهاي جوان به امري روزمره تبديل گرديد و کم کم شامل خانمهاي مسن و بالاخره مردان هم شد. در سالهاي اخير متأسفانه تبليغات مواد آرايشي سمت و سوي خود را متوجه دختران جوان و بچهسال کرده است. به طوري که دختران کم سن و سال با انواع آرايش چشم و لب و چهره و مو باعث حيرت و تعجب ميشوند.
در سال هاي اخير، سن و سال مواد آرايشي پايين آمده به طوري که دامنگير دختران کم سن و بچهسال هم گرديده است.
گر چه آراستگي و آرايش متناسب با زمان و مکان در مورد خانمها امري پذيرفته و حاکي از نظم و ترتيب و پاکيزگي است ولي سرايت آن به دختران بچهسال امري ناپسند و داراي عواقب منفي است که به بعضي از آنها اشاره خواهيم کرد.
نگاهي به علل و شيوع مواد آرايشي در دختر بچهها
1- بچهها علاقهي شديدي به تقليد دارند واين حس تقليد قوي دربسياري از امور مانند فراگيري صحبت وتکلم، خواندن و نوشتن، يادگيري ساير ضروريات روزمره نقش بسيار مفيدي دارد. ولي اگر در کنترل و جهتدادن به اين حس مراقبت صورت نگيرد به سوي امور منفي هدايت ميشود، که يک نمونهي آن مصرف مواد آرايشي به تقليد از مادر، خواهر بزرگتر و مردم کوچه و بازار و رسانههاي عمومي مانند تلويزيون و نشريات است.
2- بچهها علاقهي شديدي دارند که هرچه زودتر بزرگ شوند، بنابراين هرگاه بتوانند با روشهاي ساده مانند مصرف مواد آرايشي با کشيدن سيگار و رانندگي و غيره اداي بزرگترها را در آوردهو به آنها شبيه شوند، از آن هيچ ابايي ندارند.
3- عموم فرزندان آدم به خصوص دختران جوان حتي از سنين بسيار کم از اينکه نا زيبا باشند هراس دارند و به هر وسيلهي صحيح يا غلط، متناسب و يا غير متناسب دست ميزنند تا زيباتر جلوه کنند و بيشتر جلب توجه نمايند.
4- صنايع آرايشي براي تأمين منافع روز افزون و ميلياردي خود از هيچ تبليغي فروگذار نميکنند. مثلاً با انتخاب اشخاص خوش لباس و خوش قد و بالا در فيلمها و مجالس و محافل و يا از طريق رسانههاي عمومي و شبکههاي ارتباط جهاني چنان محصولات مورد نظر خود را زيرکانه به خورد جامعه ميدهند، که به طور ناخودآگاه در ذهن عدهي بيشماري از مردم به صورت الگو و مد حک ميشود.
5- مصرف تدريجي و روز افزون مواد آرايشي کم کم به صورت عادت در آمده و سر و وضع آرايش شده به صورت جزئي از تصوير ذهني شخص از فيزيک بدن خودش در آمده و ملکهي ذهن او ميگردد. يعني اگر روزي آرايشهاي لازم را نکند در تصوير ذهني خود احساس نقص ميکند و در نتيجه سطح روحيه و اعتماد به نفس او پايين آمده، منجر به کاهش فعاليتهاي اجتماعي و گوشهگيري و منزوي شدن او ميگردد. لاجرم مانند شخص سيگاري يا معتاد مواد آرايشي هم به تدريج جزو لاينفک زندگي آنها ميشود.
6- هرشخص نسبت به کليهي اعضاء و جوارح و شکل و شمايل خود در آينهي ذهنش تصويري دارد که آن را در اصطلاح Body Image مينامند، به عبارت ديگر در درون ذهن هر شخص آينهيي موجود است و همانطور که شخص در آينهي ميز توالت چهرهي خود را مي بيند در آينهي دروني و ذهني خود هم عکس و يا تصويري را به صورت الگو براي خود ذخيره کرده است. قياس کردن چهرهي بيآرايش در آينه با تصوير ذهني که به تدريج در ذهن شخص به صورت الگو در آمده است، سبب ميشود تا شخص سعي نمايد با خود آرايي و مصرف مواد آرايشي هر چه بيشتر خود را با الگويي که تبليغات به او القا کرده نزديک سازد تا او هم مورد توجه بيشتر و تحسين اطرافيان قرار گيرد.
7- مصرف يک مادهي آرايشي مثلاً لاک ناخن در يک دختر بچه انگيزهيي ميشود براي مصرف روژ لب، روژ گونه و آرايش چشم و ابرو و مژه و کم کم مصرف مواد آرايشي ساده تبديل به مصرف مواد آرايشي مارکدار ميشود اين دور و تسلسل بيپايان همچنان ادامه خواهد داشت و سنگيني و پيآمد عوارض آن ابعاد مختلف زندگي شخص و خانوادهها را تحت تأثير منفي خود ميگذارد.
پي آمد مصرف مواد آرايشي در خردسالان
1- مصرف مواد آرايشي در دختران خردسال سبب ميشود امر آرايشي در آنها نهادينه شده و ملکهي ذهن آنها گردد، لاجرم هر روز مقدار زيادي از وقت آنها که بايد صرف امور مهمتر مانند فراگيري مسائل علمي، اخلاقي، هنري، ورزشي و خانهداري گردد، صرف تهيهي مواد آرايشي و انتخاب نوع آن و شناسايي محلهاي فروش آن و سپس يادگيري نحوهي استفاده و بالاخره پاک کردن آنها ميشود.
نتيجهي چنين عملي اين است که به جاي آنکه يک دختربچه را به صورت يک دختر جوان زيرک و دانا و تحصيل کرده و خانه دار و با کمال تحويل اجتماع دهيم، يک دختر بچه را به شکل يک اسباب بازي عروسکي که تنها هنرش مصرف و نمايش است در آوردهايم.
2- تهيهي مواد آرايشي مورد نياز سبب خالي شدن جيب خانوادهها و ايجاد ثروتهاي باد آورده براي توليد کنندگان آن ميشود. فشارمالي شديد در خانوادههاي متوسط و کم درآمد عوارض و پيآمدهاي منفي خود را خواهد داشت که بحث آن طولاني است.
3- باوجود آنکه مصرف مواد آرايشي در دختر بچهها به نظر امر سادهيي است و ممکن است ظاهراً مانع چنداني نداشته باشد ولي توجه شخص به خودآرايي، موجب هدايت تدريجي او به سالنهاي آرايشي براي آرايش مو و ناخن و صورت و سپس تهيهي لباس مناسب با آن و بعد از آن مراجعه براي تغيير شکل بيني و بالا کشيدن ابرو، بزرگ يا کوچک کردن سينهها و باسن و غيره خواهد شد.
4- مصرف زودرس مواد آرايشي سبب جهش ناگهاني و بيتناسب يک دختر بچه از حالت کودکي به حالت بزرگسالي ميشود و بنابراين به طور ناخواسته شخص دوران کودکي خود را که بهترين دوران عمر از نظر سازندگي فکري و ذهني است از دست داده و يک روز چشم باز کرده و متوجه ميشود که اين دورهي بينظير از زندگي خود را گم کرده است و اي بسا همراه با از دست دادن اين قسمت گران بهاي عمر خيلي از ارزشهاي عاطفي و ذهني را که بايد دراين دوران تکامل پيدا ميکرد نيز از دست داده است.
لازم به تذکر و يادآوري است که اهميت و ارزش دوران کودکي در تکامل جسمي و فکري به قدري است که جامعهشناسان و روانشناسان معتقدند بايد نهايت سعي به عمل آيد تا افراد جامعه بتوانند اين دوران را به قدر کافي و لازم هم از نظر کمي و هم از نظر کيفي تجربه نمايند زيرا متوجه شدهاند از دست دادن و يا عبور سريع از اين دوره نقص خطرناکي براي زندگي شخصي و اجتماع به بار ميآورد.