حل اسرار دمای مشابه جو سیارات منظومه شمسی

[ERF@N]

محققان آمریکایی از حل اسرار یک ویژگی عجیب مشترک بین زمین و سیارات مشتری، زحل، اورانوس و نپتون خبر داده‌ و مدعی شدند این شرایط احتمالا در میان میلیاردها سیاره مشترک است.

در سال 1902 یک دانشمند موسوم به لئون تیسیرن دی‌بورت با استفاده از بالنهای مجهز توانست نقطه‌ای در جو زمین در ارتفاع 12 تا 15 کیلومتری را شناسایی کند که هوا از سردشدن بازایستاده و شروع به گرمتر شدن می‌کند.

وی این چرخش نامرئی را «تروپوپوز» نامیده و اصطلاح «استراتوسفر» را برای جوی بالایی و «تروپوسفر» را برای لایه زیرین که ما در آن زندگی می‌کنیم، انتخاب کرد.

سپس در دهه 1980، فضاپیمای ناسا دریافت که تروپوپوزها همچنین در جو سیاراتی مانند مشتری، زحل، اورانوس، نپتون و همچنین در بزرگترین قمر سیاره زحل موسوم به تیتان وجود دارند و این میزان در سطح مشابه جوی هر کدام از این سیارات با فشار حدود 0.1 بار یا حدود یک دهم فشار هوا در سطح زمین قرار دارد.

به گفته محققان، توضیح این رویداد در فیزیک تابش مادون قرمز قرار دارد. گازهای جوی، انرژی خود را با جذب نور مادون قرمز از سطح روشن سیاره‌های صخره‌ای که نور خورشید بر آنها می‌تابد یا از بخش‌های عمیق‌تر جو سیاره‌ای مانند مشتری که از سطح برخوردار نیست، بدست می‌آورند.

محققان با استفاده از یک مدل تحلیلی نشان دادند که در ارتفاع بالا، جوها به دلیل فشار پائین در برابر تابش حرارتی شفاف می‌شوند. در بالای سطحی که فشار در حدود 0.1 بار بوده، جذب نور مرئی یا مادون قرمز باعث گرمتر شدن سیارات عظیم و همچنین زمین و تیتان با افزایش ارتفاع می‌شود.

این فیزیکدانان یک قاعده کلی را ارائه کرده‌اند که باید بر جو بسیاری از سیارات دارای گازهای استراتوسفر که نور مادون قرمز یا مرئی را جذب می‌کنند، اعمال شود.

این پژوهش در مجله Nature Geoscience منتشر شده است.