25-03-2021، 11:28
حزب جمهوریخواه ایالات متحده آمریکا (به انگلیسی: The U.S. Republican Party) همچنین شناختهشده با نام جیاوپی (به انگلیسی: GOP) یا حزب بزرگ قدیمی (به انگلیسی: Grand Old Party)، یکی از دو حزب بزرگ این کشور است که به همراه حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا حکومت را در این کشور در دست دارد. این حزب در سال ۱۸۵۴ توسط فعالان ضد بردهداری در آمریکا تأسیس شد. ۱۹ رئیس جمهور منتخب آمریکا عضو حزب جمهوری خواه بوده اند. آبراهام لینکلن (در بین سالهای ۱۸۶۱ تا ۱۸۶۵) اولین رئیسجمهور از این حزب بود. دونالد ترامپ رئیس جمهور پیشین ایالات متحده نیز عضو حزب جمهوریخواه است.
برخلاف دموکراتها که لیبرال و آزادیخواه هستند، جمهوریخواهان نوعاً در دسته محافظهکاران قرار میگیرند؛ البته این بدان معنی نیست که همه مبانی سیاسی لیبرالیسم از نظر جمهوریخواهان رد میشود، بلکه اشاره به این موضوع دارد که تمایلات آنها بیشتر به سمت لیبرالیسم کلاسیک سوق دارد.
در حال حاضر، جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان و مجلس سنا در اقلیت هستند.
جناحبندی داخلی
محافظهکاران سنتی
این جناح از اصول ثابت و پایدار محافظهکاری نظیر دولت کوچک و مالیات کمتر جانبداری میکند. چهرههای شاخص این جناح، جورج دبلیو بوش رئیسجمهوری اسبق، دنیس هاسترت نماینده مجلس نمایندگان و سناتور بیل فریست است. کلوب ثروت عمدهترین تشکل سیاسی این جناح شناخته میشود. اگرچه محافظهکاران نوین بهطور رسمی در قالب جناح محافظهکاران سنتی قرار نمیگیرند، اما روابط نزدیکی با این جناح و جناح مسیحیان راستگرا دارند.
محافظهکاران نوین یک جناح کمتعداد اما با نفوذ در داخل حزب جمهوریخواه ایالات متحده آمریکا است. این گروه در اواسط دهه ۱۹۹۰ در پی رویکرد لیبرالیستی بیل کلینتون اعلام موجودیت کردند. بیانیه پروژه قرن جدید ایالات متحده که در ژوئن ۱۹۹۷ منتشر شد انجیل محافظهکاران نوین در ایالات متحده آمریکا بهشمار میآید.
محافظهکاران نوین همانند جناحهای سنتی حزب جمهوریخواه از دولت حداقل و تقویت پایههای تجارت آزاد جانبداری میکنند اما نگرش انزواطلبانه جناح سنتی حزب را رد میکنند. آنان همچنین با رویکرد بینالمللگرایانه جمهوریخواهان میانهرو که جورج هربرت واکر بوش نماد آن بهشمار میآید مخالف هستند. بهکارگیری ابزار قدرت در حل منازعات بینالمللی و اجرای مشروط تعهدات جهانی آمریکا از جمله اصول مهم محافظهکاران نوین در عرصه سیاست خارجی و امنیتی است.
مسیحیان راستگرا
از این گروه تحت عنوان بنیادگرایان مسیحی نیز یاد میشود و روابط نزدیکی با محافظهکاران نوین دارند. مسیحیان راستگرا خواهان تقویت نهادهای مذهبی و حمایتهای مالی دولت فدرال از کلیساها و موسسات مذهبی هستند. مخالفت نسبی با همجنسگراها، مخالفت با سقط جنین و تحقیقات سلولهای جنینی از جمله اهداف اصلی این جناح بهشمار میآید. ایالتهای جنوبی موسوم به کمربند انجیلی پایگاه اصلی و دژ قدرتمند مسیحیان راستگرا بهشمار میآیند. این جناح روابط دوستانهای با محافل یهودی در داخل و خارج از آمریکا دارد و به همین دلیل از آنان به عنوان مسیحیان صهیونیست یاد میشود. هر چند که کلیه هواداران بنیادگرایی مسیحی از نگرشهای جنگ آخرالزمانی پیروی نمیکنند. مسیحیان راستگرا از جمله مخالفین جدی یهودیت به عنوان آیین هستند اما از مفهوم یهودیت به عنوان یک تبار نظیر آنچه در جنبش صهیونیسم آمدهاست دفاع میکنند. عدهای یکی از شرایط ظهور مسیح را کمک مادی و معنوی به فرزندان اسرائیل را برای نزول معبد سوم سلیمان از عرش اعلای خداوندی در اورشلیم قدس که محل حکم فرمایی مسیح است میدانند. سناتور سابق ترنت لات و جان اشکرافت وزیر دادگستری در دولت اول جورج دبلیو بوش از شاخصترین چهرههای مسیحیان راستگرا هستند. ائتلاف مسیحی به رهبری پت رابرتسون و فدراسیون ملی انجمن جمهوریخواهان بزرگترین سازمانهای سیاسی این جناح محسوب میشوند.
جناح میانه
این جناح به میانهروهای نیکسون راکفلر معروف هستند. میانهروها در دهههای ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰ گرایش غالب حزب جمهوریخواهان را شکل میدادند. این گروه متأثر از تحولات اجتماعی دوران زمامداری جان کندی و لیندون بنیز جانسون تلاش کردند میان اصول ثابت محافظهکاری و لیبرالیسم اجتماعی نقطه مشترکی ایجاد نمایند. در عرصه سیاست خارجی، میانهروهای حزب جمهوریخواه به ایفای نقش فعالتر در نظام بینالملل معتقد هستند. علاوه بر چهرههایی نظیر نیکسون، راکفلر و کیسینجر که هر یک در دهه ۱۹۷۰ از نقش تأثیرگذاری بر حزب برخوردار بودند، جورج هربرت واکر بوش را نیز میتوان در این جناح قرار داد. کالین پاول وزیر امور خارجه در دولت اول بوش و جورج پاتاکی فرماندار سابق نیویورک شاخصترین شخصیتهای کنونی جناح میانهرو حزب هستند. جمهوریخواهان مین استریت و شورای رهبری جمهوریخواهان به عنوان عمدهترین سازمانهای سیاسی این جناح محسوب میشوند.
جناح لیبرالها
این جناح بیش از آنکه به بدنه اصلی حزب جمهوریخواه یا نگرش غالب محافظهکاران نوین نزدیک باشد، از مشی سیاسی - اجتماعی حزب دموکرات پیروی میکند. لیبرالها خود را بزرگترین و اصلیترین جریان فکری حزب جمهوریخواه میدانند اما بعضاً در مورد نفوذ خود به ویژه در دوران پس از حوادث ۱۱ سپتامبر بزرگنمایی میکنند. رهبران این جناح در عرصه سیاست داخلی از ایفای نقش بیشتر دولت برای حل مشکلات اجتماعی، خدمات بهداشتی و بیمههای بیکاری حمایت میکنند و طرفدار توازن بودجه دولت فدرال هستند. آنان همچنین کمتر از محافظهکاران سنتی یا مسیحیان راستگرا با موضوعاتی نظیر همجنسگرایی و سقط جنین مخالفت میورزند. انجمن حزبی جمهوریخواهان آزادی این جناح را نمایندگی میکند.
برخلاف دموکراتها که لیبرال و آزادیخواه هستند، جمهوریخواهان نوعاً در دسته محافظهکاران قرار میگیرند؛ البته این بدان معنی نیست که همه مبانی سیاسی لیبرالیسم از نظر جمهوریخواهان رد میشود، بلکه اشاره به این موضوع دارد که تمایلات آنها بیشتر به سمت لیبرالیسم کلاسیک سوق دارد.
در حال حاضر، جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان و مجلس سنا در اقلیت هستند.
جناحبندی داخلی
محافظهکاران سنتی
این جناح از اصول ثابت و پایدار محافظهکاری نظیر دولت کوچک و مالیات کمتر جانبداری میکند. چهرههای شاخص این جناح، جورج دبلیو بوش رئیسجمهوری اسبق، دنیس هاسترت نماینده مجلس نمایندگان و سناتور بیل فریست است. کلوب ثروت عمدهترین تشکل سیاسی این جناح شناخته میشود. اگرچه محافظهکاران نوین بهطور رسمی در قالب جناح محافظهکاران سنتی قرار نمیگیرند، اما روابط نزدیکی با این جناح و جناح مسیحیان راستگرا دارند.
محافظهکاران نوین یک جناح کمتعداد اما با نفوذ در داخل حزب جمهوریخواه ایالات متحده آمریکا است. این گروه در اواسط دهه ۱۹۹۰ در پی رویکرد لیبرالیستی بیل کلینتون اعلام موجودیت کردند. بیانیه پروژه قرن جدید ایالات متحده که در ژوئن ۱۹۹۷ منتشر شد انجیل محافظهکاران نوین در ایالات متحده آمریکا بهشمار میآید.
محافظهکاران نوین همانند جناحهای سنتی حزب جمهوریخواه از دولت حداقل و تقویت پایههای تجارت آزاد جانبداری میکنند اما نگرش انزواطلبانه جناح سنتی حزب را رد میکنند. آنان همچنین با رویکرد بینالمللگرایانه جمهوریخواهان میانهرو که جورج هربرت واکر بوش نماد آن بهشمار میآید مخالف هستند. بهکارگیری ابزار قدرت در حل منازعات بینالمللی و اجرای مشروط تعهدات جهانی آمریکا از جمله اصول مهم محافظهکاران نوین در عرصه سیاست خارجی و امنیتی است.
مسیحیان راستگرا
از این گروه تحت عنوان بنیادگرایان مسیحی نیز یاد میشود و روابط نزدیکی با محافظهکاران نوین دارند. مسیحیان راستگرا خواهان تقویت نهادهای مذهبی و حمایتهای مالی دولت فدرال از کلیساها و موسسات مذهبی هستند. مخالفت نسبی با همجنسگراها، مخالفت با سقط جنین و تحقیقات سلولهای جنینی از جمله اهداف اصلی این جناح بهشمار میآید. ایالتهای جنوبی موسوم به کمربند انجیلی پایگاه اصلی و دژ قدرتمند مسیحیان راستگرا بهشمار میآیند. این جناح روابط دوستانهای با محافل یهودی در داخل و خارج از آمریکا دارد و به همین دلیل از آنان به عنوان مسیحیان صهیونیست یاد میشود. هر چند که کلیه هواداران بنیادگرایی مسیحی از نگرشهای جنگ آخرالزمانی پیروی نمیکنند. مسیحیان راستگرا از جمله مخالفین جدی یهودیت به عنوان آیین هستند اما از مفهوم یهودیت به عنوان یک تبار نظیر آنچه در جنبش صهیونیسم آمدهاست دفاع میکنند. عدهای یکی از شرایط ظهور مسیح را کمک مادی و معنوی به فرزندان اسرائیل را برای نزول معبد سوم سلیمان از عرش اعلای خداوندی در اورشلیم قدس که محل حکم فرمایی مسیح است میدانند. سناتور سابق ترنت لات و جان اشکرافت وزیر دادگستری در دولت اول جورج دبلیو بوش از شاخصترین چهرههای مسیحیان راستگرا هستند. ائتلاف مسیحی به رهبری پت رابرتسون و فدراسیون ملی انجمن جمهوریخواهان بزرگترین سازمانهای سیاسی این جناح محسوب میشوند.
جناح میانه
این جناح به میانهروهای نیکسون راکفلر معروف هستند. میانهروها در دهههای ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰ گرایش غالب حزب جمهوریخواهان را شکل میدادند. این گروه متأثر از تحولات اجتماعی دوران زمامداری جان کندی و لیندون بنیز جانسون تلاش کردند میان اصول ثابت محافظهکاری و لیبرالیسم اجتماعی نقطه مشترکی ایجاد نمایند. در عرصه سیاست خارجی، میانهروهای حزب جمهوریخواه به ایفای نقش فعالتر در نظام بینالملل معتقد هستند. علاوه بر چهرههایی نظیر نیکسون، راکفلر و کیسینجر که هر یک در دهه ۱۹۷۰ از نقش تأثیرگذاری بر حزب برخوردار بودند، جورج هربرت واکر بوش را نیز میتوان در این جناح قرار داد. کالین پاول وزیر امور خارجه در دولت اول بوش و جورج پاتاکی فرماندار سابق نیویورک شاخصترین شخصیتهای کنونی جناح میانهرو حزب هستند. جمهوریخواهان مین استریت و شورای رهبری جمهوریخواهان به عنوان عمدهترین سازمانهای سیاسی این جناح محسوب میشوند.
جناح لیبرالها
این جناح بیش از آنکه به بدنه اصلی حزب جمهوریخواه یا نگرش غالب محافظهکاران نوین نزدیک باشد، از مشی سیاسی - اجتماعی حزب دموکرات پیروی میکند. لیبرالها خود را بزرگترین و اصلیترین جریان فکری حزب جمهوریخواه میدانند اما بعضاً در مورد نفوذ خود به ویژه در دوران پس از حوادث ۱۱ سپتامبر بزرگنمایی میکنند. رهبران این جناح در عرصه سیاست داخلی از ایفای نقش بیشتر دولت برای حل مشکلات اجتماعی، خدمات بهداشتی و بیمههای بیکاری حمایت میکنند و طرفدار توازن بودجه دولت فدرال هستند. آنان همچنین کمتر از محافظهکاران سنتی یا مسیحیان راستگرا با موضوعاتی نظیر همجنسگرایی و سقط جنین مخالفت میورزند. انجمن حزبی جمهوریخواهان آزادی این جناح را نمایندگی میکند.