کودتای 1973 شیلی

[SɪʟᴠᴇʀMɪɴᴅ]

کودتای ۱۹۷۳ شیلی که در روز ۱۱ سپتامبر اتفاق افتاد واقعه‌ای زیر و زبرکننده در تاریخ کشور شیلی و جنگ سرد به حساب می‌آید. مشاجرهٔ تاریخ‌نویسان بر سر جنبه‌های مختلف این کودتا هنوز هم ادامه دارد.

در انتخابات ریاست جمهوری ۱۹۷۰ شیلی، سالوادور آلنده با تفاوت بسیار کمی بیشترین مقدار آرا را بدست آورد و با ۳۶٫۶ درصد آرا از خرخه الساندرو رودریگز (رئیس‌جمهور سابق شیلی با گرایش‌های محافظه کار) با ۳۵٫۸ درصد آرا، و رادومیرو تومیک (با گرایش‌های دموکرات مسیحی) با ۲۷٫۹ درصد آرا جلو افتاد. از سالوادور آلنده به عنوان اولین رئیس‌جمهور مارکسیست که با رأی و دموکراسی به قدرت رسید نام می‌برند.[۱] به دلیل این‌که آلنده اکثریت مطلقی به‌دست نیاورد، برای انتخاب شدن‌اش نیاز به یک رأی اضافی از طرف مجلس ملی شیلی داشت. برطبق قانون اساسی شیلی، این رأی باعث منصوب شدن سالوادور آلنده به پست رئیس‌جمهوری شیلی شد.

بخش‌های مختلفی از جامعهٔ شیلی، و هم‌چنین ایالات متحده آمریکا، به رئیس‌جمهور شدن آلنده اعتراض داشتند. آمریکا به‌همین دلیل فشار اقتصادی و دیپلماتیک زیادی روی دولت شیلی آورد. در ۱۱ سپتامبر، ۱۹۷۳ ارتش با همراهی سازمان سیا سالوادور آلنده را برکنار کرد. آلنده در این کودتا، به همراه نزدیک به سه هزار نفر از یارانش کشته شد و آگوستو پینوشه قدرت را در دست گرفت.

روند کودتا
تلاش‌های سالوادور آلنده برای بازسازی اقتصاد شیلی منجر به افزایش تورم و کمبود مواد غذایی در کشور شد. اعتصاب در بخش‌های مختلف کشور را فلج کرد.

در اوت سال ۱۹۷۳، آلنده افسران ارتش را وارد دولت کرد. در آن زمان آگوستو پینوشه به عنوان فرمانده ارتش انتخاب شد. دو حزب اصلی مخالف خواستار استعفای سالوادور آلنده شدند و او از هوادارانش خواست تا از او حمایت کنند. پس از آن که سالوادور آلنده به درخواست معترضان در مورد کناره‌گیری از قدرت توجه نکرد، جنگنده‌های نیروی هوایی با راکت و بمب به کاخ ریاست جمهوری حمله کرده و تانک‌ها به سوی مقر ریاست جمهوری آتش گشودند.

به گفته منابع نظامی، آلنده خواستار آتش‌بسی ۵ دقیقه‌ای شد تا بتواند استعفا بدهد، اما نیروهای ارتش با اشاره به این که تک تیراندازهای وفادار به رئیس‌جمهور از ساختمان‌های مجاور کاخ ریاست جمهوری در حال تیراندازی هستند، با این درخواست آلنده مخالفت کردند.
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

گفته شده دست کم ۱۷ بمب بر کاخ ریاست جمهوری ریخته شد. بنا به گفته منابع رسمی، سالوادور آلنده به هنگام یورش نیروهای نظامی به کاخ با اسلحه خودکشی کرد.

دولت او در ۱۱ سپتامبر ۱۹۷۳ و با کودتایی نظامی به رهبری ژنرال پینوشه، فرمانده ارتش، سرنگون شد. به این ترتیب آگوستو پینوشه، فرمانده ارتش خود را به عنوان رئیس‌جمهور جدید معرفی کرد. گزارش‌ها از کشته شدن هزاران نفر و مفقود شدن ده‌ها نفر در جریان این کودتا که از حمایت و پشتیبانی سیا برخوردار بود، حکایت دارد.[۱]

تأثیرات کودتا
این کودتا نه تنها مسیر سیاسی شیلی را تغییر داد، بلکه تأثیر بسزایی در صحنه سیاسی کشورهای دیگر آمریکایی لاتین در دهه‌های هفتاد و هشتاد میلادی داشت.