05-07-2020، 12:31
پیوند داتیو (به انگلیسی: Dative bond) نوعی پیوند کووالانسی بین دو اتم است که دو الکترون از یک اتم وارد اربیتال خالی اتم دیگر میشوند. بسیاری از ترکیبات شیمی از جمله ترکیبات کمپلکس در شیمی معدنی پیوند داتیو دارند.
به این دلیل که دو الکترون پیوندی بین اتمها در تشکیل پیوند داتیو از یک اتم است، قطبیت این پیوند بیشتر از پیوندهای کووالانسی دیگر، که یک الکترون از هر اتم در پیوند مشارکت دارد، میباشد. اتم الکترون دهنده بعد از تشکیل پیوند به صورت کاتیون و اتم الکترون گیرنده به صورت آنیون در نمیآید بنابراین پیوند داتیو پیوند یونی نیست اما میتوان مولکول تشکیل شده را به عنوان ترکیبی دارای کاتیون هم در نظر گرفت. پیوند داتیو در واقع پیوندی است که در آن یک اتم هر دو الکترون خود را به اشتراک میگذارد.
غیرفلزات شرکتکننده در پیوند داتیو (کئوردینانس)
اتمهای الکترون دهنده در پیوند داتیو باید جفت الکترون آزاد در لایه الکترونی (لایه والانس یا ظرفیت) خود داشته باشند. از نمونه این اتمها میتوان به اکسیژن (با دو جفت الکترون آزاد) و ازت (با یک جفت الکترون آزاد) اشاره کرد.
فلزات شرکتکننده در پیوند داتیو (کئوردینانس)
از فلزاتی که در پیوند داتیو شرکت میکنند میتوان از آلومینیوم و بور که از فلزات دوره سوم جدول تناوبی عناصر شیمیائی هستند نام برد. این دو فلز به دلیل داشتن اربیتال خالی با لیگاندهای دارای جفت الکترون آزاد پیوند داتیو میدهند.
به این دلیل که دو الکترون پیوندی بین اتمها در تشکیل پیوند داتیو از یک اتم است، قطبیت این پیوند بیشتر از پیوندهای کووالانسی دیگر، که یک الکترون از هر اتم در پیوند مشارکت دارد، میباشد. اتم الکترون دهنده بعد از تشکیل پیوند به صورت کاتیون و اتم الکترون گیرنده به صورت آنیون در نمیآید بنابراین پیوند داتیو پیوند یونی نیست اما میتوان مولکول تشکیل شده را به عنوان ترکیبی دارای کاتیون هم در نظر گرفت. پیوند داتیو در واقع پیوندی است که در آن یک اتم هر دو الکترون خود را به اشتراک میگذارد.
غیرفلزات شرکتکننده در پیوند داتیو (کئوردینانس)
اتمهای الکترون دهنده در پیوند داتیو باید جفت الکترون آزاد در لایه الکترونی (لایه والانس یا ظرفیت) خود داشته باشند. از نمونه این اتمها میتوان به اکسیژن (با دو جفت الکترون آزاد) و ازت (با یک جفت الکترون آزاد) اشاره کرد.
فلزات شرکتکننده در پیوند داتیو (کئوردینانس)
از فلزاتی که در پیوند داتیو شرکت میکنند میتوان از آلومینیوم و بور که از فلزات دوره سوم جدول تناوبی عناصر شیمیائی هستند نام برد. این دو فلز به دلیل داشتن اربیتال خالی با لیگاندهای دارای جفت الکترون آزاد پیوند داتیو میدهند.