کوارک افسون

[SɪʟᴠᴇʀMɪɴᴅ]

کوارک افسون (نماد: c)، که از نظر سنگینی در بین انواع کوارک‌ها سومین است، نوعی ذره بنیادی است. کوارک افسون را می‌توان درون هادرون‌ها یافت که ذرات زیراتمی متشکل از کوارک هستند. نمونه‌هایی از هادرون‌هایی که شامل کوارک افسون هستند، عبارت‌اند از ذره سای (J/ψ)، مزون دی (D)و باریون سیگما (Σ
c).

این کوارک به همراه کوارک شگفت، نسل دوم ماده را تشکیل می‌دهند و بار الکتریکی آن ۲⁄۳e+ و جرمی برابر ۱٫۲۹+۰٫۰۵
−۰٫۱۱ GeV/c۲ دارد. [۱] مانند سایر کوارک‌ها، کوارک افسون یک فرمیون بنیادی اسپین-۱⁄۲ است و با هر ۴ نیروی بنیادی برهم‌کنش دارد. پادذره آن پادکوارک افسون نامیده می‌شود (گاهی به آن کوارک پادافسون یا فقط پادافسون هم گفته می‌شود) که تنها تفاوتش با کوارک افسون در این است که برخی از ویژگی‌های آن مقدار برابر با علامت مخالف با کوارک افسون دارد.

چند تن از پژوهشگران مانند جیمز بجورکن و شلدون لی گلاشو در سال ۱۹۶۴، وجود یک کوارک چهارم را حدس زده‌بودند[۴] ، اما پیش‌بینی آن قاعدتا به گلاشو، جان ایلیوپولوس و لوسیانو مایانی در سال ۱۹۷۰ نسبت داده می‌شود. [۵] ذره سای نخستین ذره کشف‌شده‌ حاوی کوارک افسون بود. که توسط تیمی در آزمایشگاه ملی شتاب‌دهنده اسلاک به رهبری برتون ریکتر [۶] و در به رهبری ساموئل تینگ [۷] کشف شد.

در سال ۱۹۷۴ کشف J/ψ ( و در نتیجه آن، کوارک افسون) زمینه‌ساز دنباله‌ای از پیشرفتهای علمی شد که با نام انقلاب نوامبر نامیده می‌شدند.