توانایی جن ها چقدر است؟

[amir mahdi 1383]

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

۱- محدوده قدرت و توانایی و علم و آگاهی اجنه به درستی بر ما روشن نیست ولی اعمال خارق العاده و کارهای سنگین و عجیبی در قرآن و برخی روایات به آنها نسبت داده شده مانند جنیانی که به ساختن قصرهای بزرگ و معبد ها و ظروف بزرگ و سایر کارهایی که از عهده انسان ساخته نبود مشغول بودند :
وَ لِسُلَیْمانَ الرِّیحَ غُدُوُّها شَهْرٌ وَ رَواحُها شَهْرٌ وَ أَسَلْنا لَهُ عَیْنَ الْقِطْرِ وَ مِنَ الْجِنِّ مَنْ یَعْمَلُ بَیْنَ یَدَیْهِ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَ مَنْ یَزِغْ مِنْهُمْ عَنْ أَمْرِنا نُذِقْهُ مِنْ عَذابِ السَّعِیرِ (سبا -۱۲ ) یَعْمَلُونَ لَهُ ما یَشاءُ مِنْ مَحارِیبَ وَ تَماثِیلَ وَ جِفانٍ کَالْجَوابِ وَ قُدُورٍ راسِیاتٍ اعْمَلُوا آلَ داوُدَ شُکْراً وَ قَلِیلٌ مِنْ عِبادِیَ الشَّکُورُ
و براى سلیمان باد را مسخر ساختیم که صبحگاهان مسیر یک ماه را مى پیمود، و عصرگاهان مسیر یک ماه را، و چشمه مس (مذاب) را براى او روان ساختیم، و گروهى از جن پیش روى او به اذن پروردگار کار مى کردند، و هر کدام از آنها از فرمان ما سرپیچى مى کرد او را از عذاب آتش سوزان مى چشاندیم! ۱۳- آنها هر چه سلیمان مى خواست برایش درست مى کردند، معبدها، تمثالها، ظروف بزرگ غذا همانند حوضها! و دیگهاى ثابت (که از بزرگى قابل حمل و نقل نبود، و به آنها گفتیم اى آل داود شکر (اینهمه نعمت را) بجا آورید، اما عده کمى از بندگان من شکرگزارند!
و نیز مانند جنی که در خدمت حضرت سلیمان بود و می خواست تخت بلقیس را در مدتی کوتاه از سرزمین یمن به فلسطین بیاورد و جریان آن در سوره نمل آوده است . بر این اساس بعید نیست که موضوع مورد پرسش در حیطه قدرت جنیان باشد و آنان چنین توانایی داشته باشند .
۲- برای آگاهی بیشتر از ماهیت و خصوصیات اجنه توجه شما را به مطالب ذیل جلب می نماییم :
الف- در عالم هستى برخى از موجودات غیرمحسوس اند و با حواس طبیعى قابل درک نیستند. یکى از این موجودات جن است. جن که در اصل معناى »پوشیدگى« دارد، از چشم انسان پوشیده است. قرآن وجود این موجود را تصدیق کرده و سوره اى به نام »جن« در قرآن وجود دارد. در قرآن گاهى از این موجود به »جان« نیز یاد مى شود)الرحمن، آیه ۳۹ و حجر، آیه ۲۷).
ماهیت و حقیقت این موجود چندان براى ما روشن نیست ولى از پاره اى آیات و روایات مى توان به برخى مشخصات این موجود دست یافت، از جمله:
۱- از آتش آفریده شده و خلق آن پیش از آفرینش انسان است)حجر، آیه ۲۷ - الرحمن، آیه ۱۵).
۲- مانند انسان مکلف و مسؤول است)ذاریات، آیه ۵۶).
۳- دسته اى از آنها مؤمن و گروهى کافر، عده اى نیک و برخى زشت کردارند)جن، آیات ۱۱ و ۱۴ و ۱۵ - احقاف، آیه۳۱).
۴- بعضى از آنها مرد و پاره اى دیگر زن هستند و تولید نسل مى کنند)جن، آیه ۶).
۵- زندگى مى کنند و مى میرند)احقاف، آیه ۱).(۱۸)
۶- داراى شعور و اراده اند و مى توانند با سرعت حرکت کنند. مانند قصه حضرت سلیمان و تخت بلقیس - ملکه سبا -)نمل، آیه ۳۹ -۳۸).
۷- مسخّر انسان مى گردند. البته در این رابطه در قرآن تنها به قضیه حضرت سلیمان اشاره شده است که علاوه بر پرندگان، وحوش و انسان ها، جن نیز در اختیار و به فرمان او بودند)نگا: نمل آیات ۱۷ تا ۳۹ - سبأ، آیه ۱۴ - ۱۲ - انبیاء، آیه ۸۲).
۸- در روایات آمده است جن مؤمن براى پیامبران و امامان، مسخر مى شوند و خدمت مى کنند و کسانى که به اذن الهى ولایتى دارند مى توانند جنیان کافر را نیز تحت فرمان خویش درآورند.(۲)
۹- از پاره اى آیات و روایات معلوم مى شود که جنیان به پیامبر خداصلى الله علیه وآله ایمان آورده اند)جن، آیه ۱ - احقاف، آیه ۳۲ - ۲۹).
اما این که جن در کجاى زمین قرار دارد؟ به طور واضح و مشخص مطرح نشده است، هر چند برخى از روایات به اماکنى که جنیان در آنجا حضور بیشترى دارند اشاره کرده است. مسلم است که جن مانند انسان موجودى جسمانى است، با این تفاوت که انسان از خاک و جن از آتش است. این تعبیر بیانگر قابلیت هاى ویژه جن به دلیل لطافت خاص جنس آنها مى باشد، ولى انسان به دلیل آگاهى و شعورش از جن برتر است. طبعا همان طور که انسان داراى نفس است جن نیز نفس دارد و از آنجا که میان روح و بدن رابطه اى نزدیک وجود دارد، مى توان تصور کرد که براى جن نیز در شرایط خاص روحى این امکان هست که نفس آنها گاهى با عالم بالا تماس حاصل کند؛ اما به هر روى مکان اصلى آنها همین زمین است و حتى تماس با عالم بالا طبق برخى آیات قرآن پس از تولد حضرت رسول صلى الله علیه وآله براى آنها ممنوع شده است.(۳)
ب- با توجه به توضیحات بالا جن موجودى جسمانى است که داراى اراده و اختیار بوده ولى از جهت آگاهى و شعور از انسان پایین تر مى باشد. اگر حکمت خلقت خصوص جن براى ما پوشیده باشد مى توان به طور کلى گفت: خلقت عوالم مادى و غیر مادى ناشى از جود و بخشش الهى است و خدایى خدا چنین اقتضایى دارد. خداى تعالى عالم را با نظام خاصى خلق کرده و موجوداتى که قابلیت و شرایط تحقق آنها فراهم شده را وجود بخشیده است. لیکن جن هم مانند انسان موجودى است که امکان خلقش بوده و فیض و رحمت مطلق الهى به وجود آنها تعلق گرفته است. خداوند متعال آن را همچون انسان مختار آفریده و راه کمال او را مسیر معرفت و عبادت قرار داده است. »وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ«(۴).
به عبارت دیگر همان فلسفه اى که در مورد آفرینش انسان وجود دارد، در مورد جن نیز مطرح است.
اجمالا مى دانیم جن گاهى در زندگى انسان تأثیر گذاشته و بعضى از انسان ها نیز در زندگى جنیان مؤثر مى باشند؛ اما این موضوع به دلیل پنهان بودنش همراه با قصه سازى هاى زیادى شده که به غالب آنها نمى توان اعتماد کرد.
جنى ها مى توانند با بعضى از انسان ها ارتباط برقرار کنند. برحسب روایات آنان با انبیاء و ائمه علیه السلام ارتباط داشتند. گاهى نیز ارتباط بعضى از انسان ها با جن مشرک و کافر موجب افزایش گمراهى و طغیان آنها مى شد: »و انه کان رجال من الانس یعوذون برجال من الجن فزادوهم رهقا؛ و این که مردانى از بشر به مردانى از جن پناه مى بردندو آن ها سبب افزایش گمراهى و طغیان ایشان مى شدند«.(۵)
بنابراین جن - چه مؤمن و چه کافر - با انسان ارتباط برقرار مى کند. این موضوع به صراحت در قرآن و روایات وارد شده است.
ج- نظرات در مورد جنها متعدد متفاوت و گاه متضاد است. آنچه از آیات و روایات معلوم است این است که: ۱.جنها موجوداتی زنده اند. ۲. مثل انسان دارای قوه درک قوی هستند. ۳. مثل انسان مکلفند و رسولانی از جن و انس بر آنها فرستاده شده است و پیامبر ما و ائمه اطهار(ع) نبی و ائمه آنها نیز هستند. ۷. می توانند به اشکالی متمثل شوند. ۸. جنها انواع مختلفی دارند که برخی از آنها مثل حیوانات کم شعورند. ۹. غذا می خورند. ۱۰. زاد و ولد و تناسل دارند. ۱۱. می میرند. ۱۲. برای آنها نیز آخرت و بهشت و جهنم وجود دارد. ۱۳. در دنیا نیز خوشی و ناخوشی و لذت و درد دارند. ۱۴. جسمانی هستند ولی جسم آنها نامرئی است. ۱۵. فی الجمله با انسانها می توانند ارتباط برقرار کنند. ۱۶. می توانند فی الجمله بر امور انسانها تأثیر بگذارند و می توانند به انسان آسیب های مالی یا جانی وارد کنند کما اینکه انسانها نیز فی الجمله می توانند به آنها ضرر وارد کنند. در این مورد می توانید به آیات حجر/۲۷؛ الرحمن/۱۵، ۳۳، ۳۹، ۵۶ و ۷۴؛ انعام/۱۰۰، ۱۱۲، ۱۲۸ و ۱۳۰؛ اعراف/۳۸ و ۱۷۹؛ کهف/۵۰؛ نمل/۳۹؛ سباء/۱۲ و ۱۴؛ فصلت/۲۵؛ احقاف/۲۹؛ ذاریات/۵۶؛ جن/۱، ۵ و ۶؛مراجعه فرمایید.
اگر نرم افزار کتب روایی نظیر« جامع الاحادیث» یا« المعجم الفقهی» یا« مکتبة اهل البیت» را در اختیار دارید می توانید با جستجوی کلمات «الجن»، «جن»، «جان» و «الجان» به روایات فراوانی که در این باره وجود دارد، دست پیدا کنید. نیز می توانید رجوع کنید به بحارالانوار ، ج۶۰، باب۲ــ حقیقه الجن و احوالهم. ص۴۴ به بعد.
انسان از خاک(جامد) آفریده شده است ولی در وجود او هم آب(مایع) است هم هوا(گاز) و هم آتش(انرژی) ولی از آن جهت که در وجود مادی انسان خاک غلبه دارد و ماده اصلی اوست. گفته می شود که انسان از خاک است. در جنها نیز ماده غالب آتش(انرژی) است لذا ممکن است در وجود آنها نیز سایر عناصر اربعه ی کلی یعنی خاک(جامدات)، آب(مایعات) و هوا(گازها) وجود داشته باشند. ولی از آنجایی که ماده غالب بدن جن از آتش(انرژی) است چندان تحت تأثیر جاذبه نیستند و از قدرت نفوذپذیری و تحرک بالایی برخوردار ند؛ اما اینکه جسم آنها به چه کیفیتی است نظریه مستدلی در دست نیست.
در مورد غذای آنها، در روایات آمده است که آنها از استخوانها و سرگین چهارپایان استفاده می کنند.(بحارالانوار، ج۶۰، ص۷۲ و ۷۳ حدیث۱۹، و ص۸۲ حدیث۳۸) باز در روایتی از امام سجاد(ع) آمده است که «استخوان را از گوشت خالی نکنید که برای جنها در آن نصیبی باشد و اگر استخوان را از گوشت پاک کنید چیزی از خانه شما مفقود می شود که بهتر از آن گوشت است.»(بحارالانوار، ج۶۳، ص۴۲۷) برخی بزرگان گفته اند که جنها از بوی استخوانها استفاده می کنند و حیوانات جنها از بوی سرگین بهره می برند.( بحارالانوار، ج۶۰، ص ۷۳ ) بنابراین می توان حدس زد که غذای جنها از جنس گاز است چون بو از سنخ گاز است ؛ و از غذاهای جامد یا مایع استفاده نمی کنند و این با لطافت جسم آنها سازگار است؛ البته بعید نیست که غیر از بوی استخوان و سرگین، در بین خود نیز غذاهایی داشته باشند و شاید از حیوانات جن نیز به عنوان غذا استفاده کنند همچنین ممکن است گیاهانی نامرئی نیز وجود داشته باشند که حیوانات آنها از آن استفاده کنند. والله اعلم.
عذاب آنها نیز می تواند متناسب با جسم آنها باشد مثلا ممکن است آنها نیز بیماریهای خاص خود را داشته باشند و برخی چیزهابه آنها آسیب برسانند.مثلا از آیه ۱۸ حجر و ۱۰ صافات و ۹ جن استفاده می شود که شهابها می توانند به جنها آسیب برسانند. در آخرت نیز عذابهایی برای جنهای کافر و گناهکار وجود دارد که یکی از آنها آتش است(ر.ک اعراف/۳۸ و ۱۷۹ و سباء/۱۲)؛ این شبهه که آتش بر جنها که از آتشند اثر نمی کند باطل است چون ماده اولیه آنها آتش است نه اینکه خود نیز آتش باشند. همان طور که انسان از خاک آفریده شده است ولی خودش خاک نیست. ثانیا آتش جهنم علاوه از جسم روح و فؤاد را هم می سوازند.(همزه/۶)
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.