اولین آنالیز اتمسفر سیاره ابر زمین ۵۵ Cancri، دانشمندان را شگفت زده کرد

[Interstellar]

ستاره شناسان با استفاده از ابزارهای دقیق روی تلسکوپ فضایی هابل برای اولین موفق به شناسایی و آنلایز ترکیبات اتمسفر یک سیاره ابر زمین در فاصله ای بسیار دور شدند. یافته های جدید نشان می‌دهد که جو این سیاره غنی از هیدروژن، کربن و هلیوم است که سرنخ های مهمی از چگونگی تشکیل و تکامل سیارات ابر زمین به دانشمندان عطا می‌کند.

سیاره‌ی تحت آنالیز در سال ۲۰۰۴ کشف شده بود و با عنوان ” ۵۵ Cancri ” شناخته می‌شود و  در دسته ” ابر زمین ها” جا دارد. این دسته بندی شامل سیاراتی می‌شود که جرم آنها بین ۱ تا۱۰  برابر سیاره‌ی زمین است. ابرزمین ها متداول ترین نوع سیارات در کهکشان ما هستند. این سیارات جرمی بیش از زمین و کمتر از مشتری و زحل دارند؛در یک مثال ساده، سیاره‌ی ۵۵ Cancri با وجود جرمی حدود هشت برابر زمین و قطری به اندازه‌ی دو برابر زمین در بین سیارات ابر زمینی قرار می‌گیرد. علت اصلی نام گذاری این نوع سیارات تنها جرم آنها است و این نام گذاری ارتباطی به شرایط سطحی یا وجود حیات در آنها ندارد.

همانطور که اشاره شد، سیاره های ابر زمینی رایج ترین نوع سیارات در کهکشان ما هستند. اما حداقل سه عامل بسیار غیر معمول در ۵۵ Cancri به چشم می‌خورد که آن را نادر و گرانبها کرده است. در وهله‌ی اول این سیاره به طور متوسط تنها ۴۰ سال نوری از زمین فاصله دارد. دومین مورد، چرخش بسیار نزدیک این سیاره به دور ستاره اش است که باعث شده دمای سطح آن هزاران درجه بالا برود و موجب شود تا این سیاره در نور مادون قرمز دیده شود. و در نهایت باید به عبور مستقیم در مقابل نورد خورشید اشاره کنیم که در هر ۱۸ ساعت ( از دیدگاه زمین ) چنین اتفاقی رخ می‌دهد و این سیاره در طیف مرئی ها مشاهده می‌شود.

طی مطالعات قبلی که در خصوص سیاره ۵۵ Cancri صورت گرفته بود، ستاره شناسان نام مستعار ” سیاره الماس ” را برای آن برگزیدند؛ زیرا اعتقاد داشتند که هسته‌ی اصلی این سیاره غنی از کربن است و تحت فشار زیاد به شکل الماس در آمده. بررسی های بعدی که با تلسکوپ فضایی اسپینزر انجام گرفت، موجب پدید آمدن گمانه زنی های تازه‌ای در مورد  این سیاره شد. به طوری که اگر در سطح ۵۵ Cancri آب وجود داشته باشد، با توجه به دما و فشار زیاد منجر به ذوب شدن سنگ های سیاره و تولید لایه‌ی ضخیمی از بخار خواهد شد.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

ستاره شناسان قادرند جرم و قطر سیاره های دور دست را با سهولت نسبی استنباط کنند؛ اما تجزیه و تحلیل ترکیب اتمسفر آنها، ستاره شناسان را با چالش بسیار بزرگتری مواجه می‌کند. پیش از این در سال ۲۰۱۴، وقتی دوربین WFC3 هابل دو سیاره ابر زمینی را مشاهده کرد، داده ها متشکل از نتایج مبهمی بودند و تنها  ثابت کرد که این سیارات در ابر های ضخیمی از مولکول های ناشناخته بسیار سنگین تر از هیدوژن پیچیده شده اند.

اما در حال حاضر، یک روش تجزیه تحلیل منحصر به فرد و مطلوب ویژگی های سیاره‌ی ۵۵ Cancri به کمک ستاره شناسان آمده و ثابت می‌کند هیچ بخاری در این سیاره ( همانطور که قبلا بر این باور بودیم ) نیست؛ اما به جای آن آشکار شده که مقدار زیادی هیدروژن و هلیم در جو این سیاره موجود است.

آنجلوس سیاراس، دانشجوی دکتری و یکی  از کسانی که در توسعه این روش آنالیز جدید کمک بسزایی کرد توضیح می‌دهد:

این یک نتیجه‌ی بسیار هیجان انگیز تلقی می‌شود، چرا که اولین بار است که ما توانستیم اثراتی از گاز های موجود در اتسمفر یک سیاره‌ی ابر زمین پیدا کنیم. مشاهدات انجام شده در ۵۵ Cancr ، نشان می‌دهد که این سیاره  مقادیر قابل توجهی از هیدژون و هلیوم دارد.

این داده ها همچنین حضور هیدروژن سیانید را تایید می‌کنند که نشانی از وجود یک فضای غنی از کربن و نسبت بالای کربن به اکسیژن است. به علاوه، به امکان حضور مولکول هایی نظیر مونوکسید کربن ( CO )، دی اکسید کربن ( CO2 ) و استیلن ( C2H2 ) می‌افزاید.

گیووانا تینتی، بخشی از تیم تحقیقاتی می‌گوید:

این نتیجه به ما یک بینش پایه از فضای سیارت فوق زمینی می‌‌دهد. ما در حال حاضر سر نخ هایی از اینکه سیاره مورد بررسی به چه شکلی است و چگونه تشکیل شده و تکامل یافته در دست داریم که دارای پیامد های مهمی برای ۵۵ Cancri  و سایر فوق زمینی های می‌باشد.

منبع: دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
gizmag