داعش چه بخشی از دنیای فناوری را تَسخیر کرده است؟

[Mαяѕє]

گروه‌های تروریستی و خشونت‌طلب از جمله داعش فعالیت گسترده‌ای را روی شبکه‌های اجتماعی فیسبوک و توئیتر انجام می‌دهند.

آنها وارد ارتباطات خصوصی کاربران می‌شوند و با فناوری ویژه‌ای موسوم به رمزگذاری سعی می‌کنند به محتوای گفت‌وگوهای همه دسترسی داشته باشند. در پی موج نگرانی‌ها از حملات تروریستی پاریس، آژانس امنیت ملی امریکا (NSA) با انتشار گزارشی اعلام کرد نفوذ سایبری داعش، مهم‌ترین تهدید و نگرانی پیش‌روی پلیس و سازمان‌های اطلاعاتی در سراسر جهان است.

به این ترتیب روشن شد که تا مدتی طرف‌های غربی با استفاده از انواع مختلف فناوری و ابزارهای سایبری، مراکز امنیتی نمی‌توانند جلوی حمله تروریستی بعدی را بگیرند و همین مسأله باعث شده است تا نگرانی برای تکرار شدن واقعه «یکشنبه خونین در پاریس» وجود داشته باشد. «نیکولاس پاسموسن» مدیر مرکز ملی مبارزه با تروریسم در امریکا در گزارش سازمان NSA توضیح داد: «این مسأله را باید جدی بگیریم که گروه‌های تروریستی متخصصان متبحر در اختیار دارند و نحوه استفاده از ابزارهای ارتباطی و فناوری‌های نوین را بخوبی یاد گرفته‌اند. در گذشته فعالیت‌ گروه‌های تروریستی قابل ردیابی بود. ولی امروز نمی‌توان نحوه حضور آنها در دنیای واقعی و سایبری را براحتی زیر ذره‌بین گذاشت. تروریست‌ها بخوبی می‌دانند کدام روش‌های ارتباطی را مورد استفاده قرار دهند تا ما نتوانیم آنها را شناسایی کنیم».

فناوری اسلحه داعش
گروه تروریستی داعش یک مرکز فناوری راه‌اندازی کرده است که به کمک آن ردیابی فعالیت‌های مختلف جهانی و تصمیم‌گیری‌های کلان خود را انجام می‌دهد. این مرکز که از زیرمجموعه‌های اصلی داعش محسوب می‌شود 6 عضو فعال دارد که به صورت 24 ساعته مشغول فعالیت هستند تا داده‌های مربوط به ارتباطات اینترنتی و جزئیات شخصی کاربران را رمزگذاری کند و ابزارهای ویژه مانند توئیتر را برای ضمانت هرچه بیشتر عملیات‌های در دست اجرا مورد استفاده قرار دهند. زمانی که تروریست‌های داعش می‌خواهند اطلاعات مربوط به ارتباطات خود را مخفی کنند، به صورت ویژه ابزار ارتباط اینترنتی تلگرام را مورد استفاده قرار می‌دهند. شرکت توسعه‌دهنده ابزار ارتباطی تلگرام که دفتر مرکزی آن در شهر برلین واقع شده است دو لایه ویژه برای رمزگذاری داده‌های مشترکان خود را مورد استفاده قرار می‌دهد و ادعا می‌کند که به کمک آنها سرویس سریع‌تر و ایمن‌تر را نسبت به واتس‌اپ در اختیار کاربران می‌گذارد.

شرکت تلگرام هفته گذشته اعلام کرد 164 کانال ویژه که زیر نظر داعش مدیریت می‌شد و اطلاعات به 12 زبان مختلف در اختیار کاربران قرار می‌گرفت را بسته است. ولی باید توجه داشت که این مسدودسازی فقط دسترسی کاربران به کانال‌های عمومی را از بین می‌برد. ارتباطات خصوصی در تلگرام برای همگان باز هستند و داعش هنوز به این اهرم کاربردی دسترسی دارد. کاربران تلگرام می‌توانند به صورت ایمن به دوستان خود پیام خصوصی، عکس یا فایل بفرستند. آنها همچنین این امکان را دارند تا گروه‌های مختلف مخصوص چَت را تا هزار عضو تشکیل دهند یا گزینه «گفت‌وگوی اینترنتی محرمانه» را فعال کنند تا پیام‌ها، عکس‌ها و ویدئوها به صورت کاملاً شخصی و با ایمنی بسیار بالا رد و بدل شود.

دولت‌ها مقابل داعش
«جیمز کورنی» رئیس پلیس فدرال امریکا (FBI) اعلام کرد استفاده از شبکه‌های اجتماعی توسط داعش بسیار گسترده است و همین ابزار باعث شده است هزاران نفر ساکن کشورهای غربی به‌این گروهک تروریستی بپیوندند. دادگاه عالی امریکا دستور داده است دولت این کشور قوانین ویژه‌ای در اختیار بگیرد تا بتواند ضمن کاهش تأثیرگذاری دستگاه‌های الکترونیکی، امکان رمزگذاری داده‌های موجود در آنها برای تروریست‌ها را از بین ببرد. دادگاه عالی تاکنون 52 امریکایی را در رابطه به حملات تروریستی و همکاری با گروهک داعش محکوم کرده است و FBI همچنان می‌کوشد کانال‌های گروه داعش در جوامع غربی را شناسایی کند.

 

البته باید توجه داشت که این کار مانند پیدا کردن سوزن در انبار کاه است. حال آنکه توجه داشته باشید از این انبارهای کاه هزاران مورد وجود داشته باشد. «متئو گرین» که رمزگذاری داده و امنیت رایانه را در دانشگاه جانز هاپکینز تدریس می‌کند در این خصوص گفت: «هیچ کس نمی‌تواند امنیت همه ایمیل‌ها را بررسی کند. این روزها انواع روش‌های مجازی برای برقراری ارتباط ارائه شده‌اند که زیرنظر گرفتن همه آنها تقریباً غیرممکن است». با وجود این دولت امریکا و دیگر کشورهای غربی تلاش می‌کنند ضمن افزایش امنیت در حریم شخصی کاربران، در فرآیند رمزگذاری داده اصول دقیق‌تری را در نظر بگیرند. دولت‌ها می‌کوشند ایمنی بیشتری را برای پست‌های الکترونیکی محرمانه، طرح‌های تجاری، سیستم‌های بانکداری و... برقرار کنند.

کدام مراکز دولتی تلاش می‌کنند؟
این روزها گروه‌های هکری فراوانی تلاش می‌کنند تا جلوی فعالیت‌های داعش و دیگر گروهک‌های تروریستی را بگیرند. این گروه‌ها خود را از هکرها مجزا می‌دانند و ادعا می‌کنند فعالیت آنها در راستای برقراری امنیت و کاهش نگرانی‌های کاربران اینترنتی است. گروه‌های هکری بر این باورند که جنگ علیه داعش باید در دنیای سایبری دنبال شود و ادعا می‌کنند پیش از بروز هرگونه حمله مجازی، جلوی فعالیت‌های تروریستی در انواع مختلف شبکه‌های اجتماعی از جمله توئیتر را بگیرند. یکی از هکرهای سرشناس که هم‌اکنون در اقدامات سایبری علیه داعش حضور دارد، اعلام کرد که با مدیریت بخشی از این طرح می‌کوشد حملات تروریستی در نقاط مختلف جهان را از قبل شناسایی کند. یکی از مدیران اصلی گروه هکری «امنیت شبح» اعلام کرد که طی یک ماه گذشته 149 سایت اینترنتی، 110 هزار حساب کاربری در شبکه‌های اجتماعی و بیش از 6 هزار تصویر ویدئویی وابسته به داعش را حذف کرده است. آمارهای مشابه از دیگر گروه‌های هکری هم منتشر شده است و این مسأله نشان می‌دهد که داعش در فضای مجازی مانند دنیای واقعی موفق عمل نمی‌کند.

به دنبال حمله تروریستی گسترده به پاریس، سازمان‌های امنیتی تلاش می‌کنند به کمک شرکت‌های بزرگی چون گوگل، مایکروسافت، اینتل و... ردپای دیجیتالی تروریست‌ها را شناسایی کند و پس از ردیابی حساب کاربری آنها، پیش از وقوع هرگونه حمله آن را خنثی کنند. برخی گروه‌های هکری ادعا می‌کنند نرم‌افزارهای هوشمندی ساخته‌اند که می‌تواند تمام حساب‌های کاربری وابسته به داعش و دیگر گروه‌های تروریستی را شناسایی کند. همچنین در برخی گزارش‌ها آمده است که سازمان‌های اطلاعاتی و جاسوسی توانسته‌اند از ارتباطات اینترنتی میان اعضای گروهک‌های تروریستی استراق سمع کنند و اطلاعات مربوط به آدرس‌های IP و اعضای داعش را در اختیار بگیرند. تمامی این اتفاقات برای شناسایی عملیات‌های مختلف داعش انجام می‌شود و این مسأله باعث شده است دولت‌ها برای کاهش نگرانی خود و مردم سرمایه‌گذاری‌های چندین میلیارد دلاری انجام دهند. سازمان اطلاعات مخفی بریتانیا (SIS) اعلام کرد بیش از 1900 جاسوس جدید را استخدام می‌کند تا بتواند حملات تروریستی را متوقف و از تکرار واقعه یکشنبه خونین پاریس جلوگیری کند.

این رقم معادل 15 درصد تمام جاسوس‌های بریتانیا در سراسر جهان محاسبه می‌شود تا بر این اساس 15 هزار نفر برای سازمان اطلاعات مخفی این کشور جاسوسی کنند. از حادثه تروریستی سال 2005 لندن تاکنون، این بزرگترین جذب جاسوس در دولت بریتانیا محسوب می‌شود و البته بخش اعظم این فرآیند برای استخدام جاسوسان سایبری است. دولت بریتانیا با انتشار بیانیه‌ای گفت: «گروهک‌های تروریستی تلاش گسترده‌تری برای حمله دولت‌های غربی انجام می‌دهند. احتمال بروز این حملات در بریتانیا، بلژیک، فرانسه، ایتالیا، تونس و... افزایش یافته است و به همین خاطر تصمیم داریم با سرمایه‌گذاری گسترده جلوی ادامه این اتفاقات را بگیریم». «دیوید کامرون» نخست‌وزیر بریتانیا همچنین در نظر دارد بیش از 2 میلیارد پوند معادل 3 میلیارد دلار را تا سال 2020 میلادی برای جلوگیری از ادامه عملیات‌های تروریستی در دنیای سایبری و فعالیت‌های مشابه در دنیای واقعی سرمایه‌گذاری کند.

این خبر چند روز پس از آن منتشر شد که حمله تروریستی داعش در شهر پاریس صدها کشته و زخمی برجا گذاشت. دولت بریتانیا همچنین اعلام کرد بودجه 9/1 میلیارد پوندی (9/2 میلیارد دلاری) را در نظر گرفته است که با اختصاص آن طی 5 سال آینده بتواند به صورت ویژه حملات تروریستی در دنیای سایبری را متوقف کند. سازمان دفاتر مرکزی ارتباطات دولت بریتانیا (GCHQ) وظیفه مقابله با حملات جاسوسی تروریستی را برعهده دارد و امیدوار است در این زمینه به موفقیت برسد. البته باید توجه داشت که نگرانی‌ها فقط مربوط به بریتانیا و امریکا نمی‌شود و به جرأت می‌توان گفت تمام دولت‌های غربی حالت آماده‌باش اعلام کردند تا از این طریق نگرانی‌های مربوط به فعالیت جاسوسی سایبری به حداقل برسد.