چرا هر ماه خسوف و کسوف اتفاق نمی افتد ؟

[Interstellar]

اگر خورشید، زمین و ماه در یک ردیف قرار دارند، آیا نباید هر ماه خورشید گرفتگی و ماه گرفتگی داشته باشیم؟ به وضوح می دانیم که نداریم، اما چرا؟
انطباق ها در طول تمام زمان ها اتفاق می افتند. یکی از شگفت انگیزترین پدیده ها این است که ماه و خورشید به طور تقریبی درست در آسمان یک اندازه به نظر می رسند و هر دو به اندازه ی ناخن انگشت کوچک دست در امتداد یک بازو قرار دارند.

این انطباق ها فقط ستون بندی های جهان هستند. آیا باید بابت این پدیده ها از جهان سپاسگزار باشیم؟ دو نوع گرفتگی وجود دارد：خورشید گرفتگی و ماه گرفتگی. اما گرفتگی نوع سومی هم هست که بهتر است به آن فکر نکنیم.
خورشید گرفتگی زمانی اتفاق می افتد که ماه از میان زمین و خورشید عبور کرده، و سایه ی آن روی سطح سیاره ی ما می افتد. اگر در مسیر این سایه قرار بگیرید، ماه خورشید را از بین می برد. نه، صبر کنید، منظورم این است که ماه به طور مختصر خورشید را مسدود می کند.
ماه گرفتگی هنگامی اتفاق می افتد که ماه از میان سایه ی زمین عبور می کند. یک لبه ی ماه را تاریک تر می بینیم تا زمانی که کل آن در سایه قرار می گیرد.
می دانیم که خورشید، زمین و ماه در یک ردیف قرار دارند. چه موقع آن ها به این صورت هستند و خورشید گرفتگی اتفاق می افتد، چه زمانی به این حالت هستند و ماه گرفتگی پدید می آید.
اگر حدود یک ماه طول بکشد تا ماه دور زمین بچرخد، آیا نباید هر دو هفته یکبار این گرفتگی ها را شاهد باشیم؟ ابتدا یک خورشید گرفتگی و سپس دو هفته بعد ماه گرفتگی، یکی پس از دیگری؟ اما این پدیده ها را در واقع هر ماه نداریم، ماه ها طول می کشد و ماه ها بین هر نوع گرفتگی فاصله هست.
اگر خورشید، زمین و ماه در حقیقت به طور کامل در یک ردیف قرار دارند، این اتفاق باید بیفتد. اما در واقع آن ها در یک خط قرار ندارند. ماه در حقیقت در یک صفحه ی مایل نسبت به زمین قرار دارد.
تصور کنید سیستم خورشیدی یک دیسک مسطح است، مانند یک DVD. این یک صفحه ی خسوف و کسوفی است، و تمام سیارات در آن دیسک آرایش یافته اند.
اما ماه بر روی دیسک دیگری قرار دارد، که در زاویه ی ۵/۱۴ درجه به طور مایل قرار دارد. بنابراین، اگر مدار ماه را هنگامی که اطراف زمین می چرخد دنبال کنیم، گاهی اوقات در بالای صفحه ی خسوف و کسوفی (گرفتگی) و گاهی اوقات پایین این صفحه قرار می گیرد. بنابراین سایه ی ایجاد شده توسط ماه بر روی زمین نمی افتد، یا سایه ی زمین بر روی ماه نمی افتد.
اما در مواقع دیگر، خورشید، ماه و زمین در یک ردیف قرار دارند و گرفتگی ها اتفاق می افتند. در حقیقت، گرفتگی ها تمایل دارند تا به صورت جفت پدید آیند، به طوری که یک خورشید گرفتگی یک ماه گرفتگی را به دنبال دارد، زیرا همگی به خوبی ردیف شده اند.
شگفت انگیز است که چرا ماه حین ماه گرفتگی قرمز رنگ می شود؟ دلیل آن همانند دلیل قرمز شدن خورشید هنگام غروب بر روی زمین است- اتمسفر گستره ی سبز تا بنفش طیف را فیلتر کرده، و فقط به نور قرمز اجازه ی عبور می دهد.
اتمسفر زمین نور خورشید را شکست می دهد به گونه ای که کمی دچار خمیدگی می شود، و می تواند ماه را حین بزرگ ترین گرفتگی روشن کند.
به تازگی یک ماه گرفتگی کلی را شاهد بودیم. آیا شانس دیدن آن را داشته اید؟ آیا ترسناک نبود؟
خورشید گرفتگی کاملی را که در آگوست ۲۰۱۷ رخ خواهد داد فراموش نکنید. این خورشید گرفتگی از ایالات متحده از Oregan تا Tennessee عبور خواهد کرد و باید برای میلیون ها انسان در آمریکای شمالی قابل مشاهده باشد. ما پیش از این برای این سفر برنامه ریزی کرده ایم.
@persiancosmology
مترجم: مهرک فرجی