01-08-2015، 14:28
گردشگری مجازی، یعنی معرفی ظرفیتها و قابلیتهای صنعت توریسم، از طریق ابزارهای هوشمندانه و مالتی مدیای فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) که ظرفیتی، فرصت آفرین و تا حد زیادی، ارزش آفرین میباشد. توجه به گردشگری مجازی، باید مد نظر کشورهایی با پتانسیل بالای گردشگری مانند ایران باشد.
ایران، یک کشور مهم در عرصه گردشگری جهان است. کم تر کشوری در دنیا سراغ داریم که 4 فصل سال را بتوان، در هر زمانی، مشاهده کرد و هوا و فضای 4 فصل را تجربه نمود. ایران با 1.6 میلیون کیلومتر مساحت، ظرفیتهای گردشگری بسیاری را در سرزمین پهناور و خشک خود، در اختیار دارد که توجه به این قابلیتهای بکر و فوق العاده و بعضاً بی نظیر در سطح بین المللی، میتواند ایران را از صادرات نفت خام، برای همیشه بی نیاز کند. نور خورشیدی که در سرزمین بزرگ پارس از دیرباز تا کنون میتابد، یک فرصت فوق العاده برای اشتغال زایی در عرصه فناوریهای تولید انرژیهای پاک و هم چنین، ظرفیت سازی برای توسعه گردشگری در منطقه چهار فصل ایران زمین هست.
باید قبول کنیم که چنین فرصت گردشگری موجود در اقلیم ایران، موقعیتی خاص در منطقه و حتی جهان است که بسیارند کشورهایی که خواهان در اختیار داشتن چنین پتانسیل منابع طبیعی، برای رونق گردشگری و درآمد زایی مولد در راستای توسعه پایدار هستند. این ثروت بزرگ را باید قدر دانست و برای بازیابی و توسعه آن، همانند فازهای پارس جنوبی در عسلویه بوشهر، برنامه ریزی و سرمایه گذاری کرد. تفاوت سرمایه گذاری در صنعت گردشگری با دیگر صنایع، در پاگ بودن، مولد بودن و از همه مهم تر، فرصت آفرین بودنان میباشد. کشوری که گردشگری قوی و قابل قبولی دارد، معمولاً کشورهای مختلف دنیا، دید و تصور بهتری از ملت و حکومت و زندگی آنان دارند و این قضیه، تأثیر مستقیم و غیر مستقیمی بر توسعه روابط اقتصادی، سیاسی، تجاری و حتی علمی خواهد داشت.
اکنون دنیا، کشوری مانند قبرس را در بسیاری جهات، بیش تر از استانهای بعضاً تاریخی و چند هزار ساله ایران، میشناسد. باید تلاش کرد تا با توسعه ظرفیتهای گردشگری و استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطاتی روز، موجی از گردشگران را در عصر پسا تحریم، وارد ایران کرد. باید از گردشگران درامد زایی کرد و شغلهای زیادی در این عرصه ایجاد نمود.
به نظر میرسد، فناوری اطلاعات و کارآفرینی دیجیتالی، بتواند در توسعه صنعت نوپای گردشگری در ایران کمک کند. البته همه این ابزارها، باید در کنار بستر سازی برای توسعه ظرفیتهای گردشگری در زمینه بازاریابی، تبلیغات، احداث اماکن اقامتی با استانداردهای جهانی و هم چنین، فرهنگ توریسم مداری با سنت مهمان نوازی ایرانیان همراه شود. این همراهی، باید ملی باشد و همه ملت، در این صنعت بسیج و همیار شوند.
دنیا، در زمینه گردشگری با استفاده از ابزارهای دیجیتالی، موفقیتهای بسیار چشمگیری کسب کرده است. چند روز پیش، خبرگزاری چین خبر داد که این کشور توانسته است بیش از 30 میلیارد یوآن چین، از طریق گردشگری مجازی، درآمد کسب کند. به هر حال، چین یکی از مقاصد اصلی گردشگری در دنیا مانند اسپانیا و فرانسه محسوب میشود و دولت مردان این کشور، حساب خاصی بر روی صنعت گردشگری این کشور به ویژه در بخش گردشگری مجازی دارند.
گردشگری مجازی، میتواند موتور محرک (DRIVING FORICE) برای صنعت گردشگری به شمار رود. شما فکر کنید اگر قرار بود سایتهایی مانند EXPEDIA.COM یا AIRBNB.COM برای معرفی ظرفیتهای اقامتی، قابلیتهای گردشگری و معرفی جذابیتهای تفریحی کشورهای مختلف جهان وجود نداشت. آیا شما باز میتوانستید در میلان ایتالیا، محل اقامت ارزان و یا در بانکوک تایلند، تورهای تفریحی ارزان قیمت پیدا کنید و از گردش، لذت ببرید؟ قطعاً این امکان نبود یا اگر بود، بسیار سخت بود و با چند کلیک، امکان پذیر نبود. همه این قابلیتها، از طریق دنیای دیجیتالی اینترنت پدیدار شد.
دنیایی که غولهایی چون فیس بوک و گوگل و مایکروسافت، زمینه توسعه سبک زندگی دیجیتالی ما را فراهم کردهاند. اکنون در پرتالهایی مانند couchsurfing.com، شما میتوانید از برنامهها (event) که در زمینه گردشگری توسط گروهها و انجمنهای فعال در گردشگری بر پا میشود آگاه شده و با آنها همراه شوید. یا آنکه به جای رفتن به هتل و مکانهای اقامتی گران قیمت و بعضاً غیر راحت، به خانه دوستانتان که در این شبکهها پیدا کرده رفته و بدون هزینه و در جمع خانوادگی، با آنها معاشرت کنید و هم یک تور لیدر مجانی کسب کنید، و هم هزینه ای برای اقامت پرداخت نکرده و این هزینه را برای گردش بیشتر، اختصاص دهید.
همه اینها، فرصتهایی است که گردشگری مجازی، در اختیار گردشگران دنیای واقعی قرار داده است. انقلاب شبکههای اجتماعی در گردشگری مجازی را نباید فراموش کرد. انقلابی که، سبب شده است تا صنعت گردشگری مجازی جهان، سالانه صدها میلیارد دلار گردش مالی را تجربه کند و روز به روز به شما متقاضیان گردشگری مجازی و استفاده از این خدمات، در دنیا، افزایش می یابد.
اما گردشگری مجازی چگونه دنبال میشود؟ پرسشی که در این گفتار به آن میپردازیم.
پیش از شروع بحث، باید عرض کنیم که در ایران نیز، کارهای خوبی در زمینه گردشگری مجازی صورت گرفته است که یکی از آن ها، راه اندازی پرتال گردشگری مجازی به نشانی iranvtn.ir میباشد. توضیحات مدیر این شبکه را در ویدئو زیر ملاحظه کنید
مقدمه
جهان به واسطه اثرات قابل مشاهده و فزاینده گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات به مرحله جدیدی گام نهاده است. به واسطه این تحولات تغییرات عمده ای در حوزه اهداف، مفاهیم وشیوه های گردشگری شاهد هستیم.
امروز انقلابی عظیم در فنون ارتباطی واطلاعاتی مشکل گیری یک نظام جدید مبتنی بر زبان دیجیتالی بنیادهای مادی جهان را چنان دگرگون کرده است که هیچگونه انزوا گزینی و کنارهگیری را برنمیتابد. این دوره که عصر اطلاعات نام گرفته نیازهای جدیدی را به وجود آورده است بطوری که دیگر اداره و مدیریت بخشهای مختلف به ویژه حوزه گردشگری و جاذبههای توریستی با روشهای سنتی مربوط به زمان گذشته لطمات جبران ناپذیری به همراه دارد و جوابگوی انتظارات بشر امروزی نیست.
بررسیهای اخیر فناوری اطلاعات را یکی از عوامل تولید دانسته، به منزله دارائی محسوب میکند بطوری که هزینههای مرتبط بر آن نوعی سرمایه گذاری محسوب میشود و حتی برخی آن را جزء اصلی عوامل تولید میدانند. به عبارت دیگر، فناوری اطلاعات را منبعی برای افزایش توان و بهینه سازی عواملی چون نیروی انسانی، ابزار وسرمایه تلقی میکنند ونتیجه گیری میکنند که ...تمدن حاصل فعالیتهای آموزش وپرورش است و در جنبه مثبت آن بیش از آنکه به زمین، سرمایه و ماده اولیه متکی باشد پرنیروی خلاقیت بشری،، نبوغ و ابتکار او متکی است.
سالها ست حرکت جوامع صنعتی به سوی جامعه اطلاعاتی آغاز گشته و از اوائل دهه 90 به بعد شتابی فزاینده یافته به گونه ای که سرعت این حرکت درکشورهای کمتر توسعه یافته، از جمله ایران، به خوبی نمایان است. اصطلاحاتی همچون تجارت الکترونیکی، دولت الکترونیکی، آموزش الکترونیکی، جامعه الکترونیکی و...به گوش مردم آشناست. چنین چشم اندازی لزوم بکارگیری فناوری اطلاعات در زمینههای مختلف را بیشتر میکند. در سالهای اخیر انقلابی مشابه انقلاب صنعتی جهان را وارد عصر اطلاعات ساخته وبسیاری از جنبههای اقتصادی، اجتماعی وفرهنگی حیات بشر را دستخوش تحول عمیقی کرده است به گفته امئلسون و واریان (2002) چشم انداز جهان با بهره گیری از فناوری اطلاعات بسیار متفاوت از زندگی امروزی است. فرزندانی که در این قرن متولد خواهند شد شهروندان جامعه اطلاعاتی نامیده میشوند
امروزه صنعت جهانگردی به یکی از شکوفاترین صنایع جهانی تبدیل شده است آمارها ورشد سریع و پویای گردشگری جهانی را نشان میدهد تعدادگردشگران در سال 2006، 750 میلیون بوده است و تا سال 2020 به پیش بینی سارمان جهانگردی به 1600 میلیون نفر میرسد در سال 2007 از ژانویه تا آوریل 2007 با 6 درصد رشد به 252 میلیون نفر رسیده یعنی 15 میلیون نفر بیشتر از مدت مشابه در سال 2006 رسیده است.
گردشگری امروزه سعی بر این دارد بستههای مسافرتی پویا عرضه کند این بستهها باید با یک برنامه سفر کامل مطابقت داشته باشد با قابلیت تغیر مناسب با خواست گردشگر وعلائق گردشگر.
توریسم الکترونیک یا "E-tourism" بخشی از تجارت الکترونیک است که در برگیرنده استفاده از فناوریهای رو به توسعه سریع؛ مانند ارتباطات، صنایع اطلاعاتی و همچنین برنامه ریزیهای راهبردی ِ مهمان نوازی، مدیریت و بازاریابی است. فعالیتهای ویژه توریسم الکترونیک باید به متصدیان گردشگری، آژانسهای گردشگری و دیگر ساختارهایی که مستقیماً با استفاده از وب سایتهای تخصصی، به گردشگری مجازی علاقه مندند، تکیه نماید. این پدیده (توریسم الکترونیک)، هم مصرف کنندگان و هم تولید کنندگان کالاها و خدمات گردشگری را در چرخه خود وارد مینماید.
بر اساس مطالعات دقیق ِ اروپایی ِ نهاد ِ بین المللی ِ (IPK)، در سال 2007 بالغ بر 30 میلیون اروپایی برای برنامه ریزی مقاصد گذران تعطیلاتشان از اینترنت استفاده کردهاند وحدود 8 میلیون نفر نیز به صورت آنلاین (با استفاده از اینترنت) بلیط های خود را رزرو کردهاند. تا پایان سال 2008 در آمد جهان از طریق توریسم الکترونیک به بالای 40 بیلیون یورو رسیده است. گزارشهای ناظر مسافرتهای اروپایی در سال 2007، رشد 47 درصدی کسانی که بلیط هایشان را به صورت آنلاین رزرو کردهاند نشان میدهد.
در حقیقت 80 درصد از کاربران اینترنت علاقه مند به رزرو اینترنتی هستند. بر اساس پژوهشهای آمریکایی، کل مبلغ به دست آمده از طریق رزرو مسافرتهای شخصی یا تجاری (بلیط هواپیما- قطار- رزرو هتل و..)، با استفاده از ابزار اینترنت در سال 2004، در تمام دنیا، بالغ بر 13 بیلیون یورو؛ و درسال 2007 نیز 75 بیلیون یورو بوده است. نتیجه آن است که هیچ تکنولوژی دیگری، به جز تلویزیون، چنین تأثیر شگرفی، آن چنان که اینترنت بر مسافرت و مسافران ایجاد کرده، به وجود نیاورده است.
مطالب مهمی که در اجلاس گردشگری الکترونیک ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی در سال 2014 میلادی ارائه شد، در ویدئو زیر ارائه شده است
یکی از اساسیترین کاربردهای فناوری اطلاعات در بخش خدمات است در سال 1997 صنعت جهانگردی وگردشگری مسئول 20 تا 30 درصد از فروشهای مجازی بوده است واین رقم به 30 میلیون دلار رسیده است. گردشگری مجازی چیست؟ نوعی فعالیت مبتنی بر فناوریهای نوین و در امتداد ساختار و روشهای سنتی است نوعی کاربرد کسبوکار الکترونیکی در مسافرت و گردشگری است و سه مجموعه متمایز مدیریت کسب وکار، نظامهای اطلاعاتی و مدیریت و گردشگری را شامل میشود.
تعاریف زیادی از گردشگری الکترونیکی ارائه شده است. یکی از آن ها که از داانشنامه رشد در سال 1387 ارائه شد، میگوید: این نوع گردشگری عبارتست از بکارگیری فنآوری نوین برای ارائه سرویسهای مورد نیاز گردشگران. با استفاده از فنآوری اطلاعات و ارائه سرویسهای مورد نیاز گردشگران با کیفیتی بالاتر و هزینهای کمتر.
فضای مجازی گردشگری، روشی نوین با توانایی نمایش سه بعدی همزمان با اراده کاربر و ارتباط مستقیم با تاثیرگذاری زیاد است که با هزینه به مراتب کمتر وارد عمل شده است. فضای مجازی با کاربردهای بسیار همچون شبیهسازی مکانهای تفریحی، ساختمانها، شهرکها، فروشگاهها، کارخانهها و...، آموزش با قابلیت اتصال به محیط واقعی و ثبت وقایع محیط به صورت همزمان در فضای مجازی و کاربردهای آدرسدهی و مکانیابی قبل از سفر و حتی کاربردهای تبلیغاتی و فرهنگسازی اکنون ابزاری بسیار قدرتمند برای تبلیغ شده است. راه اندازی تورهای مجازی از بارزترین وجوه گردشگری مجازی است.
ارزش و اهمیتی که فناوری اطلاعاتی و ارتباطی برای توسعه زیر ساختهای گردشگری در دنیا ایجاد کرده است بسیار جالب و قابل تأمل است. وقتی یک گردشگر بتواند اطلاعات گردشگری مربوط به بناهای تاریخی یک کشور را در پهنه جهانی وب ملاحظه کند و در باره آنها اطلاعات صوتی تصویری و متنی خوبی بدست آورد نسبت به آن مشتاق میشود.
انواع گردشگری
جنبههای دیگر گردشگری، همچون گردشگری درمانی یا گردشگری سلامت، گردشگری بازاری با هدف توسعه و بازدید از مراکز خرید و تجارت الکترونیکی، گردشگری ورزشی به همراه شرکت در مسابقات و تماشای جام جهانی، مسابقات بینالمللی، شرکت در همایشهای علمی، بازدید از آیینهای مذهبی و بومی یک ناحیه خاص، بومگردی یا گردش در طبیعت (اکوتوریسم) و ... از مهمترین انواع گردشگری محسوب میشوند.
اگر گردشگری الکترونیکی را صرفنظر از سرویسهای ارائه شده توسط سایتهای گردشگری، تنها منحصر به دیدن تصاویر ارسالی از دوربینهای کار گذاشته شده در مناطق دیدنی و مرور تصاویر سه بعدی، روشهای رایانهای و نقشهها بدانیم، آنگاه این نوع گردشگری برای استفاده از آب و هوای مناطق مختلف، لذت قدم زدن در سواحل، شنا کردن، استفاده از عطر گیاهان بومی، طعم غذاهای محلی، ادویههای بازار، و دیدن کاهگل بناهای قدیمی، مناسب نخواهد بود.
ویژگیهای گردشگری مجازی
ذات گردشگری مجازی محدودیتهای گردشگری محیطی را ندارد که از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1- عدم محدودیت زمانی
2- عدم محدودیت مکانی
3- عدم محدودیت فضا
4- عدم مواجه با موارد غیر قابل پیش بینی چون خرابی شرایط آب و هوا، مسدودی جادهها و ...
این چند عامل سبب میشوند که تعریف مرز در فضای مجازی وجود نداشته باشد، از همین رو ممالک به فکر انحصاری کردن و یا ابر قدرت شدن در فضای مجازی می افتند و قاعدتاً بازی سرمایه داری صنعت توریسم مجازی را کسی در این بین برده است که متولی توریسم مجازی باشد.
مزایای استفاده از گردشگری مجازی
مزایای گردشگری الکترونیکی، بسیار حائز اهمیت بوده، ما را به استفاده از آن، ترغیب خواهد نمود. این ویژگیها و مزایا عبارتاند از:
1- تبادل اطلاعات در کمترین زمان ممکن بین علاقمندان به گردشگری
2- انتشار اطلاعات چند رسانه ای به صورت صوتی و تصویری و ویدئویی از مناطق مختلف گردشگری
3- ظرفیت سازی برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات مجازی گردشگران با توریستهای آماتور
4- معرفی فرصتهای اقامتی رایگان در کشورهای مختلف جهان
5- معرفی فرصتهای اقامتی ارزان در کشورهای مختلف جهان
6- معرفی ظرفیتهای حمل و نقل ارزان در شهرهای مختلف جهان
7- استفاده از گردشگری آنلاین برای تبلیغات و بازاریابی (به سبک شرکت رایان ایر ایرلند)
8- مشورت آنلاین پیش از سفر
9- پیدا کردن همسفر از طریق شبکههای اجتماعی
10- توسعه ارتباطات و روابط ملتها به صورت مستقیم و راحت
11- کاهش مسائل زیست محیطی و ارتقای توسعه پایدار
12- کارآفرینی دیجیتالی در عرصه گردشگری
13- کاهش نیاز به مدیران تور و هزینههای سربار
البته ناگفته پیداست که هرچند گردشگری الکترونیک به اندازه مسافرتهای واقعی، لذتبخش و خاطرهانگیز نیست، اما از آن جا که به همه مردم و بدون در نظر گرفتن وضعیت اقتصادی و فرهنگی آنها این امکان را میدهد تا از مناطق دیدنی دنیا بازدید کنند، صنعتی قابل توجه، محسوب میشود. با این حال، در کشور ما به دلایلی چون نبود زیرساختهای اولیه و پرهزینه بودن ایجاد آنها، رشد ناچیز فناوری اطلاعات و عدم استفاده همه افراد از اینترنت و کمبود سایتهای گردشگری، این صنعت با اقبال عمومی همراه نشده است؛ اما مزایای بالقوه این فناوری، به ویژه در امر اشتغالزایی و کسب درآمد مستقل از نفت، همه افراد و به ویژه فعالان این بخش را بر آن خواهد داشت تا برای رونق این صنعت، همت گمارند.
چگونگی استفاده از سامانه های گردشگری در فضای مجازی
برای این که یک سفر الکترونیکی را آغاز کنیم، ابتدا باید از کجا شروع کنیم؟ پس از اتصال به اینترنت، آدرس یک سایت گردشگری یا ET را که قبلاً در اینترنت جستوجو کردهایم و یا از طریق بروشورهای تبلیغاتی شرکتهای ارائه سرویسهای گردشگری با آن آشنا شدهایم، خدماتی که در گردشگری مجازی میتوان یافت:
یکی از عالیترین زمینههای اطلاع رسانی توان گردشگری یک کشور، استفاده از تارنماهای اینترنتی است. وب سایتها به دلیل ارزش اطلاع رسانی فوق العاده ای که در سرزمین دیجیتالی اینترنت با یک میلیارد کاربر با سواد دارند، فرصت خوبی برای معرفی چندزبانه و چند رسانه ای قابلیتهای گردشگری یک کشور است. در بین سایتهای اطلاع رسانی مربوط به گردشگری یک کشور در وب، سایتهای رسمی (دولتی) یک کشور، از اهمیت خاصی برخوردار است. سایتهای رسمی، سخن گوهای دیجیتالی یک کشور در اینترنت هستند و هر چقدر این پایگاهها قوی تر و با به روزرسانی گسترده و چند زبانه همراه باشند، مخاطب پذیری آنها افزایش مییابد.
یک گردشگر یا مسافر الکترونیکی، پس از ورود به یک سایت گردشگری، انتظار دسترسی به سرویسها و اطلاعات خاص منطقه مورد نظر را دارد. این سرویسها و نیازمندیها عبارتاند از:
1. امکان انتخاب برنامه سفر توسط گردشگر. معرفی آثار و بناهای تاریخی، فهرست موزهها و گالریها و مکانهای دیدنی، همراه با ساعت بازدید و اطلاعات کلی در مورد وضعیت جغرافیایی و اقلیمی منطقه، به همراه آگاهی از وضعیت آب و هوای منطقه مورد نظر، به صورت آنلاین و 24 ساعته و پیشبینی چند روز آینده.
2. ارائه اطلاعات در مورد راههای ارتباطی منطقه؛ به طور مثال از طریق راه آهن، راه دریایی، یا هوایی، راه شوسه و یا مسیرهای صعبالعبور کوهستانی که این امر سبب میشود گردشگر در صورت تمایل، مسیر مورد نظر را جهت سفر، انتخاب کند. و ارائه اطلاعاتی در مورد واحدها و سیستم اندازهگیری و اختلاف زمانی منطقه مورد نظر با ساعت رسمی منطقه گردشگر. و نوع واحد پول و تبدیلات ارزی.
3. اطلاعاتی راجع به صدور گذرنامه یا ویزای الکترونیک (e-visa) که بر حسب نوع عملکرد سایت، ممکن است تنها اطلاعات مربوط به مدارک و مراحل صدور ویزا ارائه شود و یا تمام فرمها به صورت الکترونیکی و از طریق اینترنت ارائه شود و پس از تکمیل، دریافت گردد و سرانجام، ویزای گردشگر به آدرس مورد نظر ارسال شود و یا بعد از تکمیل فرمها، یک کد منحصر به فرد معرف ویزا، به گردشگر داده شود؛ تا در محل فرودگاه، با ارائه آن، کد ویزای خود را دریافت کند و نرخ مکالمات تلفنی بین کشور مبداء و مقصد.
4. لینکهای مفید به سایر مراکز گردشگری؛ مانند سفارتخانهها و مراکز بهداشتی، بیمارستانها و ...؛ به ویژه سازمان جهانی بهداشت (Who) که همواره به ارائه هشدارهای بهداشتی برای سفر به مناطق خاص میپردازد (برای اطلاع از بیماریهای شایع و یا بومی یک منطقه). ارائه اطلاعاتی در مورد زبان رسمی یا لهجههای محلی یک منطقه خاص.
5. امکان رزرو و فروش اینترنتی بلیط (برای تمام خطوط هوایی، دریایی، جادهای و ریلی) و به عبارت دیگر، امکان تهیه بلیط الکترونیکی؛ به این صورت که گردشگر با مراجعه به سایت، تمام مراحل مربوط به تهیه بلیط را از طریق اینترنت طی میکند و یک روش فروش الکترونیکی بلیط، هدایت این کار را بر عهده میگیرد. این روش فروش الکترونیکی، قادر است دستهبندی، فروش، ارسال و تجدید بلیطها، کنترل و بررسی اعتبار بلیطها، دریافت کرایه و هزینه بلیط و سرانجام، آمار و گزارشگیری مسافران را انجام دهد.
6. معرفی هتلها همراه با ارائه آدرس و تلفن. معرفی هتلها بر مبنای قیمت، تعداد ستاره و سرویسهایی که توسط هر هتل ارائه میشود. همچنین برخی از سایتهای گردشگری امکان مشاهده تصاویر اتاقها، سالنها، محوطه بیرونی هتل، رستوران، کافی شاپ، استخر، زمینهای بازی و ... را نیز فراهم میکنند و سرانجام روش رزرو اتاقهای هتل را ارائه میکند که به صورت آنلاین، آخرین اطلاعات مربوط به رزرو اتاقها و تعداد اتاقهای خالی هتل را با ذکر تاریخ و ساعت، بر روی سایت منتشر میکند.
7. معرفی اقامتگاههای بین راه، رستورانها و مراکز خرید صنایع دستی و تولیدات محلی، به همراه ارائه تصاویر و فهرستی از آثار و صنایع دستی آن منطقه و نیز معرفی مراکز فروش و تهیه غذاهای حلال مخصوص مسلمانان در کشورهای خارجی.
8. یک سایت گردشگری، بایستی امکان پرداخت هزینه سرویسهای گردشگری را به کمک کارتهای اعتباری مختلف، در اختیار گردشگران قرار دهد.
9. تمام موارد فوق، باید به زبانهای مختلف بر روی سایت قرار گیرد؛ تا بدین ترتیب، امکان جذب گردشگران خارجی و ارائه سرویسها به آنها نیز فراهم شود.
گردشگری الکترونیکی، چیزی فراتر از ورود به یک سایت گردشگری و دیدن مناطق گوناگون دنیا از طریق اینترنت است. هدف از گردشگری الکترونیکی، فراهم آوردن زمینههای مناسب برای گردشگران، اعم از رفاه، آسایش و امنیت سفر، توسعه گردشگری و سرانجام، لذت از گردشگری است.
راهکارهای توسعه گردشگری مجازی
عقل بشر با استفاده از تجربه وهم اندیشی با همنوعان از جنس نخبگان و اندیشمندان همواره برای چالشها و موانع موجود در زندگی وحیات اجتماعی خویش راهکاری برای برون رفت و کمینه کردن تهدیدات و استفاده از فرصتها بدست آورده است. راهکارهای زیر برای توسعه صنعت گردشگری مجازی و کم کردن اثر چالشهای فوق پیشنهاد میشود:
1- معرفی پرتالهای گردشگری کشور از طریق شبکه ": شما" صدا و سیما و شبکه خبر
2- معرفی پرتالهای گردشگری رسمی کشور در سایتهای رسمی دولتی
3- تبلیغ پرتالها و ظرفیتهای گردشگری کشور در شبکههای تلویزیونی پر مخاطب بین المللی
4- راه اندازی مرکز توسعه گردشگری مجازی در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری
5- طراحی و تأسیس دوره کارشناسی پودمانی گردشگری مجازی در دانشگاههای کشور
6- اعطای کارتهای گردشگری مجازی از طریق بانکهای عامل کشور برای ترغیب کردم به استفاده از خدمات سایتهای گردشگری
7- توسعه ظرفیتهای صدور روادید الکترونیکی توسط وزارت امور خارجه
8- تسهیل در امر رزرواسیون مراکز اقامتی از طریق پرتال جامع گردشگری مجازی ایران
9- حمایت بانک مرکزی و وزارت ارتباطات و کار و رفاه، از کارآفرینان دیجیتالی در عرصه گردشگری مجازی
نتیجه گیری
کارآفرینی دیجیتالی در عرصه گردشگری مجازی در دنیای امروز، که سبک زندگی دیجیتالی مردمانش کاملاً تغییر کرده است، بسیار جدی و پولساز است. امروزه، نقشی که فیس بوک. توییتر و اینستاگرام و کوچ سرفینگ و ایر بی ان بی و حتی پرتال شرکتهای هوایی ارزان قیمت مانند رایان ایر ایرلند در حمل و نقل مسافر و گردشگری جهان دارند، سازمانها و شرکتهای مطرح سنتی این عرصه در اختیار ندارند. پس، باید به گردشگری مجازی و توسعه ظرفیتهای ان بها داد.
توسعه فرهنگی در استفاده صحیح از فناوری اطلاعات، آشنا سازی مردم و مسئولین با ساختار، عملکرد و مزایای فناوری اطلاعات، ایجاد زیرساختها و بسترهای مناسب شبکه ای و مخابراتی، ایجاد زمینههای مناسب جهت گسترش بانکداری الکترونیک، ایجاد انگیزه و تمایل در مدیران و کارکنان و آموزش دادن آنها برای استفاده مؤثر از فناوری اطلاعات باید سرلوحه برنامههای کلان سازمانها و تشکیلات گردشگری برای استقرار مناسب فناوری اطلاعات باشد.
با توجه به مطالب فوق باید گفت که گسترش روزافزون و برگشت ناپذیر فناوریهای اطلاعات و ارتباطات واقعیتی انکارناپذیر است. امروزه کشورهای توسعه یافته سعی میکنند مختصات و ویژگیهای نیروهای انسانی و جذابیت های فرهنگی خویش را به روزتر ومناسب زمان وعصر حاضر خود کنند و آن را نهادینه سازند. در این فرایند باید ابزار، اهداف، روشها، دقیق تر و جذاب تر ودر آنها استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات هم گنجانده شود. چون قرارگرفتن در سایه تحولات عصر فن آوری اطلاعات و ارتباطات چنین نقشی را از آنها انتظار دارد
. فن آوری اطلاعات وارتباطات به نظامهای فرهنگی، آموزشی کمک میکند در جامعه جهانی به ارائه خدمات مناسب، با کیفیت وبا هزینه پایین بپردازند و با درک تجربه سایر کشورها ومطالعات عملی وتئوریک، استفاده از این فن آوری را در فرایند یاددهی ویادگیری و آموزشهای شهروندی وگردشگری مد نظر قرار دهند.. وآخر اینکه ظهور این تکنولوژیها همه جنبههای زندگی ونهادهای اجتماعی بویژه صنعت گردشگری را تحت تأثیر قرار داده وباعث شده شیوه نوینی در مسافرتهای درونشهری وجهانگردی به وجود آید وتاثیرات عمیقی در ابعاد سیاسی، فرهنگی واقتصادی وفرهنگی بوجود آورد.
ایران، یک کشور مهم در عرصه گردشگری جهان است. کم تر کشوری در دنیا سراغ داریم که 4 فصل سال را بتوان، در هر زمانی، مشاهده کرد و هوا و فضای 4 فصل را تجربه نمود. ایران با 1.6 میلیون کیلومتر مساحت، ظرفیتهای گردشگری بسیاری را در سرزمین پهناور و خشک خود، در اختیار دارد که توجه به این قابلیتهای بکر و فوق العاده و بعضاً بی نظیر در سطح بین المللی، میتواند ایران را از صادرات نفت خام، برای همیشه بی نیاز کند. نور خورشیدی که در سرزمین بزرگ پارس از دیرباز تا کنون میتابد، یک فرصت فوق العاده برای اشتغال زایی در عرصه فناوریهای تولید انرژیهای پاک و هم چنین، ظرفیت سازی برای توسعه گردشگری در منطقه چهار فصل ایران زمین هست.
باید قبول کنیم که چنین فرصت گردشگری موجود در اقلیم ایران، موقعیتی خاص در منطقه و حتی جهان است که بسیارند کشورهایی که خواهان در اختیار داشتن چنین پتانسیل منابع طبیعی، برای رونق گردشگری و درآمد زایی مولد در راستای توسعه پایدار هستند. این ثروت بزرگ را باید قدر دانست و برای بازیابی و توسعه آن، همانند فازهای پارس جنوبی در عسلویه بوشهر، برنامه ریزی و سرمایه گذاری کرد. تفاوت سرمایه گذاری در صنعت گردشگری با دیگر صنایع، در پاگ بودن، مولد بودن و از همه مهم تر، فرصت آفرین بودنان میباشد. کشوری که گردشگری قوی و قابل قبولی دارد، معمولاً کشورهای مختلف دنیا، دید و تصور بهتری از ملت و حکومت و زندگی آنان دارند و این قضیه، تأثیر مستقیم و غیر مستقیمی بر توسعه روابط اقتصادی، سیاسی، تجاری و حتی علمی خواهد داشت.
اکنون دنیا، کشوری مانند قبرس را در بسیاری جهات، بیش تر از استانهای بعضاً تاریخی و چند هزار ساله ایران، میشناسد. باید تلاش کرد تا با توسعه ظرفیتهای گردشگری و استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطاتی روز، موجی از گردشگران را در عصر پسا تحریم، وارد ایران کرد. باید از گردشگران درامد زایی کرد و شغلهای زیادی در این عرصه ایجاد نمود.
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
به نظر میرسد، فناوری اطلاعات و کارآفرینی دیجیتالی، بتواند در توسعه صنعت نوپای گردشگری در ایران کمک کند. البته همه این ابزارها، باید در کنار بستر سازی برای توسعه ظرفیتهای گردشگری در زمینه بازاریابی، تبلیغات، احداث اماکن اقامتی با استانداردهای جهانی و هم چنین، فرهنگ توریسم مداری با سنت مهمان نوازی ایرانیان همراه شود. این همراهی، باید ملی باشد و همه ملت، در این صنعت بسیج و همیار شوند.
دنیا، در زمینه گردشگری با استفاده از ابزارهای دیجیتالی، موفقیتهای بسیار چشمگیری کسب کرده است. چند روز پیش، خبرگزاری چین خبر داد که این کشور توانسته است بیش از 30 میلیارد یوآن چین، از طریق گردشگری مجازی، درآمد کسب کند. به هر حال، چین یکی از مقاصد اصلی گردشگری در دنیا مانند اسپانیا و فرانسه محسوب میشود و دولت مردان این کشور، حساب خاصی بر روی صنعت گردشگری این کشور به ویژه در بخش گردشگری مجازی دارند.
گردشگری مجازی، میتواند موتور محرک (DRIVING FORICE) برای صنعت گردشگری به شمار رود. شما فکر کنید اگر قرار بود سایتهایی مانند EXPEDIA.COM یا AIRBNB.COM برای معرفی ظرفیتهای اقامتی، قابلیتهای گردشگری و معرفی جذابیتهای تفریحی کشورهای مختلف جهان وجود نداشت. آیا شما باز میتوانستید در میلان ایتالیا، محل اقامت ارزان و یا در بانکوک تایلند، تورهای تفریحی ارزان قیمت پیدا کنید و از گردش، لذت ببرید؟ قطعاً این امکان نبود یا اگر بود، بسیار سخت بود و با چند کلیک، امکان پذیر نبود. همه این قابلیتها، از طریق دنیای دیجیتالی اینترنت پدیدار شد.
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
(پرتال airbnb.com یک نمونه موفق در گردشگری مجازی)
دنیایی که غولهایی چون فیس بوک و گوگل و مایکروسافت، زمینه توسعه سبک زندگی دیجیتالی ما را فراهم کردهاند. اکنون در پرتالهایی مانند couchsurfing.com، شما میتوانید از برنامهها (event) که در زمینه گردشگری توسط گروهها و انجمنهای فعال در گردشگری بر پا میشود آگاه شده و با آنها همراه شوید. یا آنکه به جای رفتن به هتل و مکانهای اقامتی گران قیمت و بعضاً غیر راحت، به خانه دوستانتان که در این شبکهها پیدا کرده رفته و بدون هزینه و در جمع خانوادگی، با آنها معاشرت کنید و هم یک تور لیدر مجانی کسب کنید، و هم هزینه ای برای اقامت پرداخت نکرده و این هزینه را برای گردش بیشتر، اختصاص دهید.
همه اینها، فرصتهایی است که گردشگری مجازی، در اختیار گردشگران دنیای واقعی قرار داده است. انقلاب شبکههای اجتماعی در گردشگری مجازی را نباید فراموش کرد. انقلابی که، سبب شده است تا صنعت گردشگری مجازی جهان، سالانه صدها میلیارد دلار گردش مالی را تجربه کند و روز به روز به شما متقاضیان گردشگری مجازی و استفاده از این خدمات، در دنیا، افزایش می یابد.
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
(پرتال رایان ایر ایرلند در نشانی: RyanAir.com قرار دارد)
اما گردشگری مجازی چگونه دنبال میشود؟ پرسشی که در این گفتار به آن میپردازیم.
پیش از شروع بحث، باید عرض کنیم که در ایران نیز، کارهای خوبی در زمینه گردشگری مجازی صورت گرفته است که یکی از آن ها، راه اندازی پرتال گردشگری مجازی به نشانی iranvtn.ir میباشد. توضیحات مدیر این شبکه را در ویدئو زیر ملاحظه کنید
مقدمه
جهان به واسطه اثرات قابل مشاهده و فزاینده گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات به مرحله جدیدی گام نهاده است. به واسطه این تحولات تغییرات عمده ای در حوزه اهداف، مفاهیم وشیوه های گردشگری شاهد هستیم.
امروز انقلابی عظیم در فنون ارتباطی واطلاعاتی مشکل گیری یک نظام جدید مبتنی بر زبان دیجیتالی بنیادهای مادی جهان را چنان دگرگون کرده است که هیچگونه انزوا گزینی و کنارهگیری را برنمیتابد. این دوره که عصر اطلاعات نام گرفته نیازهای جدیدی را به وجود آورده است بطوری که دیگر اداره و مدیریت بخشهای مختلف به ویژه حوزه گردشگری و جاذبههای توریستی با روشهای سنتی مربوط به زمان گذشته لطمات جبران ناپذیری به همراه دارد و جوابگوی انتظارات بشر امروزی نیست.
بررسیهای اخیر فناوری اطلاعات را یکی از عوامل تولید دانسته، به منزله دارائی محسوب میکند بطوری که هزینههای مرتبط بر آن نوعی سرمایه گذاری محسوب میشود و حتی برخی آن را جزء اصلی عوامل تولید میدانند. به عبارت دیگر، فناوری اطلاعات را منبعی برای افزایش توان و بهینه سازی عواملی چون نیروی انسانی، ابزار وسرمایه تلقی میکنند ونتیجه گیری میکنند که ...تمدن حاصل فعالیتهای آموزش وپرورش است و در جنبه مثبت آن بیش از آنکه به زمین، سرمایه و ماده اولیه متکی باشد پرنیروی خلاقیت بشری،، نبوغ و ابتکار او متکی است.
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
سالها ست حرکت جوامع صنعتی به سوی جامعه اطلاعاتی آغاز گشته و از اوائل دهه 90 به بعد شتابی فزاینده یافته به گونه ای که سرعت این حرکت درکشورهای کمتر توسعه یافته، از جمله ایران، به خوبی نمایان است. اصطلاحاتی همچون تجارت الکترونیکی، دولت الکترونیکی، آموزش الکترونیکی، جامعه الکترونیکی و...به گوش مردم آشناست. چنین چشم اندازی لزوم بکارگیری فناوری اطلاعات در زمینههای مختلف را بیشتر میکند. در سالهای اخیر انقلابی مشابه انقلاب صنعتی جهان را وارد عصر اطلاعات ساخته وبسیاری از جنبههای اقتصادی، اجتماعی وفرهنگی حیات بشر را دستخوش تحول عمیقی کرده است به گفته امئلسون و واریان (2002) چشم انداز جهان با بهره گیری از فناوری اطلاعات بسیار متفاوت از زندگی امروزی است. فرزندانی که در این قرن متولد خواهند شد شهروندان جامعه اطلاعاتی نامیده میشوند
امروزه صنعت جهانگردی به یکی از شکوفاترین صنایع جهانی تبدیل شده است آمارها ورشد سریع و پویای گردشگری جهانی را نشان میدهد تعدادگردشگران در سال 2006، 750 میلیون بوده است و تا سال 2020 به پیش بینی سارمان جهانگردی به 1600 میلیون نفر میرسد در سال 2007 از ژانویه تا آوریل 2007 با 6 درصد رشد به 252 میلیون نفر رسیده یعنی 15 میلیون نفر بیشتر از مدت مشابه در سال 2006 رسیده است.
گردشگری امروزه سعی بر این دارد بستههای مسافرتی پویا عرضه کند این بستهها باید با یک برنامه سفر کامل مطابقت داشته باشد با قابلیت تغیر مناسب با خواست گردشگر وعلائق گردشگر.
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
(معروفترین برندهای فعال در زمینه گردشگری مجازی)
توریسم الکترونیک یا "E-tourism" بخشی از تجارت الکترونیک است که در برگیرنده استفاده از فناوریهای رو به توسعه سریع؛ مانند ارتباطات، صنایع اطلاعاتی و همچنین برنامه ریزیهای راهبردی ِ مهمان نوازی، مدیریت و بازاریابی است. فعالیتهای ویژه توریسم الکترونیک باید به متصدیان گردشگری، آژانسهای گردشگری و دیگر ساختارهایی که مستقیماً با استفاده از وب سایتهای تخصصی، به گردشگری مجازی علاقه مندند، تکیه نماید. این پدیده (توریسم الکترونیک)، هم مصرف کنندگان و هم تولید کنندگان کالاها و خدمات گردشگری را در چرخه خود وارد مینماید.
بر اساس مطالعات دقیق ِ اروپایی ِ نهاد ِ بین المللی ِ (IPK)، در سال 2007 بالغ بر 30 میلیون اروپایی برای برنامه ریزی مقاصد گذران تعطیلاتشان از اینترنت استفاده کردهاند وحدود 8 میلیون نفر نیز به صورت آنلاین (با استفاده از اینترنت) بلیط های خود را رزرو کردهاند. تا پایان سال 2008 در آمد جهان از طریق توریسم الکترونیک به بالای 40 بیلیون یورو رسیده است. گزارشهای ناظر مسافرتهای اروپایی در سال 2007، رشد 47 درصدی کسانی که بلیط هایشان را به صورت آنلاین رزرو کردهاند نشان میدهد.
در حقیقت 80 درصد از کاربران اینترنت علاقه مند به رزرو اینترنتی هستند. بر اساس پژوهشهای آمریکایی، کل مبلغ به دست آمده از طریق رزرو مسافرتهای شخصی یا تجاری (بلیط هواپیما- قطار- رزرو هتل و..)، با استفاده از ابزار اینترنت در سال 2004، در تمام دنیا، بالغ بر 13 بیلیون یورو؛ و درسال 2007 نیز 75 بیلیون یورو بوده است. نتیجه آن است که هیچ تکنولوژی دیگری، به جز تلویزیون، چنین تأثیر شگرفی، آن چنان که اینترنت بر مسافرت و مسافران ایجاد کرده، به وجود نیاورده است.
مطالب مهمی که در اجلاس گردشگری الکترونیک ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی در سال 2014 میلادی ارائه شد، در ویدئو زیر ارائه شده است
یکی از اساسیترین کاربردهای فناوری اطلاعات در بخش خدمات است در سال 1997 صنعت جهانگردی وگردشگری مسئول 20 تا 30 درصد از فروشهای مجازی بوده است واین رقم به 30 میلیون دلار رسیده است. گردشگری مجازی چیست؟ نوعی فعالیت مبتنی بر فناوریهای نوین و در امتداد ساختار و روشهای سنتی است نوعی کاربرد کسبوکار الکترونیکی در مسافرت و گردشگری است و سه مجموعه متمایز مدیریت کسب وکار، نظامهای اطلاعاتی و مدیریت و گردشگری را شامل میشود.
تعاریف زیادی از گردشگری الکترونیکی ارائه شده است. یکی از آن ها که از داانشنامه رشد در سال 1387 ارائه شد، میگوید: این نوع گردشگری عبارتست از بکارگیری فنآوری نوین برای ارائه سرویسهای مورد نیاز گردشگران. با استفاده از فنآوری اطلاعات و ارائه سرویسهای مورد نیاز گردشگران با کیفیتی بالاتر و هزینهای کمتر.
فضای مجازی گردشگری، روشی نوین با توانایی نمایش سه بعدی همزمان با اراده کاربر و ارتباط مستقیم با تاثیرگذاری زیاد است که با هزینه به مراتب کمتر وارد عمل شده است. فضای مجازی با کاربردهای بسیار همچون شبیهسازی مکانهای تفریحی، ساختمانها، شهرکها، فروشگاهها، کارخانهها و...، آموزش با قابلیت اتصال به محیط واقعی و ثبت وقایع محیط به صورت همزمان در فضای مجازی و کاربردهای آدرسدهی و مکانیابی قبل از سفر و حتی کاربردهای تبلیغاتی و فرهنگسازی اکنون ابزاری بسیار قدرتمند برای تبلیغ شده است. راه اندازی تورهای مجازی از بارزترین وجوه گردشگری مجازی است.
ارزش و اهمیتی که فناوری اطلاعاتی و ارتباطی برای توسعه زیر ساختهای گردشگری در دنیا ایجاد کرده است بسیار جالب و قابل تأمل است. وقتی یک گردشگر بتواند اطلاعات گردشگری مربوط به بناهای تاریخی یک کشور را در پهنه جهانی وب ملاحظه کند و در باره آنها اطلاعات صوتی تصویری و متنی خوبی بدست آورد نسبت به آن مشتاق میشود.
انواع گردشگری
جنبههای دیگر گردشگری، همچون گردشگری درمانی یا گردشگری سلامت، گردشگری بازاری با هدف توسعه و بازدید از مراکز خرید و تجارت الکترونیکی، گردشگری ورزشی به همراه شرکت در مسابقات و تماشای جام جهانی، مسابقات بینالمللی، شرکت در همایشهای علمی، بازدید از آیینهای مذهبی و بومی یک ناحیه خاص، بومگردی یا گردش در طبیعت (اکوتوریسم) و ... از مهمترین انواع گردشگری محسوب میشوند.
اگر گردشگری الکترونیکی را صرفنظر از سرویسهای ارائه شده توسط سایتهای گردشگری، تنها منحصر به دیدن تصاویر ارسالی از دوربینهای کار گذاشته شده در مناطق دیدنی و مرور تصاویر سه بعدی، روشهای رایانهای و نقشهها بدانیم، آنگاه این نوع گردشگری برای استفاده از آب و هوای مناطق مختلف، لذت قدم زدن در سواحل، شنا کردن، استفاده از عطر گیاهان بومی، طعم غذاهای محلی، ادویههای بازار، و دیدن کاهگل بناهای قدیمی، مناسب نخواهد بود.
ویژگیهای گردشگری مجازی
ذات گردشگری مجازی محدودیتهای گردشگری محیطی را ندارد که از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1- عدم محدودیت زمانی
2- عدم محدودیت مکانی
3- عدم محدودیت فضا
4- عدم مواجه با موارد غیر قابل پیش بینی چون خرابی شرایط آب و هوا، مسدودی جادهها و ...
این چند عامل سبب میشوند که تعریف مرز در فضای مجازی وجود نداشته باشد، از همین رو ممالک به فکر انحصاری کردن و یا ابر قدرت شدن در فضای مجازی می افتند و قاعدتاً بازی سرمایه داری صنعت توریسم مجازی را کسی در این بین برده است که متولی توریسم مجازی باشد.
مزایای استفاده از گردشگری مجازی
مزایای گردشگری الکترونیکی، بسیار حائز اهمیت بوده، ما را به استفاده از آن، ترغیب خواهد نمود. این ویژگیها و مزایا عبارتاند از:
1- تبادل اطلاعات در کمترین زمان ممکن بین علاقمندان به گردشگری
2- انتشار اطلاعات چند رسانه ای به صورت صوتی و تصویری و ویدئویی از مناطق مختلف گردشگری
3- ظرفیت سازی برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات مجازی گردشگران با توریستهای آماتور
4- معرفی فرصتهای اقامتی رایگان در کشورهای مختلف جهان
5- معرفی فرصتهای اقامتی ارزان در کشورهای مختلف جهان
6- معرفی ظرفیتهای حمل و نقل ارزان در شهرهای مختلف جهان
7- استفاده از گردشگری آنلاین برای تبلیغات و بازاریابی (به سبک شرکت رایان ایر ایرلند)
8- مشورت آنلاین پیش از سفر
9- پیدا کردن همسفر از طریق شبکههای اجتماعی
10- توسعه ارتباطات و روابط ملتها به صورت مستقیم و راحت
11- کاهش مسائل زیست محیطی و ارتقای توسعه پایدار
12- کارآفرینی دیجیتالی در عرصه گردشگری
13- کاهش نیاز به مدیران تور و هزینههای سربار
البته ناگفته پیداست که هرچند گردشگری الکترونیک به اندازه مسافرتهای واقعی، لذتبخش و خاطرهانگیز نیست، اما از آن جا که به همه مردم و بدون در نظر گرفتن وضعیت اقتصادی و فرهنگی آنها این امکان را میدهد تا از مناطق دیدنی دنیا بازدید کنند، صنعتی قابل توجه، محسوب میشود. با این حال، در کشور ما به دلایلی چون نبود زیرساختهای اولیه و پرهزینه بودن ایجاد آنها، رشد ناچیز فناوری اطلاعات و عدم استفاده همه افراد از اینترنت و کمبود سایتهای گردشگری، این صنعت با اقبال عمومی همراه نشده است؛ اما مزایای بالقوه این فناوری، به ویژه در امر اشتغالزایی و کسب درآمد مستقل از نفت، همه افراد و به ویژه فعالان این بخش را بر آن خواهد داشت تا برای رونق این صنعت، همت گمارند.
چگونگی استفاده از سامانه های گردشگری در فضای مجازی
برای این که یک سفر الکترونیکی را آغاز کنیم، ابتدا باید از کجا شروع کنیم؟ پس از اتصال به اینترنت، آدرس یک سایت گردشگری یا ET را که قبلاً در اینترنت جستوجو کردهایم و یا از طریق بروشورهای تبلیغاتی شرکتهای ارائه سرویسهای گردشگری با آن آشنا شدهایم، خدماتی که در گردشگری مجازی میتوان یافت:
یکی از عالیترین زمینههای اطلاع رسانی توان گردشگری یک کشور، استفاده از تارنماهای اینترنتی است. وب سایتها به دلیل ارزش اطلاع رسانی فوق العاده ای که در سرزمین دیجیتالی اینترنت با یک میلیارد کاربر با سواد دارند، فرصت خوبی برای معرفی چندزبانه و چند رسانه ای قابلیتهای گردشگری یک کشور است. در بین سایتهای اطلاع رسانی مربوط به گردشگری یک کشور در وب، سایتهای رسمی (دولتی) یک کشور، از اهمیت خاصی برخوردار است. سایتهای رسمی، سخن گوهای دیجیتالی یک کشور در اینترنت هستند و هر چقدر این پایگاهها قوی تر و با به روزرسانی گسترده و چند زبانه همراه باشند، مخاطب پذیری آنها افزایش مییابد.
یک گردشگر یا مسافر الکترونیکی، پس از ورود به یک سایت گردشگری، انتظار دسترسی به سرویسها و اطلاعات خاص منطقه مورد نظر را دارد. این سرویسها و نیازمندیها عبارتاند از:
1. امکان انتخاب برنامه سفر توسط گردشگر. معرفی آثار و بناهای تاریخی، فهرست موزهها و گالریها و مکانهای دیدنی، همراه با ساعت بازدید و اطلاعات کلی در مورد وضعیت جغرافیایی و اقلیمی منطقه، به همراه آگاهی از وضعیت آب و هوای منطقه مورد نظر، به صورت آنلاین و 24 ساعته و پیشبینی چند روز آینده.
2. ارائه اطلاعات در مورد راههای ارتباطی منطقه؛ به طور مثال از طریق راه آهن، راه دریایی، یا هوایی، راه شوسه و یا مسیرهای صعبالعبور کوهستانی که این امر سبب میشود گردشگر در صورت تمایل، مسیر مورد نظر را جهت سفر، انتخاب کند. و ارائه اطلاعاتی در مورد واحدها و سیستم اندازهگیری و اختلاف زمانی منطقه مورد نظر با ساعت رسمی منطقه گردشگر. و نوع واحد پول و تبدیلات ارزی.
3. اطلاعاتی راجع به صدور گذرنامه یا ویزای الکترونیک (e-visa) که بر حسب نوع عملکرد سایت، ممکن است تنها اطلاعات مربوط به مدارک و مراحل صدور ویزا ارائه شود و یا تمام فرمها به صورت الکترونیکی و از طریق اینترنت ارائه شود و پس از تکمیل، دریافت گردد و سرانجام، ویزای گردشگر به آدرس مورد نظر ارسال شود و یا بعد از تکمیل فرمها، یک کد منحصر به فرد معرف ویزا، به گردشگر داده شود؛ تا در محل فرودگاه، با ارائه آن، کد ویزای خود را دریافت کند و نرخ مکالمات تلفنی بین کشور مبداء و مقصد.
4. لینکهای مفید به سایر مراکز گردشگری؛ مانند سفارتخانهها و مراکز بهداشتی، بیمارستانها و ...؛ به ویژه سازمان جهانی بهداشت (Who) که همواره به ارائه هشدارهای بهداشتی برای سفر به مناطق خاص میپردازد (برای اطلاع از بیماریهای شایع و یا بومی یک منطقه). ارائه اطلاعاتی در مورد زبان رسمی یا لهجههای محلی یک منطقه خاص.
5. امکان رزرو و فروش اینترنتی بلیط (برای تمام خطوط هوایی، دریایی، جادهای و ریلی) و به عبارت دیگر، امکان تهیه بلیط الکترونیکی؛ به این صورت که گردشگر با مراجعه به سایت، تمام مراحل مربوط به تهیه بلیط را از طریق اینترنت طی میکند و یک روش فروش الکترونیکی بلیط، هدایت این کار را بر عهده میگیرد. این روش فروش الکترونیکی، قادر است دستهبندی، فروش، ارسال و تجدید بلیطها، کنترل و بررسی اعتبار بلیطها، دریافت کرایه و هزینه بلیط و سرانجام، آمار و گزارشگیری مسافران را انجام دهد.
6. معرفی هتلها همراه با ارائه آدرس و تلفن. معرفی هتلها بر مبنای قیمت، تعداد ستاره و سرویسهایی که توسط هر هتل ارائه میشود. همچنین برخی از سایتهای گردشگری امکان مشاهده تصاویر اتاقها، سالنها، محوطه بیرونی هتل، رستوران، کافی شاپ، استخر، زمینهای بازی و ... را نیز فراهم میکنند و سرانجام روش رزرو اتاقهای هتل را ارائه میکند که به صورت آنلاین، آخرین اطلاعات مربوط به رزرو اتاقها و تعداد اتاقهای خالی هتل را با ذکر تاریخ و ساعت، بر روی سایت منتشر میکند.
7. معرفی اقامتگاههای بین راه، رستورانها و مراکز خرید صنایع دستی و تولیدات محلی، به همراه ارائه تصاویر و فهرستی از آثار و صنایع دستی آن منطقه و نیز معرفی مراکز فروش و تهیه غذاهای حلال مخصوص مسلمانان در کشورهای خارجی.
8. یک سایت گردشگری، بایستی امکان پرداخت هزینه سرویسهای گردشگری را به کمک کارتهای اعتباری مختلف، در اختیار گردشگران قرار دهد.
9. تمام موارد فوق، باید به زبانهای مختلف بر روی سایت قرار گیرد؛ تا بدین ترتیب، امکان جذب گردشگران خارجی و ارائه سرویسها به آنها نیز فراهم شود.
گردشگری الکترونیکی، چیزی فراتر از ورود به یک سایت گردشگری و دیدن مناطق گوناگون دنیا از طریق اینترنت است. هدف از گردشگری الکترونیکی، فراهم آوردن زمینههای مناسب برای گردشگران، اعم از رفاه، آسایش و امنیت سفر، توسعه گردشگری و سرانجام، لذت از گردشگری است.
راهکارهای توسعه گردشگری مجازی
عقل بشر با استفاده از تجربه وهم اندیشی با همنوعان از جنس نخبگان و اندیشمندان همواره برای چالشها و موانع موجود در زندگی وحیات اجتماعی خویش راهکاری برای برون رفت و کمینه کردن تهدیدات و استفاده از فرصتها بدست آورده است. راهکارهای زیر برای توسعه صنعت گردشگری مجازی و کم کردن اثر چالشهای فوق پیشنهاد میشود:
1- معرفی پرتالهای گردشگری کشور از طریق شبکه ": شما" صدا و سیما و شبکه خبر
2- معرفی پرتالهای گردشگری رسمی کشور در سایتهای رسمی دولتی
3- تبلیغ پرتالها و ظرفیتهای گردشگری کشور در شبکههای تلویزیونی پر مخاطب بین المللی
4- راه اندازی مرکز توسعه گردشگری مجازی در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری
5- طراحی و تأسیس دوره کارشناسی پودمانی گردشگری مجازی در دانشگاههای کشور
6- اعطای کارتهای گردشگری مجازی از طریق بانکهای عامل کشور برای ترغیب کردم به استفاده از خدمات سایتهای گردشگری
7- توسعه ظرفیتهای صدور روادید الکترونیکی توسط وزارت امور خارجه
8- تسهیل در امر رزرواسیون مراکز اقامتی از طریق پرتال جامع گردشگری مجازی ایران
9- حمایت بانک مرکزی و وزارت ارتباطات و کار و رفاه، از کارآفرینان دیجیتالی در عرصه گردشگری مجازی
نتیجه گیری
کارآفرینی دیجیتالی در عرصه گردشگری مجازی در دنیای امروز، که سبک زندگی دیجیتالی مردمانش کاملاً تغییر کرده است، بسیار جدی و پولساز است. امروزه، نقشی که فیس بوک. توییتر و اینستاگرام و کوچ سرفینگ و ایر بی ان بی و حتی پرتال شرکتهای هوایی ارزان قیمت مانند رایان ایر ایرلند در حمل و نقل مسافر و گردشگری جهان دارند، سازمانها و شرکتهای مطرح سنتی این عرصه در اختیار ندارند. پس، باید به گردشگری مجازی و توسعه ظرفیتهای ان بها داد.
توسعه فرهنگی در استفاده صحیح از فناوری اطلاعات، آشنا سازی مردم و مسئولین با ساختار، عملکرد و مزایای فناوری اطلاعات، ایجاد زیرساختها و بسترهای مناسب شبکه ای و مخابراتی، ایجاد زمینههای مناسب جهت گسترش بانکداری الکترونیک، ایجاد انگیزه و تمایل در مدیران و کارکنان و آموزش دادن آنها برای استفاده مؤثر از فناوری اطلاعات باید سرلوحه برنامههای کلان سازمانها و تشکیلات گردشگری برای استقرار مناسب فناوری اطلاعات باشد.
با توجه به مطالب فوق باید گفت که گسترش روزافزون و برگشت ناپذیر فناوریهای اطلاعات و ارتباطات واقعیتی انکارناپذیر است. امروزه کشورهای توسعه یافته سعی میکنند مختصات و ویژگیهای نیروهای انسانی و جذابیت های فرهنگی خویش را به روزتر ومناسب زمان وعصر حاضر خود کنند و آن را نهادینه سازند. در این فرایند باید ابزار، اهداف، روشها، دقیق تر و جذاب تر ودر آنها استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات هم گنجانده شود. چون قرارگرفتن در سایه تحولات عصر فن آوری اطلاعات و ارتباطات چنین نقشی را از آنها انتظار دارد
. فن آوری اطلاعات وارتباطات به نظامهای فرهنگی، آموزشی کمک میکند در جامعه جهانی به ارائه خدمات مناسب، با کیفیت وبا هزینه پایین بپردازند و با درک تجربه سایر کشورها ومطالعات عملی وتئوریک، استفاده از این فن آوری را در فرایند یاددهی ویادگیری و آموزشهای شهروندی وگردشگری مد نظر قرار دهند.. وآخر اینکه ظهور این تکنولوژیها همه جنبههای زندگی ونهادهای اجتماعی بویژه صنعت گردشگری را تحت تأثیر قرار داده وباعث شده شیوه نوینی در مسافرتهای درونشهری وجهانگردی به وجود آید وتاثیرات عمیقی در ابعاد سیاسی، فرهنگی واقتصادی وفرهنگی بوجود آورد.