02-06-2015، 12:06
با تحليل رفتن منابع آب قابل استحصال شيرين، استفاده از آب دريا هدف بعدي مصرف قرار گرفت. اگرچه در حال حاضر استفاده از آب دريا و قابل استحصال كردن آن توسط آب شيرينكن ها در برخي كشورها وجود دارد اما تخمينهاي اوليه نشان ميدهد آب مورد نياز 60 درصد از جمعيت كره زمين از طريق آب دريا تامين خواهد شد
با تحليل رفتن منابع آب قابل استحصال شيرين، استفاده از آب دريا هدف بعدي مصرف قرار گرفت.اگرچه در حال حاضر نيز استفاده از آب دريا و قابل استحصال كردن آن توسط آب شيرينكن ها در برخي كشورها وجود دارد اما تخمينهاي اوليه نشان ميدهد آب مورد نياز 60 درصد از جمعيت كره زمين از طريق آب دريا تامين خواهد شد.
براي تحقق اين هدف چهار روش استفاده از آب دريا مدنظر خواهد بود. اولين راهكار استفاده از آب شيرينكنهاست كه البته با هزينههاي اقتصادي و عواقب زيست محيطي نيز همراه است.
استفاده از آب شور در كشاورزي، پرورش گياهان دريايي و آب مجازي و صنايع تبديلي نيز سه روش ديگر بهرهبرداري از آب درياست.
ايران رتبه نهم در شيرين سازي آب دريا را دارد. تكنولوژي شيرين سازي آب در 50 سال اخير با پيشرفت قابل توجهي همراه بوده است. 39 درصد جمعيت كره زمين در مناطقي زندگي دميكنند كه فاصلهاي كمتر از 100 كيلومتر با دريا دارند. بر اين اساس طبق پيش بيني مركز پژوهش هاي مجلس تا سال 2025 آب مورد نياز بيش از 60 درصد جمعيت كره زمين از طرق فرآيند شيرينسازي تامين مي شود.
هزينه شيرين سازي فعلا بالاست اما به نظر ميرسد مي توان روي كاهش هزينهها كار كرد. در حال حاضر رژيم صهيونيستي آب را با هزينهاي معادل 0.53 دلار آمريكا براي هر مترمكعب شيرين ميكند. اين مبلغ در سنگاپور معادل 0.43 دلار مي شود. هزينه توليد هر مترمكعب آب شيرين در عربستان سعودي از 0.48 تا 2.20 دلار، در امارات 1 تا 1.45 دلار، در قطر 1.14 تا 1.64 دلار و در بحرين 0.56 دلار است. در سيدني هزينه شيرين كردن آب شور از جمعآوري آب باران و ايجاد زيرساختهاي گسترده آن ارزانتر تمام ميشود.
در ايران و طبق مطالعاتي كه در آذربايجان انجام شده اگر شركتي حدود 500 هزار دلار در پروژه شيرينسازي آب با استفاده از انرژيهاي خورشيدي سرمايهگذاري كند پس از 10 سال به مبلغ 500 هزار دلار سرمايه اوليه خود به علاوه 423 هزار و 517 دلار به عنوان سود دست خواهد يافت.
در صورتي كه حتي شيرين كردن آب نيز از لحاظ اقتصادي مقرون به صرفه باشد اين پروژه عوارض زيست محيطي خواهد داشت كه از جمله آن پساب هاي شور وارد شده به محيط است. پساب شور ميتواند در بعضي از نواحي آسيبهاي جدي به محيط زيست وارد كند. در مناطقي كه ميزان شفافيت پايين و سرعت تبخير بالاست، خليج فارس، درياي احمر، لاگونها و جزاير مرجاني و ساير جزاير گرمسيري مثالهايي از اين مناطقاند.
يكي از ملاحظات مهم در مورد آب شيرينكن ها نحوه تامين آب شور ورودي واحد نمك زدايي به ويژه در مواردي است كه آب شيرين كن با يك نيروگاه تركيب شده است. از اين رو تخمين زده ميشود كه 90 درصد جانوران دريايي موجود در آب ورودي به آب شيرينكنها، اعم از پلانكتون ها، تخم و لارو ماهي ها در حين فرآيند شيرينسازي از بين ميرود.
مساله زيست محيطي ديگري كه در مورد آب شيرينكنها مطرح است مساله نشر گازهاي گلخانهاي است. مساله پساب شور خروجي مساله ديگر زيست محيطي است. براي به حداقل رساندن آثار زيانبار زيست محيطي بازگرداندن پساب شور به درياها، آن را با جريانهاي ديگر آب، مثل پساب نيروگاهها رقيق بايد كرد.