غيرعلني در پارلمان علني دراينستاگرام

[Mαяѕє]

عراقچي پس از جلسه غير علني: خبر پذيرش بازرسي از مراكز نظامي نادرست است
جدل هسته‌اي در پارلمان
  آنجا ساز كوك بود، وارد كه شد تشويقش كردند. برايش شعار دادند و حمايتش كردند. شنبه‌شب شايد نخستين بار براي او بود كه به جمعي رفت كه سازشان كوك بود. قرار نبود براي كسي توضيح بدهد، قرار نبود كسي را قانع كند و كسي به دنبال گرفتن مچش هم نبود. هر چقدر هم كه ساز برنامه در «شب آهنگسازان ايران» براي ظريف كوك بود اما گوش‌هاي او ديروز صبح سازهاي ناكوك شنيد.

 

مجلس ديگر اركستر نبود كه همه‌چيزش هماهنگ باشد. بيش از دو ساعت به نمايندگان مجلس گزارش داد، نمايندگان قانع شده بودند و صبح يكشنبه داشت مي‌رفت تا همچون شنبه شب براي مرد نخست سياست خارجي ايران خوب باشد اما همان يكي، دو نتي كه اشتباه نواخته شد سازها ناكوك شد. انتقاد همان چند نماينده مجلس باعث شد كه وزير خارجه بازهم با لبخند مجلس را ترك نكند.

 

انگار ساز مجلسي‌ها كوك نمي‌شود، هرچقدر هم كه كوك شود دلواپساني هستند كه نت خودشان را بنوازند و نشود آن چيزي كه انتظارش مي‌رود. ديروز صبح پشت آن «درهاي بسته» مجلس ديگر خبر بحث‌برانگيز چنداني نبود. «غيرعلني»هاي مجلس با مردان هسته‌اي ديگر مثل قبل «حاشيه» ندارند. حاشيه‌اي هم اگر باشد خيلي دندان‌گير نيست؛ مثل جلسه ديروز ظريف و عراقچي در مجلس؛ جلسه‌اي كه همه مي‌گويند «دوستانه» بوده است، هم منتقدان دولت و هم موافقان مذاكرات. اين روندي است كه چند ماهي شروع شده است، جلسه به جلسه حاشيه‌ها كمتر مي‌شوند. وضعيتي كه قابل مقايسه با روزهاي بعد از توافق ژنو نيست.

 

دليلش شايد آن چيزي باشد كه معاون پارلماني وزارت خارجه بعد از جلسه ديروز به خبرگزاري ايسنا گفت: «فضاي جلسه بر پايه دوستي، همدلي و هماهنگي بود؛ خصوصا نشست امروز (ديروز) نشان داد كه تمام اركان نظام و مسوولان در حوزه منافع ملي به يك اجماع ملي رسيده‌اند.»

 

همين كه نشست «غيرعلني» دو ساعته ديروز مجلس تنها به اندازه چند دقيقه كوتاه پاياني آن حاشيه داشت، يعني اينكه حالا حرف مردان هسته‌اي خريدار بيشتري در بهارستان پيدا كرده است. نه مثل سابق كسي نطق وزير خارجه و معاون او را قطع كرده و نه بعد از جلسه خبري از «گلايه»هاي معمول در كار بود؛ موضوعي كه سخنگوي هيات رييسه مجلس هم آن را تاييد كرده و درباره فضاي صحن «غيرعلني» گفته كه «در جلسه امروز (ديروز) جو خوب و صميمي برقرار بود و هيچ نوع درگيري لفظي وجود نداشت.»

 

در همين حال كاظم جلالي، رييس فراكسيون رهروان هم در توصيف اين جلسه تاكيد كرده است: «سخنان ظريف قاطع و در عين حال قانع‌كننده بود.» اما چيزي كه بيش از همه اين اظهارنظرها مي‌تواند فضاي جلسه ديروز را مشخص كند، صحبت‌هاي منتقدان سرسخت مذاكرات درباره آن است. از جمله سخنان جواد كريمي‌قدوسي كه به خبرگزاري «آنا» گفته است: «جلسه غيرعلني امروز با حضور وزير امور خارجه و معاون وي برگزار شد كه جلسه بسيار خوبي بود و آقاي ظريف و عراقچي گزارش مفصلي از مذاكرات هسته‌اي را ارايه كردند.» هر چند هنوز هم كم و بيش برخي منتقدان هسته‌اي مي‌گويند كه بايد اطلاعات بيشتري به مجلس داده شود اما همين كه فردي چون جواد كريمي‌قدوسي با مواضع شناخته‌شده و مشخص‌اش درباره مذاكرات هسته‌اي، جلسه غير علني مجلس را «خوب» ارزيابي مي‌كند و گزارش ظريف و عراقچي را «مفصل» مي‌داند، مي‌تواند نشان دهد كه فضا با آن چيزي كه تا يك سال پيش ديده مي‌شد تفاوت‌هاي فاحشي دارد.

 حاشيه‌ها در نبرد مجازي
 ديروز «اينستاگرام» صحنه رويارويي ديپلمات‌هاي دولت روحاني و دلواپسان بود. عراقچي مي‌گفت و كوچك‌زاده جواب مي‌داد. اسماعيلي مي‌گفت و رسايي سوال مي‌كرد. شايد اين ديگر عادت ظريف و تيمش شده كه از مجلس كه بيرون مي‌آيند خبرگزاري‌ها را رصد كنند كه چه چيزي از آنچه گفتند منعكس شده است. آنچه كه به نقل از عباس عراقچي ديروز در رسانه‌ها آمد اما گويا آنقدر او را متعجب كرد كه صفحه اينستاگرامش را براي بيان گلايه‌اش از برخي نمايندگان مجلس و رسانه‌ها انتخاب كرد.

 

ديروز اينستاگرام محل بيان اختلاف‌نظرها بود. ابتدا عباسعلي عراقچي، مذاكره‌كننده ارشد كشورمان كه از تحريف سخنانش در خبرگزاري‌ها و سايت‌ها و از سوي برخي نمايندگان مجلس گلايه داشت شروع به انتقاد كرد. كمي بعد نوبت به مهدي كوچك‌زاده رسيد كه واكنش جدي داشته باشد. پرويز اسماعيلي، معاون ارتباطات و اطلاع‌رساني دفتر رييس‌جمهور سومين فردي بود كه واكنش نشان داد و كمي بعد نوبت حميد رسايي بود. هرچه كه هست حالا سياستمداران هم از فضاي مجازي براي بيان انتقادهاي‌شان استفاده مي‌كنند.

گلايه عراقچي از تحريف اظهاراتش
آنچه ديروز عراقچي از بازرسي از مراكز هسته‌اي به نمايندگان گفته بود با آنچه از جواد كريمي قدوسي، نماينده منتقد تيم هسته‌اي به خبرگزاري فارس منتقل شده بود آنقدر تفاوت داشت كه در كسري از زمان از سوي وزارت خارجه تكذيب شد.

 

با اين حال عباس عراقچي در صفحه اينستاگرامش به اين موضوع واكنش نشان داد و در صفحه اينستاگرام خود تصويري از «فارس ٢٤» كه ضميمه خبرگزاري فارس است منتشر كرده كه در آن عكس او ديده مي‌شود و بالاي آن نوشته شده است: بازرسي از مراكز نظامي را پذيرفته‌ايم. عضو ارشد تيم مذاكره‌كننده هسته‌اي در شرح اين عكس نوشت: جز آنكه آقاي كريمي قدوسي و خبرگزاري فارس را به خداوند بزرگ واگذار نمود چه مي‌توان كرد؟... الهي لا تكلني الي نفسي طرفه عين ابدا. كمتر از دو ساعت بعد از انتشار اين تصوير نزديك به سه هزار نفر از كاربران از اظهارات معاون وزير خارجه كشورمان استقبال كردند و بيش از ٨٠٠ نفر با كامنت‌هاي خود در مورد اين موضوع به بحث با يكديگر پرداختند. نكته اصلي اينجا بود كه بيشتر كاربران به عراقچي دلداري داده و از او مي‌خواستند به اين‌گونه مسائل توجهي نداشته باشد. يكي از كاربران خطاب به عراقچي نوشته بود: «اكثريت مردم با تيم مذاكره‌كننده هستند، به دلواپسان توجهي نداشته باشيد.»عده‌اي ديگر به انتقاد از كريمي قدوسي پرداخته و به عراقچي توصيه كرده بودند كه در اين مسير سختي‌ها را تحمل كند. با اين حال عده‌اي ديگر به بحث مي‌پرداختند و حق را به مجلس مي‌دادند.

چه كسي فرياد زد؟
مهدي كوچك‌زاده كه ديروز در صحن علني گويا تنها حاشيه مجلس بود نيز در صفحه اينستاگرام خود با انتشار عكسي از محمد جواد ظريف و پرسيدن اين سوال كه «چه كسي فرياد زد؟» نوشت: تا كي مي‌توان چهره واقعي افراد را از ديد مردم پنهان كرد؟ تا كي مي‌توان كم كاري‌هاي موجود در دولت را با حاشيه‌سازي و جنجال رسانه‌اي پنهان كرد؟او سپس در توضيحاتي اعلام كرد كه اين ظريف بوده كه در جلسه روز گذشته بر سر نمايندگان فرياد زده است

 

  جدل هسته‌اي در پارلمان
جلسه غيرعلني ديروز هفت سخنران داشت؛ عليرضا زاكاني و علي اصغر زارعي از فراكسيون اصولگرايان، علاءالدين بروجردي و عباسعلي منصوري‌آراني از فراكسيون رهروان، محمد جواد ظريف و عباس عراقچي به عنوان مذاكره‌كنندگان ارشد ايران و نهايتا علي لاريجاني به نمايندگي از طرف كليت مجلس. مجلسي كه گويا سوالاتي هم از تيم مذاكره‌كننده داشته. آن‌طور كه سخنگوي هيات رييسه به خبرنگاران گفته، رييس مجلس در جلسه ديروز ١٥ تا ٢٠ سوال را از سوي نمايندگان با تيم مذاكره‌كننده مطرح كرده است. مهم‌ترين سوال ديروز را اما محمدرضا باهنر يك روز قبل از برگزاري اين جلسه از ظريف پرسيده بود؛ سوالي درباره كاهش تعداد سانتريفيوژهاي سايت فردو.

محمدرضا تابش از نمايندگان حاضر در جلسه ديروز پرسش و پاسخ باهنر و ظريف را اينگونه روايت كرده است؛ «آقاي باهنر روز قبل اعلام كردند كه تعداد سانتريفيوژهاي فردو به ۳۰۰ سانتريفيوژ كاهش يافته است. اين موضوع در جلسه غيرعلني مطرح و از سوي وزير امور خارجه رد شد.

آقاي ظريف تصريح كرد كه طرف مقابل ابهاماتي درخصوص مذاكرات به وجود مي‌آورد اما متعجبم كه آقاي باهنر اين عدد را از كجا به دست آورده است؟» با اين حال بحث محوري جلسه ديروز موضوع پروتكل الحاقي بوده، موضوعي كه اكثر نمايندگان گفته‌اند كه از بيان جزييات آن «معذور» هستند. به جز اين گويا موضوع تحريم‌ها هم مورد سوال نمايندگان قرار داشته كه سخنگوي هيات رييسه گفته وزير امور خارجه به طور كامل درباره اين موضوع در صحن مجلس توضيح داده است.

نعمتي در قسمتي ديگر از روايتش از جلسه ديروز افزوده كه «وزير امور خارجه در ادامه در پاسخ به تذكر يكي از نمايندگان در مورد اظهارات ضدونقيض مقامات امريكايي گفت كه امريكايي‌ها ٣٠ سال است كه با روش چماق و هويچ خودشان را عرضه كرده‌اند و ما قول مي‌دهيم كه از دستاوردهاي هسته‌اي به خوبي دفاع كنيم.»

 

محمدرضا تابش هم درباره كليت موارد مطرح شده در اين جلسه توضيح داده: «در اين نشست، هم آقاي ظريف و هم نمايندگان اعلام كردند كه در مذاكرات اگر بخواهد انحرافي در مسير تعيين‌شده و منطبق با منافع ملي ايجاد شود؛ مجلس و دولت اقدام خواهند كرد و منافع ملي مد نظر مذاكره‌كنندگان است.» به جز اين گويا وزير خارجه درباره قانوني كه اخيرا توسط كنگره امريكا تصويب و به امضاي باراك اوباما رسيد هم توضيحاتي به نمايندگان ارايه كرده است؛ توضيحاتي كه جواد جهانگيرزاده، عضو كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي درباره آن گفته كه «در مجموع كليت مجلس را قانع كرد».

قناعت اكثريت مجلس اما باعث نشد كه تعدادي از منتقدان مذاكرات از اعتراض‌هاي تند خود به ظريف و عراقچي عقب‌نشيني كنند؛ اعتراضاتي كه اصل آن جدال لفظي ظريف و مهدي كوچك‌زاده در آخرين لحظات حضور وزير خارجه در صحن علني بود. محمدرضا تابش، نماينده اصلاح‌طلب مجلس درباره حاشيه‌هاي جلسه ديروز به خبرگزاري «آنا» گفته است: «در زمان سخنراني آقاي ظريف، برخي نمايندگان به وي متلك مي‌انداختند و داد و فرياد مي‌كردند؛ اما قاطبه جو مجلس همگام با تيم مذاكره‌كننده هسته‌اي بود.» او تنها كسي است كه از اين حاشيه جلسه ديروز خبر داده است.

حاشيه اصلي را اما خود خبرنگاران به چشم ديدند، زماني كه رييس مجلس دستور باز شدن درهاي صحن علني را داده بود. همان زمان ظريف در حلقه چندين نفر از نمايندگان در قسمت جلوي صحن علني قرار داشت و در مقابل او مهدي كوچك‌زاده با چهره‌اي افروخته فرياد مي‌زد، آنقدر بلند كه صدايش به محل حضور خبرنگاران در طبقه دوم هم مي‌رسيد.

حميد رسايي هم او را در اين مصاف تنها نگذاشته بود. در همان لحظات علي لاريجاني مشغول جمع‌بندي كردن جلسه مجلس بود، جمع‌بندي كه در سخنان رييس مجلس «مثبت» به نظر مي‌رسيد.

درگيري لفظي كوچك‌زاده و ظريف اما با وساطت محمدحسين قرباني، نماينده آستانه خيلي زود تمام شد؛ نماينده‌اي كه دست ظريف را گرفت و او را با خود به بيرون صحن برد. بعد از اين اما تيتر «فريادهاي كوچك‌زاده در صحن علني» چندان به مذاق اين نماينده مجلس خوش نيامد، تيتري كه خبرگزاري ايرنا روي خروجي خود قرار داد. همين هم شد تا كوچك‌زاده خيلي زود دست به كار شود و توضيحات خود را براي اين خبرگزاري بفرستد. توضيحاتي كه در آن كوچك‌زاده مدعي شده فريادش جواب «بي‌ادبي» ظريف بوده است. او به «ايرنا» گفته كه صحبت‌هايش با محمدجواد ظريف «آرام و البته چالشي» بوده و افزوده: «اصولا فضاي گفت‌وگو، بلند صحبت كردن بود، نه دعوايي بود و نه كسي به كسي فحش داد.»

 

كوچك‌زاده همچنين توضيح داده است: «گفت‌وگوي امروز من با آقاي ظريف آرام، البته چالشي بود و محتواي آن اين بود كه گفتم شما با اين رويه‌تان به حرف آقا توجه نمي‌كنيد و موجب خدشه در وحدت جامعه مي‌شويد و خودتان فرموديد كه داعش در منطقه چه مي‌كند و كشورهاي منطقه خيلي با ما بد هستند و در اين شرايط به وحدت احتياج داريم و جز مسير آقا نمي‌شود. در اين هنگام آقاي ظريف داد كشيد كه به من مي‌گويند خائن. شما چرا اين را نمي‌نويسيد كه اول ايشان داد كشيد؟ چرا مي‌نويسيد كوچك‌زاده فرياد زد؟ اين درست نيست. »

 

وي اضافه كرده: «بله بعد از اين اصولا فضاي گفت‌وگو بلند صحبت كردن بود نه دعوايي بود و نه كسي به كسي فحش داد ايشان بي جهت صدا را برد بالا و بي ادبي كرد و جوابش را هم گرفت و رفت. شما هر طور صلاح مي‌دانيد عمل كنيد نظر مثبتي كه ما داريم عوض مي‌شود البته اين تهديد نيست و اگر فرصت كنم در اينستاگرام هم مي‌نويسم. كاري كه نهايتا انجام داد. با اين حال روايت شاهدان عيني از اين درگيري لفظي حكايت از وضعيتي متفاوت داشت.

 

از جمله يكي از نمايندگان مجلس كه درگيري لفظي بين كوچك‌زاده و محمدجواد ظريف را در گفت‌وگو با سايت «انتخاب» اين‌گونه روايت كرده است: «آقاي كوچك‌زاده قبل از اينكه آقاي ظريف براي پاسخ سوالات نمايندگان به پشت تريبون برود جلوي وزير خارجه را گرفت و گفت: «بايد اجازه بدهي من صحبت كنم.» كه رييس مجلس گفت: «دو نفر از هر جناح صحبت كرده و الان نوبت پاسخ ظريف است». ظريف پس از اتمام سخنانش، به سوي در خروجي حركت كرد و در ميانه مسير، در حال خداحافظي با نمايندگان بود كه يكباره آقاي كوچك‌زاده خود را به وزير خارجه رساند و با لحني توهين‌آميز گفت: «در منطقه گند زديد». كوچك‌زاده سپس فرياد كشيد كه رهبري دستور داده مذاكرات را متوقف كنيد. پس از داد و فرياد اين نماينده مجلس، وزير خارجه به آرامي به او گفت: «[رهبري] چه موقع دستور داده‌اند؟»

 

كه كوچك‌زاده با همان فريادها به سخنان رهبر معظم انقلاب اشاره كرد كه فرموده بودند: «زير تهديد مذاكره نمي‌كنيم».  اما بازخورد كلي جلسه را مي‌شد از سخنان علي لاريجاني متوجه شد؛ جايي كه رييس مجلس بعد از علني شدن جلسه مي‌گفت: «آقايان ظريف و عراقچي در جلسه غيرعلني دوساعته توضيحاتي را درخصوص مذاكرات هسته‌اي به نمايندگان ارايه دادند. نمايندگان هم نقطه‌نظرات خود را مطرح كردند، بنابراين ما اميدواريم در اين تعامل و گفت‌وگوهاي دوجانبه مذاكرات به نحو بسيار خوب و متيني ادامه پيدا كند و دستاورد مناسبي براي ملت ايران داشته باشد.»

 

لاريجاني در سخنان خود در قسمت غيرعلني مجلس هم بر دو نكته تاكيد كرده بود؛ اول اينكه اجراي پروتكل الحاقي بدون اذن مجلس امكان قانوني ندارد و دوم هم حمايت از طرح نمايندگان براي حفظ حقوق هسته‌اي كشورمان؛ چيزي كه لاريجاني تصويب آن را از وظايف «مهم» مجلس دانسته است.