قیچی

[NAZI021]

قِیچی ابزاری است که به وسیله آن پارچه، کاغذ، مو و اشیاء دیگر را می‌برند و دارای دو شاخه بُرنده‌است که از وسط به یکدیگر وصل شده‌اند، قیچی ابزاری آهنین و مرکب از دو تیغه برنده که بواسطه میخ یا پیچی آن دوتیغه روی هم قرار می‌گیرند و هر چیز جامدی را به کمک آن می‌برند.

قیچی از ترکیب دو نوع ماشین ساده یعنی گوه و اهرم تشکیل می‌شود.

نام‌های اصلی فارسی آن دوکارد، گاز و ناخن‌پیرای بوده که مدتی با نام عربی مقراض و در دورهٔ جدید در ایران با نام ترکی قیچی (در اصل قیچا) نامیده می‌شود. البته برخی ریشهٔ این واژه را قی‌چین یعنی ابزاری که قی شمع را می‌چیند دانسته‌اند که فرهنگ معین آن را درست نمی‌داند.[۱]

امروزه به خاطر کاربرد روستایی آن، واژهٔ دوکارد تنها برای اشاره به قیچی پشم‌چین به‌کار می‌رود.[۲] در اصطلاح خیاطان خرده‌پارچه‌هایی را که خیاط پس از برش لباس از پارچه جدا می‌کند و دیگر قابل استفاده نیست «دَم قیچی» می‌نامند. حالت فعلی از نام‌واژه قیچی به کمک فعل‌های کردن و زدن درست می‌شود.[۳]

محتویات