سراب

[spent †]

مردم
جمعیت: بر اساس آمار سال 1385 جمعیت سراب برابر 132094 نفر بوده است.
زبان گفتاری: ترکی آذربایجانی
جغرافیای طبیعی
مساحت: ۳۵۶۰کیلومترمربع
ارتفاع از سطح دریا:1650 متر
آب و هوا
شهرستان سراب به واسطه‌ی قرار گرفتن مابین دو رشته کوه بزقوش در جنوب و ارتفاعات سبلان در شمال دارای آب و هوایی سرد و کوهستانی است که در تابستان معتدل و در زمستان‌ها دارای آب و هوای سرد است. سراب یکی از نقاط سردسیر کشور به شمار می‌رود.
میانگین بارش سالانه: از ۲۵۰ میلی‌متر در نقاط پست تا ۴۸۰ میلی‌متر در ارتفاعات متغیر است.
موقعیت جغرافیایی
شهرستان سراب درجنوب شرقی استان آذربایجان شرقی واقع گردیده‌است.این شهرستان ازشمال به شهرستان‌های مشکین شهروهریس – ازشرق به استان اردبیل – ازجنوب به شهرستان میانه و ازغرب به شهرستان بستان آباد محدوداست. براساس آخرین تقسیمات کشوری دارای دوبخش (مرکزی ومهربان) ۹ دهستان و۴ نقطه شهری به نامهای سراب- مهربان- شربیان ودوزدوزان می‌باشد.تعدادآبادیهای دارای سکنه شهرستان ۱۲۸می باشد.



تارخ سراب
سراب چون در كنار سراورود ساخته شده آن را سراو يا سراب نام نهاده اند. منطقه سراب از جمله مناطقی است كه از ديرباز مسكونی بوده است. وجود كتيبه اورارتويی، ‌تپه های باستانی و معابد سنگی در حومه اين شهر نشان گر قدمت تاريخی منطقه است. سراب در دوره امپراتوری اورارتويی از جمله مناطق دارای تمدن شهر نشينی بود. حتی پاره ای از محققين و باستان شناسان بر اين باورند كه قبور پراكنده در اطراف و اكناف شهر سراب، قدمتی بيش از سنگ نبشته های اورارتويی دارند. آثار به جای مانده از فتوحات حكمرانان اورارتويی قدمت تاريخی اين منطقه را به سال های 685-730 ق. م می رساند. مراكز تمدن عهد باستان، معمولا پس از ويرانی و انهدام در اثر حملات دشمنان، دوباره بازسازیی نمی شد، اما شهر سراب بعد از شكست اورارتوها، در دوران حكمرانی پارت ها نيز از رونق كافی برخوردار شد و مورد توجه حكم رانان پارتی بود. وجود تپه های باستانی، تل ها و سفالينه های كشف شده در منطقه، شاهد اين مدعا است. در منطقه سراب آثار متعددی از جمله معابد سنگی، قلاع و يك چهار طاقی متعلق به دوران تمدن ساسانی بر جای مانده كه مبين اهميت آن، در دوره ساسانی است. مردم سراب در سال ۲۲ هجری بعد از از فتح اعراب به دین اسلام گرویدند. ناصرخسرو قبادیانی نیز در سفرنامه‌ی خوداز سراب یاد کرده‌ و عرض و طول آن را که با قدم سنجیده، قید کرده است.
سراب در حمله‌ی مغول به سال ۶۱۷ هجری آسیب فراوان دید. قتل وغارت مغولان این شهررا ویران کردو جنگ شاه عباس و خلیل پاشادر صحرای سراب رخ داده‌است. در سال۱۰۳۴هجری قمری بیماری وبا جان گروه کثیری از مردم سراب را گرفت. در سال ۱۲۰۵هجری قمری به دستورآقامحمدخان قاجار سراب را ویران کردند. در سال ۱۲۴۲ هجری قمری نیز فتحعلی شاه مدتی برای تدارک جنگ با روس درسراب به سر برد.
بنا به اقوالی صادق خان شقاقی از روستای اشوشان (اسب‌فروشان) که در قلعه‌ی بیجند شهرستان سراب مستقر بود پس از مرگ آقا محمد خان از برای فتح ایران برآمد تا قزوین را فتح کرد ولی در قزوین از فتحعلی شاه قاجار شکست خورد. صادق‌خان بیگ‌لربیگی سراب و (هم‌زمان با نادرشاه افشار، و فتحعلی خان قاجار پدربزرگ فتحعلی شاه قاجار) از سرداران سلطان حسین خان صفوی بود.
آثار تاریخی و دیدنی شهرستان سراب
از جملع آثار تاریخی و دیدنی شهرستان سراب عبارتند از: سنگ نوشته اورارتی، سنگ افراشته هاي قيرخ قيزلار، سنگ نوشته رازلیق، مسجد جامع سراب، تپه باستانی قلعه جوق، چهارطاق ساسانی آغمیون، مقبره مغولي اسفستان و …