باغ شازده زرند و آسیاب ها

[spent †]

از دیگر بناهای قدیمی که هنوز آثار آنها بجا مانده باغ شازده زرند است. باغ مذکور که در انتهای سلسله آسیابهای آبی در ده کیلومتری شرق زرند نزدیک کوههای شاهرمز قرار دارد، به لحاظ خوش آب و هوا بودن توسط ناصرالدوله، معروف به شازده ساخته شده است.

عده ای معتقدند که شخص شازده همان کسی بوده که باغ معروف شازده ماهان را احداث نموده که پس از احداث باغ در زرند به همین نام خوانده شده است.

در مسیر باغ شازده به آثار باقیمانده از بناها و آسیابهای آبی بر می خوریم که در زمانهای گذشته رونق فراوانی داشتند. در ایامی نه چندان دور صاحبان آسیابهای مذکور که در مجموع، شانزده آسیاب را شامل می شد،

بوسیله آبی که از چشمه نزدیک کوه به پائین سرازیر بوده جهت بکار انداختن آسیاب استفاده می نمودند. قبل از آنکه آسیابهای برقی به زرند برسد مردم زرند و روستاهای تابعه برای تهیه آرد گندمهای خود را بوسیله الاغ به آنجا می بردند. کشاورزان قدیم عقیده داشتند:

«آسیابهای آبی قدیم گندم را با کیفیت مطلوب آرد می کردند، در حالی که آسیابهای برقی سبوس گندم را می سوزانند» مکانهای مذکور که در گذشته جزو مناطق خوش آب و هوا و گردشگری و تفریحگاه مردم محسوب می گردید، بعد از وقوع زلزله سال ۵۶ تخریب گردید.

در چند سال اخیر به علت جلوگیری از ورود آب چشمه به باغات ذکر شده درختان قدیمی آن به خصوص میوه جات به مرور خشک شدند.

با توجه به اینکه بعد از گذشت سالهای مدید هنوز تعدادی از آسیابها و تنوره های مربوطه سالم می باشند، جا دارد مسئولین محترم به خصوص میراث فرهنگی استان و شهرستان به منظور حفظ آثار مذکور و ارج نهادن به صنعت گران پر تلاش قدیم و نیز آشنائی بیشتر نسل معاصر و دانش پژوهان تعدادی از آسیابهای قدیمی را بازسازی و راه اندازی نمایند.