گردنه پیام

[spent †]

مرند، در بخشي از مسير خود با عبور از گردنه استراتژيک پيام، جلگه صوفيان و تبريز را به دشت مرند ارتباط مي دهد.

در اين مسير، جاده از زمينهايي عبور مي کند که ارتفاع زياد، گسترش نهشته هاي سطحي كواترنر، دامنه هاي ناپايدار و فعاليت فرايندهاي ژئومورفولوژيکي متعدد از ويژگيهاي آن است. علاوه بر اين، وقوع سيلابها و روانه هاي خرده سنگي، حرکات توده اي، وجود گسلهاي فعال، فرسايش قهقرايي و عملکرد نادرست انسان در بهره برداري از امکانات منطقه، اجراي طرحهاي عمراني از قبيل راه سازي را با مشکلاتي مواجه ساخته است.

شناسايي دقيق مسير و ارزيابي ژئومورفولوژيکي، اهداف اين تحقيق را شامل مي شوند.اين تحقيق اهميت توجه به فرايندهاي ژئومورفولوژيکي را در مهندسي راه سازي و همچنين برنامه ريزي هاي آمايش سرزمين در مناطق مشابه، تبيين مي کند و بر توانايي و نقش داده هاي ژئومورفولوژيکي در طراحي راه هاي ارتباطي تاکيد دارد.

نکته قابل توجه در طول مسیر آن است که روی مسیرهای اصلی جریان رودخانه‌ها و در محل تقاطع آنها با جاده، پلهای بزرگی احداث شده است ولی متأسفانه، در امتداد برخی از آبراهه‌های دارای جریان اتفاقی و روانه‌های خرده‌سنگی چنین مسأله‌ای نادیده گرفته شده است. اولاً، حدود 9 مورد از آب راهه‌های طول مسیر فاقد پل آب‌رو می‌باشند.

دوم، اینکه بسیاری از آب‌رو‌های ایجاد شده (به عرض دو متر) در مناطق مستعد روانه‌های خرده‌سنگی، برای گذر چنین جریانهایی کوچک می باشند و براحتی به هنگام وقوع سیلاب و روانه خرده‌سنگی بسته می‌شوند. در حال حاضر نیز دهانة بسیاری از این پلها به‌وسیلة آبرفت و خار و خاشاک پرشده‌اند و نیاز به لایروبی دارند.

در نهایت می‌توان گفت روانه‌های خرده‌سنگی، بویژه در یال شمالی گردنه، زیرکنی جاده به‌وسیلة جریانها و بسته شدن آب‌روها در طول مسیر، مهمترین خطرهای تهدیدکنندة جاده می باشند که به دنبال رگبارهای شدید می‌تواند اتفاق بیفتد.