جراحی فول آندوسکوپی دیسک کمری

[eɴιɢмαтιc]

مقدمه
امروزه اعمال جراحی با روشهای کم تهاجمی در زمینه های ارتوپدی ، جراحی عمومی ، زنان بصورت وسیع مورد استفاده قرار می گیرند. آرتروسکوپی شانه – زانو – لاپاراسکوپی نمونه های این اعمال هستند. در رشته جراحی اعصاب نیز اعمال جراحی دیسک بصورت minimal invasive بصورت گسترده در حال انجام و نتایج رضایت بخشی داشته است.

انسیزیون کوچک و کاهش عوارضی مانند خونریزی ، چسبندگی ، عفونت و بازگشت سریعتر بیماران به فعالیت روزمره در مقایسه با اعمال جراحی باز از نتایج این اعمال است.


روش
از سال 1387 تا سال 1391 تعداد 120 بیمار مبتلا به دیسک کمری به دو روش ترانس فورامینال و اینتر لامینار تحت عمل جراحی قرار گرفتندو از تعداد فوق 42 بیمار به روش ترانس فورامینال و 78 مورد به روش اینتر لامینار عمل شدند. بیهوشی در موارد ترانس فورامینال بصورت موضعی و تزریق آرام بخش و در اینتر لامینار بصورت بیهوشی عمومی بوده است.

بیمارانی انتخاب شدند که عمدتا دیسک منفرد داشته یا دیسک غالب آنها یکی بوده بدون تنگی کانال نخاعی – آرتروز پیشرفته یا لغزیدگی مهره های کمری. روش جراحی دیسک بین مهره ای پنجم کمر و اول کمر بصورت اینتر لامینار و در سطوح بالاتر بصورت ترانس فورامینال یا اینتر لامینار بوده است. از تعداد بیماران فوق 75 مورد مرد و 45 مورد زن بوده اند.

متوسط سن بیماران 40 سال و متوسط زمان جراحی 5/1 ساعت بوده است. بیماران حداکثر 24 ساعت بستری ولی اکثرا در انتهای همان روز ترخیص شده اند. پیگیری بیماران ماهانه تا 3 ماه و سپس هر 6 ماه انجام شده است.


نتایج
از بیماران فوق 8 مورد عود دیسک وجود داشته که عمدتا مربوط به دیسک مهره پنجم کمر و اول لگن بوده و در درجات بعدی دیسکهای بین مهره سوم و چهارم و چهارم و پنجم بوده است. در طی 35 بیمار اول 4 مورد و در طی 85 مورد بعدی نیز 4 مورد عود وجود داشته است. یک مورد صدمه به عصب مثانه که یکطرفه بوده و بیمار در ادرار کردن مشکل داشت ایجاد شد که چون یکطرفه و نسبی بود در طی 6 ماه علایم کاهش پیدا کرد.

نتایج بر اساسScore VasوScore Oswestry disabilityبررسی گردید. Score Vasدر اندامهای تحتانی از 4/8 به 1/2 و در ناحیه کمری از 7 به 5/2 کاهش پیدا کرد. نتایج بر اساس Score Oswestry disability(ODI) از 66% به 26% کاهش پیدا کرد.


بحث
آندوسکوپی دیسک کمری در مواردی که بیمار خوب انتخاب گردد جواب بسیار مناسبی خواهد داشت. انسزیون حدود 5 تا 10 میلی متر – عدم دستکاری استخوانی – استفاده از رادیو فرکوئنسی برای جمع شدن دیسک سالم و ترمیم آنولوس و کاهش چشمگیر عوارضی چون خونریزی ، چسبندگی ، دردهای ناحیه کمری و برگشت سریع به کار روزمره از مزایای این روش است.

به علت Learning curveآهسته این روش نیاز به زمان کافی برای بدست آوردن تجربه لازم دارد. علت موارد عود بیشتر بخاطر عدم تجربه کافی جراحی با این تکنیک در شروع این شیوه جراحی و از طرفی پارگی وسیع آنولوس که باعث خارج شدن مجدد نوکلئوس از قسمت پاره شده می شود بوده است. Dysesthesiaدر اندام تحتانی بیشتر به علت دستکاری ریشه های عصبی حین آندوسکوپی بوده که به تدریج برطرف می شود.