توافقنامه‌ای که ایران امضا نخواهد کرد

[✘PETER✘]

ایران توافقنامه ای را امضا نمی‌کند که سرنوشت لغو تحریمها در آن نامعلوم و یا وابسته به شخص اوباما باشد و یا این که جدول زمانی تعهدات طرفین برای برداشتن گام های اجرایی نیز متوازن نباشد.
به گزارش جهان به نقل از الف، برخی نشانه ها وجود دارد که موجب می شود عده ای با خوش بینی سخن از به نتیجه رسیدن مذاکرات نمایند. در این باره می توان به مواردی همچون نیاز اوباما برای ثبت یک موفقیت بزرگ در پرونده سیاست خارجی خود، هراس غرب از بازگشت ایران به غنی سازی ۲۰ درصدی و نقش ایران در منطقه برای کاهش افراطی گری ها اشاره کرد. از سوی دیگر یک نکته مشخص است و آن اینکه ایران توافقنامه ای را امضا نمی کند که سرنوشت لغو تحریمها در آن نامعلوم و یا وابسته به شخص اوباما باشد و یا این که جدول زمانی تعهدات طرفین برای برداشتن گام های اجرایی نیز متوازن نباشد.

سفر وزیر خارجه عمان به تهران و سفر روز یکشنبه ۲۵ آبان "فرانک والتر اشتاین مایر" وزیر خارجه آلمان به عنوان یکی از اصلی ترین حامیان توافق هسته ای با ایران، به تل آویو موجب شده تا در آستانه آخرین دور از مذاکرات ایران و گروه ۱+۵، روزهای باقی مانده تا تاریخ ۲۴ نوامبر با حساسیت بیشتری پیگیری شود.

سفر وزیر امور خارجه عمان به ایران از آن رو مهم است که این کشور عربی در سال های اخیر به عنوان یک میانجی مورد اطمینان میان ایران و غرب بویژه آمریکا شناخته شده و آخرین دور از مذاکرات جمهوری اسلامی و ۱+۵ برای رسیدن به توافق هسته ای نیز در این کشور برگزار شد، از همین رو گمان می رود این مقام عمانی حاوی پیامی برای مقامات ایرانی باشد.

اشتاین مایر نیز به عنوان یک دیپلمات واقع گرا در روزهای اخیر بارها از تبعات منفی عدم توافق با ایران سخن گفته و یکی از محورهای مورد مذاکره وی با مقامات رژیم صهیونیستی در تل آویو آخرین وضعیت پرونده هسته ای ایران و مذاکرات مربوط به آن بود.

سفر اشتاین مایر به سرزمین های اشغالی در حالی انجام شد که رسانه های غربی از رایزنی گسترده سفرای سه کشور اروپایی حاضر در گروه ۱+۵ (فرانسه، انگلیس و آلمان) با نمایندگان کنگره آمریکا در واشنگتن در خصوص تبعات منفی عدم توافق با ایران خبر می دهند. علاوه بر آن ۲۰ شخصیت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی فرانسه موسم به "کلوپ ۲۰" نیز با ارسال نامه ای به "فرانسوا اولاند" رئیس جمهور فرانسه، خواستار انعطاف پاریس در مذاکرات هسته ای با ایران در فرصت باقی مانده تا تاریخ ۲۴ نوامبر شده اند.

مجموع این تحولات موجب شده آخرین دور از مذاکرات ایران و ۱+۵ که از روز سه شنبه ۲۷ آبان با ناهار کاری "محمد جواد ظریف" وزیر امور خارجه ایران، و "کاترین اشتون" مسئول سابق سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در وین آغاز می شود با حساسیت بیشتری دنبال شود.

این وضعیت در حالی است که مذاکرات سه جانبه هفته گذشته ایران، آمریکا و نماینده اتحادیه اروپا، و پس از آن گفتگوهای جمهوری اسلامی با کشورهای ۱+۵ در مسقط پایتخت عمان بدون آنکه خبر چندانی از جزئیات آن منتشر شود پایان یافت و جهانیان باید برای اطلاع از سرنوشت یکی از پرکشمکش ترین پرونده های یک دهه اخیر دست کم یک هفته دیگر صبر کنند.

پس از پایان مذاکرات مسقط اعلام شد که دور دهم مذاکرات ایران و ۱+۵ برای رسیدن به توافق جامع هسته ای در تاریخ ۲۷ آبان ماه در وین برگزار می شود. این مذاکرات در حالی به پایان رسید که رسانه هایی همچون خبرگزاری فرانسه و شبکه فرانس ۲۴ از تلاش دیپلمات ها برای نجات این مذاکرات خبر می دهند.

در این میان اما در آستانه چند روز مانده به مذاکرات مسقط دو خبر موجب شد تا اخبار مثبتی که تا آن زمان در مورد پرونده هسته ای ایران منتشر شده بودند قدری در حاشیه قرار بگیرند این اخبار عبارت بودند از یکی پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات میان دوره ای کنگره و تسلط آنها بر سنا و مجلس نمایندگان و دیگری اظهارات اوباما در مورد اینکه ممکن است تا تاریخ ۲۴ نوامبر (مهلت تعیین شده برای رسیدن به توافق جامع هسته ای بر اساس برنامه اقدام مشترک) نتوان به توافق جامع رسید.

همانطور که اشاره شد از مذاکرات مسقط خبر چندانی به بیرون درز نکرد و در این میان "سرگئی ریابکوف" معاون وزیر امور خارجه روسیه و مذاکره کننده ارشد این کشور در گروه ۱+۵، روز سه شنبه ۲۰ آبان با خوشبینی در مورد رسیدن به توافق جامع هسته ای تا تاریخ ۲۴ نوامبر صحبت کرد و روز ۲۴ آبان نیز اعلام کرد که اگر تهران و واشنگتن بخواهند می توان تا تاریخ تعیین شده به توافق جامع رسید.

پیش از اظهارات ریابکوف نیز روزنامه کامرسانت به نقل از یک دیپلمات روس اعلام کرده بود که ایران و ۱+۵ در مورد همه موارد توافق کرده اند به غیر از موضوع نحوه لغو تحریم های ایران. ایران خواستار لغو تمامی تحریم های موجود به صورت یکجا بوده اما غرب معتقد است که این تحریم ها باید بصورت گام به گام لغو شوند.

این وضعیت و بی خبری از آنچه در مذاکرات سه روزه مسقط میان ایران و کشورهای ۱+۵ مطرح شده موجب گردیده تا روند پرونده هسته ای ایران برای افرادی که آن را دنبال می کنند (البته مذاکره کنندگان و مقامات ارشد هفت کشور ایران، آمریکا، روسیه، انگلیس، فرانسه، چین و آلمان شامل این افراد نمی شوند) در نوعی کما به سر ببرند.

علت انتخاب واژه کما از آن روست که تا زمان انجام مذاکرات ۲۷ آبان و پایان آن کسی از نتیجه روندی که از یک سال قبل برای به سرانجام رساندن موضوع هسته ای ایران آغاز شده آگاهی نخواهد داشت.

اما در این میان برخی نشانه ها وجود دارد که موجب می شود عده ای با خوش بینی سخن از به نتیجه رسیدن مذاکرات نمایند. در این باره می توان به مواردی همچون نیاز شدید اوباما برای ثبت یک موفقیت بزرگ در پرونده سیاست خارجی، هراس غرب از بازگشت ایران به غنی سازی ۲۰ درصدی، وجود شرکت های بزرگ بین المللی که برای ورد به ایران لحظه شماری می کنند و علاوه بر آن نیاز شدید آمریکا به ایران برای حداقل کاهش افراطی گری ها در منطقه اشاره کرد. از سوی دیگر یک نکته مشخص است و آن اینکه ایران نباید توافقنامه ای را امضا کند که سرنوشت لغو تحریمها در آن نامعلوم و زمان آن هم نامشخص یا اینکه وابسته به اوباما باشد و این که جدول زمانی تعهدات طرفین برای برداشتن گام های اجرایی نیز باید متوازن باشد.