آثار وضعی گناه چیست؟

[bOoOoOy]

یکی از قوانین عامّ عالم طبیعت قانون علّت و معلول یا اثر و مؤثر و یا به عبارت دیگر قانون کُنش و واکُنش است. و این قانون به معنای این است که هر پدیده ای در عالم علّتی دارد و امکان ندارد چیزی بدون علّت و بدون مأثر آفریده شده باشد و تمام اتّفاقاتی که در جهان افتاده و می افتد از قانون فوق مستثنی نیست و آثار معاصی و توبه هم در حیطه این قانون طبیعی قرار می گیرد. یعنی توبه و معصیت هم باید آثار و تبعاتی داشته باشد و این آثار گاهی در دنیا ظاهر می شود و گاهی در آخرت.



معنای لغوی و اصطلاحی گناه و معصیت
گناه در لغت به معنای خطا، جرم، غلط، جفا و ظلم آمده است. ۱ و معصیت به معنای گناه کردن و نافرمانی آمده است.۲



آثار گناه و معصیت
گناه و معصیت اثرات زیانباری بر روح و روان و زندگی دنیوی و اخروی انسان دارد که به نمونه هایی از آن اشاره می شود:

۱) تباهی دل

گناه، دل را ویران می کند، دلی که حرم و خانه خداست؛ دلی که تنها مجرای ارتباط مستقیم با حضرت حق است؛ دلی که کانون معنویت و پایگاه رشد و تقویت ایمان انسان است .

گناه آن را نابود و قوای معنوی را تضعیف و ریشه های درخت ایمان را می سوزاند.

امام باقر ـ علیه السّلام ـ می فرمایند: «هیچ بنده مؤمنی نیست مگر این که در قلبش نقطه سفیدی است. پس هر گاه گناهی را مرتکب شود، نقطه سیاهی در قلبش نمودار می گردد و باعث تباهی دل می شود»۳

۲) زایل کننده ایمان

گناه اعمال انسان را نابود می کند و عاقبت او را گرفتار قهر آتش می سازد. ملا احمد نراقی می فرماید: «معاصی و گناهان منجر به سلب ایمان و سوء خاتمه و آن نیز سبب خلود در آتش می گردد. نسبت معاصی و گناهان به ایمان، مثل نسبت غذاهای مسموم و مضر و یا طعام های زهر آلود است به بدن انسان... آثار معاصی اندک اندک در نفس بر روی هم می نشیند، تا مزاج نفس را فاسد گردانند و اهل ایمان را زایل سازند و روح را به هلاکت اندازند».۴

امام باقر ـ علیه السّلام ـ می فرمایند: « هیچ بنده مؤمنی نیست مگر این که در قلبش نقطه سفیدی است. پس هر گاه گناهی را مرتکب شود، نقطه سیاهی در قلبش نمودار می گردد و باعث تباهی دل می شود»

۳) محرومیت شدن از رزق و روزی

یکی از مضرات گناه و آثار آن، حبس کردن و محروم کردن انسان از روزی خداوند است. گناهان در زندگی ما انسانها اثرات منفی زیادی به جای می گذارد. بسیارند کسانی که برای زیاد کردن روزی و به دست آوردن پول و ثروت به گناه آلوده می شوند و یا کسب و کارشان را آمیخته به گناه و حرام می کنند و در آخر الامر به فقر مبتلا می شوند.

امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: « انّ الرجل لیذنب الذنب فیدرأ عنه الرزق؛ همانا به درستی که انسان گناهی را که مرتکب می شود با آن گناه رزق و روزی از او دفع می گردد».۵

۴) محروم شدن از نماز شب

یکی دیگر از آثار گناه و زیان های آن، محروم شدن از نماز شب است. نماز شب با آن همه فضیلتش، از کف می رود. گناهان مانع انجام این عبادت می شوند.

پیامبر گرامی اسلام ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند: «انّ العبد لیذنب الذنب فیمنع به من قیام اللیل؛ هر گاه بنده گناهی را مرتکب شود، به خاطر آن گناه از نماز شب محروم می شود.»۶

۵) سلب لذت عبادت

یکی از زیان های دیگر گناه، این است که از لذت مناجات با خداوند، انسان محروم می شود. محروم شدن از مناجات خداوند، تنها بلایی است که خداوند به واسطه گناهان دامنگیر انسان می کند. امام سجاد ـ علیه السّلام ـ در مناجاتش می فرماید: «اللهم احملنا فی سفن نجاتک و متعنا بلذیذ مناجاتک؛ خداوندا ما را در کشتیهای نجاتت حمل کن و از لذّت مناجاتت ما را بهره مند فرما».

امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرمایند: « انّ ادنی ما اصنع بالعبد اذا آثر شهوته علی طاعتی ان احرمه لذیذ مناجاتی؛ هر بنده ای که خواهش نفس خود را بر طاعت من اختیار نمود کمترین کاری که درباره او انجام دهم، این است که او را از لذّت مناجاتم محروم می سازم.»۷



نتیجه گیری
خلاصه این که باید مواظب بود و با انجام معصیت دنیا و آخرت خود را تباه و نابود نساخت و باعث هلاکت و ذلّت خود نگردید.