06-10-2014، 13:47
همه چیز در مورد آلزایمر بیماری فراموش شدگان
اگر دیدید اتو داخل یخچال است، کفشها روی اجاق گازند، غذا داخل کمد است و قاشق و چنگال داخل کیسه زباله قرار گرفته زیاد تعجب نکنید این کارها تنها نمونههایی از رفتارهای عادی و معمول یک بیمار مبتلا به آلزایمر است.
پوشیدن لباسهای زمستانی در گرمای تابستان، استفاده از چاقو و قیچی برای شانه زدن مو، گذاشتن کلید منزل داخل دستشویی، پاشیدن پودر لباسشویی روی غذا، گذاشتن ساعت مچی داخل قندان و هزاران کار غیر عادی دیگراز جمله رفتارهایی است که یک بیمار مبتلا به آلزایمر ممکن است انجام دهد.
اگر شما بعد از یک روز کاری سخت خستهاید و فقط دوست دارید در آرامش مطلق استراحت کنید ممکن است نتوانید زیرا شاید بیمار بخواهد موسیقی گوش کند. آنها معمولا به علت علاقه زیادی که به موسیقی دارند معمولا آهنگهای شاد و ضربی را ترجیح میدهند...
تعجب نکنید، زیاد هم عصبانی نشوید قدری خود را آرام کنید چارهای نیست جز کنار آمدن و صبر کردن. به هر حال او عزیزی است که باید با تمام کارها و رفتارهای نابجایش او را پذیرفت و دوستش داشت.
اگر هم با مشاهده این کارها آشفته و مضطرب میشوید، کمی مکث کنید روی کارهای عجیبی که بیمار انجام داده میبینید که بعضی از آنها خیلی خندهدار است اشکالی ندارد برای کاهش استرس ناشی از احساس مسئولیت و پرستاری از بیمار، کمی هم بخندید!
در مبتلایان به آلزایمر قدرت تصمیمگیری کاهش مییابد، کارهای ساده که یک فرد طی سالها انجام میداده بتدریج و یا به کلی فراموش میشود. در ابتدا خاطرات نزدیک و بعد خاطرات گذشته محو میشود و شخص طی صحبت کردن دچار سردرگمی میشود.
برای بسیاری از ما پیش میآید که اسامی دوستان، همکاران و نزدیکان خود را فراموش کنیم، اشیاء را در جاههای نامربوط قرار دهیم، کلمه مناسب برای تکمیل جمله خود نیابیم و یا اینکه دچار خستگی از کار و روابط اجتماعی شویم، اتفاق عجیبی نیست بطور مقطعی ایجاد شده و بعد از مدت کوتاهی هم خود به خود رفع میشود.
اما همین حالات در بیمار مبتلا به آلزایمر و یا فردی که در آستانه ابتلا به این بیماری است به شدت دیده میشود در اینجا ده علامت هشدار گونه وجود دارد که با مشاهده آنها باید به یک پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کرد.
این ده علامت شامل اختلال حافظه، مشکلات در انجام کارهای عادی، ضعف بیان، گم کردن زمان و مکان، ضعف یا کاهش قضاوت، مشکلات در تفکر ذهنی، جابه جا گذاشتن اجسام، تغییرات در حالات و رفتار، تغییرات در شخصیت و و از دست دادن انگیزه است.
در آلزایمر تغییرات ایجاد شده در مغز باعث تغییرات در رفتار شخص نسبت به محیط میشود و واکنشهایی همچون ترک منزل، تکرار کارها و کلمات، پنهان کردن اموال شخصی، رفتار خشن، پرخاشگری، بیقراری و یا رفتارهای ناشایست جنسی در فرد ایجاد میکند.
● وجود ۳۰۰هزار بیمار مبتلا به آلزایمر در ایران
صد سال از کشف بیماری آلزایمر میگذرد که از زمان کشف این بیماری تا کنون با شتاب نگرانکننده ای در حال افزایش است، بنا بر گزارش نشریه پزشکی لانست انگلستان، هر هفت ثانیه یک نفر در دنیا به آلزایمر مبتلا میشود.
هم اکنون در ایران تعداد مبتلایان به آلزایمر بین ۲۵۰تا ۳۰۰هزار نفر برآورد میشود.
"معصومه صالحی" رئیس انجمن آلزایمر ایران در این خصوص به خبرنگار علمی ایرنا گفت در سال ۷۵حدود ۱۸۲هزار نفر در کشور مبتلا به آلزایمر بودهاند که این تعداد در حال حاضر به مرز حدود ۳۰۰هزار نفر افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه هر هفت ثانیه یک نفر در دنیا مبتلا به آلزایمر میشود گفت متاسفانه ۷۰درصد شیوع این بیماری مربوط به کشورهای در حال توسعه و جهان سومی است.
به گفته رئیس انجمن آلزایمر ایران معمولا زنان بیشتر از مردان به آلزایمر مبتلا میشوند و بطور متوسط زنان پنج تا شش درصد بیش از مردان در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
▪ صالحی میگوید آلزایمر بیماری است که در اثر افزایش سن ایجاد میشود معمولا ۶تا ۱۰درصد افراد بالای ۶۵سال و حدود ۵۰درصد افراد بالای ۸۵ سال به این اختلال ذهنی مبتلا میشوند.
تخمین زده میشود که در حال حاضر ۲۴/۳میلیون نفر در جهان مبتلا به آلزایمر هستند و هر سال ۴/۶میلیون نفر به این تعداد اضافه میشود بطوریکه پیش بینی میشود تا سال ۲۰۴۰این رقم به ۸۱/۱میلیون نفر خواهد رسید.
پیش بینی میشود روند این افزایش در کشورهای در حال توسعه سه تا چهار برابر بیش از کشورهای توسعه یافته خواهد بود.
هم اکنون در منطقه چین و همسایگان تعداد افراد مبتلا به آلزایمر به شش میلیون نفر میرسد که بیش از تعداد مبتلایان در اروپا که ۴/۸میلیون یا آمریکای شمالی ۳/۴میلیون نفر است.
پیش بینی شده است که تا سال ۲۰۴۰شمار افراد مبتلا به آلزایمر در کشور چین به تنهایی به اندازه تمام کشورهای توسعه یافته خواهد بود.
● تعریف علمی آلزایمر
منشاء این بیماری هنوز ناشناخته باقی مانده و درمان ریشهکنکننده آن هم فعلا در دسترس نیست اما درمانهای موجود قادرند روی مسیر بیماری اثر کند و کنترلکننده داشته باشند.
دکتر "مریم نوروزیان" متخصص مغز و اعصاب و عضو کمیته علمی انجمن آلزایمر ایران میگوید آلزایمر یک بیماری تحلیل برنده و پیش رونده قوای عقلانی سیستم عصبی انسان است.
عضو کمیته علمی انجمن آلزایمر ایران افزود دانشمندان علت دقیق این بیماری را نمیدانند طی این بیماری تغییرات متعددی در مغز بیمار رخ میدهد که باعث کوچک شدن مغز،از بین رفتن سلولهای مغزی میشود و به جای آن لکههای مختلف با اشکال خاصی به نام پلاکهای پیری مینشیند.
علامت دیگر بیماری وجود کلافههای ظریف مارپیچی شکل در سلولهای مغزی است که در نهایت سلولهای سالم را از بین میبرد.
دکتر نوروزیان میگوید علایم و نشانههای این بیماری متفاوت است ولی در کل مهمترین علایم آن اختلال حافظه پیش رونده است و بیشتر افراد بالای ۶۵ سال را تحت تاثیر قرار میدهد البته افرادی هستند که در سنین ۴۰یا ۵۰ سالگی هم گرفتار آلزایمر شدهاند.
این متخصص مغز و اعصاب میگوید تجویز برخی داروها میتواند در کند کردن پیشرفت بیماری و کنترل مسایل جانبی موثر باشد به عنوان مثال تجویز آرام بخشها و ضد افسردگیها برای این بیماران میتواند به کاهش اضطراب و کنترل عصبانیت و یا بهبود بخشیدن به خلق، حالات و روحیه بیمار کمک کند.
● تاثیر آلزایمر براحساسات و تواناییهای جسمی
بیمار کنترل بر احساسات و حالات خود را از دست میدهد با پیشرفت بیماری شخص دیگر دوستان و محلههای آشنا را نمیشناسد.تغییرات ایجاد شده در مغز باعث تغییرات در رفتار شخص نسبت به محیط خود میشود.
این بیماری میتواند بر وضعیت جسمی فرد اثر بگذارد.پیشرفت بیماری به تدریج باعث ضعف قوای جسمانی میشود این تغییرات بر روند کارهای روزانه شخص مانند غذا خوردن، حمام کردن و لباس پوشیدن اثر میگذارد و شخص به تنهایی قادر به انجام آنها نخواهد بود.
هر چند این بیماری باعث تغییراتی در بیمار میشود ولی بیمار هنوز میتواند قدردانی خود را ابراز کند و احساساتی چون خوشحالی، خشم، ترس، عشق یا غم را نشان دهد.
فرد مبتلا به آلزایمر در تفکر ذهنی دچار مشکل میشود ارقام را کاملا فراموش میکند و نمیداند با آنها چکار کند. خیلیها جشن تولد را برگزار نمیکنند ولی فرد مبتلا شاید دیگر نداند که جشن تولد چه معنایی دارد.
● مراقبت از بیمار مبتلا به آلزایمر
نگهداری از بیماران مبتلا بهآلزایمر برای خانواده آنها کار مشکلی است و میتوان گفت خانوادههای بیماران مبتلا به آلزایمر قربانیان پنهان این بیماری به شمار میروند.
مراقبت کردن از یک فرد مبتلا به آلزایمر میتواند بسیار طاقت فرسا باشد احتیاج به وقت و نیروی بسیاردارد مراقبت از یک عزیز میتواند بسیار دشوار باشد که برای تداوم در این امر بایستی در درجه اول از خود، مراقبت کرد.
باید علایم فشارهای عصبی بر خود و بیمار را تقلیل داد و ضربههایی که در این مسیر بر جسم و عواطف مراقبتکننده وارد میشود را کاهش داد.
"نسرین اکبریفر" عضو انجمن آلزایمر ایران که وظیفهاش مراقبت از بیماران مبتلا به آلزایمر است میگوید یک مراقبتکننده باید اول از خود مواظبت کند چونکه او مهمترین شخص در زندگی بیمار مبتلا به آلزایمر است.
همه میتوانند غمگین و یا بداخلاق باشند ولی حالات فرد مبتلا به آلزایمر میتواند سریعا تغییر کند و بیهیچ توجیه و دلیلی آرامش به اشک و خشم تبدیل شود.
وی میگوید در بیشتر موارد شروع بیماری آلزایمر با سوء ظن و بدگمانی نسبت به اطرافیان شروع میشود به اینصورت که نسبتهای ناروایی (همچون برداشتن وسایل شخصی او که ممکن است اصلا وجود خارجی هم ندارد) را به نزدیکان خود میدهند.
وی افزود به همین خاطر کسی که وظیفهاش مراقبت و نگهداری این بیماران را به عهده دارد باید بسیار صبور و با حوصله باشد.
وی میگوید شخصیت افراد با سن قابل تغییر است ولی شخصیت فرد مبتلا به بیماری آلزایمر میتواند دچار دگرگونی شود ممکن است کاملا سردرگم بدبین و یا منزوی شود این تغییرات شامل بیتفاوتی، ترس و یا رفتارهای نامناسب است.
اکبریفر افزود خشم، دوری از جمع، اضطراب، افسردگی، خستگی مفرط، بیخوابی عکسالعملهای احساسی، عدم تمرکز و مشکلات سلامتی ده علامت فشار روحی بر روی فرد مراقبتکننده از بیمار مبتلا به آلزایمر است.
پیدا کردن راهکارهایی برای احساس بهبودی، نگرش واقع بینانه نسبت به بیماری و نسبت به خود نکات مهمی هستند که یک فرد مراقبتکننده از بیمار مبتلا به آلزایمر باید به آن توجه داشته باشد.
بیماری آلزایمر درسال ۱۹۰۶میلادی توسط دکتر "آلویس آلزایمر" روانپزشک آلمانی کشف شد وی این بیماری را در یک خانم ۵۱ساله که با علایم فراموشی در بیمارستان فرانکفورت بستری شده بود تشخیص داد.
اگر دیدید اتو داخل یخچال است، کفشها روی اجاق گازند، غذا داخل کمد است و قاشق و چنگال داخل کیسه زباله قرار گرفته زیاد تعجب نکنید این کارها تنها نمونههایی از رفتارهای عادی و معمول یک بیمار مبتلا به آلزایمر است.
پوشیدن لباسهای زمستانی در گرمای تابستان، استفاده از چاقو و قیچی برای شانه زدن مو، گذاشتن کلید منزل داخل دستشویی، پاشیدن پودر لباسشویی روی غذا، گذاشتن ساعت مچی داخل قندان و هزاران کار غیر عادی دیگراز جمله رفتارهایی است که یک بیمار مبتلا به آلزایمر ممکن است انجام دهد.
اگر شما بعد از یک روز کاری سخت خستهاید و فقط دوست دارید در آرامش مطلق استراحت کنید ممکن است نتوانید زیرا شاید بیمار بخواهد موسیقی گوش کند. آنها معمولا به علت علاقه زیادی که به موسیقی دارند معمولا آهنگهای شاد و ضربی را ترجیح میدهند...
تعجب نکنید، زیاد هم عصبانی نشوید قدری خود را آرام کنید چارهای نیست جز کنار آمدن و صبر کردن. به هر حال او عزیزی است که باید با تمام کارها و رفتارهای نابجایش او را پذیرفت و دوستش داشت.
اگر هم با مشاهده این کارها آشفته و مضطرب میشوید، کمی مکث کنید روی کارهای عجیبی که بیمار انجام داده میبینید که بعضی از آنها خیلی خندهدار است اشکالی ندارد برای کاهش استرس ناشی از احساس مسئولیت و پرستاری از بیمار، کمی هم بخندید!
در مبتلایان به آلزایمر قدرت تصمیمگیری کاهش مییابد، کارهای ساده که یک فرد طی سالها انجام میداده بتدریج و یا به کلی فراموش میشود. در ابتدا خاطرات نزدیک و بعد خاطرات گذشته محو میشود و شخص طی صحبت کردن دچار سردرگمی میشود.
برای بسیاری از ما پیش میآید که اسامی دوستان، همکاران و نزدیکان خود را فراموش کنیم، اشیاء را در جاههای نامربوط قرار دهیم، کلمه مناسب برای تکمیل جمله خود نیابیم و یا اینکه دچار خستگی از کار و روابط اجتماعی شویم، اتفاق عجیبی نیست بطور مقطعی ایجاد شده و بعد از مدت کوتاهی هم خود به خود رفع میشود.
اما همین حالات در بیمار مبتلا به آلزایمر و یا فردی که در آستانه ابتلا به این بیماری است به شدت دیده میشود در اینجا ده علامت هشدار گونه وجود دارد که با مشاهده آنها باید به یک پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کرد.
این ده علامت شامل اختلال حافظه، مشکلات در انجام کارهای عادی، ضعف بیان، گم کردن زمان و مکان، ضعف یا کاهش قضاوت، مشکلات در تفکر ذهنی، جابه جا گذاشتن اجسام، تغییرات در حالات و رفتار، تغییرات در شخصیت و و از دست دادن انگیزه است.
در آلزایمر تغییرات ایجاد شده در مغز باعث تغییرات در رفتار شخص نسبت به محیط میشود و واکنشهایی همچون ترک منزل، تکرار کارها و کلمات، پنهان کردن اموال شخصی، رفتار خشن، پرخاشگری، بیقراری و یا رفتارهای ناشایست جنسی در فرد ایجاد میکند.
● وجود ۳۰۰هزار بیمار مبتلا به آلزایمر در ایران
صد سال از کشف بیماری آلزایمر میگذرد که از زمان کشف این بیماری تا کنون با شتاب نگرانکننده ای در حال افزایش است، بنا بر گزارش نشریه پزشکی لانست انگلستان، هر هفت ثانیه یک نفر در دنیا به آلزایمر مبتلا میشود.
هم اکنون در ایران تعداد مبتلایان به آلزایمر بین ۲۵۰تا ۳۰۰هزار نفر برآورد میشود.
"معصومه صالحی" رئیس انجمن آلزایمر ایران در این خصوص به خبرنگار علمی ایرنا گفت در سال ۷۵حدود ۱۸۲هزار نفر در کشور مبتلا به آلزایمر بودهاند که این تعداد در حال حاضر به مرز حدود ۳۰۰هزار نفر افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه هر هفت ثانیه یک نفر در دنیا مبتلا به آلزایمر میشود گفت متاسفانه ۷۰درصد شیوع این بیماری مربوط به کشورهای در حال توسعه و جهان سومی است.
به گفته رئیس انجمن آلزایمر ایران معمولا زنان بیشتر از مردان به آلزایمر مبتلا میشوند و بطور متوسط زنان پنج تا شش درصد بیش از مردان در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
▪ صالحی میگوید آلزایمر بیماری است که در اثر افزایش سن ایجاد میشود معمولا ۶تا ۱۰درصد افراد بالای ۶۵سال و حدود ۵۰درصد افراد بالای ۸۵ سال به این اختلال ذهنی مبتلا میشوند.
تخمین زده میشود که در حال حاضر ۲۴/۳میلیون نفر در جهان مبتلا به آلزایمر هستند و هر سال ۴/۶میلیون نفر به این تعداد اضافه میشود بطوریکه پیش بینی میشود تا سال ۲۰۴۰این رقم به ۸۱/۱میلیون نفر خواهد رسید.
پیش بینی میشود روند این افزایش در کشورهای در حال توسعه سه تا چهار برابر بیش از کشورهای توسعه یافته خواهد بود.
هم اکنون در منطقه چین و همسایگان تعداد افراد مبتلا به آلزایمر به شش میلیون نفر میرسد که بیش از تعداد مبتلایان در اروپا که ۴/۸میلیون یا آمریکای شمالی ۳/۴میلیون نفر است.
پیش بینی شده است که تا سال ۲۰۴۰شمار افراد مبتلا به آلزایمر در کشور چین به تنهایی به اندازه تمام کشورهای توسعه یافته خواهد بود.
● تعریف علمی آلزایمر
منشاء این بیماری هنوز ناشناخته باقی مانده و درمان ریشهکنکننده آن هم فعلا در دسترس نیست اما درمانهای موجود قادرند روی مسیر بیماری اثر کند و کنترلکننده داشته باشند.
دکتر "مریم نوروزیان" متخصص مغز و اعصاب و عضو کمیته علمی انجمن آلزایمر ایران میگوید آلزایمر یک بیماری تحلیل برنده و پیش رونده قوای عقلانی سیستم عصبی انسان است.
عضو کمیته علمی انجمن آلزایمر ایران افزود دانشمندان علت دقیق این بیماری را نمیدانند طی این بیماری تغییرات متعددی در مغز بیمار رخ میدهد که باعث کوچک شدن مغز،از بین رفتن سلولهای مغزی میشود و به جای آن لکههای مختلف با اشکال خاصی به نام پلاکهای پیری مینشیند.
علامت دیگر بیماری وجود کلافههای ظریف مارپیچی شکل در سلولهای مغزی است که در نهایت سلولهای سالم را از بین میبرد.
دکتر نوروزیان میگوید علایم و نشانههای این بیماری متفاوت است ولی در کل مهمترین علایم آن اختلال حافظه پیش رونده است و بیشتر افراد بالای ۶۵ سال را تحت تاثیر قرار میدهد البته افرادی هستند که در سنین ۴۰یا ۵۰ سالگی هم گرفتار آلزایمر شدهاند.
این متخصص مغز و اعصاب میگوید تجویز برخی داروها میتواند در کند کردن پیشرفت بیماری و کنترل مسایل جانبی موثر باشد به عنوان مثال تجویز آرام بخشها و ضد افسردگیها برای این بیماران میتواند به کاهش اضطراب و کنترل عصبانیت و یا بهبود بخشیدن به خلق، حالات و روحیه بیمار کمک کند.
● تاثیر آلزایمر براحساسات و تواناییهای جسمی
بیمار کنترل بر احساسات و حالات خود را از دست میدهد با پیشرفت بیماری شخص دیگر دوستان و محلههای آشنا را نمیشناسد.تغییرات ایجاد شده در مغز باعث تغییرات در رفتار شخص نسبت به محیط خود میشود.
این بیماری میتواند بر وضعیت جسمی فرد اثر بگذارد.پیشرفت بیماری به تدریج باعث ضعف قوای جسمانی میشود این تغییرات بر روند کارهای روزانه شخص مانند غذا خوردن، حمام کردن و لباس پوشیدن اثر میگذارد و شخص به تنهایی قادر به انجام آنها نخواهد بود.
هر چند این بیماری باعث تغییراتی در بیمار میشود ولی بیمار هنوز میتواند قدردانی خود را ابراز کند و احساساتی چون خوشحالی، خشم، ترس، عشق یا غم را نشان دهد.
فرد مبتلا به آلزایمر در تفکر ذهنی دچار مشکل میشود ارقام را کاملا فراموش میکند و نمیداند با آنها چکار کند. خیلیها جشن تولد را برگزار نمیکنند ولی فرد مبتلا شاید دیگر نداند که جشن تولد چه معنایی دارد.
● مراقبت از بیمار مبتلا به آلزایمر
نگهداری از بیماران مبتلا بهآلزایمر برای خانواده آنها کار مشکلی است و میتوان گفت خانوادههای بیماران مبتلا به آلزایمر قربانیان پنهان این بیماری به شمار میروند.
مراقبت کردن از یک فرد مبتلا به آلزایمر میتواند بسیار طاقت فرسا باشد احتیاج به وقت و نیروی بسیاردارد مراقبت از یک عزیز میتواند بسیار دشوار باشد که برای تداوم در این امر بایستی در درجه اول از خود، مراقبت کرد.
باید علایم فشارهای عصبی بر خود و بیمار را تقلیل داد و ضربههایی که در این مسیر بر جسم و عواطف مراقبتکننده وارد میشود را کاهش داد.
"نسرین اکبریفر" عضو انجمن آلزایمر ایران که وظیفهاش مراقبت از بیماران مبتلا به آلزایمر است میگوید یک مراقبتکننده باید اول از خود مواظبت کند چونکه او مهمترین شخص در زندگی بیمار مبتلا به آلزایمر است.
همه میتوانند غمگین و یا بداخلاق باشند ولی حالات فرد مبتلا به آلزایمر میتواند سریعا تغییر کند و بیهیچ توجیه و دلیلی آرامش به اشک و خشم تبدیل شود.
وی میگوید در بیشتر موارد شروع بیماری آلزایمر با سوء ظن و بدگمانی نسبت به اطرافیان شروع میشود به اینصورت که نسبتهای ناروایی (همچون برداشتن وسایل شخصی او که ممکن است اصلا وجود خارجی هم ندارد) را به نزدیکان خود میدهند.
وی افزود به همین خاطر کسی که وظیفهاش مراقبت و نگهداری این بیماران را به عهده دارد باید بسیار صبور و با حوصله باشد.
وی میگوید شخصیت افراد با سن قابل تغییر است ولی شخصیت فرد مبتلا به بیماری آلزایمر میتواند دچار دگرگونی شود ممکن است کاملا سردرگم بدبین و یا منزوی شود این تغییرات شامل بیتفاوتی، ترس و یا رفتارهای نامناسب است.
اکبریفر افزود خشم، دوری از جمع، اضطراب، افسردگی، خستگی مفرط، بیخوابی عکسالعملهای احساسی، عدم تمرکز و مشکلات سلامتی ده علامت فشار روحی بر روی فرد مراقبتکننده از بیمار مبتلا به آلزایمر است.
پیدا کردن راهکارهایی برای احساس بهبودی، نگرش واقع بینانه نسبت به بیماری و نسبت به خود نکات مهمی هستند که یک فرد مراقبتکننده از بیمار مبتلا به آلزایمر باید به آن توجه داشته باشد.
بیماری آلزایمر درسال ۱۹۰۶میلادی توسط دکتر "آلویس آلزایمر" روانپزشک آلمانی کشف شد وی این بیماری را در یک خانم ۵۱ساله که با علایم فراموشی در بیمارستان فرانکفورت بستری شده بود تشخیص داد.