شیعیان مصر باید بتوانند مراسم عاشورا برگزار کنند/ الازهر و حوزه وحدت کنند

[✘PETER✘]

، دکتر شیخ احمد محمود کریمه استاد برجسته فقه مقارن دانشگاه الازهر است که چندی پیش و به دعوت معاونت بین‌الملل حوزه‌های علمیه برای تدریس و سخنرانی درباره فقه مقارن اهل‌سنت به ایران سفر کرد.

وی از چهره‌های معروف رسانه‌ای در الازهر است که مواضعش مورد توجه جدی رسانه‌هاست و همین امر باعث شد پس از بازگشت به مصر مورد تحقیق مسئولان در الازهر واقع شده و تعلیق شده و از حضورش در «شورای عالی امور اسلامی» وزارت اوقاف مصر جلوگیری شد.

مصاحبه زیر در آخرین ساعات حضور او در ایران گرفته شده و در آن تلاش شده است که در کنار بررسی مشکلات نزدیکی الازهر و حوزه‌های علمیه نگاه یکی از اساتید برجسته این دانشگاه درباره تقریب مذاهب اسلامی و مسائل مربوط به این مسئله ارائه شود.

اوضاع اهل‌سنت در ایران مناسب است و فرصت‌های مناسبی در اختیار آنان است

* هدف از دیدار شما از ایران چه بوده آیا دیدار شما دیدار رسمی از سوی الازهر بوده یا نه؟

کریمه: نه؛ من دعوت‌نامه‌ای از سوی اداره کل حوزه‌های علمیه آقای زمانی و آقای حسن ایوب دریافت کردم که این دو در روابط بین‌المللی هستند؛ [این دعوت] برای این بود که سخنرانی‌هایی در بحث فقه مقارن اهل‌سنت برای طلاب حوزه‌های علمیه داشته باشم و از فعالیت‌های علمی در حوزه‌ها آگاه شوم و از آنها خواستم که از کردستان هم دیداری داشته باشم تا اینکه توازنی در دیدار بین برادران شیعه و اهل‌سنت در ایران باشد.

همچنین درخواستی برای دانشگاه الازهر (محل کارم) فرستادم که نسخه‌ای از دعوت حوزه علمیه با آن بود و برنامه دیدارم نیز در آن بود و به اینجا آمدم؛ لذا من رسما از سوی الازهر مکلف به حضور در ایران نشده‌ام و تنها یک پاسخ به دعوت ویژه‌ای بود که صورت گرفته بود و بر اساس این دعوت ویژه، برداشت‌ها، توصیه‌های و نظر خودم را برای روابط بیشتر با برادران ایرانی در عرصه‌های دینی، علمی و فرهنگی ارائه خواهم کرد.

* همانطور که گفتید به کردستان سفر کردید؛ وضعیت اهل‌سنت در ایران را چطور دیدید؟ آیا برخی انتقادات در رسانه‌های عربی درباره سوء تعامل با برادران اهل سنت ایران را صحیح یافتید؟

کریمه: نه؛ امور و اوضاع اهل‌سنت تا حد خوبی مستقر و ثبات لازم را داشت و فرصت‌های مناسبی در اختیار اهل سنت در ایران قرار داشت؛ همانطور که امام خمینی(ره) حوزه‌های اهل‌سنت را تایید کرده و برای آنها مثل حوزه‌های شیعی بودجه قرار داده است؛ در کردستان دیدم که اهل‌سنت مساجد و ائمه جماعات و مدارس و حوزه خودشان را دارند اما تنها آنها یک چیزی خواستند که ما همگان را به حق و صبر توصیه کنیم کما اینکه قرآن گفته است و گفتند که ما یک مسجد برای اهل سنت در تهران می‌خواهیم چرا که مساجد کوچک [اهل سنت] شایسته پایتخت بزرگی چون تهران نیست.

روابط الازهر و حوزه‌های علمیه در جایگاه مناسبی قرار ندارد

* روابط الازهر و حوزه‌های علمیه را چگونه می‌بینید؟

کریمه: در جایگاه مناسب و خوبی نیست و نیازمند روابط بیشتر و بیشتر هستیم؛ حداقل از باب تقریب و خدمت به فرهنگ اسلامی نیازمند چنین روابطی هستیم و باید حداقل درباره آنچه که بر آن توافق داریم و نگاه‌مان یکسان است با هم همکاری کنیم و عذر همدیگر را درباره آنچه درباره آن اختلاف‌نظر داریم بپذیریم.

حضور شیخ الازهر در ایران نیازمند گذر از کانال‌های دیپلماتیک است

* در جریان انقلاب‌های عربی برخی مقامات ایرانی تلاش‌هایی کردند که از شیخ الازهر برای حضور در ایران دعوت کنند و دعوت‌هایی صورت گرفت و همچنین در عراق حوزه نجف چنین کردند تا شیخ الازهر اوضاع در کشورهای شیعی را ببینند ولی هیچ دیداری توسط شیخ‌الازهر صورت نگرفت؛ آیا حضور شما در ایران را می‌توان مقدمه‌ای برای حضور شیخ الازهر در ایران دانست؟

کریمه: نه؛ چنین فکری نمی‌کنم و چنین ادعایی هم نمی‌کنم تا از حقیقت دور نباشیم؛ من سفرم به ایران سفر شخصی است و تنها خودم را نمایندگی می‌کنم اما حضور شیخ‌الازهر نیازمند امور دیپلماسی و گذر از کانال‌های دیپلماسی و روابط بین‌الملل است.

* آیا در بازگشت، به شیخ‌الازهر توصیه می‌کنید که به ایران سفر کنید؟

کریمه: بله حتما؛ مشکلی نیست؛ اما در حقیقت باید برخی مسایل نزد مردم مصر حل شود؛ باید برخی امور شبهه‌ناک و موجب کدورت حل شود؛ اجازه بدهید صادق باشم مثلا چرا اسم خالد اسلامبولی تروریستی که انورسادات را کشت همچنان بر روی خیابانی در تهران است؟‌ مصلحت چه کسی در این است؟ درست است که انورسادات از شاه ایران پذیرایی کرد و اجازه دفن او را در مصر داد.

مسأله همکاری الازهر و حوزه باید با گام‌های سیاسی همراه باشد

* برخی در ایران می‌گویند در مصر خیابانی به نام محمدرضا پهلوی وجود دارد.

کریمه: چنین اسمی نیست و اسم محمدرضا پهلوی بر روی هیچ کوچه و خیابانی و میدانی نیست؛ وقتی سادات دید که همه جهان آمریکا و بریتانیا و اسرائیل و حتی کشورهایی که رابطه خوبی با رژیم شاه داشتند جسد او را نمی‌پذیرند تصمیم به دفن یک آدم گرفت و این به نظر من جرم نیست.

* بعد از انقلاب ۲۵ ژانویه به نظر می‌رسید اوضاع با قبل از آن تغییر کند و برای رابطه بین ایران و مصر و حداقل برای رابطه الازهر و حوزه‌های علمیه چنین مسایل سیاسی کنار گذاشته شود و نزدیکی بیشتر و بیشتری به وجود می‌آید.

کریمه: نه؛ همانگونه که گفتم باید اوضاع بهتر شود اجازه بدهید مثال دیگری بزنیم شبکه العالم همراه با اخوان المسلمین علیه مصر رفتار می‌کند! این شایسته نیست لذا مسأله [همکاری الازهر و حوزه] باید با گام‌های سیاسی همراه باشد.

* در مصر هم شبکه‌های دینی سراغ داریم که علیه ایران و شیعیان رفتار می‌کنند از زمان مرسی و تا امروز.

کریمه: نه اینطور نیست، مرسی را هم به حساب مصر ننویسید؛ السیسی شبکه‌های سلفی که شیعیان را تکفیر می‌کردند بست.

فتاوای مراجع شیعه در حرمت سب صحابه را ارج می‌نهیم اما این فتاوا جهانی نشده است

* شیخ‌الازهر بارها از مراجع شیعه خواستار تحریم سب صحابه شده است اما فتاوای زیادی از سوی مراجع دینی جهان تشیع وجود دارد چه در ایران و چه در نجف که از جمله از سوی آیت‌الله سیستانی و همچنین آیت‌الله خامنه‌ای صادر شده و در آن سب صحابه را حرام خوانده‌اند آیا این برای الازهر کافی نیست.

کریمه: آیا بیانیه رسمی از این مراجع که امضا شده باشد برای شیخ‌الازهر ارسال شده است؟ آیا این‌ها در رسانه‌ها و رادیو تلویزیون حداقل به زبان عربی بیان شده است؟ آیا با الازهر یا سازمان کنفرانس اسلامی این فتاوا مطرح شده است؟

* ما چنین خواسته‌ای از شیخ‌الازهر نشنیدیم بلکه او خواستار صدور فتوا شده که این فتاوا هست.

کریمه: گزارش‌هایی هست شبکه‌ای در آمریکا به نام شبکه اهل‌بیت دست از سب صحابه برنمی‌دارد حتی در ایران تندروهایی هستند چرا شما [دفاتر] شبکه را بستید.

* همه جا در عالم اسلامی چه در میان شیعه و چه در میان اهل‌سنت تندروهایی وجود دارد.

کریمه: آنچه شیخ‌الازهر می‌گوید برای پاک شدن فضاست؛ او نصیحت می‌کند؛ ما در الازهر سخنی علیه تشیع نمی‌گوییم ما آنها را تکفیر نکردیم الازهر شیعیان را به رسمیت شناختند.

* در جایگاه‌های بالای حوزه‌های شیعه سب صحابه و تندروی محکوم شده و در الازهر هم این را می‌بینیم.

کریمه: این اقدام درست است اما به صورت رسانه‌ای بین‌المللی اعلام نشده است، من این فتاوا و محکومیت را نشنیده‌ام من یک استاد در دانشگاه الازهر هستم؛ من نشنیده‌ام که بیانیه [و فتوای] رسمی از سوی مراجع و مقامات سیاسی صادر شده باشد چرا علنی صادر نشده است.

* اجازه بدهید نمونه‌ای را مطرح کنم که صدور رسانه‌ای جهانی داشته است؛ آیت‌الله خامنه‌ای در پی استفتای بعضی از شیعیان احساء در عربستان سعودی درباره سب صحابه و همسران پیامبر اکرم(ص) به عربی پاسخ دادند که این اقدام حرام است و پس از آن رسانه‌ها آن را به صورت گسترده نقل کردند و شما می‌توانید با جست‌وجو در گوگل آنها را پیدا کنید و حتی شاهد استقبال شیخ‌الازهر بودیم.

کریمه: نوشتن یک نامه ساده که این امور در آن باشد خطاب به مرجعیت عالی جهان اهل‌سنت یعنی الازهر تاکنون صورت نگرفته است شما از احساء و عربستان سخن گفتی.

* این فتوا پخش جهانی شده عجیب است که شما نشنیده‌اید و از سوی شیخ‌الازهر استقبال شده است.

کریمه: ما نیز این را تایید و استقبال می‌کنیم؛ جایگاه رسمی را کنار بگذاریم؛ من می‌گویم در عرصه مردمی چرا به صورت گسترده این فتوا منتشر نشده است چرا کتابچه‌هایی در این باره چاپ و در سفارتخانه‌ها و فرودگاه‌ها پخش نشده است چرا علنا در برنامه‌های تلویزیونی مطرح نشده است حقیقت این است که به نظرم شما در تصحیح این مفهوم [حرمت سب صحابه] مقصر هستید.

تناقضاتی در رفتار شما درباره تقریب بین مذاهب دیده می‌شود
من و دوستانم در الازهر این فتاوا را نشنیدیم و در حالی که از شبکه‌های تندرو سب صحابه را می‌شنویم؛ به نظرم در رفتار شما تناقضاتی وجود دارد؛ مثلا در مقدمه دانشنامه فقه مقارن به صحابه انتقاد شده است و عنوان شده است که صحابه در کنار نص رای خودشان را داشته‌اند و بیان چنین چیزی در دانشنامه فقهی رسمی موجب ناراحتی است و این شایسته نیست و من این را به حجت‌الاسلام زمانی منتقل کرده‌ام.

* از اینکه از بحث رسمی به بحث عمومی رسیدیم ممنون؛ اجازه بدهید به این بهانه مسأله‌ای را طرح کنم که سال‌هاست در مراکز دینی شیعه و سنی مطرح شده است و اینکه باید برخی نصوص دینی که شأنیت اسلامی ندارد از کتب حدیثی پاک شود و این سخنی است که علامه فضل‌الله(ره) و برخی علمای شیعه و برخی علمای الازهر مطرح کرده‌اند؛ این نصوص این روزها توسط تکفیری‌ها مورد سوء‌استفاده قرار می‌گیرد.

کریمه: درباره این برخی کتب حداقل در الازهر منتشر نشده است؛ نباید کتاب‌های وهابیون را نماینده عقیده اهل‌سنت و اسلام دانست شما نباید این تندروها و داعش را مسلمان فرض کنید.

* بلاشک اما اینها از برخی متون نادرست سوء‌استفاده می‌کنند.

کریمه: این حرف‌ها که [داعش و سلفی‌ها] می‌گویند از الازهر صادر نشده است الازهر تنها جریان سنی مذهب است که شیعه را به رسمیت شناخته است و ما دانشنامه فقهی داریم که وزارت اوقاف مصر منتشر کرده که در آن آرای حنفی، مالکی و شافعی و حنبلی ارائه شده و سپس فقه امامیه و زیدی و اباظی بدون قضاوت مطرح شده است.

الازهر آرای ابن‌تیمیه و عبدالوهاب را رد می‌کند

* آیا الازهر آرای ابن‌تیمیه و عبدالوهاب را رد می‌کند؟

کریمه: رساله‌های دانشگاهی وجود دارد و همچنین خودم کتاب‌هایی دارم که در رد این مطالب نوشته شده است.

* اما بسیاری از رسانه‌های مصری هستند که از الازهر می‌خواهند که رسما آرای این تیمیه را رد کنند.

کریمه: آیا از الازهر سخنی علیه شیعیان صادر شده است شما پیدا نمی‌کنید.

* اجازه بدهید به سؤال قبلی برگردم و به نوعی دیگر آن را تکرار کنم؛ شیعیان بر تصحیح برخی از متون قدیمی خود تاکید دارند و در برخی جاها از جهان اهل‌سنت عنوان می‌شود که کتب صحاح باید توسط الازهر بررسی و تجدیدنظر شود؛ نظر شما چیست؟

کریمه: این یک امر مربوط به ماست در فرهنگ ماست و ما به مصالح خودمان آگاه‌تریم همانگونه که گفتید روایت‌های خطایی در صحاح و همچنین در میان شما وجود دارد و قصد ورود به جزئیات ندارم شما فرهنگ و عقاید خودتان را نگهدارید و به فرهنگ و عقاید ما احترام بگذارید.

به شما می‌گویم ما به دنبال تقریب هستیم و هیچ حساسیتی در این باره نداریم و شیعه را قبول داریم و من خودم مقالات نوشتم که شیعیان مومن هستند و معتقدم برخی فرقه‌های قدیمی شیعه ربطی به امروز ندارد و جمله آخرم در این بحث این است که در آنچه توافق داریم همکاری کنیم و عذر همدیگر را در آنچه در آن اختلاف داریم بپذیریم.

از حضور دانشجویان و طلاب ایرانی در الازهر استقبال می‌کنیم

* با حضور شما در ایران می‌توانیم در آینده شاهد تبادل دانشجویان و طلاب بین‌ الازهر و حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌های ایران باشیم.

کریمه: ما به همه دانشجویان مسلمان از هر گوشه‌ای از جهان خوشآمد می‌گوییم الازهر خانه طلاب علم است ما دانشجویانی از عمان و از یمن داریم که مذهب اباظی و زیدی می‌خوانند و هیچ ممانعتی در این بین وجود ندارد اما نیازمند تصحیح روابط هستیم.

همه شبکه‌های تندروی منسوب به اهل‌سنت باید بسته شود

* نظر شما درباره شبکه‌های ماهواره‌ای مذهبی که بین شیعه و سنی اختلاف می‌اندازند چه متعلق به شیعیان و چه متعلق به اهل سنت چیست؟

کریمه: باید همه اینها بسته شود و من در مصر فریاد زدم که همه شبکه‌های منسوب به اهل‌سنت باید بسته شود چرا که کسانی که در این شبکه‌ها کار می‌کنند نه عالم و نه فقیه هستند بلکه گروهی از روان‌پریشانی هستند که مزدور آمریکا و موساد اسرائیل هستند آمریکا وسایل شیطانی دارد که مزدوران را به کار می‌گیرد.

مثلا در زمان مرسی ۱۰ شبکه سلفی در مصر کار می‌کرد که الازهر را قبل از اینکه شیعه را تکفیر کنند تکفیر می‌کردند.

اما یک نکته از آرای خودم را اگر حقیقت را می‌خواهید بگویم من نه لیبرالی فکر می‌کنم نه لائیک هستم اما معتقدم در این دوران معاصر دین از سیاست باید جدا باشد و سیاست از دین جدا باشد و باید به دنبال جامعه مدنی باشیم و شعایر دینی را گرامی بداریم و باید با افراطی‌ها و تندروها به شدت برخورد کرد؛ کسی که علیه کشور خودش جاسوسی می‌کند را باید اعدام کرد حال با کسانی که به خدا و رسولش خیانت می‌کنند چگونه باید برخورد کرد.

سند الازهر درباره حکومت در مقابل آرای امام خمینی(ره) نبوده است/
الازهر و مردم مصر همیشه به انقلاب ایران احترام گذاشته و می‌گذارند

* الازهر بعد از انقلاب‌ها در سال ۲۰۱۱ سندهایی منتشر کرد که یکی از آنها درباره حکومت از نظر الازهر بود و همانگونه که شما گفتید نظر الازهر حکومت مدنی بود؛ برخی گفتند و می‌گویند این سند الازهر تلاشی برای مقابله با نظر امام خمینی(ره) درباره حکومت بود.

کریمه: این درست نیست؛ الازهر برای امور داخلی مصر چنین سندی را منتشر کرد چرا که الازهر نقش ملی در مصر دارد.

از اینکه این سؤال را پرسیدید متشکرم، به شما بگویم که از پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) آیا موضع منفی از سوی الازهر درباره این انقلاب دیده شده است؟ ابدا این گونه نبوده است. هیچ شیخی از شیوخ الازهر و هیچ عالمی از علمای الازهر هیچ سخنی [علیه انقلاب اسلامی] گفته نشده است.

از حجت‌الاسلام زمانی [معاون بین‌الملل حوزه علمیه] بپرسید کسی که رئیس دانشگاه الازهر به او اجازه داد که در دانشگاه الازهر فقه شیعه تدریس کند.

موضع انورسادات موضعی بود که گذشت و به تاریخ رفت اما مردم مصر از اول تا امروز با انقلاب اسلامی بوده‌اند و به آن احترام گذاشته‌ایم و ویژگی‌های آن را محترم می‌دانیم و آن سندی که گفتید فقط درباره اوضاع مصر بود و لا غیر.

برای احیای دارالتقریب الازهر تلاش خواهم کرد

* در دهه ۵۰، ۶۰ قرن ۲۰ مرکزی در الازهر تاسیس شد به نام دارالتقریب الازهر ولی هیچ فعالیتی از آن نمی‌بینیم، چرا؟

کریمه: بله از زمان وفات شیخ محمود شلتوت شیخ الازهر علیرغم تلاش‌ها برای تقریب، ما گام‌های جدی نمی‌شنویم و من تلاش خواهم کرد که این مراکز تقریبی در الازهر احیا شود.

این تلاش را فردی انجام خواهم داد و پیشنهاداتم را به مشیخه الازهر منتقل خواهم کرد یا به شورای عالی امور اسلامی در وزارت اوقاف و یا در مجمع مطالعات اسلامی الازهر این را رسما دنبال خواهم کرد اگر جواب گرفتیم فبها اما اگر جواب نگرفتم تلاش فردی خودم را روی این قضیه قرار خواهم داد.

شیعیان مصر باید بتوانند در قاهره مسجد داشته باشند و مراسم عاشورا را برگزار کنند

* درباره شیعیان در مصر آیا قبول دارید در مصر شیعه وجود دارد.

کریمه: ما به وجود مسیحیان و یهودیانی در مصر اعتراف می‌کنیم چطور می‌شود حضور یک مذهب اسلامی را نفی کنیم.

* آیا همانگونه که شما گفتید که اهل سنت ایران خوب است در تهران مسجد داشته باشند آیا قبول می‌کنید شیعیان در قاهره مسجد داشته باشند؟

کریمه: مگر مسجد شیعی چه فرقی با مسجد اهل سنت دارد این مسأله درگیری‌های مذهبی است به نظر من هر مسلمانی که خدای کعبه را عبادت کند بر هر مذهب باشد سنی، شیعه یا زیدی مانعی [برای زندگی] در مصر ندارد.

اگر شیعیان مصر خواستار مسجدی در قاهره باشند من به عنوان یک شهروند جدا از جایگاهم در الازهر هیچ ممانعتی در این قضیه نمی‌بینم چرا که مسجد خانه خداست و اینجا و آنجا یک ذکر گفته می شود.

وقتی اجازه داده می‌شود که کلیسا ساخته شود که بر اساس آیه قرآن در آن ذکر خدا گفته می‌شود چطور می‌شود جلوی یک شیعه و اباظی و زیدی را گرفت که مسجد برای خودشان نداشته باشند و تنها مانع این است که این اماکن نباید مورد استفاده برای مسایل سیاسی باشد.

* آیا شما موافق هستید شیعیانی در مصر شعایر خاص خودشان مثل عاشورا را برگزار کنند شما می‌دانید در سال‌های گذشته جلوی برگزاری مراسم عاشورا از سوی حکومت مصر و الازهر گرفته شده است.

کریمه: این ممانعت‌ها برای امنیت در مصر بوده و نه برای امور دینی؛ کشور ما در حالت آشوب و به هم ریخته‌ای است و هیچ اتفاقی بعید نیست.

از شما می‌خواهم یک نکته را فراموش نکنید و آن اینکه مصری‌ها به محبت اهل بیت(ع) معروف هستند و اسم حسنین یکی از اسامی‌ای است که در مصر بر فرزندان گذاشته می شود و این ضرب‌المثل معروف است که مصری‌ها سنی مذهب و شیعی مسلک هستند و مراقد اهل بیت موجود است.

* آیا با تقریب بین الازهر و قم فکر می‌کنید که برخی اختلاف و جنگ‌ها که در جهان اسلام رخ داده برطرف شود؟

کریمه: به این مسأله امیدوارم که روزی این را ببینم که رهبران بالای حوزه علمیه قم و الازهر پشت میزی مشترک بنشینند و به مردم بگویند که انما‌المومنون اخوة.

بارها به رسانه‌های مصری گفته‌ام نمی‌خواهیم مذاهب از دو ساحل خلیج فارس به مصر وارد شود

* آیا الازهر که نگران نشر تشیع است همانقدر نگران نشر وهابیت در جهان اهل سنت هست؟

کریمه: مسایل دینی این چنین دیگر برای ما مهم نیست چرا که مردم مصر از لحاظ دینی محصون هستند؛ همانطور که می‌دانید مذهب شیعه اسماعیلی از زمان تاسیس الازهر در این دانشگاه تدریس می‌شد ولی مصریان به این مذهب نگرویدند.

این که می‌گویند و ممکن است بگویند شیعه عقیده‌ای آمریکایی و یا اسرائیلی است مسخره است؛ فرض بگیریم که کسی به مذهب شیعه وارد شود شیخ محمود شلتوت عبادت بر اساس مذهب شیعه جعفری را پذیرفته است.

این نگرانی درباره نشر وهابیت نیز هست من بارها به رسانه‌های مصر گفته‌ام که ما نمی‌خواهیم مذاهب از دو ساحل خلیج فارس به مصر وارد شود نه از سوی عربستان و نه از سوی ایران و ما نیازمند صدور مذهب نیستیم؛ اجازه بدهیم مردم همانگونه که می‌خواهند خدا را عبادت کنند.

* درگیری‌های زیادی در جهان اسلام می‌بینیم و حمله به اسلام و اسلام هراسی جهان را گرفته است چگونه می‌توان تقریب را برای حل این مشکلات استفاده کرد به ویژه در نزدیکی قم و الازهر.

کریمه: حل در امت واحده است و اگر با خدا صادق باشیم با مردم صادق خواهیم بود اگر بخواهیم به اسلام و نه امور مذهبی و فرقه‌ای خدمت کنیم نیازمند اخلاص در راه خدا و صداقت هستیم.

* سخن آخر شما.

کریمه: مردم مصر شما را دوست دارند و به شما احترام می‌‌گذارند در امور داخلی شما دخالت نمی‌کنند و جز دوستی و محبت چیزی نمی‌خواهند. مردم مصر مردمی صلح‌جو هستند و به دنبال باز شدن صفحات جدید از روابط بین دو ملت هستند چرا که این دو ملت دو بال اصلی امت اسلامی هستند.

[پریسا اسفندی]

احمد محمود عجب مردی بود

[M.o.h.a.m.m.a.d.H.o.s.s.e.i.n]