حماسه عاشورايی دليرمردان پدافند هوايی ارتش در سايت سوباشی

[τοxικ]

سايت رادار پدافند هوايي «سوباشي» واقع در ارتفاعات همدان، به عنوان يكي از مهمترين سايتهاي راداري كشور در زنجيره عظيم پدافند هوايي (رادارهاي پيش اخطار، رادارهاي كنترل آتش، سامانه هاي موشكي زمين به هوا، شبكه ديده باني، توپ هاي ضدهوايي و ...) نقش ويژه و موثري در مقابله با تهاجمات هوايي عراقي ها در زمان جنگ تحميلي ايفا نمود.

سايت راداري فوق ضمن رهگيري هواپيماهاي دشمن، كنترل و هدايت هواپيماهاي ورودي و خروجي به مرزهاي غرب كشور، كنترل آتش سايت هاي موشكي ارتش و سپاه، كنترل آتش پدافند هوايي مستقر در منطقه (زميني، هوايي و...)، اعلام وضعيت (سفيد، زرد يا قرمز) به 13 استان كشور را برعهده داشت.

در حقيقت رادار سوباشي با تغذيه چندين سايت راداري، سايت هاي موشكي زمين به هواو سامانه هاي توپ ضدهوايي آسمان كل منطقه غرب، بخشي از شمال غرب و جنوب غرب را تحت پوشش خود داشت.

با توجه به اهميت مناطق ياد شده به عنوان معابر نفوذ هواپيماها و هليكوپترهاي دشمن (يا هرنوع هواگرد ديگر)، از وجود قويترين نفرات در سطح آموزش بالا و مهارت بي نظير باشند در سايت راداري فوق استفاده مي شد. به دليل عملكرد مناسب اين سايت راداري كه همچون يك دژ مستحكم در برابر حملات هوايي عراقي ها ظاهر مي شد خلبانان عراقي همواره از نزديك شدن به سايت راداري سوباشي و مواضع ضد هوايي فوق وحشت داشتند.

براين اساس آنها در برخي مواقع حريم دفاعي سايت فوق را دور زده و از ساير قسمت ها (جنوب يا شمال كشور) وارد حريم هوايي جمهوري اسلامي ايران مي شدند و اين مسئله زحمت عراقي ها را جهت دستيابي به اهداف خود سخت تر مي كرد. لذا عراقي ها شديدا در تلاش بودند كه اين سايت راداري را مورد حمله مستقيم و انهدام قرار دهند.

157 مرحله حمله عراقي ها به سايت و استفاده آنها از موشكهاي ضد رادار و ناكامي در مختل نمودن عملكرد سايت گواهي بر هوشياري دليرمردان پدافند هوايي است. اين ناكامي ها و استمرار موفقيت كاركنان غيور سايت سوباشي منجر به بروز كينه اي عميق از عملكرد پدافند هوايي خصوصا سايت راداري در دل فرماندهان نيروي هوايي عراق شد. به گونه اي كه ژنرال "سعيد شعبان" فرمانده وقت نيروي هوايي عراق در مصاحبه اي با بخش فارسي راديو بغداد با عصبانيت عنوان مي كند كه "به هر طريق ممكن افتخار نابودي پايگاه سوم شكاري همدان و سايت راداري سوباشي (حتي اگر خلبانان عراقي نتوانستند) بايد نصيب خودم شود".

عمق كينه توزي عراقي ها نسبت به عملكرد اين سايت راداري از آنجا مشخص مي شود كه علي رغم پذيرش قطعنامه 598 در 27 تيرماه 1367 حمله ناجوانمردانه عراقي ها در 5 مرداد همان سال (حدود يك هفته پس از پذيرش قطعنامه) انجام شد.

در حقيقت عراقيها با از ميان برداشتن سايت راداري سوباشي در پي دستيابي به 2 هدف اصلي بودند با انهدام سايت سوباشي عراقي ها سعي در پاسخگويي به عقده سالها حقارت در برابر اراده پدافند هميشه بيدار جمهوري اسلامي ايران با ناجوانمردانه ترين شيوه نبرد داشتند.

هدف دوم تسخير آسمان منطقه عمومي نبرد جهت تسهيل پيشروي نيروهاي سطحي منافقين بود. در اين راستا مرور خاطرات سرلشكر "وفيق السامرايي" (از مديران اصلي استخبارات عراق در آن زمان) خالي از لطف نيست.

وي مي گويد: درعمليات مرصاد ماموريت هاي مشخصي براي نيروهاي هوايي و هوانيروز عراق به منظور پشتيباني از عمليات تعيين گرديد و اهداف از طريق عكس هاي هوايي و اطلاعات استخباراتي شناسايي گرديد...هواپيماهاي جنگنده "ميگ 23، ميراژ اف-1 عراقي" به منظور حفاظت از نيروهاي عمل كننده در برابر دخالت احتمالي نيروي هوايي ايران، اقدام به پروازهاي گشتي مسلحانه و برقرار نمودن پشتيباني هوايي نزديك نمودند.(ويرانه دروازه شرقي-ص 131 الي 133)

پس از شروع تجاوز منافقين كوردل به خاك پاك كشورمان در 03/05/67 و آغاز عمليات مرصاد متعاقب يكي از تجاوزات هوايي عراقي ها در 04/05/67 رادار سوباشي مورد اصابت بمبي قرار مي گيرد كه در محوطه سايت منفجر شده و بر اثر انفجار فوق سقف اتاق عمليات دچار ريزش شده و تكه اي از آهن سقف بر سر شهيد دستنبو اصابت كرده و منجر به مجروح شدن وي مي شود اما اين شهيد بزرگوار در آن روز با سر باند پيچي شده همچنان به ادامه ماموريت خود مشغول مي شود.

روز 05/05/67 شرايط منطقه آنچنان حاد بود كه كليه مسئولان ستاد پدافند هوايي در سايت سوباشي به سر مي برند. باتوجه به حجم بالاي كار تقريبا هيچ كدام از كاركنان سايت موفق به صرف نهار نمي شوند. تعدادي از كاركنان نيز با توجه به اينكه در شيفت شب قبل به سر مي بردند داوطلبانه همچنان مشغول به انجام وظيفه بودند.

هواپيماهاي عراقي در دسته هاي پروازي 30 الي 40 فروندي پي در پي منطقه عمومي نبرد را مورد بمباران قرار مي دادند تا در اراده پولادين شجاع مردان ارتش اسلام خللي ايجاد كرده و موفقيت را نصيب منافقين بي تعصب نمايند.

زهي خيال باطل تا اينكه در ساعت 16 روز 05/05/67 هواپيماهاي عراقي كه در دستيابي به اهداف خود در بمباران شهرهاي غربي كشور و تسهيل پيشروي منافقين ناتوان مانده بودند در بازگشت از ماموريت شكست خورده خود به وسيله موشك هوا به زميني كه از فاصله اي دور شليك شده بود اتاق عمليات سايت سوباشي را منهدم كرده و 19 نفر از كاركنان را در همان لحظه به شهادت مي رساندند.

حضور آگاهانه كاركنان سايت تا آخرين لحظه (علي رغم اينكه تعدادي از آنها در زمان استراحت خود و داوطلبانه در محل عمليات حضور پيدا كرده بودند) و با توجه به وجود امكان خروج از سايت و عدم استفاده از امكان فوق و اطلاع از عاقبت حضور و شهادت و پايمردي و انجام وظيفه تا آخرين لحظه منجر به اين شد كه نام سايت سوباشي در تاريخ ثبت شده و حضور كاركنان سايت حماسي و عاشورايي تعبير گردد.

اگرچه سايت راداري سوباشي با اين حمله ناجوانمردانه مورد اصابت قرار مي گيرد اما عراقي ها در دستيابي به هدف دوم خود كه تسخير آسمان منطقه عمومي عمليات مرصاد بود ناتوان ماندند زيرا دليرمردان پدافندهوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران دوش به دوش هوانيروز قهرمان و نيروي هوايي سرافراز ارتش آنچنان در برابر بعثي ها و منافقين ظاهر شدند كه نيروي هوايي عراق جز فرار و شكست طرح پشتيباني منافقين چاره اي ديگر نداشتند و شكست سنگين منافقين درس عبرتي شد براي كركسان و لاشخوران كه ديگر چشم طمع به اين خاك دليرپرور ندوزند.

در حقيقت عملكرد پدافند هوايي ارتش در عمليات مرصاد و حتي پس از شهادت زبده ترين كاركنان خود در سوباشي نشان دهنده اين مطلب است كه شجاع مردان پدافند هوايي هرگز در برابر هيچ نوع تهديدي هراسي نداشته و در راه دفاع از آرمانها و اعتقادات خود هر شهيد پدافندي را سند افتخار و برگ زريني بر عملكرد خود دانسته و با تبديل تهديدها به فرصت به هر طريق ممكن اجازه حضور ناپاك دشمن در آسمان مقدس كشور را نخواهند داد.