روحانیون هم به سربازی می روند!

[# αпGεʟ]

رژیم پهلوی در حرکتی شرارت آمیز برای منحرف کردن نهضت اسلامی روحانیان در اردیبهشت ماه 1342 اقدام به اعزام اجباری طلاب به سربازی نمود؛ ولی هوشیاری امام خمینی - قدس سره - و استواری طلاب در مسیر اسلام و انقلاب این حرکت را خنثی کرده و از آن در راستای پیشبرد اهداف نهضت استفاده شد.

---

یکی از اقدامات رژیم برای شکستن روحیه ی طلّاب و مبارزان، موضوع سربازگیری بود. آنها پس از شروع مبارزات، ناگهان هجوم آوردند که طلبه ها را به عنوان سرباز بگیرند. آقای هاشمی رفسنجانی از جمله آنها بود. ایشان را نیز به سرباز خانه برده بودند. ایشان پس از مدتی برای امام نامه ای نوشته بود مبنی بر اینکه جای ما خوب است و خیلی خوب شد که به خدمت سربازی آمدیم و این نامه گویا باعث خوشحالی امام شده بود. انصافاً، آقای هاشمی و اکثر طلبه ها هر کجا بودند، خدمت می کردند. در همان زمان رسم و برنامه این بود و اگر کسی برخلاف دستور عمل می کرد، توبیخ میشد در اکثر پادگان ها وضع بر این گونه بود. قاعدتاً، این کار برای شکستن روحیه ی سربازها بود که کاملاً تسلیمِ مافوق باشند، اما طلبه ها که به سربازی رفتند، با بیان احکام، جوّ را عوض کردند و نسبت به اوضاع قم دیگران را روشن می کردند؛ لذا امام از این بابت خوشحال بود و گفته بود که چقدر خوب شد! بگذارید طلبه ها بروند. این از روشن بینی امام بود، ولی بنده گرفتار سربازی نشدم . دوران سربازی گیری مصادف با ایامی بود که آقا زاده ی آقای بروجردی درس امام  را در مسجدِ اعظم منع کرده بود، چون می گفتند ممکن است شلوغ بشود و بریزند شیشه ها را بشکنند، لذا امام درسش را به صحن منتقل کرده بود. سپس، تحت فشار علما و مبارزان تهران، آقا زاده ی مرحوم بروجردی چندین بار از امام تقاضا کرده بود که درس را دوباره به مسجد اعظم بیاورید امّا امام قبول نمی کرد. تا آنجا که من مطلع هستم، مرحله آخر خود آقازاده خدمت امام رسید و تقاضا کرد. من همان شب خدمت ایشان آمدم و گفتم آقا، من چه کار کنم؟ (منظور خطر سربازگیری بود) ایشان گفتند قدری احتیاط کنید.
صبح می خواستم برای درس بیایم، استخاره کردم و خوب آمد. وقتی صبح از عرض خیابان عبور می کردم، درست همان موقعی بود که مأموران لحظه ای قبل از آنجا عبور کرده بودند و یا هنوز نیامده بودند،لذا بنده به درس رفتم.

در همان زمان رسم و برنامه این بود و اگر كسی برخلاف دستور عمل می كرد، توبیخ میشد در اكثر پادگان ها وضع بر این گونه بود. قاعدتاً، این كار برای شكستن روحیه ی سربازها بود كه كاملاً تسلیمِ مافوق باشند، اما طلبه ها كه به سربازی رفتند، با بیان احكام، جوّ را عوض كردند و نسبت به اوضاع قم دیگران را روشن می كردند؛ لذا امام از این بابت خوشحال بود و گفته بود كه چقدر خوب شد! بگذارید طلبه ها بروند

بازتاب اعزام طلبه ها به سربازی در میان آنان طبیعی بود به این معنا که این قضیه برای بعضی عامل وحشت شده بود، چون فکر می کردند پس از دو سال سربازی رفتن طلبه ها، بین تحصیلات آنان فاصله می افتد؛ چنان چه الان هم من مخالف سربازی رفتن طلبه ها هستم. زمانی به آقای تیمسار رزمجو- که فردی متدین و وارسته در ارتش و رییس نظام وظیفه بود- گفتم شما کاری نکن که بعدها این سنت به نامت باقی بماند. طلبه ها که درس می خوانند، باید درسشان مداوم باشد و از این حیث با سایرین فرق دارند و برای خودشان و خانواده هایشان مشکلاتی پیش می آمد، ولی در آن زمان بردن طلبه ها به سربازی از جهتی نیز اثرات خوبی داشت و آن برانگیختن احساسات ضد حکومت و دولت بود چون در تاریخ ایران سابقه نداشت که علما را به سربازی ببرند.
من به طور محدود موافق با این کار هستم. البته نه به صورت دایمی چون در زمان ما وقتی یک نفر که طلبه می شود، باید پا روی امیال خودش بگذارد و همه هم ایمان ابوذر و سلمان را ندارند و آن وقت، اول کار باید با حوادث و مشکلات روبه رو شوند و این تازه غیر از فقر و فلاکت است و از طرفی هم به تحصیلات لطمه می خورد. عقیده ای من این است که با تبلیغ در تابستان ها، نظیر آنچه الان طرح هجرت انجام می دهد، می توان مشکل سربازی طلبه ها را حل کرد و به راستی، طرح بسیار خوبی است.