19-07-2014، 16:47
در کویر آتاکاما در شیلی، یعنی جائی که فضا چنان شفاف و خشک است که گویی از قبل مخصوص ستاره شناسان آماده شده، دانشمندان اروپایی کوهی به نام «سرو آرمازون» را برای ساختن بزرگترین تلسکوپ نوری و مادون قرمز جهان انتخاب کرده اند.
این منطقه از کویر آتاکاما در شیلی، به خاطر نداشتن آب، گیاه وحیوان مشهور است و این ویژگی، اینجا را برای اجرای طرح ساخت تلسکوپ فوق العاده بزرگ اروپا به نام «ای-ای.ال.تی» مساعد ساخته است.
راب ایویسون، کارشناس مرکز رصدخانه نیمکره جنوبی اروپا می گوید: "با انفجار در بالای کوه «سرو آرمازون»، مکانی برای سوار کردن تجهیزاتی که تا کنون ساخته شده آماده کرده ایم.”
روبرتو تامای، مدیر اجرایی طرح می گوید:"با انفجار ۵ هزار متر مکعب معادل ۱۱ هزار تن سنگ بر فراز قله ۳۰۰۰ متری کوه سرو آرمازون، به زودی یک بستر نرم افزاری با قطر ۱۵۰ متر خواهیم داشت. در حقیقت ما در وسط یک ناکجاآباد قرار داریم و باید در اینجا راه و همه امکانات و بستر لازم برای اجرای طرح را خودمان بسازیم.”
مرکز رصدخانه نیمکره جنوبی اروپا، در اینجا تلسکوپ عظیم «ای.ای.ال.تی» با ابعاد یک استادیوم فوتبال و آئینه ای به قطر ۳۹ متر را خواهد ساخت.
راب ایویسون، کارشناس مرکز رصدخانه نیمکره جنوبی اروپا درباره انتخاب این منطقه می گوید: "ما زمان زیادی را صرف بررسی این مسئله کردیم که کدامیک از کوه ها دارای صاف ترین آسمان و دارای شب های بدون ابر و نیز دارای کمترین نوسان و برق زدن است. این کوه در صدر بررسی ها درخشید و آنرا انتخاب کردیم.”
تلسکوپ عظیم «ای.ای.ال.تی» از رصدخانه پارانال در شیلی هدایت می شود که در 25 کیلومتری محل استقرار تلسکوپ قرار دارد. محلی که در فیلم "ذره ای آرامش” از جیمز باند نیز به نمایش درآمده است.
این تلسکوپ در طول روز خاموش است اما در تاریک و روشن غروب رو به آسمان باز می شود و ستاره شناسان کار خود را با آن آغاز می کنند.
والنتین ایوانوو، ستاره شناس رصدخانه پارانال می گوید: "ما در اتاق کنترل رصدخانه پارانال قرار داریم، یعنی جایی که تلسکوپ ها را هدایت می کنیم. در اینجا هر شب ستاره شناسان سرگرم جمع آوری داده های علمی برای دانشمندان در اروپا از طریق رصد کردن کهکشان ها تا سیارات منظومه خورشیدی هستند و تلسکوپ جدید برای آنها ابزار قدرتمندی برای تغییر چشم اندازهاست.
والنتین ایوانوو ادامه می دهد: "ستاره هایی هستند که ما در فضا و یا از روی زمین، بسیار به سختی آنها را تشخیص می دهیم. به کمک ابزاری که تا کنون داشته ایم، هرگز نمی توانیم منظری از آنها به دست آوریم، اما با این تلسکوپ عظیم می توانیم. همچنین می توانیم کارهای بسیار مهیج دیگری انجام دهیم.”
تلسکوپ «ای-ای.ال.تی» در مقایسه با دیگر تلسکوپ ها مثلا تلسکوپ فضایی هابل چگونه عمل می کند؟ هابل دارای امکان مشاهده بدون وقفه از مدار زمین است و جانشین آینده هابل یعنی جیمز وب، می تواند طول موج هایی که از زمین قابل مشاهده نیست را ببیند. اما «ای-ای.ال.تی» جزئیات روشن تر و دقیق تر از هر دو را در اختیار ما قرار می دهد.
استفان بریلانت، ستاره شناس مرکز رصدخانه جنوبی اروپا می گوید: "مسلم است که از فضا می توان تابش های مادون قرمز را مشاهده کرد و نیز فضا برای مشاهده تابش های ماورای بنفش نیز بسیار مناسب است، اما مناطقی هستند که از روی زمین و با تکنیک های متفاوت می توان آنها را با وضوح بالاتری دید. نمی گویم که این تکنیک ها با هم رقابت می کنند، بلکه مکمل هم هستند.”
اوین وان دیشوک، استاد ستاره شناسی از دانشگاه لایدن می گوید: "بسیاری از ستاره شناسان داده های تلسکوپی فضا و زمین را به صورت مکمل یکدیگر استفاده می کنند. اکنون نیز در مورد تصاویری که از تلسکوپ فضایی هابل می گیرند اگر کم نور باشد به تلسکوپ زمینی «وی.ال.تی» در رصدخانه پارانال مراجعه می کنند.”
برخی از تصاویر کم نوری که ستاره شناسان می بینند، در حقیقت سیاره هایی هستند که بر مدار دیگر ستاره ها می چرخند. این سیارات فراخورشیدی، هدف کلیدی تلسکوپ «ای-ای.ال.تی» خواهند بود.
اوین وان دیشوک، استاد ستاره شناسی از دانشگاه لایدن: "یکی از پیشرفت های اصلی در ستاره شناسی، طی پنج سال اخیر، کشف تعداد بسیار متنوعی از سیارات فراخورشیدی است. اکنون می دانیم که این سیارات بسیار متفاوت از زمین یا مریخ یا ونوس اند. و در آینده تلسکوپ «ای-ای.ال.تی» قادر خواهد بود ماهیت این سیارات را مشخص کند. اکنون فقط نکاتی را درباره طبیعت آنها می دانیم، اما «ای-.ای.ال.تی» قادر به اندازه گیری اتمسفر و جنس این سیارات خواهد بود.”
راب ایویسون، کارشناس مرکز رصدخانه نیمکره جنوبی اروپا می گوید: "در آینده خواهیم توانست تصاویری از سیاراتی که به دور ستاره های دیگر می گردند داشته باشیم و خواهیم دانست آیا علائمی از حیات در انها هست یا نه؟ و اگر باشد، جهان متفاوت خواهد بود و خواهیم فهمید که تنها نیستیم.”
جستجوی حیات در جاهای دیگر از طریق تلسکوپ در فضا و زمین ادامه دارد و بزودی تلسکوپ «ای-ای.ال.تی» اینجا در کویر آتاکاما به این کاوش خواهد پیوست.
این منطقه از کویر آتاکاما در شیلی، به خاطر نداشتن آب، گیاه وحیوان مشهور است و این ویژگی، اینجا را برای اجرای طرح ساخت تلسکوپ فوق العاده بزرگ اروپا به نام «ای-ای.ال.تی» مساعد ساخته است.
راب ایویسون، کارشناس مرکز رصدخانه نیمکره جنوبی اروپا می گوید: "با انفجار در بالای کوه «سرو آرمازون»، مکانی برای سوار کردن تجهیزاتی که تا کنون ساخته شده آماده کرده ایم.”
روبرتو تامای، مدیر اجرایی طرح می گوید:"با انفجار ۵ هزار متر مکعب معادل ۱۱ هزار تن سنگ بر فراز قله ۳۰۰۰ متری کوه سرو آرمازون، به زودی یک بستر نرم افزاری با قطر ۱۵۰ متر خواهیم داشت. در حقیقت ما در وسط یک ناکجاآباد قرار داریم و باید در اینجا راه و همه امکانات و بستر لازم برای اجرای طرح را خودمان بسازیم.”
مرکز رصدخانه نیمکره جنوبی اروپا، در اینجا تلسکوپ عظیم «ای.ای.ال.تی» با ابعاد یک استادیوم فوتبال و آئینه ای به قطر ۳۹ متر را خواهد ساخت.
راب ایویسون، کارشناس مرکز رصدخانه نیمکره جنوبی اروپا درباره انتخاب این منطقه می گوید: "ما زمان زیادی را صرف بررسی این مسئله کردیم که کدامیک از کوه ها دارای صاف ترین آسمان و دارای شب های بدون ابر و نیز دارای کمترین نوسان و برق زدن است. این کوه در صدر بررسی ها درخشید و آنرا انتخاب کردیم.”
تلسکوپ عظیم «ای.ای.ال.تی» از رصدخانه پارانال در شیلی هدایت می شود که در 25 کیلومتری محل استقرار تلسکوپ قرار دارد. محلی که در فیلم "ذره ای آرامش” از جیمز باند نیز به نمایش درآمده است.
این تلسکوپ در طول روز خاموش است اما در تاریک و روشن غروب رو به آسمان باز می شود و ستاره شناسان کار خود را با آن آغاز می کنند.
والنتین ایوانوو، ستاره شناس رصدخانه پارانال می گوید: "ما در اتاق کنترل رصدخانه پارانال قرار داریم، یعنی جایی که تلسکوپ ها را هدایت می کنیم. در اینجا هر شب ستاره شناسان سرگرم جمع آوری داده های علمی برای دانشمندان در اروپا از طریق رصد کردن کهکشان ها تا سیارات منظومه خورشیدی هستند و تلسکوپ جدید برای آنها ابزار قدرتمندی برای تغییر چشم اندازهاست.
والنتین ایوانوو ادامه می دهد: "ستاره هایی هستند که ما در فضا و یا از روی زمین، بسیار به سختی آنها را تشخیص می دهیم. به کمک ابزاری که تا کنون داشته ایم، هرگز نمی توانیم منظری از آنها به دست آوریم، اما با این تلسکوپ عظیم می توانیم. همچنین می توانیم کارهای بسیار مهیج دیگری انجام دهیم.”
تلسکوپ «ای-ای.ال.تی» در مقایسه با دیگر تلسکوپ ها مثلا تلسکوپ فضایی هابل چگونه عمل می کند؟ هابل دارای امکان مشاهده بدون وقفه از مدار زمین است و جانشین آینده هابل یعنی جیمز وب، می تواند طول موج هایی که از زمین قابل مشاهده نیست را ببیند. اما «ای-ای.ال.تی» جزئیات روشن تر و دقیق تر از هر دو را در اختیار ما قرار می دهد.
استفان بریلانت، ستاره شناس مرکز رصدخانه جنوبی اروپا می گوید: "مسلم است که از فضا می توان تابش های مادون قرمز را مشاهده کرد و نیز فضا برای مشاهده تابش های ماورای بنفش نیز بسیار مناسب است، اما مناطقی هستند که از روی زمین و با تکنیک های متفاوت می توان آنها را با وضوح بالاتری دید. نمی گویم که این تکنیک ها با هم رقابت می کنند، بلکه مکمل هم هستند.”
اوین وان دیشوک، استاد ستاره شناسی از دانشگاه لایدن می گوید: "بسیاری از ستاره شناسان داده های تلسکوپی فضا و زمین را به صورت مکمل یکدیگر استفاده می کنند. اکنون نیز در مورد تصاویری که از تلسکوپ فضایی هابل می گیرند اگر کم نور باشد به تلسکوپ زمینی «وی.ال.تی» در رصدخانه پارانال مراجعه می کنند.”
برخی از تصاویر کم نوری که ستاره شناسان می بینند، در حقیقت سیاره هایی هستند که بر مدار دیگر ستاره ها می چرخند. این سیارات فراخورشیدی، هدف کلیدی تلسکوپ «ای-ای.ال.تی» خواهند بود.
اوین وان دیشوک، استاد ستاره شناسی از دانشگاه لایدن: "یکی از پیشرفت های اصلی در ستاره شناسی، طی پنج سال اخیر، کشف تعداد بسیار متنوعی از سیارات فراخورشیدی است. اکنون می دانیم که این سیارات بسیار متفاوت از زمین یا مریخ یا ونوس اند. و در آینده تلسکوپ «ای-ای.ال.تی» قادر خواهد بود ماهیت این سیارات را مشخص کند. اکنون فقط نکاتی را درباره طبیعت آنها می دانیم، اما «ای-.ای.ال.تی» قادر به اندازه گیری اتمسفر و جنس این سیارات خواهد بود.”
راب ایویسون، کارشناس مرکز رصدخانه نیمکره جنوبی اروپا می گوید: "در آینده خواهیم توانست تصاویری از سیاراتی که به دور ستاره های دیگر می گردند داشته باشیم و خواهیم دانست آیا علائمی از حیات در انها هست یا نه؟ و اگر باشد، جهان متفاوت خواهد بود و خواهیم فهمید که تنها نیستیم.”
جستجوی حیات در جاهای دیگر از طریق تلسکوپ در فضا و زمین ادامه دارد و بزودی تلسکوپ «ای-ای.ال.تی» اینجا در کویر آتاکاما به این کاوش خواهد پیوست.