29-05-2014، 13:33
كي از اين ميكروارگانيسمهايي كه از شهريور سال قبل تا به حال 90 نفر را گرفتار كرده،middle east respiratory syndrom يا مرس (MERS) است که متاسفانه از اين 90 نفر فرد مبتلا، 45 نفر جان باختهاند كه اين خود آمار بالايي است. كانون ويروس مرس كشور عربستان است؛ يعني مكاني كه زائران ايراني در آن رفت و آمد دارند و همين امر جامعه پزشكي كشور را بيش از پيش نگران كرده است.
نظرات دكتر حميد عمادي، متخصص بيماريهاي عفوني و دانشيار دانشگاه علوم پزشكي تهران
اين ويروس نوظهور از کي و کجا شروع به بيماريزايي کرده؟
اولين مورد بيماري در سپتامبر 2012 گزارش شد. ويروس اين بيماري با ساختار ژنتيكي جديد و از كرونا ويروسهاست. در ابتدا نام آن را ويروس «سارس جديد» گذاشتند ولي از ماه مي 2013 «سندروم تنفسي حاد خاورميانه» نام گرفت. هنوز به درستي نميتوان گفت ويروس چگونه پديد آمده ولي ويروسي در بدن نوعي خفاش زندگي ميكند كه از نظر ژنوم 94 درصد با ويروسي كه در بدن انسان بيماري ايجاد ميكند، همخواني دارد.
نيمي از مبتلايان به اين بيماري فوت شدهاند. اين آمار خطرناك نيست؟
اين مساله نشاندهنده آن است كه اين بيماري، كشنده و فوقالعاده جدي است. طبق آخرين آمار، تا 19 جولاي 2013، از 90 نفر مبتلا،
70 نفر در عربستان سعودي، 2 نفر در فرانسه، 3 نفر در ايتاليا، 2 نفر در اردن، 1 نفر در قطر، 2 نفر در تونس و 4 نفر در انگلستان و
6 نفر از آنها از امارات متحده عربي بودهاند و تحقيقات نشان ميدهد همه مبتلايان به نوعي با عربستان در ارتباط بودهاند.
بيماري چگونه شروع ميشود؟
افراد مبتلا دچار سرماخوردگي و عفونت تنفسي ساده همراه تب، سردرد و تنگي نفس ميشوند. بهتدريج تنگي نفس آنقدر شديد ميشود كه بيمار به بيمارستان مراجعه ميكند و براي مراقبت بيشتر بايد بستري شود. اين بيماران نارسايي شديد تنفسي پيدا ميكنند. همه اين علايم شبيه عفونت سارس است اما مرس علامت خطرناكتر ديگري دارد كه در عفونت سارس ديده نميشود؛ اين ويروس آنقدر قدرتمند عمل ميكند كه كليهها را از كار مياندازد و براي بقاي بيمار بايد حتما او را دياليز كرد.
قربانيان اين ويروس بيشتر چه كساني بودهاند؟
افراد دچار بيماريهاي مزمن كليوي، ريوي،
قلبي-عروقي، ديابت و آسم يا افراد مسن و كساني كه سيستم ايمني بدنشان مشكل داشته است.
عامل نگرانكننده موضوع در حال حاضر و در ارتباط با اين بيماري چيست؟
شهريور امسال، سفر حج انجام ميشود و نگراني ما آلودهشدن حجاج ايراني و بازگشت آنها به ايران و انتقال اين ويروس خطرناک است. راههاي انتقال اين بيماري از طريق قطرههاي تنفسي است و دست دادن، روبوسي، عطسه و سرفه چرخه انتقال را تكميل ميكنند. مشابه اين اتفاق سال 1388 و موقعي كه ترس از ابتلا به آنفلوانزا وجود داشت، افتاد اما امسال چند نكته اساسي مشكل را پيچيدهتر ميكند.
چه نكتههايي؟
سال 1388 برنامهريزي بسيار دقيقي براي حجاج انجام شد و خانم دكتر وحيد دستجردي انرژي زيادي صرف اين برنامهريزي كردند؛ ما در آن سال هيات پزشكي مجهزي داشتيم. رسانههاي نوشتاري و شنيداري، تلاش زيادي براي آگاهي دادن به مردم و زائران كردند و از آن سال در هر كاروان يك پزشك ماهر و آموزشديده بود كه قبل از سفر آگاهي لازم را درباره چگونگي راههاي پيشگيري از ابتلا به آنفلوانزا از قبيل شستن مداوم دستها، استفاده از جانماز شخصي، اجتناب از روبوسي و دست دادن و... به زائران ميداد. مسوولان موفق شدند برخي از زائران را به دليل كهولت سن و ابتلا به بيماريهاي مزمن از رفتن به سفر حج منصرف كنند و از 100 هزار نفر، 65 هزار نفر به عربستان فرستاده شدند. اين كاهش نفرات باعث شد اتاقهايي خالي بماند و با ديدن كوچكترين علايمي از بيماري در فرد، به او يك اتاق شخصي اختصاص دهند و درواقع او را ايزوله كنند تا از سرايت بيماري به ديگران جلوگيري شود. پزشكان قبل از سفر همه حجاج را ميشناختند و از بيماريهاي آنها آگاهي كامل داشتند و خوشبختانه حجاج به سلامت بازگشتند و ما تجربه موفقي داشتيم.
آيا اين تمهيدات امسال وجود ندارد؟
متاسفانه امسال به چند دليل هيچ برنامهريزياي انجام نشده؛ مساله مهم، كمبود پزشك در كاروانهاست. براي هر 3-2 كاروان، شايد هم بيشتر، يك پزشك فرستاده ميشود، آموزش براي كادر پزشكي وجود ندارد، اطلاعرساني رسانهها فوقالعاده اندك بوده و فقط به مدت 10 دقيقه دو تن از استادان دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي در شبكه تلويزيوني در اينباره صحبت كردند درحالي كه اطلاعرساني بايد گستردهتر باشد. امسال به علت گذر از يك دولت به دولت ديگر، به نظر ميرسد توجهي به اين قضيه نشده است و غفلت ميتواند سلامت زائران را به خطر بيندازد. توجه كنيد حتي يك مورد مرگ در اثر ابتلا به بيماري هم زياد است و نبايد اتفاق بيفتد.
اين بيماري قابل درمان است؟ واكسني براي آن وجود دارد؟
تاكنون هيچ داروي ضدميكروب يا آنتيبيوتيك خاصي براي درمان بيماري مرس ساخته نشده است و بيماري بايد خودبهخود بهبود يابد. اين بيماري 3 تا 10 روز طول ميكشد و بيشتر كساني كه فوت شدند، 8-7 روز از بيماريشان ميگذشته است. واكسني هم براي پيشگيري ساخته نشده است.
نظرات دكتر حميد عمادي، متخصص بيماريهاي عفوني و دانشيار دانشگاه علوم پزشكي تهران
اين ويروس نوظهور از کي و کجا شروع به بيماريزايي کرده؟
اولين مورد بيماري در سپتامبر 2012 گزارش شد. ويروس اين بيماري با ساختار ژنتيكي جديد و از كرونا ويروسهاست. در ابتدا نام آن را ويروس «سارس جديد» گذاشتند ولي از ماه مي 2013 «سندروم تنفسي حاد خاورميانه» نام گرفت. هنوز به درستي نميتوان گفت ويروس چگونه پديد آمده ولي ويروسي در بدن نوعي خفاش زندگي ميكند كه از نظر ژنوم 94 درصد با ويروسي كه در بدن انسان بيماري ايجاد ميكند، همخواني دارد.
نيمي از مبتلايان به اين بيماري فوت شدهاند. اين آمار خطرناك نيست؟
اين مساله نشاندهنده آن است كه اين بيماري، كشنده و فوقالعاده جدي است. طبق آخرين آمار، تا 19 جولاي 2013، از 90 نفر مبتلا،
70 نفر در عربستان سعودي، 2 نفر در فرانسه، 3 نفر در ايتاليا، 2 نفر در اردن، 1 نفر در قطر، 2 نفر در تونس و 4 نفر در انگلستان و
6 نفر از آنها از امارات متحده عربي بودهاند و تحقيقات نشان ميدهد همه مبتلايان به نوعي با عربستان در ارتباط بودهاند.
بيماري چگونه شروع ميشود؟
افراد مبتلا دچار سرماخوردگي و عفونت تنفسي ساده همراه تب، سردرد و تنگي نفس ميشوند. بهتدريج تنگي نفس آنقدر شديد ميشود كه بيمار به بيمارستان مراجعه ميكند و براي مراقبت بيشتر بايد بستري شود. اين بيماران نارسايي شديد تنفسي پيدا ميكنند. همه اين علايم شبيه عفونت سارس است اما مرس علامت خطرناكتر ديگري دارد كه در عفونت سارس ديده نميشود؛ اين ويروس آنقدر قدرتمند عمل ميكند كه كليهها را از كار مياندازد و براي بقاي بيمار بايد حتما او را دياليز كرد.
قربانيان اين ويروس بيشتر چه كساني بودهاند؟
افراد دچار بيماريهاي مزمن كليوي، ريوي،
قلبي-عروقي، ديابت و آسم يا افراد مسن و كساني كه سيستم ايمني بدنشان مشكل داشته است.
عامل نگرانكننده موضوع در حال حاضر و در ارتباط با اين بيماري چيست؟
شهريور امسال، سفر حج انجام ميشود و نگراني ما آلودهشدن حجاج ايراني و بازگشت آنها به ايران و انتقال اين ويروس خطرناک است. راههاي انتقال اين بيماري از طريق قطرههاي تنفسي است و دست دادن، روبوسي، عطسه و سرفه چرخه انتقال را تكميل ميكنند. مشابه اين اتفاق سال 1388 و موقعي كه ترس از ابتلا به آنفلوانزا وجود داشت، افتاد اما امسال چند نكته اساسي مشكل را پيچيدهتر ميكند.
چه نكتههايي؟
سال 1388 برنامهريزي بسيار دقيقي براي حجاج انجام شد و خانم دكتر وحيد دستجردي انرژي زيادي صرف اين برنامهريزي كردند؛ ما در آن سال هيات پزشكي مجهزي داشتيم. رسانههاي نوشتاري و شنيداري، تلاش زيادي براي آگاهي دادن به مردم و زائران كردند و از آن سال در هر كاروان يك پزشك ماهر و آموزشديده بود كه قبل از سفر آگاهي لازم را درباره چگونگي راههاي پيشگيري از ابتلا به آنفلوانزا از قبيل شستن مداوم دستها، استفاده از جانماز شخصي، اجتناب از روبوسي و دست دادن و... به زائران ميداد. مسوولان موفق شدند برخي از زائران را به دليل كهولت سن و ابتلا به بيماريهاي مزمن از رفتن به سفر حج منصرف كنند و از 100 هزار نفر، 65 هزار نفر به عربستان فرستاده شدند. اين كاهش نفرات باعث شد اتاقهايي خالي بماند و با ديدن كوچكترين علايمي از بيماري در فرد، به او يك اتاق شخصي اختصاص دهند و درواقع او را ايزوله كنند تا از سرايت بيماري به ديگران جلوگيري شود. پزشكان قبل از سفر همه حجاج را ميشناختند و از بيماريهاي آنها آگاهي كامل داشتند و خوشبختانه حجاج به سلامت بازگشتند و ما تجربه موفقي داشتيم.
آيا اين تمهيدات امسال وجود ندارد؟
متاسفانه امسال به چند دليل هيچ برنامهريزياي انجام نشده؛ مساله مهم، كمبود پزشك در كاروانهاست. براي هر 3-2 كاروان، شايد هم بيشتر، يك پزشك فرستاده ميشود، آموزش براي كادر پزشكي وجود ندارد، اطلاعرساني رسانهها فوقالعاده اندك بوده و فقط به مدت 10 دقيقه دو تن از استادان دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي در شبكه تلويزيوني در اينباره صحبت كردند درحالي كه اطلاعرساني بايد گستردهتر باشد. امسال به علت گذر از يك دولت به دولت ديگر، به نظر ميرسد توجهي به اين قضيه نشده است و غفلت ميتواند سلامت زائران را به خطر بيندازد. توجه كنيد حتي يك مورد مرگ در اثر ابتلا به بيماري هم زياد است و نبايد اتفاق بيفتد.
اين بيماري قابل درمان است؟ واكسني براي آن وجود دارد؟
تاكنون هيچ داروي ضدميكروب يا آنتيبيوتيك خاصي براي درمان بيماري مرس ساخته نشده است و بيماري بايد خودبهخود بهبود يابد. اين بيماري 3 تا 10 روز طول ميكشد و بيشتر كساني كه فوت شدند، 8-7 روز از بيماريشان ميگذشته است. واكسني هم براي پيشگيري ساخته نشده است.