20-04-2014، 13:45
اتفاقات مختلف از یک خراشیدگی کوچک گرفته تا تصادفات و آسیبهای جدیتر میتواند به پوست ما صدمه بزند.
صدماتی که جایش می ماند و سال ها همراه مان خواهد بود و گاهی تا آخر عمر هم از بین نمی رود. البته اغلب افراد هم دل خوشی از این جای زخم ها ندارند و نمی خواهند اثری از آن باقی بماند، ولی راه حل برطرف کردن شان را هم بلد نیستند. برای همین به محض این که مشکلی پیش می آید، از روش های قدیمی و درمان های خانگی کمک می گیرند تا شاید به کمک آنها جای زخم از بین برود یا حداقل مشکلات دیگر آن کاهش یابد. غافل از این که در پیش گرفتن چنین روش هایی فقط کار را خراب تر می کند و زمان طلایی بهبود زخم را از ما می گیرد.
جای زخم چیست؟
برای بعضی ها جای زخم هیچ مفهومی ندارد. آنها فکر می کنند زخم، زخم است و جایش هم چند وقتی باقی می ماند، اما نمی دانند جای زخم ها هم انواع مختلفی دارد که شاید غیرقابل بهبود باشد. دکتر زهره نیکبخت، متخصص پوست و مو در گفت وگو با جام جم اسکار یا جای زخم را چنین تعریف می کند: جای زخم یا جوش گاه به محل جوش خوردن پوست در ناحیه ای گفته می شود که آسیب دیده است. البته این جای زخم لزوما پس از زخم شدن بدن هم ایجاد نمی شود و مشکلات و صدمات دیگری مثل بیماری هایی که موجب بروز ضایعات پوستی می شود، تصادفات، بریدگی ها و سوختگی هم می تواند در ایجاد این حالت موثر باشد.
وی با اشاره به بیماری هایی که پس از بهبودی، در قسمت های عمق پوست اثراتی از خودشان برجای می گذارد، توضیح می دهد: بیماری هایی مانند آبله مرغان یا بعضی از بیماری های پوستی می تواند موجب بروز چنین وضعی شود. در این میان متداول ترین مشکلی که وجود دارد و میان جوانان هم بیشتر به چشم می خورد، اسکار آکنه است. بنابراین جوش و آکنه هم می تواند باعث ایجاد اسکار شود و باید برای برطرف کردنش فکری اساسی کرد.
جای زخم ها خوب می شود یا نه؟
هیچ کس دوست ندارد جای بریدگی ها و آسیب های پوستی تا پایان عمر روی بدنش باقی بماند، اما بعضی ها هم هستند که وقتی چنین صدماتی روی پوست شان ایجاد می شود، فکر می کنند چاره ای ندارند غیر از این که آن را تحمل کنند. به گفته این پزشک متخصص، زخم هایی که در نیمه بالایی اندام مانند صورت و گردن ایجاد می شود، زودتر بهبود می یابد، ولی ضایعات پوستی در قسمت تحتانی بدن، بخصوص نواحی پایین تر از زانو، خیلی دیرتر خوب می شود.
دکتر نیکبخت در این باره می گوید: جای زخم ها بتدریج کمرنگ تر می شود و پس از بهبودی کامل، سفید خواهد شد ولی تا پایان عمر روی پوست فرد باقی می ماند. البته متخصصان و پزشکان تلاش زیادی می کنند تا راه حلی برای برطرف کردن قطعی این مشکل پیدا کنند، ولی هم اکنون نیز با استفاده از روش های مختلفی که وجود دارد، می توان این اسکارها را تا حد قابل قبولی بهبود بخشید.
به گفته این متخصص پوست و مو، به کمک روش هایی که هم اکنون مورد استفاده قرار می گیرد، می توان جای زخم ها را 10 تا 15 درصد و گاهی هم تا 50 درصد بهبود بخشید. در صورتی که این درمان ها تکرار شود نیز می تواند نتایج بسیار خوبی برای بیمار داشته باشد.
با این حال وی می گوید: بهبودی جای زخم به طور صد درصد اتفاق نمی افتد، ولی در صورت درمان تا حد قابل قبولی رخ می دهد. به همین دلیل هم کسانی که اسکار آکنه دارند یا برای درمان اسکار تصادفات، سوختگی، بریدگی و... مراجعه می کنند از نتیجه درمان شان راضی هستند.
خوددرمانی نکنید
می گویند استفاده از سفیده تخم مرغ برای درمان سوختگی معجزه می کند یا برای بهبود بریدگی ها استفاده از عسل را موثر می دانند. این روش های درمانی هم به همین یکی دو مورد خلاصه نمی شود و خیلی ها از چنین راهکارهایی کمک می گیرند. در حالی که دکتر نیکبخت می گوید این درمان های خودسرانه و خانگی فقط شرایط زخم را بدتر می کند.
وی با بیان این که بیماران در صورت مواجهه با مشکلات پوستی نباید دیر به پزشک مراجعه کنند، یادآور می شود: به محض بروز چنین مشکلاتی باید با مراجعه به پزشک برای بهبود جای زخم اقدام کنید، زیرا در بسیاری از موارد، دست کاری ها می تواند وضع را بدتر از قبل کند.
این پزشک متخصص خاطرنشان می کند: بعضی از اسکارها و بعضی از انواع پوست ممکن است موجب ایجاد کلوئید شود. کلوئید نوعی ضایعه پوستی است که پس از برخی آسیب ها و بیماری ها و روی بعضی از پوست ها ایجاد می شود و آن قسمت از پوست گوشت اضافه می آورد. وی می افزاید: این وضع با درد، سوزش، خارش، تورم و سفتی همراه است و می تواند بسیار آزاردهنده باشد. بنابراین کسانی که پوست شان زمینه کلوئید دارد، پس از بروز هر مشکل یا ضایعه پوستی مثل آکنه باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنند.
دکتر نیکبخت توضیح می دهد: با توجه به این که افراد با نوع پوست شان آشنایی ندارند، بهتر است به محض بروز هرگونه مشکلی با مراجعه به پزشک درباره روش درمانی تصمیم گیری کنند، چون هر گونه دستکاری و درمان خودسرانه می تواند ضایعه را تشدید یا آن را گسترده تر کند و زمان طلایی بهبود جای زخم را هم می گیرد.
وی ادامه می دهد: اگر زخم باقی بماند، ممکن است عفونت کند و عفونی شدن زخم ها هم زمان و روند درمان را طولانی تر می کند و هم باعث می شود جای آن مدت بیشتری باقی بماند. بنابراین هر وقت، هر زخمی و به هر دلیلی ایجاد شود باید برای درمان از افراد متخصص کمک بگیرید. البته در مراحل اولیه به توصیه این پزشک متخصص می توانید زخم ها را به کمک مواد ضدعفونی کننده مانند بتادین یا الکل ضدعفونی کنید، ولی حداکثر تا 24 ساعت اگر بهبودی حاصل نشد، مراجعه به پزشک ضروری است.