کشف کمانی از کهکشان‌ها به وسعت ۳ میلیارد سال نوری

[Prometheus]

کشف کمانی از کهکشان‌ها به وسعت ۳ میلیارد سال نوری

اخترشناسان در کشفی که می‌تواند کیهان‌شناسی را متحول کند، موفق به شناسایی یک زنجیره کهکشانی عظیم به شکل یک کمان بزرگ شدند که حدود ۳ میلیارد سال نوری گستردگی دارد.

مدت‌ها دانشمندان تصور می‌کردند توزیع ماده به طور مساوی در سراسر جهان قابل مشاهده انجام یافته است و این فرض، اساس کیهان‌شناسی بود. اکنون بر اساس یک ارائه مجازی در انجمن نجوم آمریکا، محققان کمان عظیمی از کهکشان‌ها را در فاصلۀ ۹.۲ میلیارد سال نوری دورتر از زمین کشف کردند، این کمان کهکشانی عظیم طولی بیش از 3.3 میلیارد سال نوری و عرضی حدود 330 میلیون سال نوری دارد.

“الکسیا لوپز” کیهان‌شناس حاضر در این جلسه مجازی گفت: این کشف می‌تواند اساساً کیهان‌شناسی را آن طور که ما می‌شناسیم، وارونه کند و مدل استاندارد ما به عبارتی سقوط می‌کند. این ساختار بزرگ موسوم به “کمان غول‌پیکر”(Giant Arc) همانطور که “لوپز” و همکارانش در دانشگاه “لنکشایر مرکزی در پریستون انگلیس” آن را صدا می‌زنند، در هنگام پروژه “بررسی آسمان دیجیتال اسلون” و مطالعه نور تقریباً ۴۰ هزار اختروش کشف شد.

تصور می‌شود که اختروش‌ها ابرسیاه‌چاله‌های کابوس‌واری هستند که به طور فعال در مرکز کهکشان تغذیه می‌شوند و این پدیده‌های دیوانه‌وار چنان نور درخشانی ایجاد می‌کنند که در فواصلی بیشتر از تقریباً هر پدیده نجومی دیگری می‌توان آن را دید. اما در حالی که این نور در حال انتقال به زمین است، مقداری از آن توسط تجمع اتم‌های حاضر در کهکشان‌های اطراف جذب می‌شود و نشانه‌های خاصی به الگوی نور می‌دهد که وقتی به تلسکوپ‌های اخترشناسان روی زمین می‌رسد، قابل تشخیص است.

نشانه “کمان غول‌پیکر” در اتم‌های منیزیم نهفته است که در مسیر حدود ۹.۲ میلیارد سال نوری خود، یک الکترون از دست داده است. اخترشناسان با تفسیر نور اختروش جذب شده توسط این اتم‌ها، تصویری از یک منحنی متقارن متشکل از ده‌ها کهکشان کشف کردند. بدیهی است که این ساختار با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیست، اما اگر می‌توانستیم آن را در آسمان شب ببینیم، یک کمان کهکشانی با عرض تقریباً ۲۰ برابر عرض ماه کامل بود.

“سوبیر سرکار” اخترفیزیکدان دانشگاه “آکسفورد” که روی این کشف جدید تحقیق می‌کند، اما در کشف آن دخیل نبوده است، گفت: این یک آزمایش پایه و اساسی برای این فرضیه است که جهان در مقیاس‌های بزرگ همگن است. اگر این کمان عظیم در جهان دور تأیید شود، این یک اتفاق بسیار بزرگ خواهد بود. البته “سرکار” در مورد تایید آن شک دارد و می‌گوید: چشم ما تمایل به برداشت الگوها دارد و گاهی حتی شاهد برخی ادعاهای عجیب و غریب هستیم.

این کشف یکی از قواعد کیهان‌شناسی که بیان می‌کند، ماده کم و بیش به طور مساوی در فضا پخش شده است را به چالش می‌کشد. “لوپز” برای تعیین احتمال صف آرایی کهکشان‌ها به شکل چنین کمان بزرگ کیهانی، سه آزمایش آماری را انجام داد و همه آنها تایید کردند که این پژوهش جدید اشتباه نیست. حتی یکی از آزمون‌ها از استاندارد طلایی فیزیکدانان عبور کرد. هرچند که نتایج این آزمایشات قابل توجه است، اما برای “سرکار” قانع کننده نیست. وی می‌گوید: من می‌گویم که شواهد قابل توجه هستند، اما هنوز قانع کننده نیستند.

همانطور که “سرکار” می‌گوید، این یک اتفاق بزرگ است. اما تا زمانی که مشاهدات بیشتر برای تأیید “کمان غول‌پیکر” انجام نشود، نباید کیهان‌شناسی را متحول شده بدانیم. جزئیات بیشتر این پژوهش در انجمن نجوم آمریکا مطرح شده است.