برنامه وزارت بهداشت برای درمان "فشارخونی‌ها"

[♱ ᴠɪᴄᴛᴏʀ ♱]

مشاور معاون درمان وزارت بهداشت در امور بیماری‌ها با اشاره به مشارکت ۲۸ میلیون و ۹۰۰ هزار نفر در کشور در کمپین فشارخون، گفت: برخی از بیمارانی که ابتلا به فشار خون در آنها تشخیص داده می‌شود، ممکن است امکان درمان در سطح یک ارائه خدمات را نداشته باشند و بر همین اساس ۵۳۰ بیمارستان برای ارجاع بیماران فشارخونی به سطح دو و ۸۹ بیمارستان هم برای ارجاع این بیماران به سطح سوم ارائه خدمات مشخص شدند.

دکتر جمشید کرمانچی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اقدامات انجام شده در حوزه کمپین فشار خون و نحوه پیگیری درمان بیماران، گفت: بیماری فشار خون یکی از مهم‌ترین بیماری‌های غیرواگیر بوده که در حال افزایش است و شیوع آن خصوصا در کشورهای در حال توسعه بیشتر است و در ایران هم روند افزایشی دارد.
وی با بیان اینکه تقریبا در دنیا بیش از یک میلیارد بیمار مبتلا به فشار خون وجود دارد، افزود: سالانه ۱۰ میلیون نفر از این بیماران به دلیل این بیماری از بین می‌روند. بیماری فشار خون در ۴۰ تا ۵۰ درصد موارد منجر به سکته‌های مغزی و قلبی می‌شود.

شیوع فشار خون در ایران چقدر است؟

کرمانچی درباره وضعیت شیوع بیماری فشار خون در ایران نیز گفت: در ایران شیوع این بیماری در افراد سنین ۱۸ تا ۶۴ سال تقریبا بیش از ۲۰ درصد است و این میزان شیوع با بالا رفتن سن جمعیت در حال افزایش است. علت بروز بیماری فشارخون ناشناخته است، اما افزایش سن، چاقی، دیابت، سابقه خانوادگی، بیماری‌های غدد و... به عنوان ریسک‌فاکتور این بیماری محسوب می‌شوند. باید توجه کرد که فشار خون قابل پیشگیری بوده و با تشخیص و درمان به موقع می‌توانیم از ناتوانی و مرگ‌های زودرس ناشی از آن پیشگیری کنیم.
وی ادامه داد: بر همین اساس و با توجه به ضرورت تحقق رویکرد سلامت همه‌جانبه، رسیدن به اهداف سند ملی پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر و به دنبال دستور وزیر بهداشت، بسیج ملی کنترل فشار خون از ۲۷ اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ در کشور آغاز و تا ۱۵ تیر ماه فشار خون بیش از ۲۸ میلیون نفر در کشور اندازه‌گیری شد. در این کمپین و در حوزه غربالگری بیماران، کمیته کارگروه درمان در برنامه فشارخون با حضور نمایندگان معاونت درمان، پرستاری، تجهیزات، معاونت بهداشت، ‌ سازمان غذا و دارو، ‌سازمان اورژانس کشور و ... تشکیل شد.

فعالیت ۱۰۰۰ بیمارستانِ کشور برای اندازه‌گیری فشارخون ایرانی‌ها

کرمانچی با بیان اینکه در این طرح تمام بیمارستان‌های کشور یعنی ۱۰۰۰ بیمارستان به عنوان ایستگاه‌های سنجش فشار خون در دو شیفت حضور پیدا کردند، گفت: بیش از یک‌سوم بیماران در  ایستگاه‌های بیمارستانی ثبت شدند. همچنین ۱۰۰ هزار پرستار در دو شیفت در تمام مراکز درمانی و بیمارستانی فعالیت کردند. همچنین بیش از ۲۶۰۰ داروخانه به عنوان ایستگاه‌های سنجش فشارخون با ما همکاری داشتند. مراکز اورژانس پیش بیمارستانی نیز به عنوان پایگاه‌های سنجش فشارخون در این طرح شرکت داشتند. در عین حال با همکاری نظام پزشکی بسیاری از مطب‌های پزشکان نیز در این طرح به عنوان پایگاه‌های سنجش مشخص شدند.
وی ادامه داد: در این طرح نقشه بیمارستانی تمامی مراکز درمانی و تخصصی ما به عنوان مراکز ارجاع از سطح یک به سطح دو تخصصی با همکاری پدافند غیرعامل تعیین و نقشه ارجاع مشخص و به معاونت بهداشتی جهت ارجاع بیمارانی که غربالگری می‌شوند، ارائه شد. بنابراین این بیماران به مراکز درمانی و تخصصی که مشخص کرده‌ایم برای درمان فشار خون ارجاع داده می‌شوند.

بیماران فشار خونی درمان می‌شوند

کرمانچی با بیان اینکه برخی از بیمارانی که ابتلا به فشارخون در آنها تشخیص داده می‌شود، ممکن است امکان درمان در سطح یک ارائه خدمات را نداشته باشند، گفت: بر همین اساس این بیماران بر اساس پروتکل ارجاعی حتما باید به سطح تخصصی دو یا سطح فوق‌تخصصی سه ارجاع شوند. بر همین اساس ۵۳۰ بیمارستان برای ارجاع بیماران فشار خونی به سطح دو و ۸۹ بیمارستان هم برای ارجاع این بیماران به سطح سوم ارائه خدمات مشخص شدند.
وی ادامه داد: البته باید توجه کرد که بیماران تازه مشخص شده‌اند و بیمار مبتلا به فشار خون ابتدا طی یک دوره سه ماهه در سطح یک، خدمات دریافت می‌کند و در صورتیکه درمان نشود، به سطح دو یا سه ارجاع می‌شود. در حال حاضر در قالب این کمپین حدود ۱۰ هزار بیمار ارجاع و در سطح دو ثبت شده‌اند، اما پیش‌بینی می‌کنیم آمارمان بیش از این باشد؛ چراکه هنوز ارجاعات کامل نشده است. باید توجه کرد که در سطح یک ارائه خدمات، فشارخون اندازه‌گیری می‌شود و اگر فشارخون بیمار نرمال باشد، ‌در سطح یک قابل درمان است و به نوعی فشار خون غیر مقاوم به درمان است. بنابراین سطح یک ارائه خدمت، فشارخون ابتدایی را درمان می‌کند، اما افرادی که فشارخون‌شان نیاز به درمان‌های پیشرفته‌تر دارد، به سطح دو ارجاع می‌شوند.

کرمانچی با بیان اینکه ۲۸ میلیون و ۹۰۰ هزار نفر در کمپین فشار خون شرکت کرده‌اند، ادامه داد: ۶۰ درصد افرادی که در این کمپین شرکت کردند، فشار خون ۱۲ روی هشت داشتند و ۴۰ درصد تقریبا علائمی از بیماری فشارخون داشته‌اند. پیش‌بینی می‌کنیم ۱۰ درصد از افرادی که در کمپین فشار خون شرکت کرده‌اند، به سطح دو و سه ارجاع شوند.
وی ادامه داد: در حال حاضر بیمارستان‌ها و مراکز تخصصی ما در سطح دو آمادگی دارند که پذیرش این بیماران به صورت ارجاعی را انجام دهند و حتی اگر بیمار به صورت مستقیم هم به این مراکز مراجعه کند، مورد پذیرش قرار می‌گیرد. بنابراین ۵۳۰ بیمارستان در سطح تخصصی دو و ۸۹ بیمارستان در سطح تخصصی سه که شامل همه بخش‌های فوق‌تخصصی مورد نیاز بیماران فشار خون هستند، آماده ارائه خدمت به این بیماران هستند. نقشه ارجاع فشار خون مشخص شده و بیماران می‌توانند به این مراکز مراجعه کنند.
کرمانچی با بیان اینکه درمان فشار خون را محدود نکرده‌ایم و بیمارستان‌ها از امروز آماده ارائه خدمات به بیماران مبتلا به فشار خون هستند و محدودیت زمانی برایشان وجود ندارد، ‌ گفت: در بخش درمان علاوه بر آمادگی این مراکز، یکسری بسته‌های خدمتی و پروتکل‌های علمی و اجرایی هم مشخص کردیم.