درنگی بر زندگی دیکتاتور مشهور رومانی؛ نیکلای چائوشسکو

[B I N A M]

نیکلای چائوشسکو رهبر سرسخت کمونیست رومانی بود که در سال ۱۹۶۵ میلادی بر سر کار آمد و تا سال ۱۹۸۹ تسلط خود را بر این کشور حفظ نمود. او که با تصمیم میخاییل گورباچف برای آزادگذاردن ملل اروپای شرقی برای انتخاب سرنوشتشان مخالفت ورزید، در روز کریسمس سال ۱۹۸۹ بدست انقلابیون رومانیایی اعدام شد. چائوشسکو در سال ۱۹۱۸ در منطقه سکورنیچشت (Scornicesti) در جنوب رومانی متولد شد. او دارای ۹ خواهر و برادر بود و طبیعتاً زندگی در یک خانواده دهقان و پرجمعیت،نمی توانست معاش او را تامین نماید. چائوشسکو در ۱۱ سالگی برای یافتن کار بهتر به بخارست مهاجرت نمود. وی در همان ابتدای جوانی به تفکرات چپ گرایانه و کمونیستی گرایش پیدا کرد و خیلی زود وارد فعالیت سیاسی شد. چائوشسکو به اتهام عضویت در احزاب ممنوعه کمونیستی و فعالیت علیه نظام حاکم، در ۱۸ سالگی دستگیر شد (سال ۱۹۳۶). 

او در سال ۱۹۳۹ با یک فعال کمونیست به نام ماریا پترسکو ازدواج کرد. فعالیت سیاسی این دو در کنار هم، راه چائوشسکو را برای طی مدارج قدرت هموار نمود. چائوشسکو در زندان با هم سلولی جدیدش آشنا شد: گئورگی گئورگیو دژ که در سال ۱۹۵۲ به رهبری حزب کمونیست رومانی رسید. چائوشسکو در اوت ۱۹۴۴ از زندان گریخت. اندکی بعد، نیروهای کمونیست شوروی توانستند بر سراسر خاک رومانی تسلط یابند. بخت به چائوشسکو روی آورد و او در ۱۹۴۸ وزیر کشاورزی رومانی شد. او دو سال بعد نیز به مقام وزارت نیروهای مسلح کشور دست یافت و تا ۱۹۵۴ بر این سمت باقی ماند. با حمایت گئورگیو دژ که از سال ۱۹۵۲ تا ۱۹۶۵ رهبر رومانی بود، چائوشسکو به تدریج مراتب قدرت را یکی پس از دیگری پشت سر گذارد و به شخص دوم مملکت تبدیل شد.

گئورگیو دژ

 

با مرگ گئورگیو دژ در مارس ۱۹۶۵، چائوشسکو به رهبری حزب کمونیست رومانی رسید. او از چهره ای مردمی و مستقل نزد ملت رومانی برخوردار بود؛ زیرا تلاش می کرد که استقلال کشورش را در مقابل شوروی حفظ کند. او در دهه ۱۹۶۰ کشورش را از پیمان ورشو -که میان کشورهای کمونیست اروپای شرقی در مقابل پیمان ناتو ایجاد شده بود- خارج کرد و سرکوب انقلاب چکسلواکی توسط نیروهای شوروی (سال ۱۹۶۸) و همچنین حمله این کشور به افغانستان (سال ۱۹۷۹) را محکوم نمود. 

چائوشسکو به موازات حفظ استقلال و تمامیت ارضی کشورش در عرصه سیاست خارجی، در داخل کشور به سیاست تمرکزگرایی پرداخت و تلاش کرد یک حکومت مرکزی قدرتمند پدید آورد. دستگاه پلیس مخفی او هرگونه حرکت روشنفکرانه را سرکوب می کرد و هیچ گونه مخالفتی را بر نمی تابید. پروژه های کلان صنعتی در دهه ۱۹۷۰ که برای ارتقای سطح اقتصادی مملکت انجام شد، هزینه های زیادی به بار آورد. چائوشسکو به منظور جبران این هزینه ها در سال ۱۹۸۲ دستور داد که بخش اعظم تولیدات کشور در زمینه های صنعتی و کشاورزی، به خارج از کشور صادر گردد. نتیجه کاملاً واضح و مشخص بود: کمبود غذا، سوخت، انرژی و دارو که سطح رفاه عمومی را کاهش داد و موجب نارضایتی مردم رومانی از نحوه عملکرد چائوشسکو گردید. چائوشسکو همسر و فرزندانش را در جایگاه های مهم سیاسی قرار داد و چنین امری به رویگردانی سیاستمداران و روشنفکران رومانیایی از حکومت وی منجر شد. 

نمایی از درگیری های خیابانی در جریان انقلاب ۱۹۸۹ رومانی

جریان سقوط حکومت چائوشسکو در ۱۷ دسامبر ۱۹۸۹ آغاز شد؛ هنگامیکه به دستور وی، نیروهای امنیتی به روی معترضان ضددولتی در شهر تیمشورا آتش گشودند. اعتراضات به سرعت به پایتخت نیز کشیده شد و نیروهای دولتی نیز خود را از سرکوب معترضان، عاجز یافتند. چائوشسکو و همسرش که در پی یافتن راهی برای فرار بودند، توسط نیروهای نظامی دستگیر شدند. آنها در دادگاهی نظامی به جرم جنایت علیه ملت رومانی محاکمه شده و در ۲۵ دسامبر ۱۹۸۹  تیرباران شدند. با مرگ چائوشسکو، خونین ترین انقلاب مردمی اروپای شرقی به ثمر نشست و رژیم کمونیستی در این کشور ساقط شد.